1. Eko duuma nɛ alɔ gbɛla lɛyikwu ɔtu okpoce nɛ Ebraham lɛ a, ɔka nyá nɛ alɔ lɔfu da a?

 NAANA nɛ ācɛ alɛwa po ɛlā lɛyikwu Ebraham ɛ ma, ɛyinɛhi ku uwa i jé ɔdā alɛwa lɛyikwu ɔ ŋ. Amáŋ, awɔ a jé ɔdā alɛwa lɛyikwu Ebraham. Ocabɔ mafu, a jé ka Ubáyíbu hi Ebraham ka “ádáádā kú odúúdú ācɛ nēe kpɔtuce Ɔwɔicō” a. (Uróm 4:11) A lɔfu gbɛla kahinii: ‘N kpɔtuce Ɔwɔico lɔfu lɔfu bɛɛka Ebraham a gla a?’ Ii gboo, a ya lɛ a gla.

2. Ɔdiya nōó cɛgbá ō ya oklɔcɛ lɛyikwu ocabɔ ku Ebraham a? (Ujɛ́mīsi 2:​22, 23)

² Ɔwɛ éyi nɛ alɔ lɔfu ya ku alɔ lɛ ɔtu okpoce bɛɛka Ebraham a, wɛ oŋma lɛ ō klɔcɛ lɛyikwu ocabɔ ku nu. Ebraham gē ya ɔdā nɛ Ɔwɔico da ɔ kóō ya a eko doodu. Ó lɛyitaajɛ le yɛ gā ajɛ nōo ligbo gwu ɔlɛ nu ta, ó lā ipu aklɔkpɛ ihayi alɛwa, klla le tutu ō kwu Ayisiki nɛ ó yihɔtu ku nu nɛhi a u gwɛɛya. Ebraham ya ɛjɛɛji aɔdā nōo ba nyā, ohigbu ka ó lɛ ɔtu okpoce olɔfu lɛ Ujehofa. Ohigbu ɔtu okpoce mla uce ō ya olɔhi ku nu, Ebraham ya ku ɔtu kóō he Ujehofa klla kwu piya ɔya ku Ɔwɔico. (Jé Ujɛ́mīsi 2:​22, 23.) Ujehofa dɔka ku ɛjɛɛji alɔ, kwu awɔ abɔyi uwɔ kóō teyi olɔhi ku nu, ku a klla kwu piya ɔya ku nu. Ohigbu ɛnyā, ó je alelekwu ihɔ ku nu lɛ Upɔlu mɛmla Ujɛmisi kéē ta ɔkpá lɛyikwu ocabɔ ku Ebraham, ipu aɛga ku Ubáyíbu ōhī néē ta a. Alɔ géē kɛla lɛyikwu ɛlā nɛ ɔkpá ku Ācɛ Uróm ɛyi 4 mla ɔkpá ku Ujɛ́mīsi ɛyi 2 ka lɛyikwu Ebraham a. Upɔlu mɛmla Ujɛmisi kɛla ocɛgbá nɛhi lɛyikwu Ebraham.

3. Ɛga ku Ubáyíbu nyá nɛ Upɔlu mla Ujɛmisi kɛla ŋma a?

³ Upɔlu mɛmla Ujɛ́mīsi kɛla ŋma ɔkpá ku Ohútu 15:6 nōo kahinii:  “Ébraham kwú ɔtū í kpóce Ɔwɔicō, ɔtū le he Ɔwɔicō, anɔ́ɔ ó mīyɛ ɔtū nɛ̄ Ébraham kpóce ɔ́ ā ka ɔ́ɔ háyi kpaakpa tū anúɔ ɛɛ́ á.” Ujehofa gē leyi má ɔcɛ ka ó wɛ ɔcɛ o hayi kpaakpa, ɔdaŋ ka ɔcɛ ɔɔma gē ya ɔdā nōo gē cɛ lɛ ɔtu he ɔ. Ó wɛ ɔdā ō ta ɔtu kwu ɔtu nɛhi ka Ɔwɔico gē hi alɛɛcɛ nōó jila iyē ŋ ma, ka ācɛ o hayi kpaakpa! Ó lɛ aafu ŋ, a dɔka ku Ɔwɔico kóō leyi má uwɔ ku a wɛ ɔcɛ o hayi kpaakpa, ó kē wɛ ɔdā nōo tɔɔtɛ kóō leyi má uwɔ lɛ a. Babanya, alɔ géē má ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ɔwɔico hi Ebraham ka ɔcɛ o hayi kpaakpa, mla ɔdā nɛ alɔ cika ō ya piii o ya ɛɛ ku Ɔwɔico kóō leyi má alɔ ku alɔ wɛ ācɛ o hayi kpaakpa a.

