Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 44

IJÉ ƆMƐ 33 Throw Your Burden on Jehovah

Ɛgɛnyá Nɛ A Lɔfu Lé Ɔtu Eko Néē Yɔ I Ya Ɛlā Mla Uwɔ Ɔwɛ Obɔbi A?

Ɛgɛnyá Nɛ A Lɔfu Lé Ɔtu Eko Néē Yɔ I Ya Ɛlā Mla Uwɔ Ɔwɛ Obɔbi A?

“Aá bī ɔdā olɔhi ō yá le yá ɔdōbɔ̄bí lé.”URÓM 12:21.

ƆCƐLA

Ɔdā nɛ a lɔfu ya eko nɛ ācɛ ɔhá yɔ i ya ɛlā mla uwɔ ɔwɛ obɔbi, mla ɛgɛ nɛ a lɔfu ya ɛlā lɛ o ya ɛɛ ku unwalu a kóō bɔbi tōōtɔ̄ɔ̄ ŋ ma.

1-2. Anyɛ lɔfu ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a? Lɛ ɔ teyi peee.

 UJISƆSI ta aciije éyi lɛyikwu ɔnyokwu nōo gɔbu yɔ i ba ɔcohɛpɔ éyi ɛba ku otabɔ, ohigbu ka ɔcɛ éyi yɔ i ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi a. Ayikpo ku Ujisɔsi lɔfu jé ɛgɛ nɛ ɔtu yɔ i ya ɔnyā nōo yɔ ipu aciije ku Ujisɔsi a lɛ a, ohigbu ka é gē ya ɛlā mla ɛyinɛhi ku ācɛ ɔwɛ obɔbi ɛpleeko ɔɔma. (Ulúk. 18:​1-5) Alɔ abɔyi alɔ lɔfu jé ɛgɛ nɛ ɔtu ya ɔnyā a lɛ a duu, ohigbu ka é lɔfu ya ɛlā mla ɛjɛɛji alɔ ɔwɛ obɔbi duu ɛ.

2 Ɛyinɛhi ku ācɛ nōo yɔ ipu ɛcɛ icɛ a gē dɔka ācɛ éyi fiyɛ ācɛ ɔhá, i wɛ ācɛ ogbonɛnɛ ŋ, klla wɛ ācɛ nōo gē ya unwu ɔdā fiyɛ ɔfu. Ohigbu ɛnyā, alɔ jé ka é lɔfu ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi. (Ɔ̄cok. 5:8) Amáŋ, ó lɔfu biya alɔ ɔtu fiyɛ eko duuma nɛ ɔyinɛ alɔ éyi ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ nōó gbonɛnɛ ŋ. Ɛgɛ nɛ ācɛ nōo gē ya alɔ ŋmo amāŋ gē bɛyikwu alɔ a gē kweyigedee ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a, ayinɛ alɔ i gáā bi ɔtu ō ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi ŋ. É lɔfu ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ nōó kpaakpa ŋ ekoohi ohigbu ka é wɛ ācɛ nōó jila iyē ŋ. Alɔ lɔfu nwu ɛlā alɛwa ŋma ɛgɛ nɛ Ujisɔsi ya ɛlā lɛ eko nɛ ācɛ obɔbi nōo gē ya ɔ ŋmo a ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi a. Ɔdaŋ ku alɔ lɔfu lé ɔtu mla ācɛ nōo gē bɛyikwu alɔ nōo gē ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a, alɔ cika ō ya lɛ a fiyɛ mla ayinɛ alɔ! Ɛgɛnyá nɛ ɔtu gē ya Ujehofa lɛ ɔdaŋ ka ɔyinɛ alɔ amāŋ ɔcɛ ɔhá ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a? Ó lɛ ɛlá wu ɔdā nōo gē ya da alɔ a?

3. Ɛgɛnyá nɛ alɔ bi le jé ka Ujehofa lɛ ɛlá wu ɔwɛ nɛ ācɛ ɔhá gē ya ɛlā mla ācɛ ɔlɛ nu a?

