1. Aɔkwɛyi ocɛgbá nyá nɛ a nwu eko nɛ a gbɔɔ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a?

 A BLAKWU eko nɛ a gbɔɔ ō ya oklɔcɛ ku Ubáyíbu a kpɔ ɛ? Á jé ŋ, ó lɔfu he uwɔ idaago ō gáā jé ka Ɔwɔico lɛ iye. Á jé ŋ, ɔtu ku uwɔ lɔfu waajɛ ō gáā jé ka Ɔwɔico i gē ya ācɛ itala ipu ɔla ŋ. Amāŋ ɔtu ku uwɔ lɔfu mu mla eeye ō gáā jé ka ācɛ nɛ a yihɔtu ku uwa nōo kwū a géē heyi ŋma ɔlekwu, ku a klla géē lā mla uwa ipu uparadais oheyifuu ipu ɛcɛ nyā.

2. Batɔ aɛlā ɔkwɛyi nɛ a nwu ŋma ipu Ubáyíbu a, ō jɛ gɔbu ɔhá nyá nɛ a ya ɛ ma? (Ācɛ Ɛ́fēsɔsi 5:1, 2)

² Abɔ a gē ceyitikwu lɔfu lɔfu ō klɔcɛ ku Ɛlā ku Ɔwɔico a, ɛgɔɔma nɛ ihɔtu nɛ a lɛ lɛ Ujehofa a gáā yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a. Ihɔtu ɔɔma lɛ abɔ kwu uwɔ ɔtu ō bi ɛlā nɛ a nwu a le yuklɔ. A ya ōmiya olɔhi oŋma lɛ aukɔ́ ku Ubáyíbu. A gbɔɔ ō ya lɔhi fiyɛ ɔwɛ nɛ a gē ya uce lɛ a, ohigbu ku a dɔka ya ɔdā nōo he Ɔwɔico ɔtu. Ɛgɛ nɛ ɔyipɛ gē gbla ɛ́nɛ́ mla adā nu nōo lɛ ihɔtu a ya a, a yɔ i gbla Adā uwɔ nōo yɔ ɔkpanco a ya.—Jé Ācɛ Ɛ́fēsɔsi 5:1, 2.

3. Aɔka nyá nɛ alɔ lɔfu da iyi alɔ a?

³ Alɔ lɔfu da iyi alɔ aɔka nyā kahinii: ‘Ihɔtu nɛ um lɛ lɛ Ujehofa babanya a fiyɛ ihɔtu nɛ um lɛ lɛ ɔ eko nɛ um ya ubatisim a? Ŋmiifi nɛ um ya ubatisim a, n gē ya ɛlā bɛɛka Ujehofa a ŋma lɛ ō mafu ihɔtu lɛ ayinɛ um?’ Ɔdaŋ ku a gáā le má ka ihɔtu nɛ a lɛ lɛ Ujehofa mla ācɛ ɔhá a i lɔfu bɛɛka ɛgɛ nōó wɛ tɛtɛ a gɛ ŋ, ɔtu i cika ō gbenyi gā uwɔ ŋ. Ɔdā ekponu ɔɔma ya da Ācɛ O Yɛce Ukraist ku eko aflɛyi a. Ujisɔsi i leyi gwu uwa bonu ŋ, ó kē gáā leyi gwu alɔ bonu ŋ duu. (Mafú 2:4, 7) Ó jé  ku alɔ géē ceyitikwu ō ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ujehofa mla ācɛ ɔhá a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄.

4. Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

⁴ Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ujehofa mla ācɛ ɔhá a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a. Oŋma ɔɔma, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɔhā nɛ alɔ géē miyɛ ɔdaŋ ku alɔ ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ujehofa mla ācɛ ɔhá a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a.

5-6. Unwalu nyá nɛ Upɔlu má ɛpleeko nɛ ó yɔ i yuklɔ ku ɔna ō ta ku nu a, amáŋ ɔdi lɛ abɔ kwu ɔ ɔtu kóō gɔbu yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā a?