4. Ɔdi gē ci alɛɛcɛ ŋma ō wɛ ācɛ o hayi kpaakpa a?

⁴ Ipu ɔkpá nɛ ó ta gē lɛ Ācɛ Uróm a, Upɔlu hi ɛjɛɛji alɛɛcɛ ka ācɛ o biya íne. (Uróm 3:23) Ó lɛ a, ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu ya ɔdā nōo géē cɛ lɛ ɔtu he Ɔwɔico, o ya ɛɛ kóō leyi má alɔ ka alɔ wɛ ācɛ o hayi kpaakpa a? O ya ɛɛ kóō ta ɛjɛɛji Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔkwɛyi a abɔ kéē cila ɔka ɔɔma, Upɔlu bi Ebraham le ya ocabɔ.

5. Ɔdiya nɛ Ujehofa hi Ebraham ka ɔcɛ o hayi kpaakpa a? (Ācɛ Uróm 4: 2-4)

⁵ Ujehofa hi Ebraham ka ɔcɛ o hayi kpaakpa eko nɛ Ebraham lā ipu ajɛ ku Ukenan a. Ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ujehofa hi Ebraham ka ɔcɛ o hayi kpaakpa a, i wɛ ohigbu ka Ebraham gē lɛyitaajɛ lɛ Íne Ku Umosisi a nóó. Ɛgɛnyá nɛ alɔ bi le jé ɛnyā a? (Uróm 4:13) Ujehofa hi Ebraham ka ɔcɛ o hayi kpaakpa odee nōo fiyɛ ihayi ula, gbɔbu ɛɛ nɛ ācɛ Isrɛlu gbɔɔ ō yɛce Íne Ku Umosisi a. Ó lɛ a, ɔdiya ɛɛ nɛ Ɔwɔico hi Ebraham ka ɔcɛ o hayi kpaakpa a? Oŋma lɛ eyinyinyi nɛ Ebraham i cika jɛ ɔ ŋ nɛ Ujehofa mafu lɛ ɔ a, ya ɛɛ nɛ Ujehofa hi Ebraham ka ɔcɛ o hayi kpaakpa ohigbu ɔtu okpoce ku nu a.—Jé Ācɛ Uróm 4:​2-4.

6. Ɔdiya nɛ Ujehofa lɔfu hi ācɛ o biya íne ka ācɛ o hayi kpaakpa a?

⁶ Upɔlu ka ka eko duuma nɛ ɔcɛ kwu ɔtu i kpoce Ɔwɔico, “Ɔwɔicō ī mīyɛ [ɔ] wā ɛgiyí nū.” (Uróm 4:5) Upɔlu klla ka kahinii: “Ɛ̄nyā nɛ̄ Udéfīdi gbɛlá eko nōó ka ka ɔ̄cɛ nɛ̄ Ɔwɔicō mīyɛ wā ɛgiyí nū nōó wɛ ohígbū úklɔ́ nɛ̄ ɔ̄cɛ ɔ́ɔmā yá ā ŋ́ mā gwéeyē á. ‘Ācɛ nēé kwú ɔdōbɔ̄bí nēé yá í yá uwā ɛhi gwéeyē, ācɛ nēé kwú íne nēé bīya ā í yá uwā ɛhi ā gwéeyē. Ɔ̄cɛ nɛ̄ Óndú ā í tá íne nōó bīya ā tāajɛ ŋ́ mā gwéeyē.’” (Uróm 4:​6-8; Aíjē 32:​1, 2) Ɔwɔico gē je íne ō biya ku ācɛ nōo kpɔtuce ɔ a ya uwa ɛhi. Ó gē je íne ō biya ku uwa ya uwa ɛhi duudu, nɛ ó klla gē blakwu uwa ɛɛ gɛ ŋ. Tu Ujehofa, é wɛ ācɛ o hayi kpaakpa ohigbu ɔtu okpoce ku uwa.

7. Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu ka ka ācɛ o gba Ɔwɔico ɛ̄gbā eko ikee a wɛ ācɛ o hayi kpaakpa a?

⁷ Naana nɛ Ujehofa hi uwa ka ācɛ o hayi kpaakpa a, Ebraham, Udefidi, mla ācɛ ɔhá nōo gba Ɔwɔico ɛ̄gbā kpaakpa a klla wɛ ācɛ nōó jila iyē ŋ kpɔ. Amáŋ ohigbu ɔtu okpoce ku uwa, Ɔwɔico leyi má uwa ka é wa ācɛ o hayi kpaakpa, ofiyɛ duu, ɔdaŋ ku a lɛ uwa miya mla ācɛ nōó gē gba Ɔwɔico ɛ̄gbā ŋ ma. (Āfi. 2:12) Ipu ɔkpá nɛ ó ta gē lɛ Ācɛ Urom a, Upɔlu lɛ ɔ teyi peee ka alɔ cika ō lɛ ɔtu okpoce piii o ya ɛɛ ku alɔ kwu piya ɔya ku Ɔwɔico. Ebraham mla Udefidi wɛ ɔya ku Ɔwɔico ohigbu ka é kpɔtuce ɔ, alɔ abɔyi alɔ lɔfu wɛ ɔya ku Ɔwɔico ohigbu ɔtu okpoce ku alɔ.

8-9. Ɔdi nɛ aotrɛyi ku icɔɔci alɛwa taafu lɛyikwu ɔ lɔfu lɔfu lɛyikwu aɛlā nɛ Upɔlu mla Ujɛmisi ta a, ɔdi kē ya a?

⁸ Ihayi alɛwa nōo gáā yɛ a, aotrɛyi ku icɔɔci alɛwa taafu lɔfu lɔfu lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɔtu okpoce mla uklɔ tɛɛma kwu iyi uwa lɛ a. Aotrɛyi ku icɔɔci ōhī gē nwu ka ɔdā nɛ a cɛgbá ō ya  foofunu o ya ɛɛ ku a lɛ onyata a, wɛ ō kpɔtuce Ondu alɔ Ujisɔsi. Alɔ lɔfu po abɔ é gē ka kahinii: “Kpɔtuce Ujisɔsi, a kē géē lɛ onyata.” Ōhī ku uwa gē ka ka Upɔlu nwu ɛlā nyā a, ohigbu ka ó ka kahinii: “Ɔ̄cɛ nɛ̄ Ɔwɔicō mīyɛ wā ɛgiyí nū nōó wɛ ohígbū úklɔ́ nɛ̄ ɔ̄cɛ ɔ́ɔmā yá ā ŋ́ mā gwéeyē.” (Uróm 4:6) Amáŋ, ācɛ ɔhá ka ka lɔfu lɛ onyata, ŋma lɛ ō gā ɛga nɛ ācɛ icɔɔci leyi má ɔ ka ó wɛ ɛga otiihɔ, mla ō ya uce olɔhi. O ya ɛɛ kéē mafu ka ɛlā néē ka a le kpaakpa a, é lɔfu kɛla ŋma ɔkpá ku Ujɛ́mīsi 2:24 nōo kahinii: “Úklɔ́ ī yá kéē hɛ́pɔ̄hi lɛ ɔ̄cɛ, ó wɛ o ŋmá lɛ o [kpɔtuce] Ɔwɔicō ōfūnū ŋ́.”

