Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 4

Ujehofa Gē Hɔha Ce Oceyitikwu Ku Alɔ Ō Ya Oblatu Ku Ikwū Ku Ujisɔsi

Ujehofa Gē Hɔha Ce Oceyitikwu Ku Alɔ Ō Ya Oblatu Ku Ikwū Ku Ujisɔsi

“Aá yá ɛ̄nyā ká aá bī le blakwu um.”—ULÚK. 22:19.

IJÉ ƆMƐ 19 The Lord’s Evening Meal

ƆDĀ NƐ ALƆ GÁĀ NWU A a

1-2. Ɔdiya nɛ alɔ gē nyɔ gā Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi ihayi doodu a?

 LƐBƐƐKA ihayi 2,000 nōo gáā yɛ a, Ujisɔsi kwu oyeeyi ku nu i gwɛɛya kwɛyi alɔ, nōo ya ɔ tɔɔtɛ ku alɔ lɛ oyeeyi opiyoo lɛ. Otu gbɔbu ɛɛ ku Ujisɔsi kóō kwū a, Ujisɔsi je ɔ́da lɛ ayikpo ku nu kéē blakwu ɛya ō gwo ku ihɔtu nyā oŋma lɛ ō bi igbo mla ejé lɛ ɔwɛ ō tɔɔtɛ néē géē bi le ya oblatu a kwaajɛ.—1 Ukɔ́r. 11:23-26.

2 Alɔ gē lɛyitaajɛ lɛ ɔ́da ku Ujisɔsi ohigbu ku alɔ yihɔtu nu nɛhi. (Ujɔ́n. 14:15) Ihayi doodu, alaadi ōhī gbɔbu lɛ Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi mla alaadi ōhī igbihi ku Oblatu a, alɔ gē mafu ka ɔdā nɛ Ujisɔsi ya lɛ alɔ a jɛ alɔ eyī nɛhi ŋma lɛ ō lɛ eko taajɛ gbɔɔkɔ klla gbɛla lɛyikwu ɛyi ku ikwū ku nu lɛ alɛɛcɛ a. Alɔ klla gē gweeye nɛhi ō ya nwune ipu uklɔ ku ɔna ō ta, mla ō ta ācɛ ɔtu kwu ɔtu ō gā ba alɔ iyē eko ku ōmiya ɛnɛɛnɛ nyā. Ó lɛ aafu ŋ, alɔ i gáā cɛ lɛ ɔdā duuma ci alɔ ŋma ō nyɔ gā Oblatu ŋ.

3. Ɔdi nɛ alɔ gáā leyi yɛ ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a?

3 Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē leyi yɛ ɔwɛ ɛta nɛ ācɛ ɔlɛ Ujehofa ya ofiyɛ duu ku uwa o ya ɛɛ kéē ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi: (1) ŋma lɛ ō yɛce ɔwɛ nɛ Ujisɔsi le taajɛ a, (2) ŋma lɛ ō hi ācɛ ɔhá igwú wa Oblatu a mla (3) ō ya Oblatu a naana nɛ āhɔ̄ olɔnɔ ɛyɛɛyɛyi lɔfu yɔ a.

Ō YƐCE ƆWƐ NƐ UJISƆSI LE TAAJƐ A

4. Aɛlā ɔkwɛyi ɛyɛɛyɛyi nyá néē gē kɛla lɛyikwu ɔ eko ku Oblatu ihayi doodu a, ɔdiya nɛ alɔ i cika ō bi ɔkwɛyi ɛyɛɛyɛyi nyā le hija ŋ ma? (Ulúku 22:19, 20)

4 Ihayi doodu, alɔ gē jahɔ tu ɛlā ō ka tɛɛcɛ ŋma Ubáyíbu eko ku Oblatu a nōo gē je ohi nōo teyi peee lɛyikwu aɔka alɛwa. Alɔ gē nwu ɔdā nōo ya nɛ alɛɛcɛ cɛgbá ofula mla ɛgɛ nɛ ikwū ku ɔcɛ ekponu lɔfu kwɛyi ine ō biya ku ācɛ alɛwa a. É gē tu alɔ ɛlá kwu ɔdā nɛ igbo mla ejé a kwɛyi nu a, mla ācɛ nōo cika ō lé klla gwa a duu. (Jé Ulúku 22:19, 20.) Alɔ klla gē gbɛla tu ɔhā alɛwa nōo yɔ lɛ ācɛ nōo lɛ eyiyoce ō lā oyeeyi opiyoo ipu ɛcɛ nyā. (Ayis. 35:5, 6; 65:17, 21-23) Alɔ i cika ō bi ɔkwɛyi ɛyɛɛyɛyi nyā le hija ŋ. Ubiliyɔn ku ācɛ i jɛyi ku aɛlā nyā ŋ, é kē jɛyi ku ɛgɛ nɛ ɛya ō gwo ku Ujisɔsi cɛgbá lɛ a ŋ. É gē ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi ɔwɛ ɛgɛ nɛ ó nwu ayikpo ku nu kéē ya ɔ a ŋ. Ɔdiya nōó lɛ a?