⁵ Ɔtu he ɔyikpo Upɔlu nɛhi ō gba Ujehofa ɛ̄gbā, amáŋ ō ya ɔɔma i tɔɔtɛ lɛ ɔ eko doodu ŋ. Igbalɛwa Upɔlu gē gā iyawu oligbo, eko ɔɔma ō gā iyawu ɛgɔɔma i kē i tɔɔtɛ ŋ. Ipu aiyawu ku nu a, ekoohi ‘úgbéenyi nɛ̄ ó yɛ anú ā gē ca tū enyi,’ ó lɛ eko nɛ ó gē “gwō tū ipú aíjagwuda.” Ó lɛ eko nɛ aolɛla ku nu gē ŋmo ɔ ije. (2 Ukɔ́r. 11:23-27) Ó klla lɛ eko nɛ ɛjɛɛji ɔdā nɛ Upɔlu gē ya o ya ɛɛ kóō ta ayinɛ nu abɔ i gē jɛ uwa eyī ŋ.—2 Ukɔ́r. 10:10; Ufíl. 4:15.

⁶ Ɔdi ta Upɔlu abɔ kóō gɔbu yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā a? Upɔlu nwu ɛlā alɛwa lɛyikwu uce ō ya ku Ujehofa ŋma ipu Ubáyíbu mla ɔdā nɛ anu abɔyinu má ipu oyeeyi ɛ ma. Upɔlu gáā le jé kpɔcii ka Ujehofa yihɔtu ku nu nɛhi. (Uróm 8:38, 39; Āfi. 2:4, 5) Ɛnyā kē ya kóō yihɔtu ku Ujehofa nɛhi duu. Upɔlu mafu ihɔtu ku nu lɛ Ujehofa ŋma lɛ ō “tá ācɔ̄lóhɔ́nyɛtá aɔ́mpa [nu] abɔ̄.”—Uhíb. 6:10.

7. Ɔdi wɛ ɔwɛ éyi nɛ alɔ lɔfu ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ujehofa a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a?

⁷ Alɔ lɔfu ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ɔwɔico a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ ŋma lɛ ō lɛ eko taajɛ ō klɔcɛ ku Ɛlā ku nu lɔɔlɔhi. Eko duuma nɛ a gē jé Ubáyíbu, ceyitikwu ku a gbɛla lipu lipu lɛyikwu ɔdā nɛ ɔgba ku Ubáyíbu ɔɔma mafu lɛyikwu Ujehofa a. Da iyi uwɔ ɔka kahinii: ‘Ɛgɛnyá nɛ ɔ̄kā nyā mafu ka Ujehofa yihɔtu ku um a? Aɔdā ɛyɛɛyɛyi nyá nɛ Ujehofa ya nōo mafu ku um cika ō yihɔtu ku nu a?’

8. Ɛgɛnyá nɛ ɔkɔ ō gba lɔfu ta alɔ abɔ ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ɔwɔico a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a?

⁸ Ɔwɛ ɔhá nɛ alɔ lɔfu ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ujehofa a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a wɛ oŋma lɛ ō gbɔɔkɔ lɛ ɔ ɛ̄cī doodu, mla ō da ɔ ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya alɔ ɔkwɔɔkwɛyi a. (Aíjē 25:4, 5) Ujehofa kē géē cila ɔkɔ ō gba ku alɔ a. (1 Ujɔ́n. 3:21, 22) Ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Khanh nōo yɔ Asia a kahinii: “Eko aflɛyi a, ihɔtu nɛ um lɛ lɛ Ujehofa a wɛ ohigbu ɛlā nɛ um nwu lɛyikwu ɔ a, amáŋ abɔ um gbɔɔ ō má ɛgɛ nɛ ó gē cila ɔkɔ ō gba ku um a ihɔtu nɛ um lɛ lɛ ɔ a kwu lɔfu fiyɛ. Ɛnyā ya ku um lɛ unwu ō ya aɔdā nōo géē cɛ lɛ ɔtu he ɔ.” b

9. Ɛgɛnyá nɛ aɛlā ku Upɔlu mafu ka Utimoti ceyitikwu lɔfu lɔfu ō ya ku ihɔtu nɛ ó lɛ lɛ ayinɛ nu a kóō lɔfu fiyɛ a?