⁹ Ohigbu aɔdā ɛyɛɛyɛyi nɛ ācɛ icɔɔci nyā kpɔtuce a, ācɛ o jé Ubáyíbu nɛɛnɛhi ōhī gbɛla ka Upɔlu mla Ujɛmisi i lɛ ocɛtɔha lɛyikwu ɔdā nɛ ɔcɛ cika ō ya piii, o ya ɛɛ kóō teyi olɔhi ku Ɔwɔico a ŋ. Aotrɛyi ku icɔɔci ōhī lɔfu gbɛla ka Upɔlu kpɔtuce ka ɔcɛ cɛgbá ō lɛ ɔtu okpoce foofunu, o ya ɛɛ kóō teyi olɔhi ku Ɔwɔico. Amáŋ Ujɛ́mīsi kpɔtuce, ka ɔcɛ cika ō ya uce olɔhi o ya ɛɛ kóō teyi olɔhi ku Ɔwɔico. Ɔcɛ o jé ɛlā lɛyikwu icɔɔci nɛɛnɛhi éyi ka ka ó ta “Ujɛmisi éyi peee, ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Upɔlu ka ka ɔcɛ cɛgbá ō lɛ ɔtu okpoce foofunu gbɔbu ɛɛ kóō wɛ ɔcɛ o hayi kpaakpa a ŋ, ka Ujɛmisi i kē cɛ mla ɛlā nɛ Upɔlu ka a ŋ.” Amáŋ Ujehofa kē wɛ ɔcɛ nōo je alelekwu ihɔ ku nu lɛ Upɔlu mla Ujɛmisi kéē ta aɛlā néē ta a. (2 Utím. 3:16) Ohigbu ɛnyā, ó lɛ ɔwɛ o tɔɔtɛ ō bi le jɛyi ɛlā nɛ uwa ɛplɛɛpa ka a. Alɔ cika ō leyi yɛ aɛlā néē yɔ i kɛla lɛyikwu ɔ ipu aɔkpá néē ta a lɔɔlɔhi, o ya ɛɛ ku alɔ lɔfu jɛyi ɛlā nɛ uwa ɛplɛɛpa bi ɔtu a.

10. ‘Úklɔ́’ nyá nɛ Upɔlu yɔ i kɛla lɛyikwu ɔ kpɔcii a? (Ācɛ Uróm 3:​21, 28) (Má ifoto a.)

¹⁰ Ɔdi wɛ ‘úklɔ́’ nɛ Upɔlu kɛla lɛyikwu ɔ ipu ɔkpá ku Ācɛ Uróm ɛyi 3 mla 4 a? Ɛlā okpocii nɛ ó yɔ i ka abɔɔ a, lɛ ō ya mla ō lɛyitaajɛ lɛ Íne Ku Umosisi nɛ Ɔwɔico je lɛ ācɛ ku Isrɛlu a. (Jé Ācɛ Uróm 3:​21, 28.) Ɛpleeko ku Upɔlu a, ó lɛbɛɛka  ōhī ku Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo wɛ ācɛ Ujiyu a kpɔtuce ka é cika ō yɔ i yɛce Íne Ku Umosisi a kpɔ. Ohigbu ɛnyā, Upɔlu bi ocabɔ ku Ebraham le mafu ka ɔcɛ i cɛgbá ō yɛce Íne Ku Umosisi a piii, gbɔbu ɛɛ kóō teyi olɔhi ku Ɔwɔico ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, Upɔlu lɛ ɔ teyi peee ka alɔ cɛgbá ō lɛ ɔtu okpoce. Ɛnyā wɛ ɛlā ō ta ɔtu kwu ɔtu ibi, ohigbu ka ó nwu alɔ ka ɔdaŋ nɛ alɔ kpɔtuce Ɔwɔico mla Ujisɔsi, alɔ lɔfu teyi olɔhi ku Ɔwɔico.