3 Ujehofa lɛ ɛlá wu ɛgɛ néē gē ya ɛlā mla alɔ a nɛɛnɛhi. “Ɔdā nōo le kpaakpa he Óndú ā ɔtū.” (Aíjē 37:28) Ujisɔsi cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ka eko nɛ eko okpaakpa a le ya, Ujehofa “géē hɛ́pɔ̄hi . . . fíyaa fíyaa.” (Ulúk. 18:​7, 8) Ó gboji gɛ ŋ, Ujehofa géē je ɛjɛɛji owe nɛ alɔ yɔ i má a bi wa oŋmɛyi, ó kē gáā jɛga ku alɔ má owe ohigbu ɔwɛ obɔbi néē gē ya ɛlā mla alɔ a gboogboo ɛ gɛ ŋ.—Aíjē. 72:​1, 2.

4. Otabɔ nyá nɛ Ujehofa ya tɔɔtɛ lɛ alɔ icɛ a?

4 Alɔ cɛgbá ō gbeyi eko nɛ Ujehofa géē bi ɛjɛɛji unwalu ku alɔ wa oŋmɛyi a. Amáŋ babanya, ó gē je otabɔ lɛ alɔ eko duuma nɛ ācɛ ɔhá yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi. (2 Upít. 3:13) Ocabɔ mafu, ó gē nwu alɔ ɛlā lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu ya ɛlā lɛ eko néē yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi, o ya ɛɛ ku unwalu a kóō hii bɔbi fiyɛ ŋ. Ɔwɛ éyi nɛ ó bi le ya ɛnyā a wɛ ō mafu lɛ alɔ ipu Ubáyíbu ɛgɛ nɛ Ɔyinɔnyilɔ ku nu ya ɛlā lɛ eko néē ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi a. Ujehofa klla je aukɔ́ ku ijeeyi lɛ alɔ ipu Ubáyíbu lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ lɔfu ya eko néē yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a.

LEYI KWƐƐCƐ LƐYIKWU ƐGƐ NƐ A GĒ YA ƐLĀ LƐ EKO NÉĒ YƆ I YA ƐLĀ MLA UWƆ ƆWƐ OBƆBI

5. Ɔdiya nɛ alɔ cɛgbá ō leyi kwɛɛcɛ lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ gē ya ɛlā lɛ eko néē yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a?

5 Ɔwɛ obɔbi néē gē ya ɛlā mla alɔ a lɔfu ya ku ɔtu kóō biya amāŋ gbenyi lɛ alɔ nɛɛnɛhi. (Ɔ̄cok. 7:7) Ɔtu ya ācɛ nōo gba Ujehofa ɛ̄gbā kpaakpa bɛɛka Ujobu mla Uhabakuku a lɛ a. (Ujób. 6:​2, 3; Uháb. 1:​1-3) Amáŋ, alɔ cɛgbá ō leyi kwɛɛcɛ lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ gē ya ɛlā lɛ, o ya ɛɛ ku alɔ ya ɔdobɔbi duuma ŋ.

6. Ɔdi nɛ ocabɔ ku Absalɔm nwu alɔ a? (Má ifoto a.)

6 Eko duuma nɛ ɔcɛ ya ɛlā mla alɔ amāŋ ya ɛlā mla ɔcɛ nɛ alɔ yihɔtu ku nu a ɔwɛ obɔbi, ó gē he alɔ ɔtu ō gwo ɔci. Amáŋ, ɔɔma lɔfu ya ku unwalu a kóō bɔbi tōōtɔ̄ɔ̄ fiyɛ. Leyi yɛ ocabɔ ku Absalɔm nōo wɛ ɔyinɔnyilɔ ku Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a. Ó le cɔnu nɛɛnɛhi eko nɛ ɔyinɛ uwa Amnɔn hɛ ɔyinɛ uwa nɔnya Utama baajɛ a. Ɛgɛ nɛ Íne ku Umosisi ka a, é cɛgbá ō lɛ Amnɔn ŋmo ohigbu ɔdā nɛ ó ya a. (Ulīf. 20:17) Ó wɛ ɔdobɔbi ka Absalɔm yɔ i cɔnu ŋ, amáŋ ó wɛ ɔdobɔbi abɔ ó lɛ Amnɔn ŋmo a.—2 Usám. 13:​20-23, 28, 29.

