1-2. Ɛgɛnyá nɛ aɛ́nɛ́ mla aadā cika ō ya ɛlā lɛ eko duuma nɛ ɔyi uwa da ɔka lɛyikwu Ɔwɔico mla Ubáyíbu a?

 ĀCƐ alɛwa géē cɛ ka ō bi ayipɛ jɛ wɛ uklɔ nɛhi. Ɔdaŋ ku a wɛ ɛ́nɛ́ amāŋ adā, ó lɛ aafu ŋ, a yɔ i yuklɔ lɔfu lɔfu ō lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku ɔyi uwɔ. Ɛnyā kē wɛ ɔdā nōo he Ujehofa ɔtu nɛhi. (Obla. 6:​6, 7) Abɔ ɔyi uwɔ kē yɔ i jɛ a, ó lɔfu gbɔɔ ō da aɔka lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ kpɔtuce, bɛɛka ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ Ujehofa i dɔka ku alɔ ya aɔdā ōhī ŋ ma.

² Eko aflɛyi, a lɔfu gbɛla ka ɔyi uwɔ yɔ i da aɔka nōo ba nyā ohigbu ka ó lɛ ɔtu okpoce lɛ Ɔwɔico mla Ubáyíbu ŋ. Amáŋ, abɔ ayipɛ yɔ i jɛ a, é cɛgbá ō da ɔka alɛwa o ya ɛɛ kéē lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku uwa. (1 Ukɔ́r. 13:11) Ohigbu ɛnyā, á cɛgbá ō yuufi ŋ. Eko duuma néē lɛ ɔka da, a lɔfu bi eko ɔɔma le ta uwa abɔ kéē nwu ɛgɛ néē géē gbɛla lipu lipu klla lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku uwa lɛ Ɔwɔico mla Ubáyíbu.

3. Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

³ Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ aɛ́nɛ́ mla aadā lɔfu ta ayipɛ ɔlɛ uwa abɔ kéē lɛ ɔtu okpoce olɔfu lɛ Ɔwɔico mla Ubáyíbu, ō jɛyi ku ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ō lɛyitaajɛ lɛ ɔwɛ nɛ Ubáyíbu dɔka ku alɔ lā oyeeyi ku alɔ a lɔhi lɛ uwa, mla ō nwu uwa ɛgɛ néē géē lɛ ɔdā néē kpɔtuce a ta ācɛ ɔhá eyī peee. Alɔ klla géē kɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya ɛɛ nōó lɔhi ku ayipɛ kéē da ɔka, mla ō kɛla lɛyikwu aɔdā ōhī nɛ a lɔfu ya mla ayipɛ ɔlɛ uwɔ nōo géē jɛga gā uwɔ ō da uwa lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ kpɔtuce a.

 TA ƆYI UWƆ ABƆ KÓŌ LƐ ƆTU OKPOCE OLƆFU LƐ ƆWƆICO MLA UBÁYÍBU

4. Ɔka nyá nɛ ɔyipɛ lɔfu da a, ɔdi kē ya a?

⁴ Ayipɛ ɔlɛ uwɔ i gáā lɛ ɔtu okpoce lɛ Ɔwɔico anca ohigbu ku a lɛ ɔtu okpoce ŋ. É ma uwɔ mla ɔtu okpoce lɛ Ujehofa ŋ. Ɛgɔɔma nōó kē lɛ mla ɔyi uwɔ duu a. Ohigbu ɛnyā, ɔyi uwɔ lɔfu gbɔɔ ō da ɔka kahinii: ‘Ɛgɛnyá nɛ um gáā jé ka Ɔwɔico yɔ a? N lɔfu kpɔtuce ɛlā nɛ Ubáyíbu ka a gla a?’ Ku ɛlā ɔkwɛyi a, Ubáyíbu ta alɔ ɔtu kwu ɔtu ō bi ‘ɔtu ku alɔ amāŋ ɛlá ō gbo’ ku alɔ le yuklɔ mla ō “lɛ ɔkwu olɛhɔ̄ ā bū.” (Uróm 12:1; 1 Utes. 5:21) Ó lɛ a, ɛgɛnyá nɛ a lɔfu ta ɔyi uwɔ abɔ kóō lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku nu a?