11. Ɛdɔ ‘úklɔ́’ nyá nɛ Ujɛmisi yɔ i kɛla lɛyikwu ɔ a?

¹¹ Amáŋ, ‘úklɔ́’ nɛ Ujɛmisi kɛla lɛyikwu ɔ ipu ɔkpá ku Ujɛ́mīsi ɛyi 2 a, i wɛ ekponu bɛɛka ō lɛyitaajɛ lɛ Íne Ku Umosisi a ŋ. Ujɛmisi yɔ i kɛla lɛyikwu auklɔ amāŋ aɔdā ɛyɛɛyɛyi nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist gē ya ipu oyeeyi ku uwa ɛ̄cī doodu a. Auklɔ ɛgɛnyā gē mafu ɔdaŋ ka Ɔcɛ O Yɛce Ukraist lɛ ɔtu okpoce ɔkwɛyi lɛ Ɔwɔico amāŋ ka ó lɛ ŋ. Leyi yɛ aocabɔ ɛpa nɛ Ujɛmisi bi le yuklɔ a.

12. Ɛgɛnyá nɛ Ujɛmisi lɛ ɔ teyi peee ɛgɛ nɛ ɔtu okpoce mla uklɔ tɛɛma kwu iyi uwa lɛ a? (Má ifoto a.)

¹² Ipu ocabɔ aflɛyi a, Ujɛmisi lɛ ɔ ta Ācɛ O Yɛce Ukraist eyī peee ka é cika ō ya ɛlā mla ɛjɛɛji ācɛ ɔwɛ okpaakpa. Ó lɛ ɛlā ku nu teyi peee oŋma lɛ ocabɔ ku adā éyi nōo ya ɛlā ɔwɛ ogbonɛnɛ mla ɔcɛ o gba agbenu nɛhi éyi, amáŋ nōo kē ya ɛlā ɔwɛ obɔbi mla ɔcɛ o gbɛha a. Ujɛmisi lɛ ɔ teyi peee ka ɛdɔ ɔcɛ ɛgɔɔma lɔfu ka ka anuɔ lɛ ɔtu okpoce, amáŋ uce ō ya ku nu mafu ka ó lɛ ɔtu okpoce ŋ. (Ujɛ́m. 2:​1-5, 9) Ipu ocabɔ ɔmpa nɛ ó bi le yuklɔ a, Ujɛmisi kɛla lɛyikwu ɔcɛ éyi nōo má ‘ɔyinɛ éyi nōó lɛ īlī o cɛgbá ō tū ohi ŋ́, nōó kē má ɔdōlé nɛ̄ ó ī lé ɛ̄cī ɔ́ɔmā ŋ́,’ amáŋ nōo ta ō je otabɔ nɛ ó cɛgbá a lɛ ɔ a. Ɔdaŋ nɛ ɔcɛ ɔɔma kóō ka ka anuɔ lɛ ɔtu okpoce, uce ō ya ku nu mafu ka ó lɛ ɔtu okpoce ŋ. Ujɛ́mīsi ta ɔkpá kahinii: “Ɔ̄cɛ nōo kpɔtuce Ɔwɔicō ōfūnū nōó yá ɔdā dúúmā tɔ́ɔkwu ŋ́, ɔtu okpoce ku nu ɔ́ɔmā gekwú.”—Ujɛ́m. 2:​14-17.

13. Ocabɔ nyá nɛ Ujɛmisi bi le yuklɔ, o ya ɛɛ kóō mafu ka alɔ cɛgbá ō lɛ ɔtu okpoce mla ō yuklɔ olɔhi a? (Ujɛ́mīsi 2:​25, 26)