Eko néē hɛ ɔyinɛ nu nɔnya Utama baajɛ a, Absalɔm i kwu anya ku nu bi ŋ (Má ogwotu ɔmɛ 6)


7. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu ya ɔcɛ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā éyi lɛ eko aflɛyi nɛ ó má ɔwɛ nɛ ācɛ obɔbiipu yɔ i ya ɛlā mla ācɛ olɔhi a lɛ a?

7 Ɔdaŋ ka ó lɛbɛɛka ācɛ nōo gē ya ɛlā mla ācɛ ɔhá ɔwɛ obɔbi a i yɔ i miyɛ itala duuma ŋ, alɔ lɔfu gbɔɔ ō gbɛla ka itene duuma i yɔ ō ya ɔdā okpaakpa ŋ. Ɔcɛ o gba Ujehofa ɛ̄gbā éyi má ācɛ obɔbi nōo yɔ i ya ɛlā mla ācɛ olɔhi ɔwɛ obɔbi a, amáŋ ó lɛbɛɛka ācɛ obɔbi a yɔ i jɔɔnyɛ oyeeyi ku uwa a. Ó kahinii: “Ācobɔ̄bíipū ā . . . yɔ̄ á. É lɛ agbénú nɛ̄hi eko dóódu.” (Aíjē 73:12) Ɔtu biya lɛ ɔ nɛɛnɛhi ohigbu ɔwɛ obɔbi néē gē ya ɛlā mla ācɛ a, ó kē gbɛla ka itene duuma i yɔ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā ŋ. Ó kahinii: “N yá ká n̄ jɛ́yí unwalu nyā, amáŋ ó lɔnɔ tū um ō jɛ́yí nū nɛ̄hi.” (Aíjē 73:​14, 16) Ku ɛlā ɔkwɛyi a, ó ka kahinii: “Ami ā, ó hile lígíí ká n̄ má gwōnū. Ɛtrɔ kwú um ikpó igbō.” (Aíjē 73:2) Ɔdā ekponu ɔɔma ya da ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo lé ka Alberto a.

8. Ɛgɛnyá nɛ ɔwɛ obɔbi néē ya ɛlā mla ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi lɛ a lɛ abɔ kwu ɔ lɛ a?

8 Ayinɛ alɔ ōhī lɛ ije ce ba Alberto ka ó gē je ije ku ujɔ uwi. Ohigbu ɛnyā, ó gɔbu ō wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ gɛ ŋ, ācɛ alɛwa ipu ujɔ nōo kē jé lɛyikwu ɛlā nyā ka ó gē je ije ku ujɔ uwi a i klla gē lɛ ojilima ce ɔ ɛ gɛ ŋ. Ó kahinii: “Ɔtu biya klla gbenyi gā um nɛhi.” Ó jɛga ku ɛgɛ nɛ ɔtu yɔ i ya ɔ lɛ a kóō ya ku ɛma nɛ ó lɛ mla Ujehofa a kóō hii lɛ ɔfu gɛ ŋ. Ɛnyā klla ya kóō gā ōjila ku ujɔ amāŋ tɔɔna ŋ ihayi ɛhɔ. Ɔ̄kā nyā mafu lɛ alɔ ɔdā nōo lɔfu ya, ɔdaŋ ku alɔ i kwu anya ku alɔ bi eko duuma néē lɛ ɛlā ya mla alɔ ɔwɛ obɔbi ŋ.

GBLA UJISƆSI YA ƐGƐ NƐ Ó YA ƐLĀ LƐ EKO NÉĒ YA ƐLĀ MLA ANU ƆWƐ OBƆBI A

9. Ɔwɛ obɔbi nyá néē ya ɛlā mla Ujisɔsi a? (Má ifoto a.)

9 Ujisɔsi lɛ ɛnɛɛnɛ ocabɔ taajɛ lɛ alɔ ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu ya ɛlā lɛ eko néē yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a. Ācɛ alɛwa ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi, kwu ācɛ apɔlɛ ku nu duu. Aɔmaapu ku nu ka ka ó yɔ i jɛɛlɛ, aotrɛyi ku ɔwɛ ō gba ɛ̄gbā ka ka ó miyɛ ɔfu ku nu ŋma ɛgiyi alelekwu obɔbi, aicɔɔja ku ācɛ Urom a ŋmo ɔ okonu, gɔ bɔbi bɔbi, klla kwu ɔ i ŋmo igbihaajɛ. (Umák. 3:​21, 22; 14:55; 15:​16-20, 35-37) Naana nɛ ó má owe ohigbu ɛjɛɛji ɔwɛ obɔbi néē ya ɛlā mla ɔ nyā, Ujisɔsi i biya íne duuma ŋ. Ɛlā nyá nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ocabɔ ku nu a?