⁹ Igbihi nɛ Upɔlu kwu piya Ɔcɛ O Yɛce Ukraist a, ó gáā lɛ ɔcɛ éyi nōo lé ka Utimoti nōo jɛ oklobiya nɛhi a má. Utimoti yihɔtu ku Ujehofa, ó klla yihɔtu ācɛ ɔhá duu. Upɔlu da ayinɛ nōo yɔ Ufilipayi a kahinii: “Ó wɛ ɔ̄cɛ nɛ̄ anú ōfōōfūnū nɛ̄ n lɛ nōo lɛ ɛlá wu olɔhi kú aá ɔkwɔ̄ɔ̄kwɛ̄yi á.” (Ufíl. 2:20) Amanya, Upɔlu i yɔ i kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Utimoti wɛ ɔcɛ nōo jé ō gwo odee tu lɔɔlɔhi amāŋ ɔcɛ nōo jé ō ya ɛlā ō ka tɛɛcɛ lɔɔlɔhi ŋ, amáŋ Upɔlu yɔ i kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ ó má peee ka Utimoti wɛ ɔcɛ nōo yihɔtu ku ayinɛ nu nɛɛnɛhi a. Ó lɛ aafu ŋ, ó géē yɔ i ŋmo aujɔ ɛyɛɛyɛyi nɛ Utimoti gē nyɔ i jila má a unwu nɛhi ō leyice ɛ̄cī ō wa ku nu a.—1 Ukɔ́r. 4:17.

10. Ɛgɛnyá nɛ Anna mla ɔba nu mafu ihɔtu néē lɛ lɛ ayinɛ uwa a?

 ¹⁰ Alɔ abɔyi alɔ gē dɔka ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi ō je otabɔ lɛ ayinɛ alɔ. (Uhíb. 13:16) Leyi yɛ ocabɔ ku Anna nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nōo gáā yɛ a. Igbihi nɛ owu bɔbi bɔbi éyi le ta a, anu mla ɔba nu nyɔ gáā má apɔlɛ éyi nɛ owu a kwu ɔlɛ uwa u biya a. Ohigbu ɛnyā, apɔlɛ a i lɛ ili nōo le yeŋee ō le wiye gɛ ŋ. Anna kahinii: “Alɔ kwu ili ku uwa u kpo, gáā lɛ ɔ na, klla lɛ ɔ ya iron lɛ ɔ ce ba lɔɔlɔhi gē lɛ uwa. Ɔdā nɛ alɔ ya ɔɔma wɛ ɔdā nɛ̄ncɛ́ tu alɔ, amáŋ ohigbu ku alɔ ya lɛ a, alɔ kwu piya aɔkpa olɔhi jaa kwu icɛ.” Ihɔtu nɛ Anna mla ɔba nu lɛ lɛ ayinɛ a lɛ abɔ kwu uwa ɔtu kéē je otabɔ néē cɛgbá a lɛ uwa.—1 Ujɔ́n. 3:17, 18.

11. (a) Ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya ācɛ ɔhá igbalɛwa eko duuma nɛ alɔ mafu ku alɔ yihɔtu ku uwa a? (b) Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Aíita 19:17 a, ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya Ujehofa eko duuma nɛ ó má alɔ yɔ i mafu ihɔtu a?