 ¹³ Ujɛmisi kɛla lɛyikwu Urehabu ka ó wɛ ocabɔ ku ɔcɛ nōo mafu oŋma lɛ uce ō ya ku nu, ka ó lɛ ɔtu okpoce. (Jé Ujɛ́mīsi 2:​17, 25.) Ó po ɛlā lɛyikwu Ujehofa klla jé ka anu yɔ i je otabɔ lɛ ācɛ ku Isrɛlu a. (Ujós. 2:​9-11) Ó mafu ka ó wɛ ɔcɛ nōo lɛ ɔtu okpoce oŋma lɛ uce ō ya ku nu. Ó lɛ ogbotu je lɛ ācɛ Isrɛlu ɛpa nōo nyɔ gáā jila ajɛ a tayinu, eko nɛ oyeeyi ku uwa kwu ikwū ajaajɛ a. Ohigbu ɔtu okpoce nɛ ó mafu nyā, Ujehofa leyi má Urehabu ka ó wɛ ɔcɛ nōo hayi kpaakpa ɛgɛ nɛ ó leyi má Ebraham a. Alɔ nwu ŋma ocabɔ ku Urehabu ka ó cɛgbá ku alɔ mafu oŋma lɛ uce ō ya ku alɔ, ku alɔ lɛ ɔtu okpoce.

14. Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu ka ka ɛlā nɛ Upɔlu mla Ujɛmisi ta a cɛtɔha mla iyi uwa a?

¹⁴ Upɔlu mɛmla Ujɛmisi yɔ i kɛla lɛyikwu ɔtu okpoce mla uklɔ ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi ɛpa. Upɔlu yɔ i da ācɛ Ujiyu nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a, ka ó gáā tɔɔtɛ lɛ uwa ō teyi olɔhi ku Ujehofa ɔdaŋ néē gē yɛce Íne Ku Umosisi a foofunu ŋ. Amáŋ Ujɛmisi a kē yɔ i ka ka ɛjɛɛji Ācɛ O Yɛce Ukraist cɛgbá ō mafu ɔtu okpoce, ŋma lɛ ō ya ɔdā olɔhi lɛ ācɛ ɔhá.

15. Ɔwɛ ɛyɛɛyɛyi nyá nɛ alɔ lɔfu mafu ɔtu okpoce oŋma lɛ uklɔ ku alɔ a? (Má ifoto a.)

¹⁵ Ujehofa i yɔ i ka ka gbɔbu ɛɛ ku alɔ mafu ka alɔ wɛ ācɛ o hayi kpaakpa, alɔ géē ya ɔdā nɛ Ebraham ya yiili a ŋ. Ku ɛlā ɔkwɛyi a, ó lɛ ɔwɛ alɛwa nɛ alɔ lɔfu mafu oŋma lɛ uklɔ, ka alɔ lɛ ɔtu okpoce. Alɔ lɔfu ya ācɛ ɛyipɛ omaaba wa ipu ujɔ, alɔ lɔfu je otabɔ lɛ ayinɛ alɔ nɛ ɛgbá ce uwa, mla ō ya aɔdā olɔhi lɛ ācɛ apɔlɛ ku alɔ, nōo wɛ auce ō ya nōo he Ɔwɔico ɔtu nɛ ó klla géē hɔha ce alɔ ku nu. (Uróm 15:7; 1 Utím. 5:​4, 8; 1 Ujɔ́n. 3:18) Ɔwɛ éyi nōo cɛgbá fiyɛ duu nɛ alɔ lɔfu mafu ku alɔ lɛ ɔtu okpoce a, wɛ oŋma lɛ ō bi ɔtu caca le tɔɔna ku ɔkoolɔhi a lɛ ācɛ ɔhá. (1 Utím.  4:16) Ɛjɛɛji alɔ lɔfu mafu ŋma lɛ uce ō ya ku alɔ ku alɔ kpɔtuce ka ɛjɛɛji aokonu ō ce ku Ujehofa géē ya jila ɔkwɔɔkwɛyi, ka ɔwɛ o ya odee ku nu wɛ ɛnɛ o lɔhi fiyɛ duu a. Ɔdaŋ ku alɔ ya lɛ a, alɔ lɔfu lɔtuce kpɔcii ka Ɔwɔico géē leyi má alɔ ka alɔ wɛ āce o hayi kpaakpa, alɔ klla géē wɛ ɔya ku nu.