5. Ɔdi nɛ ɛ́nɛ́ mla adā lɔfu ya ō je otabɔ lɛ ɔyi uwa kóō lɛ ɔtu okpoce lɛ Ubáyíbu a? (Ācɛ Uróm 12:2)

⁵ Ta ɔyi uwɔ ɔtu kwu ɔtu kóō dɔka aɔdā nōo mafu peee ka aɛlā nɛ Ubáyíbu ka a wɛ ɔkwɛyi. (Jé Ācɛ Uróm 12:2.) Ocabɔ mafu, a lɔfu ta ɔ ɔtu kwu ɔtu kóō jila aikpɛyi ɛlā mla auvidio nōo mafu ka Ubáyíbu i wɛ ɔkpá nɛ alɛɛcɛ ta anca ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, ó wɛ “ɛlā kú Ɔwɔicō.” (1 Utes. 2:13) Ocabɔ mafu, ó lɔfu jila ɛlā má lɛyikwu igeli ku Uninifɛ ku ācɛ Asiriya ku ikee a. Ikee a, ācɛ ō jé Ubáyíbu nɛɛnɛhi ka ka igeli ku Uninifɛ i yɔ jejee ɛ ŋ. Amáŋ ɛpleeko ku ihayi ku 1850 a, ācɛ ō jé odee nɛɛnɛhi gáā lɛ igeli nɛhi ku Uninifɛ ku ikee a má ipu ajɛ, ɛnyā kē mafu ka Ubáyíbu le kpaakpa. (Usɛf. 2:​13-15) O ya ɛɛ ka ó nwu ɛlā tōōtɔ̄ɔ̄ lɛyikwu ɛgɛ nɛ ocataajɛ ku Uninifɛ ya akacɛ ku Ubáyíbu jila a, ó lɔfu má ikpɛyi ɛlā nōo ka “A Jé?” nōo yɔ ipu Ɔda Ō Gbaajɛ ku Ɔya Ɔmigwoleyi 2021 a. Ta ɔyi uwɔ ɔtu kwu ɔtu kóō lɛ aɛlā nɛ ɔkpá ku alɔ ka a miya mla aɛlā nɛ aɔkpá ɔhá nɛ ɔcɛ lɔfu lɔtuce ɔ gla a ka a. Ɛnyā géē ta ɔyi uwɔ abɔ kóō lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku nu, ka aɛlā nɛ Ubáyíbu ka a wɛ ɔkwɛyi.

6. Ɛgɛnyá nɛ ɛ́nɛ́ mla adā lɔfu ta ɔyi uwa abɔ kóō má aɔdā nōo mafu ka Ubáyíbu wɛ ɔkwɛyi a? Je ocabɔ. (Má ifoto a.)

⁶ Ta ɔyi uwɔ abɔ kóō gbɛla lɛyikwu ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ aɛlā nɛ Ubáyíbu gē nwu a wɛ ɔkwɛyi a. A lɛ ɛga ɛyɛɛyɛyi nɛ a géē bi le kɛla lɛ ɔyi uwɔ lɛyikwu Ubáyíbu amāŋ ɔtu okpoce ku nu lɛ Ɔwɔico. A lɔfu nwu ɔyi uwɔ aɛlā nyā eko nɛ aa nyɔ gā ɛga néē gē kpo aɔdā igble tu, iga néē gē hija anu, amāŋ abɔ ku ɛga ō yuklɔ ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa. Ocabɔ mafu, eko duuma nɛ aa le yɛ gā ɛga néē gē kpo aɔdā igble tu eyī caa amāŋ o bu ipu ɔdā o le gwo uwaya, a lɔfu mafu lɛ ɔyi uwɔ ɛgɛ nɛ odee amāŋ ɔdā nōo ya eko ku ikee a tɛɛma kwu odee ipu Ubáyíbu a. Ɛnyā géē ta ɔyi uwɔ abɔ kóō má ka aɛlā nɛ Ubáyíbu ka a wɛ ɔkwɛyi. A lɔfu nwu ɔyi uwɔ ɛlā lɛyikwu ɛcɔ éyi néē gē hi ka u Moabite Stone a. Ɛcɔ a wɛ ihayi utajan ɛta (3,000), é klla ta iye ku  Ujehofa tu ɔ. Moabite Stone ku ikee nyā yɔ ɛga ō kpo aɔdā igble tu ipu éwo ku France. O ka tu ɔ, Moabite Stone néē klla ya nōo lɛbɛɛka aku ikee yiili a yɔ aya néē gē hi ka u “The Bible and the Divine Name” nōo yɔ Ɔlɛ Ɔtahɛ Ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa ipu Warwick, New York a. Moabite Stone a ka ka Ɔcɛ́ nōo lé ka Umesa ku ācɛ Umowabu a ya ikpɛyi olɔfu tu ācɛ Isrɛlu. Ɛnyā kē cɛtɔha mla ɛlā nɛ Ubáyíbu ka a. (2 Aɔ́cɛ́ 3:​4, 5) Eko duuma nɛ ɔyi uwɔ le má abɔyinu ka aɛlā nɛ Ubáyíbu ka a wɛ ɔkwɛyi klla le kpaakpa, ɔtu okpoce ku nu géē lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄.—Má 2 Úklɔ́ kú Aɔ́cɛ́ 9:6.