¹¹ Ɔdaŋ ku alɔ ya ɛlā ɔwɛ ogbonɛnɛ klla mafu ihɔtu lɛ ācɛ ɔhá, é lɔfu má ku alɔ yɔ i ceyitikwu ō gbla Ujehofa ya. Uce ogbonɛnɛ ɔɔma lɔfu jɛ uwa eyī fiyɛ ɛgɛ nɛ alɔ kóō gbɛla lɛ a. Khanh nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ gbɔbu a blakwu ācɛ nōo ta ɔ abɔ a lɔɔlɔhi kpɔ. Ó kahinii: “Ɛjɛɛji ɔdā nɛ ayinɛ alɔ nɔnya a ya o ya ɛɛ kéē bi um gɛɛcɛ ku alɔ jɔɔnyɛ iyi alɔ a wɛ ɔdā nōo jɛ um eyī nɛhi. É géē wa gáā je um ŋma ɔlɛ, gē hi um igwú ku um lé ɔdole mla uwa, klla gē má ka um lɛ yɛ fu ɔlɛ ɛbɔ. Babanya n gáā le má ka ɔdā néē ya ɔɔma cɛgbá oceyitikwu nɛhi. É kē i gweeye ō ya lɛ a.” Ó wɛ ɔkwɛyi, ka ó wɛ ɛjɛɛji ācɛ gáā ta alɔ ahinya ku ɔdā nɛ alɔ ya lɛ uwa a ŋ. Khanh kɛla lɛyikwu ācɛ nōo ta ɔ abɔ a kahinii: “Ó gē yɛ i he um ɔtu ku um lɛ ule ku ɛjɛɛji ɔdā ogbonɛnɛ nɛ ayinɛ a ya gā um cila uwa, amáŋ ń jé ɛga nɛ ɛjɛɛji uwa lā babanya a gɛ ŋ. Amáŋ, n jé ka Ujehofa jé ɛga néē lā a, n kē i gbɔɔkɔ kóō lɛ ule olɔhi a cila uwa.” Khanh le kpaakpa. Ujehofa gē má ɛjɛɛji ɔdā ogbonɛnɛ nɛ alɔ gē ya lɛ  ācɛ ɔhá a ɔdaŋ néē kóō le ligii naana. Ó gē leyi má ɔ ka ó wɛ ɔdā nōo cɛgbá nɛhi klla wɛ ule nɛ ó géē gba cigbihi.—Jé Aíita 19:17.

12. Ɛgɛnyá nɛ ayinɛ nɔnyilɔ lɔfu mafu ihɔtu ku uwa lɛ ujɔ a? (Má ifoto a.)

¹² Ɔdaŋ ku a wɛ ɔyinɛ nɔnyilɔ, ɛgɛnyá nɛ a lɔfu mafu ihɔtu lɛ ācɛ ɔhá klla ya aɔdā nōo géē ta uwa abɔ a? Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo wɛ ɛdrɔ nōo lé ka u Jordan a, da ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ éyi ɔka ɛgɛ nɛ ó lɔfu ya fiyɛ ō je otabɔ lɛ ujɔ a. Ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ a ta ɔ ahinya ka ō jɛ gɔbu nɛ ó ya ɛ ma, klla tu ukɔ́ ōhī ɛgɛ nɛ ó lɔfu ya lɔhi fiyɛ a. Ocabɔ mafu, ó da u Jordan kóō bēē wa Agbla Ku Ajɔɔcɛ teeko o ya ɛɛ kóō lɔfu hɛ okonu tu ācɛ ɔhá, kóō bēē toohi ipu ōjila ku ujɔ, kóō tɔɔna ojigogo mla igwú nɛ ó yɔ a, ka ó klla gbɛla lɛyikwu aɔdā nɛ ó lɔfu ya ō je otabɔ lɛ ācɛ ɔhá a. Eko nɛ u Jordan lɛ aɔdā nōo ba nyā ya a, ó nwu ɛgɛ nɛ ó géē jé ō ya aɔdā ōhī foofunu ŋ, amáŋ ó klla nwu ɛgɛ nɛ ó géē yihɔtu ayinɛ nu fiyɛ. Jordan le nwu ka gbɔbu ɛɛ ku ɔyinɛ nɔnyilɔ kóō je piya ɔcɛ o ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ, ó cika ō yɔ i ta ācɛ ɔhá abɔ. Cɛɛ eko nɛ ó kwu piya ɔcɛ o ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ, ó géē gɔbu yɔ i je otabɔ lɛ uwa.—1 Utím. 3:8-10, 13.

13. Ɛgɛnyá nɛ ihɔtu lɛ abɔ kwu ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo lé ka u Christian a ɔtu kóō je piya ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ kpɔ a?