16. Ɔdi nɛ Ebraham leyice klla kpɔtuce ɔ a?

¹⁶ Ŋma ipu ɔkpá ku Ācɛ Uróm ɛyi 4, alɔ klla nwu ɛlā ocɛgbá ɔhá ŋma ocabɔ ku Ebraham. Ipu ɛyi ɔɔma, alɔ nwu ka alɔ cika ō gɔbu yɔ i lɛ ɔtu ku alɔ kwu eko nɛ aɔdā nɛ alɔ leyice a géē ya jila a. Ujehofa cokonu ka Ebraham géē je “pīya ádā kú éwo nɛ̄hi,” ka o bu ipu Ebraham anuɔ “géē hɔ́hā ce odúúdú aéwo kú ɛcɛ á.” Gbɛla lɛyikwu ɛnɛɛnɛ eyiyoce nɛ Ebraham lɛ a! (Ohút. 12:3; 15:5; 17:4; Uróm 4:17) Naana kpɔ a, eko nɛ Ebraham wɛ ihayi ofu ɛhɔ [100] nɛ Usara wɛ ihayi ofu ɛnɛ ce igwo [90] a, é lɛ ɔyi duuma ɛ ŋ kpɔ. Ŋma aya ku alɛɛcɛ, ó lɔfu lɛbɛɛka Ebraham mla Usara i gáā lɛ ɔyi duuma gla gɛ ŋ ma. Ɛnyā wɛ ojama nɛhi lɛ Ebraham. Naana kpɔ a, “[oŋma lɛ eyiyoce], Ébrahām cɛ̄ɛ̄lā nū yɔ̄ ī kpɔ́tūce nááná nōó lɛ ɔdā nōó í kpɔ́tūce ɔ́ ŋ́ mā.” (Uróm 4:​18, 19) Igbihaajɛ, ɔdā nɛ Ebraham leyice a le ya jila ɔkwɔɔkwɛyi. Ó kwu piya adā ku Ayisiki, ɔyi nɔnyilɔ nɛ ó humayi leyice a.—Uróm 4:​20-22.

17. Ɛgɛnyá nɛ alɔ bi le jé ka alɔ lɔfu wɛ ācɛ o hayi kpaakpa klla wɛ ɔya ku Ɔwɔico gla a?

¹⁷ Alɔ lɔfu teyi olɔhi ku Ɔwɔico klla wɛ ɔya ku nu bɛɛka Ebraham a. Ɔɔma wɛ ɛlā nɛ Upɔlu kɛla lɛyikwu ɔ eko nɛ ó ka kahinii: “Amáŋ ɛlā nēé ka kahíníī, ‘É lɛ ɛpɔ̄hi hɛ́ lɛ ɔ́ ā,’ é tá ɔ̄ ohígbū [Ebraham] ōfūnū ŋ́. Amáŋ é tá ɔ̄ ohígbū alɔ nɛ̄ Ɔwɔicō géē hɛ́pɔ̄hi lɛ alɔ dúú, ɔ́dāŋ ka alɔ cɛ̄ɛ̄lā anú nōo je Ujísɔ̄si Óndú alɔ héyī ŋmá ɔlékwū” a. (Uróm 4:​23, 24) Bɛɛka Ebraham a, alɔ cɛgbá ō lɛ ɔtu okpoce lɛ Ujehofa, ō ya uklɔ olɔhi, mla ō kpɔtuce lɔfu lɔfu ka ɛjɛɛji aɔdā nɛ Ujehofa cokonu ku nu a géē ya jila ɔkwɔɔkwɛyi. Ipu ɔkpá ku Ācɛ Uróm ɛyi 5, Upɔlu klla kɛla gɔbu lɛyikwu eyiyoce nɛ alɔ lɛ a. Alɔ géē leyi yɛ ɛlā nɛ ó ka a ipu ikpɛyi ɛlā nōo gboce ɛnyā a.