Ujisɔsi lɛ ɛnɛɛnɛ ocabɔ taajɛ lɛ alɔ lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ géē ya ɛlā lɛ eko néē yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a (Má ogwotu ɔmɛ 9-10)


10. Ɛgɛnyá nɛ Ujisɔsi ya ɛlā lɛ eko néē ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi a? (1 Upíta 2:​21-23)

10 1 Upíta 2:​21-23. a Ujisɔsi lɛ ɛnɛɛnɛ ocabɔ taajɛ lɛ alɔ ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu ya ɛlā lɛ eko nɛ ācɛ ɔhá yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a. Ó jé eko nɛ ó cika ō yɔ cii mla eko nɛ ó géē kɛla. (Umát. 26:​62-64) Ekoohi nɛ ācɛ ɔhá yɔ i kɛmgbɛ ba ɔ, ó gē miya ō ka ɔdā duuma ŋ. (Umát. 11:19) Eko nɛ ó kē cɛgbá ō kɛla, ó ca ācɛ nōo yɔ i ya ɔ ŋmo a ɛca amāŋ ta uwa ufi ka anuɔ géē ya uwa odee ŋ. Ó le tɔɔtɛ lɛ Ujisɔsi ō kɛla okpaakpa a eko doodu, ohigbu ka ó “kwú oyēeyi kú nū ú tū Ɔwɔicō [amāŋ ɔcɛ nōo i kɛpɔ okpaakpa a] abɔ̄.” Ujisɔsi jé ka Ujehofa yɔ i má ɛgɛ néē yɔ i ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi a. Ujisɔsi klla jé ka eko okpaakpa a, Ujehofa géē bi ɛjɛɛji ɔwɛ obɔbi néē gē ya ɛlā mla ācɛ a wa oŋmɛyi.

11. Aɔwɛ ōhī nyá nɛ alɔ lɔfu kwu ɔwɛ nɛ alɔ gē kɛla a bi a? (Má ifoto a.)

11 Eko duuma nɛ ɔcɛ lɛ ɛlā ya mla alɔ ɔwɛ obɔbi, alɔ lɔfu gbla Ujisɔsi ya klla leyi kwɛɛcɛ lɔɔlɔhi lɛyikwu ɛlā nɛ alɔ géē ka a. Ekoohi, ó cɛgbá ku alɔ kɛla amāŋ ya ɔdā duuma ŋ, ohigbu ka unwalu a i bɔbi lɛ a ŋ. Amāŋ alɔ lɔfu miya ō hii ka ɔdā duuma ŋ, ohigbu ka ɔdaŋ ku alɔ lɛ ɛlā ka, alɔ lɔfu ya ku unwalu a kóō bɔbi fiyɛ. (Ɔ̄cok. 3:7; Ujɛ́m. 1:​19, 20) Eko ɔhá, alɔ lɔfu cɛgbá ō cɛpɔ ɔcɛ néē yɔ i ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi amāŋ alɔ lɔfu cɛgbá ō kɛla ɔkwɛyi lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ kpɔtuce a. (Ācot. 6:​1, 2) Ɔdaŋ nɛ alɔ kē cɛgbá ō kɛla, alɔ cika ō ceyitikwu ō ya ɛji ɔfu ku alɔ ō ya lɛ a ɔwɛ ō gbɔtu nɛɛ mla ɔwɛ ojilima.—1 Upít. 3:15. b

Eko néē yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi, alɔ lɔfu gbla Ujisɔsi ya ŋma lɛ ō leyi kwɛɛcɛ lɔɔlɔhi ō miya eko mla ɛgɛ nɛ alɔ géē kɛla (Má ogwotu ɔmɛ 11-12)


12. Ɛgɛnyá nɛ alɔ gē je oyeeyi ku alɔ ta ‘ɔcɛ nōo i kɛpɔ okpaakpa a abɔ̄’ a?