7-8. (a) Ɛlā nyá nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma aɔdā oheyifuu nɛ alɔ gē má nōo yɛ jila alɔ ta a? Je ocabɔ. (Má ifoto a.) (b) Aɔka nyá lɔfu ta ɔyi uwɔ abɔ kóō lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku nu lɛ Ɔcɛ Nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a?

⁷ Ta ɔyi uwɔ ɔtu kwu ɔtu kóō gbɛla lɛyikwu aɔdā nɛ Ujehofa ya a. Ɛ́nɛ́ mla adā, ɔdaŋ ku aa mla ɔyi aa yɔ i yɛ ɔwɛ ipɔlɛ amāŋ yɔ i yuklɔ ipu ɛhɔ ku aa, ta ɔ abɔ kóō má ɔwɛ ɛnɛɛnɛ nɛ ō má eyī ku aɔdā ōhī lɛ a, mla ɛgɛ nōó lɛ aɔdā alɛwa nɛ ō má eyī ku uwa wɛ ekponu a. Ɔdiya a? Ohigbu ka ɔwɛ nɛ ō má eyī ku uwa lɛ a, mafu ka ó lɛ ɔcɛ nōo ya uwa nōo jé odee klla jijeeyi nɛhi. Ocabɔ mafu, ó lɛ aɔdā alɛwa nɛ ō má eyī ku uwa gbla iyi uwa. Bɛɛka augalazi ōhī, aolo, aepu ku ɔcí, mla ikpɛyi ku ododo néē i hi ka u sunflower a. Ō má eyī ku ɛjɛɛji uwa wɛ ekponu, é le koolo amāŋ yoolo a. Ācɛ usayɛnsi klɔcɛ lɛyikwu ɛnyā nɛhi ihayi alɛwa ɛ. Ɔcɛ usayɛnsi éyi nōo lé ka u Nicola Fameli a ka, ka ɔdaŋ ku a lɛ ō má eyī ku aɔdā eyeeye nɛ Ɔwɔico ya nōo le yoolo yoolo a gbaluka, a géē má aluka ekponu ipu uwa. Aubeke gē hi aluka a ka u Fibonacci sequence. a