¹³ Ɔdaŋ ku a wɛ ɔcɛ o ta anyakwɔcɛ ku ujɔ abɔ amāŋ ɔnyawkɔcɛ ku ujɔ gbɔbu bɛɛ? Ujehofa blakwu uklɔ nɛ a ya ŋma igbihi a mla ihɔtu nōo lɛ abɔ kwu uwɔ ɔtu ō ya lɛ a. (1 Ukɔ́r. 15:58) Ó klla gē má ihɔtu nɛ a gɔbu yɔ i mafu a kpɔ. Ɔtu le biya lɛ ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo lé ka u Christian eko néē kwu ɔ u taajɛ ŋma ō wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ a. Naana kpɔ a ó kahinii: “N le miya ku um géē ya ɛjɛɛji ɔdā nɛ um ya gla a o ya ɛɛ ku um gba Ujehofa ɛ̄gbā, ɔdaŋ ku um wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ amāŋ ku um wɛ ŋ.” Abɔ eko le gla ligii a, é kwu ɔ u piya ɔnyakwɔcɛ ku  ujɔ kpɔ. Christian kahinii: “Ɔtu i ya um ō wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ gɛ ŋ. Amáŋ abɔ Ujehofa jɛga ɔɔma gā um kpɔ a, n cɛ ō wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ kpɔ ohigbu ihɔtu nɛ um lɛ lɛ ɔ mla ayinɛ um a.”

14. Ɔdi nɛ a nwu ŋma ɛlā nɛ ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lā ipu Georgia a ka a?

¹⁴ Ācɛ o gba Ujehofa ɛ̄gbā gē mafu ihɔtu lɛ aoladogbe ku uwa duu. (Umát. 22:37-39) Ocabɔ mafu, ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Elena nōo lā ipu Georgia a kahinii: “Eko aflɛyi a, ɔdā nōo lɛ abɔ kwu um ɔtu ō tɔɔna a wɛ ihɔtu nɛ um lɛ lɛ Ujehofa a. Amáŋ abɔ ihɔtu nɛ um lɛ lɛ Adā um nōo yɔ ɔkpanco a yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a, ɛgɔɔma nɛ ihɔtu nɛ um lɛ ācɛ ɔhá yɔ i lɔfu duu a. N gē ceyitikwu ku um gbɛla lɛyikwu unwalu néē yɔ i má, mla ɛlā nōo géē he uwa ɔtu nɛ alɔ lɔfu kɛla lɛyikwu ɔ a. Abɔ um gē gbɛla lɛyikwu uwa ɔwɛ ɛgɛnyā fiyɛ a, ɛgɔɔma nɛ um gē lɛ unwu ō je otabɔ lɛ uwa lɛ a.”—Uróm 10:13-15.

15-16. Ɛgɛ néē ma ɔ fu ipu aifoto a, ɔhā nyá nɛ alɔ gē miyɛ ɔdaŋ ku alɔ mafu ihɔtu lɛ ācɛ ɔhá a?

¹⁵ Ɔdaŋ ku alɔ mafu ihɔtu lɛ ayinɛ alɔ, ó wɛ uwa foofunu gē lɛ itene ŋma anu a ŋ. Eko nɛ ōcē ku Corona nōo tu ipu oduudu ɛcɛ a gbɔɔ a, ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo lé ka u Paolo mla ɔnyā nu ta alɛwa ku ayinɛ alɔ nɔnya nōo kwu hilokplici ɛ ma abɔ, kéē nwu ɛgɛ néē gē jé ō bi ɔdā ō le gwu uwaya amāŋ ukɔmputa ku uwa le tɔɔna. Ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōó gē lɔnɔ tu ɔ gbɔbu ō bi ɔdā ō le gwu uwaya ku nu le tɔɔna  a gbɔɔ ō ya lɛ a mɛɛlɛ. Ó le tɔɔtɛ lɛ ɔ ō bi ɔ le hi aɔmaapu ku nu igwú wa Oblatu Ku Ikwū Ku Ujisɔsi. Ācɛ ofu ɛta ku uwa wa Oblatu a o bu ipu zoom! Ɔyinɛ alɔ nɔnya a mla aɔmaapu nu lɛ itene ŋma oceyitikwu ku Paolo mla ɔnyā nu a. Igbihaajɛ, ɔyinɛ alɔ nɔnya a lɛ ɔkpá ta gē lɛ Paolo kahinii: “Ahinya nɛhi ku ɛlā nɛ a nwu alɔ nōo le hilokplici ɛ ma. Alɔ i gáā je ɛgɛ nɛ Ujehofa lɛ ɛlá wu alɔ mla ɛgɛ nɛ a ceyitikwu lɔfu lɔfu ō ta alɔ abɔ a mlanyi gboogboo gla ŋ.”