12 Alɔ klla lɔfu gbla Ujisɔsi ya ŋma lɛ ō je oyeeyi ku alɔ tu ‘ɔcɛ nōo i kɛpɔ okpaakpa a abɔ̄.’ Eko duuma nɛ ācɛ ɔhá lɛ ɛpɔ nōó kpaakpa ŋ ka tu alɔ amāŋ ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi, alɔ lɔtuce ka Ujehofa jé ɔkwɛyi a. Ō jé ka igbihaajɛ Ujehofa géē ya ka ɛjɛɛji ɛlā a kóō le ya tu ɔwɛ okpaakpa a, géē ta alɔ abɔ lé ɔtu ɔwɛ obɔbi néē gē ya ɛlā mla alɔ a. Ɔdaŋ ka alɔ lɔtuce Ujehofa klla gbeyi nu kóō lɛ ɛjɛɛji unwalu bi wa oŋmɛyi, alɔ i gáā gɔbu yɔ i cɔnu amāŋ wɔtu ācɛ ɔhá ŋ. Ō gɔbu yɔ i cɔnu mla ācɛ ɔhá lɔfu ya ku alɔ ya ɔdobɔbi, ya ku eeye ku alɔ kóō hɛ alɔ abɔ, klla lɔfu biya ɛma nɛ alɔ lɛ mla Ujehofa a.—Aíjē 37:8.

13. Ɔdaŋ nōó yɔ i lɔnɔ tu uwɔ ō lɔtu ɔwɛ obɔbi néē gē ya ɛlā mla uwɔ a, ɔdi nɛ a lɔfu jé kpɔcii a?

13 Ku ɛlā ɔkwɛyi a, ó gáā tɔɔtɛ lɛ alɔ ō yɛce ocabɔ ku Ujisɔsi mɛɛlɛ gla ŋ. Ekoohi, alɔ lɔfu kɛla amāŋ ya odee nɛ alɔ géē hijema ku nu igbihaajɛ. (Ujɛ́m. 3:2) Ekoohi, ɔwɛ nɛ ācɛ ɔhá ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi lɛ a, lɔfu ya ku alɔ jɔnɔ amāŋ ku ɔtu kóō gbenyi lɛ alɔ ipu ɛjɛɛji oyeeyi ku alɔ ipu ɛcɛ nyā. Ɔdaŋ ka ɔɔma wɛ āhɔ̄ ku uwɔ a, le jé kpɔcii ka Ujehofa jé ɔdā nɛ a yɔ i má a. Ujisɔsi abɔyi nu jé ɛgɛ nɛ ɔtu yɔ i ya uwɔ lɛ a, ohigbu ka é ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi duu ɛ. (Uhíb. 4:​15, 16) Ba tu ɛnɛɛnɛ ocabɔ ku Ujisɔsi nɛ ó je lɛ alɔ a, Ujehofa klla je aukɔ́ ocɛgbá lɛ alɔ ipu ɛlā ku nu nōo gēé ta alɔ abɔ eko duuma néē yɔ i ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi. Alɔ leyi yɛ aɔgba ɛpa ŋma ipu ɔkpá ku ācɛ Urom nōo lɔfu ta alɔ abɔ a.

“LƐ ƐGA JE LƐ ƆWƆICŌ KÓŌ ŊMÓ Ɔ̄CƐ Ɔ́ƆMĀ ƐPƆ̄BÍ”

14. Ɔdi wɛ ɛyi kóō “lɛ ɛga je lɛ Ɔwɔicō kóō ŋmó ɔ̄cɛ ɔ́ɔmā ɛpɔ̄bí” a? (Ācɛ Uróm 12:19)

14 Ācɛ Uróm 12:19. Ɔyikpo Upɔlu ta Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔtu kwu ɔtu kéē “lɛ ɛga je lɛ Ɔwɔicō kóō ŋmó ɔ̄cɛ ɔ́ɔmā ɛpɔ̄bí.” Alɔ gē jɛga lɛ Ujehofa kóō ŋmo ɔcɛ ɔɔma ɛpɔbi ŋma lɛ ō jɛga lɛ ɔ kóō miya eko mla ɛgɛ nɛ ó géē ya ku odee kóō nyɔ ɔwɛ okpaakpa a. Igbihi néē lɛ ɛlā ya mla ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo lé ka u John ɔwɛ obɔbi a, ó kahinii: “N cɛgbá ō kwu anya ku um bi o ya ɛɛ ku ń ya ɔdobɔbi duuma ŋ, amáŋ ɛnyā i tɔɔtɛ ŋ. Ɔkpá ku Ācɛ Uróm 12:19 ta um abɔ ku um lɛ ɔtu lé klla kpɔtuce Ujehofa.”