⁸ Ɔyi uwɔ lɔfu nwu ɔdā alɛwa fiyɛ ipu inɔkpa lɛyikwu aɔdā nɛ Ɔwɔico ya, nɛ ō má eyī ku uwa gbla iyi uwa a. Ocabɔ mafu, ō má eyī ku ɛyinɛhi ku aɔcí gē gbla iyi uwa. Ɔcí a lɔfu yɔ i jɛ kpaakpa, cɛɛ ó kwu hɛ ɛpa ɔwɛ gáā lɛ abɔ ɔhá lɛ. Abɔ alɛwa géē gbɔɔ ō jɛ ŋma abɔ eyeeye ku uwa, oŋma ɔɔma, abɔ alɛwa a klla géē gbɔɔ ō lɛ abɔ ɔcí ligii ligii alɛwa aku uwa kpɔ. Aubeke gē hi ɛnyā ku fractals. Ó kē lɛ a ɔwɛ ɛgɛnyā ipu aɔdā alɛwa ɔhá kpɔ. Amáŋ ɔnyɛ ya kóō má eyī ku uwa kóō lɔhi nɛhi lɛ a? Ɔdaŋ ka ɔyi uwɔ gbɛla lipu lipu tu ɛnɛɛnɛ aɔdā nɛ Ujehofa ya a, ó lɔfu ta ɔ abɔ kóō kpɔtuce lɔfu lɔfu ka Ɔwɔico ya ɛjɛɛji odee a. (Uhíb. 3:4) Abɔ ɔyi uwɔ yɔ i jɛ a, a klla cɛgbá ō ta ɔ abɔ kóō jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó cɛgbá ō lɛyitaajɛ lɛ íne ku Ɔwɔico a. O ya ɛɛ ku a ya ɛnyā, a lɔfu da ɔ ɔka kahinii: “Ɔdaŋ ka Ɔwɔico ya alɔ a, á gbɛla ka ó jé ɔwɛ olɔhi fiyɛ duu nɛ alɔ cika ō ya uce lɛ, o ya ɛɛ ku alɔ lɛ eeye ŋ?” Oŋma ɔɔma, a lɔfu lɛ ɔ ta ɔ eyī peee ka Ɔwɔico je Ubáyíbu lɛ alɔ, kóō bi ɔ le mafu lɛ alɔ ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu lɛ eeye a.

 YA KU ƆWƐ NƐ UBÁYÍBU DƆKA KU ALƆ LĀ OYEEYI KU ALƆ A KÓŌ JƐ ƆYI UWƆ EYĪ TŌŌTƆ̄Ɔ̄

9. Ɔdi lɔfu ya ku ɔyi uwɔ kóō da aɔka lɛyikwu ɔwɛ ōhī nɛ Ubáyíbu dɔka ku alɔ lā oyeeyi ku alɔ a?

⁹ Ekoohi, ɔyi uwɔ lɔfu da ɔka lɛyikwu aɔdā ōhī nɛ Ubáyíbu ka ka ó lɔhi ŋ ma, ceyitikwu ku a jé ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó yɔ i da aɔka ɔɔma. Unwalu a wɛ ka ó kpɔtuce ka ɛlā nɛ Ubáyíbu ka a i wɛ ɔkwɛyi ŋ nɛɛ? Kɛɛ ka ó jé ɛgɛ nɛ ó géē lɛ ɔdā nɛ ó kpɔtuce a ta ācɛ ɔhá eyī peee ŋ? Ipu āhɔ̄ duuma, a lɔfu ta ɔyi uwɔ abɔ kóō jɛyi ɔdā nōo ya ɛɛ nōó lɔhi lɛ alɔ ō lɛyitaajɛ lɛ aíne ku Ujehofa a. O ya ɛɛ ku a ya ɛnyā, a lɔfu klɔcɛ ɔkpá ku Jɔɔnyɛ Oyeeyi Nōó Gáā Mɛ Gboogboo Ŋ! ma mla ɔ. b

10. Ɛgɛnyá nɛ a lɔfu ta ɔyi uwɔ abɔ kóō kwu piya ɔya ku Ujehofa nōo kwu ɔ ajaajɛ a?