¹⁶ Ɔ̄kā lɛbɛɛka ɛnyā a nwu Paolo ɛlā ocɛgbá nɛhi éyi. Ɔdā nōo ya ɔɔma ta ɔ ɛlá kwu ɔ ka ihɔtu cɛgbá fiyɛ ɔda ō jé amāŋ ɔdā nɛ alɔ jé ō ya lɔɔlɔhi a. Ó klla kahinii: “N wɛ ɔcɛ o leyikwu usɛkut gbɔbu. Icɛ, n gáā le má peee ka naana na ayinɛ a lɔfu kwu aɛlā ō ka tɛɛcɛ nɛ um ya a i kpo mlanyi ɛ ma, é blakwu aɔdā nɛ um ya ō je otabɔ lɛ uwa a kpɔ.”

17. Ɔnyɛ ɔhá géē lɛ itene eko duuma nɛ alɔ mafu ihɔtu a?

¹⁷ Ɔdaŋ ku alɔ mafu ihɔtu lɛ ācɛ ɔhá, alɔ abɔyi alɔ gē lɛ itene ɔwɛ nɛ alɔ i kóō leyice ŋ. Jonathan nōo lā ipu New Zealand a má ɔkwɛyi ku ɛla nyā. Ɔlɛɛnɔ ku ɛ̄cī Usati éyi, ó má ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo wɛ ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta a yɔ i tɔɔna foofunu. Jonathan le miya ō yuklɔ ku ɔna ō ta mla ɔyinɛ alɔ a ɔlɛɛnɔ ku ɛ̄cī Usati doodu. Eko ɔɔma, ó jé ɛgɛ nɛ anu abɔyi géē lɛ itene ŋma uce ogbonɛnɛ nɛ ó yɔ i mafu a ŋ. Jonathan kahinii: “Gbɔbu lɛ eko ɔɔma, ń gē jɔɔnyɛ uklɔ ku ɔna ō ta ŋ. Amáŋ abɔ um gē jahɔ tu ɛgɛ nɛ ɔyinɛ alɔ nōo wɛ ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta gē bi le nwu ɛlā mla ō má ɛgɛ nɛ ó yɔ i ya lɔɔlɔhi ipu uklɔ ku ɔna ō ta a, n gbɔɔ ō jɔɔnyɛ uklɔ ku ɔna ō ta a duu. Ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ a kwu piya ɔkpa ku um nōo kwu um ajaajɛ, klla ta um abɔ ō jɔɔnyɛ uklɔ ku ɔna ō ta mla ō tubla Ujehofa ajaajɛ.”

18. Ɔdi nɛ Ujehofa dɔka ku alɔ ya a?

¹⁸ Ujehofa dɔka ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ ɔ mla ācɛ ɔhá a kóō yɔ i lɔfu tɔ̄ɔ̄tōō. Ɛgɛ nɛ alɔ nwu ɛ ma, alɔ lɔfu ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ Ujehofa a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ ŋma lɛ ō klɔcɛ ku Ɛlā ku nu, ō gbɛla lipu lipu tu ɛlā nɛ alɔ jé a, mla ō yɔ i gbɔɔkɔ eko doodu. Alɔ lɔfu ya ku ihɔtu nɛ alɔ lɛ lɛ ayinɛ alɔ a kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ ŋma lɛ ō je otabɔ néē cɛgbá a lɛ uwa. Abɔ ihɔtu nɛ alɔ lɛ a yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄ a, alɔ géē tubla Ujehofa mla ayinɛ alɔ ajaajɛ. Alɔ kē géē jɔɔnyɛ ō wɛ ɔya ku Ujehofa mla ayinɛ alɔ piyoo!