15. Ɔdiya nōó lɔhi fiyɛ ō gbeyi Ujehofa kóō ya ku unwalu éyi kóō mɛ a?

15 Alɔ gē lɛ itene eko duuma nɛ alɔ gbeyi Ujehofa kóō ya ku unwalu éyi kóō mɛ. Eko duuma nɛ alɔ ya lɛ a, alɔ lɔfu kwu ŋma iyo amāŋ ɔtu ogbenyi nɛ alɔ gē lɛ igbalɛwa eko duuma nɛ alɔ ceyitikwu ō ya ku unwalu a kóō mɛ abɔyi alɔ a. Ujehofa fu iyi nu tɛɛcɛ ō ta alɔ abɔ. Ó da alɔ ka alɔ gbeyi nu klla cokonu ka anuɔ géē ya ku ɔwɛ obɔbi néē gē ya ɛlā mla alɔ a kóō mɛ. Ɔdaŋ ka alɔ kpɔtuce okonu ō ce ku Ujehofa ō kɛpɔ tu ācɛ nōo gē ya ɛlā mla ācɛ ɔhá ɔwɛ obɔbi a, alɔ i gáā cɛgbá ō gɔbu yɔ i cɔnu ŋ, ohigbu ka alɔ jé ka ó géē gɔbu yɔ i ya ɔdā okpaakpa a. Ɔdā nōo ta u John nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ gbɔbu abɔ a yɔ abɔɔ a. Ó kahinii: “Ɔdaŋ ka um gbeyi Ujehofa kóō ya ku unwalu nɛ um yɔ i má a kóō mɛ, ɔdā nōo géē bɛɛcɛ ŋma anu a géē lɔhi fiyɛ ɔdaŋ ka um ceyitikwu ō ya ku unwalu a kóō mɛ abɔyi um.”

“AÁ BĪ ƆDĀ OLƆHI Ō YÁ LE YÁ ƆDŌBƆ̄BÍ LÉ”

16-17. Ɛgɛnyá nɛ ɔkɔ ō gba lɔfu ta alɔ abɔ ō “bī ɔdā olɔhi ō yá le yá ɔdōbɔ̄bí lé” a?

16 Ācɛ Uróm 12:21. Upɔlu klla ta Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔtu kwu ɔtu kéē “bī ɔdā olɔhi ō yá le yá ɔdōbɔ̄bí lé.” Ipu ɛlā ō ka tɛɛcɛ ku Ujisɔsi ɛyi Ɛfu Ku Olifu a, ó kahinii: “Aá yíhɔtū tū aólɛlā kú aá, ká aá klla gbɔ̄ɔkɔ ohígbū ācɛ nēe ī yá aá ōwē ā.” (Umát. 5:44) Ɔdā nɛ ó kē ya yiili a yɔ abɔɔ a. Á jé ŋ, alɔ lɔfu gbɛla tu owe nɛ Ujisɔsi lɔtu ku nu eko nɛ aicɔɔja ku ācɛ Urom hɛ ikpusa tu ɔ abɔ playi ɛyi ɔcí ku owe a ɛ. É ya ɛlā mla Ujisɔsi ɔwɛ obɔbi nɛɛnɛhi, ó klla lɔtu ɔnɔ nɛ ó má a duu. Alɔ i gáā lɔfu jɛyi ɛjɛɛji ɔnɔ nɛ ó má a gboogboo gla ŋ.