¹⁰ Ta ɔyi uwɔ abɔ kóō ŋmo ɔ unwu ō kwu piya ɔya ku Ujehofa nōo kwu ɔ ajaajɛ. Eko nɛ a yɔ i ya oklɔcɛ ku Ubáyíbu mla ɔyi uwɔ, bi aɔka mla aocabɔ ɛyɛɛyɛyi nōo yɔ ipu ɔkpá ku Jɔɔnyɛ Oyeeyi Nōó Gáā Mɛ Gboogboo Ŋ! ma, le jɛyi ku ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya ɔ lɛyikwu aɔdā alɛwa a. (Aíit. 20:5) Ocabɔ mafu, ɛlā ō nwu ɔmɛ 8 lɛ Ujehofa gbla ɔya nōo lɛ ɛlá wu alɔ, nōo gē ta alɔ ɛlá kwu aɛlā nōo lɔfu gbo alɔ klla lɛ itene lɛ alɔ a. Igbihi nɛ aa lɛ ɔka ka lɛyikwu 1 Ujɔ́ni 5:​3, a lɔfu da ɔ ɔka kahinii: “Ohigbu ka Ujehofa wɛ Ɔya olɔhi ku alɔ a, ɛgɛnyá nɛ alɔ cika ō leyi má aɔdā nɛ ó da alɔ ku alɔ ya a?” Ɛnyā lɔfu lɛbɛɛka ɔka nōo tɔɔtɛ a, amáŋ ō da ɔka nyā géē ta ɔyi uwɔ abɔ kóō jɛyi nu ka Ujehofa je aíne lɛ alɔ ohigbu ka ó yihɔtu alɔ.—Ayis. 48:​17, 18.

11. Ɛgɛnyá nɛ a lɔfu ta ɔyi uwɔ abɔ kóō jɛyi ɔdā nōo ya ɛɛ nōó lɔhi ō bi aukɔ́ ku Ubáyíbu le yuklɔ a? (Aíita 2:​10, 11)

¹¹ Kɛla lɛyikwu ɛgɛ nōo bi aukɔ́ ku Ubáyíbu le yuklɔ gē lɛ itene lɛ alɔ a. Eko duuma nɛ a yɔ i jé Ubáyíbu amāŋ yɔ i ya ɛ̄gbā ō gba ku ɔcɔɔci, kɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ aukɔ́ ku Ubáyíbu ta apɔlɛ ku uwɔ abɔ ɛ ma. Ocabɔ mafu, a lɔfu bi eko ɛgɛnyā le ta ɔyi uwɔ abɔ kóō jɛyi ɔdā nōo ya ɛɛ nōó lɔhi ku alɔ yuklɔ lɔfu lɔfu, klla gē ka ɔkwɛyi eko doodu a. (Uhíb. 13:18) A klla lɔfu lɛ ɔ teyi peee ɛgɛ nōo yɛce aukɔ́ ku Ubáyíbu gē ta alɔ abɔ ku alɔ lɛ ɔbɔla ku ɔkpiye mla ō lɛ eeye fiyɛ a. (Aíit. 14:​29, 30) Ɔdaŋ ka ɔyi uwɔ jɛyi ku ɛgɛ nōó lɔhi ō lɛyitaajɛ lɛ aɛlā nɛ Ubáyíbu gē nwu a, ó géē dɔka ō lɛyitaajɛ lɛ ɔ ipu oyeeyi ku nu.—Jé Aíita 2:​10, 11.

12. Ɛgɛnyá nɛ u Steve mla ɔnyā nu ta ɔyinɔnyilɔ ku uwa abɔ kóō jɛyi ku itene nōo gē wa ŋma ō bi aukɔ́ ku Ubáyíbu le yuklɔ a?

¹² Steve mla ɔnyā nu lɛ ɔyinɔnyilɔ éyi nōo lé ka Ethan. Steve lɛ ɔ teyi peee ɛgɛ néē ta Ethan abɔ kóō jɛyi nu, ka Ujehofa gē je aíne lɛ alɔ ohigbu ka ó yihɔtu alɔ a. Steve kahinii: “Alɔ gē da ɔ ɔka ka ɔdiya nɛ Ujehofa dɔka ku alɔ lɛyitaajɛ lɛ íne ku nu a? Ɛgɛnyá nɛ ɛnyā mafu ka ó yihɔtu alɔ a? Ɔdi gáā ya ɔdaŋ ku á bi ukɔ́ ku nu le yuklɔ ŋ ma?” Aɔka ɛgɛnyā ta Ethan abɔ kóō lɛ ɔtu okpoce olɔfu ka aɛlā nɛ Ujehofa ka a le kpaakpa. Steve klla ka kpɔ kahinii: “Ɔdā nɛ alɔ bi ɔtu a wɛ ō ta Ethan abɔ kóō má ka Ubáyíbu lɛ aɛlā ku ijeeyi nōo fiyɛ ijeeyi ku ɔlɛɛcɛ duuma.”

13. Ɛgɛnyá nɛ ɛ́nɛ́ mla adā lɔfu nwu ɔyi uwa kóō bi aukɔ́ ku Ubáyíbu le yuklɔ a? Je ocabɔ.

¹³ Nwu ɔyi uwɔ kóō bi aukɔ́ ku Ubáyíbu le yuklɔ. Ocabɔ mafu, á jé ŋ, ɔyi uwɔ géē cɛgbá ō jé ɔkpá éyi ipu inɔkpa. Ācɛ nōo kē yɔ ipu ɔkpá a lɔfu ya aɔdā nɛ Ujehofa ka ka ó lɔhi ŋ ma, é lɔfu yɔ i cikpo ɔnyā ɔhá amāŋ yɔ i gbo aja klla yɔ i nuunu. É kē ta ɔkpá a ɔwɛ nōo ya ka ó lɛbɛɛka aɔdā néē yɔ i ya a i wɛ ɔdobɔbi ŋ ma. A lɔfu da ɔyi uwɔ kóō gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya Ujehofa eko nɛ ācɛ yɔ i ya amāŋ yɔ i ka aɔdā ɛgɔɔma. (Aíit. 22:​24, 25; 1 Ukɔ́r. 15:33; Ufíl. 4:8) Ɛnyā géē ta ɔyi uwɔ abɔ kóō má ɔdā nōo  ya ɛɛ nōó wɛ ɔdā ijeeyi ō lɛyitaajɛ lɛ Ujehofa a. Ɔdaŋ ka itica a amāŋ ayipɛ inɔkpa ɔhá kē lɛ ɔka da ɔ lɛyikwu ɔdā nɛ ó gbɛla lɛyikwu ɔkpá a, ó géē da uwa lɛyikwu ɔdā nɛ ó kpɔtuce a.

NWU ƆYI UWƆ ƐGƐ NƐ Ó GÉĒ DA ĀCƐ ƆHÁ LƐYIKWU ƆDĀ NƐ Ó KPƆTUCE A

14. Ikpɛyi ɛlā nyá lɔfu lɔnɔ tu Ɔcɛ O Yɛce Ukraist nōo wɛ ɛdrɔ kóō da ācɛ ɔhá lɛyikwu ɔ a, ɔdi kē ya a?

¹⁴ Ekoohi, Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo wɛ ɛdrɔ lɔfu yɔ i yuufi ō da ācɛ ɔhá lɛyikwu ɔdā néē kpɔtuce a. Ocabɔ mafu, é lɔfu yɔ i yuufi amāŋ yɔ i yuweyi eko duuma néē cɛgbá ō lɛ ɔ teyi peee, ɔdā nōo ya ɛɛ néē kpɔtuce ka ɛjɛɛji odee i wa abɔyi uwa ŋ ma. Ɔdiya a? Aitica ku uwa lɔfu ka ka ɛlā nōo ka ɛjɛɛji odee wa abɔyi uwa a wɛ ɔkwɛyi, ó wɛ ɔ̄kā anca ŋ. Ɔdi lɔfu ta ɔyi uwɔ abɔ kóō jé kpɔcii ka aɛlā nɛ ó kpɔtuce a wɛ ɔkwɛyi a?

15. Ɔdi lɔfu ta Ɔcɛ O Yɛce Ukraist nōo wɛ ɛdrɔ abɔ kóō jé kpɔcii ka aɛlā nɛ ó kpɔtuce a wɛ ɔkwɛyi a?