17 Ujisɔsi gɔbu ō mafu ihɔtu mla ō hayi kpaakpa lɛ Ujehofa naana nɛ ó má owe nɛɛnɛhi a. Ikɔkɔ nɛ ó géē ba Adā nu ɛba kóō lɛ itala ya aicɔɔja a, ó gbɔɔkɔ kahinii: “Ádā um, kwú yá ācɛ nēe bá nyā ɛhi. É jé ɔdā nēé bá yɔ̄ ī yá ā ŋ́.” (Ulúk. 23:34) Eko duuma nɛ alɔ gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō je otabɔ lɛ ācɛ nōo gē ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi a, ó géē ta alɔ abɔ ō lɛ ɔtu ogbonɛɛ nɛ alɔ i klla gáā cɔnu fiyɛ ɔfu ŋ. Ó klla lɔfu ta alɔ abɔ ō piya ɛgɛ nɛ ɔtu gē ya alɔ lɛyikwu uwa a abɔ.

18. Ɛgɛnyá nɛ ɔkɔ ō gba ta Alberto mla u John abɔ kéē lɔtu ɔwɛ obɔbi néē ya ɛlā mla uwa a?

18 Ɔkɔ ō gba ta ayinɛ alɔ nɔnyilɔ ɛpa nɛ alɔ kɛla lɛyikwu uwa ipu ikpɛyi ɛlā nyā a abɔ kéē lɔtu ɔwɛ obɔbi néē ya ɛlā mla uwa a. Alberto kahinii: “N gbɔɔkɔ ohigbu ayinɛ nōo ya ɛlā mla um ɔwɛ obɔbi a. N gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa igbalɛwa kóō ta um abɔ ku um ma ō yɔ i cɔnu lɛyikwu ɔdā nōo ya da um a.” Ó wɛ ɔdā eeye ō jé ka Alberto gɔbu yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā kpaakpa kpɔ. John Kahinii: “Igbalɛwa n gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta ɔyinɛ nɔnyilɔ nōo ya ɛlā mla um ɔwɛ obɔbi a abɔ, ka ó klla ta um abɔ ō kwu je ya ɔ ɛhi. Ujehofa ta um abɔ ku um gɔbu yɔ i cɔnu mla ɔyinɛ a gɛ ŋ mla ō lɛ abɔ ci ō kɛpɔ tu ɔ. Aɔkɔ ō gba ɔɔma klla ta um abɔ ō lɛ ɛbɔ ku ɔtu.”

19. Ɔdi nɛ alɔ cɛgbá ō gɔbu yɔ i ya jaa gbeeko nɛ ɛcɛ obɔbi nyā géē wa oŋmɛyi a? (1 Upíta 3:​8, 9)

19 Abɔ alɔ lā ipu ɛcɛ obɔbi nyā kpɔ ɛ ma, é lɔfu ya ɛlā mla alɔ ɔwɛ obɔbi gbɔbu ɛɛ ku ɛcɛ nyā kóō mɛ. Amáŋ ɔdā duuma nɛ alɔ géē cɛgbá ō lɔtu nu a, alɔ hii ma ō yɔ i gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa ku otabɔ ŋ. Alɔ klla cɛgbá ō yɛce ocabɔ ku Ujisɔsi ɛgɛ nɛ ó ya ɛlā lɛ eko nɛ ācɛ ɔhá ya ɛlā mla anu ɔwɛ obɔbi a. Alɔ klla cɛgbá ō bi aukɔ́ ku ijeeyi nōo yɔ ipu ɛlā ku Ujehofa nōo wɛ Ubáyíbu a le yuklɔ duu. Ɔdaŋ ka alɔ ya lɛ a, alɔ lɔfu lɔtuce kpɔcii ka Ujehofa géē hɔha ce alɔ.— 1 Upíta 3:​8, 9.

IJÉ ƆMƐ 38 Ó Géē Ya Ku A Lɔfu

a Ipu ɔkpá ku Upita aflɛyi ɛyi 2 mla 3, Upita kɛla lɛyikwu āhɔ̄ ɛyɛɛyɛyi nɛ aɔkpani mla aɔba nōó wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist ŋ ma ya ɛlā ɔwɛ obɔbi nɛɛnɛhi mla Ācɛ O Yɛce Ukraist a.—1 Upít. 2:​18-20; 3:​1-6, 8, 9.

b Má uvidio nyā ipu jw.org nōo kahinii: Ɛgɛ Nɛ Ihɔtu Gē Bi Ɛbɔ Ku Ɔkwɛyi Wa A.