¹⁵ Ta ɔyi uwɔ abɔ kóō lɔtuce aɔdā nɛ ó kpɔtuce a tōōtɔ̄ɔ̄ fiyɛ. Ɔyi uwɔ i cika ō yuweyi ohigbu ka ó kpɔtuce ka ó lɛ ɔcɛ nōo ya ɛjɛɛji odee ŋ. (2 Utím. 1:8) Ācɛ usayɛnsi alɛwa kóō kpɔtuce ka aɔdā oyeeyi i wa abɔyi uwa anca ŋ. Ācɛ usayɛnsi nyā má ɔdā nōo mafu ka ó lɛ ɔcɛ éyi nōo jijeeyi nɛhi nōo ya ɛjɛɛji aɔdā oyeeyi a. Ohigbu ɛnyā, é kpɔtuce ɛlā ō nwu ka ɛjɛɛji odee wa abɔyi uwa ɛgɛ néē gē nwu ipu inɔkpa alɛwa ipu ɛcɛ a ŋ. Odee nōo lɔfu ta ɔyi uwɔ abɔ kóō lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce mla ɔtu ō lɛ ku nu a, wɛ ō jé ɔdā nōo ta ayinɛ ɔhá abɔ kéē kpɔtuce ka ó lɛ ɔcɛ nōo ya oyeeyi a. c

16. Ɛgɛnyá nɛ ɛ́nɛ́ mla adā lɔfu ta ɔyi uwa abɔ kóō jé ɛgɛ nɛ ó géē lɛ ɔ ta ācɛ ɔhá eyī peee ka ó lɛ Ɔcɛ Nōo Ya Ɛjɛɛji Odee a? (1 Upíta 3:15) (Má ifoto a.)

¹⁶ Ta ɔyi uwɔ abɔ kóō lɛ ɔ ta ācɛ ɔhá eyī peee, ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ó kpɔtuce ka ó lɛ ɔcɛ nōo ya ɛjɛɛji odee a. (Jé 1 Upíta 3:​15, 16.) Aa lɔfu kɔka tɔha ŋma lɛ ō bi aikpɛyi ɛlā nōo yɔ ipu jw.org le yuklɔ, nōo kɛla lɛyikwu aɔdā nɛ Ujehofa ya, mla ɛlā ō nwu ka ɛjɛɛji odee wa abɔyi uwa a. Cɛɛ ɔyi uwɔ lɔfu fu ɛlā nɛ ó gbɛla ka ó lɔfu bi le ta ācɛ ɔhá eyī peee, kéē jɛyi nu ka ó lɛ ɔcɛ nōo ya ɛjɛɛji odee a. Ya ocabɔ ku ɛgɛ nɛ ɔyi uwɔ géē lɛ ɛlā nɛ ó kpɔtuce a ta ācɛ ɔhá eyī peee. Ta ɔ ɛlá kwu ɔ ka ó cɛgbá ō taafu mla ayipɛ inɔkpa ku nu ŋ. Ta ɔ ɔtu kwu ɔtu ka ɔdaŋ ka ó lɛ ɔcɛ duuma nōo cɛ ō kɛla lɛyikwu ikpɛyi ɛlā ɔɔma, kóō lɛ ɛlā nɛ ó gáā je ta ɔ eyī peee a  ya tɔɔtɛ ɔwɛ nɛ ɔcɛ a géē jɛyi nu klla gbɛla tu ɔ. Ocabɔ mafu, ɔyipɛ inɔkpa éyi lɔfu kahinii: “Aɔdā nɛ um má gla a nɛ um gē kpɔtuce foofunu a, ń kē má Ɔwɔico jejee ɛ ŋ.” Ɔcɛ O Yɛce Ukraist nōo wɛ ɛdrɔ lɔfu ta ohi kahinii: “Leyi yɛ ɔ ku a yɔ i yɛ ipu upu nōo ligbo ŋma ipu igeli amāŋ ɛga nɛ ācɛ lā, anu a lɛ obuga éyi má néē bu klla lɛ ɔ gwo lɔɔlɔhi mla ɛcɔ. Ɔdi nɛ a gáā gbɛla a? A géē gbɛla ka ó lɛ ɔcɛ éyi nōo gwo obuga a. Ɛgɔɔma nōó lɛ mla ɛcɛ ku alɔ mla ɛjɛɛji aɔdā oyeeyi a. Ó lɛ ɔcɛ éyi nōo ya uwa piii.”

17. Ɛgɛnyá nɛ ɛ́nɛ́ mla adā lɔfu ta ɔyi uwa abɔ kóō dɔka aɔwɛ nɛ ó géē da ācɛ ɔhá lɛyikwu Ubáyíbu a? Je ocabɔ.

¹⁷ Ta ɔyi uwɔ abɔ kóō dɔka ɔwɛ nɛ ó géē da ācɛ ɔhá lɛyikwu Ubáyíbu. (Uróm 10:10) A lɔfu lɛ ō nwu ācɛ ɔhá ɛlā lɛyikwu Ubáyíbu gbla ō nwu ɛgɛ nɛ a géē bi ɔdā ō gwiije le yuklɔ. Aflɛyi a, ɔcɛ a géē nwu ō gwo aijé nōo tɔɔtɛ. Abɔ eko kē yɔ i nyɔ a, ō gwo ijé géē je piya ɔdā ō tɔɔtɛ lɛ ɔ. Ɔwɛ ekponu ɔɔma, Ɔcɛ O Yɛce Ukraist nōo wɛ ɛdrɔ lɔfu gbɔɔ ō tɔɔna ɔwɛ nōo tɔɔtɛ. Ocabɔ mafu, ó lɔfu da ɔyipɛ inɔkpa ku nu kahinii: “A jé ka igbalɛwa ācɛ usayɛnsi gē ya ɛgbla ku ɔdā néē má ŋma aɔdā nɛ Ɔwɔico ya a? Ń lɛ ɛnɛɛnɛ uvidio éyi nɛ a géē jɔɔnyɛ nu mafu gā uwɔ.” Igbihi nɛ ó lɛ uvidio mafu ŋma ipu aya ku Was It Designed?, ó lɔfu kahinii: “Ɔdaŋ ka é gē cɛtra ācɛ usayɛnsi ohigbu ɔdā néē gbla ya, ɔnyɛ nɛ alɔ cika ō cɛtra ɔ ohigbu aɔdā ɛyɛɛyɛyi nōo yɔ ipu ɛcɛ nɛ alɔ gē má a?” Á jé ŋ, ɛnyā lɔfu ya kóō ŋmo ɔyipɛ inɔkpa ku nu a unwu ō nwu ɛlā tōōtɔ̄ɔ̄ lɛyikwu Ujehofa.

GƆBU KU A YƆ I TA ƆYI UWƆ ABƆ KÓŌ LƐ ƆFU TU ƆTU OKPOCE KU NU IYĒ

18. Ɛgɛnyá nɛ ɛ́nɛ́ mla adā lɔfu gɔbu ya ku ɔtu nɛ ɔyi uwa kpoce Ɔwɔico a kóō lɛ ɔfu iyē tōōtɔ̄ɔ̄ a?

¹⁸ Alɔ lā ipu ɛcɛ nōo le mu mla ācɛ nōó lɛ ɔtu okpoce lɛ Ujehofa ŋ. (2 Upít. 3:3) Ohigbu ɛnyā, ɛ́nɛ́ mla adā, abɔ a yɔ i klɔcɛ ku Ubáyíbu mla ɔyi uwɔ a, ta ɔ ɔtu kwu ɔtu kóō klɔcɛ aikpɛyi ɛlā nōo géē ya kóō lɛ ojilima ce Ɛlā ku Ɔwɔico tōōtɔ̄ɔ̄, mla ɔwɛ nɛ ó dɔka ku alɔ lā oyēeyī ku alɔ a. Ta ɔ abɔ kóō gbɛla lipu lipu klla lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku nu lɛ Ujehofa, ŋma lɛ ō kɔka tɔha mla ɔ lɛyikwu aɔdā nɛ Ujehofa ya a. Ta ɔ abɔ kóō jɛyi ku aakacɛ nōo yɔ ipu Ubáyíbu nōo le ya jila ɛ ma. Ɛ̄nɛ̄ o cɛgbá fiyɛ duu a, gbɔɔkɔ tɔha mla ɔyi uwɔ, ku a klla gbɔɔkɔ lɛyikwu ɔ. Ɔdaŋ ku a le ya lɛ a, le jé kpɔcii ka Ujehofa géē hɔha ce oceyitikwu ku uwɔ, ō ta ɔyi uwɔ abɔ kóō lɛ ɔfu tu ɔtu okpoce ku nu iyē a.—2 Úklɔ́ 15:7.