5. Igbihi nɛ ɛyinɛhi ku acocɛhɔ ku Ujisɔsi gekwu a, ɛgɛnyá nɛ ācɛ gáā gbɔɔ ō ya Oblatu Ku Ikwū ku nu a?

5 Ó gboji ŋ, igbihi nɛ ɛyinɛhi ku acocɛhɔ ku Ujisɔsi gekwu a, Ācɛ O Yɛce Ukraist ɛkɛmgbɛ gā ipu ujɔ. (Umát. 13:24-27, 37-39) É gbɔɔ ō “kɛ̄mgbɛ̄ cɛ́ɛ́ kéē lɛ ācocɛ̄lɔ̄wɔicō kpó tū ɔkwu nyɛ̄ɛ̄.” (Ācot. 20:29, 30) Ɛlā éyi néē gbɔɔ ō bi le “kɛ̄mgbɛ̄” a wɛ ka é gē nwu ku Ujisɔsi i lɛ oyeeyi ku nu gwɛɛya “igbɛ ékpónú, cɛ́ɛ́ kóō lɛ íne nɛ̄ ācɛ alɛwa bīya ā kpó nyɔ̄,” ɛgɛ nɛ Ubáyíbu ka a ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, é gē ka ka ɛya ō gwo ku nu wɛ ɔdā nōo cika ō yɔ i ya ŋma eko ta eko. (Uhíb. 9:27, 28) Icɛ, ācɛ alɛwa nōo lɛ ɔtu olɔhi a kpɔtuce ɛlā ō nwu ɛkɛmgbɛ nyā. Ɔwɛ ō gba ɛ̄gbā ku Catholic gē jila tɔha eko doodu, ekoohi ɛ̄cī doodu kéē ya ɔdā néē gē hi ka u “the Sacrifice of the Mass” a. b Ācɛ ōhī ipu ɔwɛ ō gba ɛ̄gbā ɛyɛɛyɛyi gē ya Oblatu Ku ikwū ku Ujisɔsi ekoohi, amáŋ é jɛyi ku ɔdā nɛ ɛya ō gwo ku Ujisɔsi wɛ ɔkwɔɔkwɛyi a ŋ. Ācɛ ōhī lɔfu gbɛla kahinii: ‘Ikwū ku Ujisɔsi wɛ ka é lɔfu je íne ō biya ku um ya um ɛhi ɔkwɔɔkwɛyi gla a?’ Ɔdiya néē gē da ɔka nyā a? Ohigbu ku ācɛ ōhī cɛ lɛ uwa miyɛ cɛ ka ikwū ku Ujisɔsi i gáā ya ɔ tɔɔtɛ kéē je íne ō biya ku uwa ya uwa ɛhi gla ŋ. Ɛgɛnyá nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔkwɛyi gē ta ācɛ abɔ jɛyi ku ɔdā nɛ ɛya ō gwo ku Ujisɔsi wɛ ɔkwɔɔkwɛyi mla ɔwɛ okpaakpa ō ya Oblatu Ku Ikwū ku nu a?

6. Ipu ihayi ku 1872, ɔdi nɛ ígwu ku ācɛ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu a gáā jɛyi ku nu a?

6 Ɛpleeko ku ihayi ku 1870 a, ígwu ku Ācɛ oklɔcɛ ku Ubáyíbu nɛ u Charles Taze Russell gē mafu ɔwɛ lɛ uwa a gbɔɔ ō ya oklɔcɛ ku Ubáyíbu lɔfu lɔfu. É dɔka ō jé ɔkwɛyi lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɛya ō gwo ku Ujisɔsi cɛgbá lɛ a mla ɛgɛ néē klla géē ya Oblatu Ku Ikwū ku nu a. Ipu ihayi ku 1872, é gáā lɛyi ku nu jé ŋma ipu Ubáyíbu ka ɛya ō gwo ku Ujisɔsi wɛ ofula lɛ ɛjɛɛji alɛɛcɛ. É lɛ ɔdā néē jé a tayinu ŋma ɛgyi ācɛ ɔhá ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, é ya ku ācɛ ɔhá kéē jé ō bu ipu aɔkpá, aɔkpá ku ɔ̄kā mla umagajin. Ó kē gboji ŋ, é gbɔɔ ō ya ɛgɛ nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist ku eko aflɛyi a gē ya a, ŋma lɛ ō jila tɔha kéē ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi igbo éyi ipu ihayi.

7. Ɛgɛnyá nɛ alɔ yɔ i lɛ itene ŋma ɛlā nɛ ācɛ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu ku ikee a jila má a?

7 Icɛ, alɔ yɔ i lɛ itene ŋma ɛlā nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔkwɛyi ɔɔma jila má ihayi alɛwa nōo gáā yɛ a. Ɛgɛnyá a? Mla otabɔ ku Ujehofa alɔ lɛyi ku ɛya ō gwo ku Ujisɔsi a jé ɛ, alɔ klla jé ɔdā nōó géē ya lɛ alɛɛcɛ a. (1 Ujɔ́n. 2:1, 2) Alɔ klla nwu ka Ubáyíbu je eyiyoce ɛpa lɛ ācɛ nōo gē lɛyitaajɛ lɛ Ɔwɔico a. Éyi ku nu wɛ ō lā oyeeyi ɔkpanco lɛ ācɛ ōhī nōó gáā kwū gboogboo gɛ ŋ, ɔhá kē wɛ ō lā oyeeyi opiyoo ipu ɛcɛ nyā lɛ umiliyɔn alɛwa ku ācɛ. Alɔ gē tubla Ujehofa ajaajɛ fiyɛ ɔdaŋ ku alɔ gē gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa yihɔtu alɔ, mla ɛgɛ nɛ eyeeye ku alɔ gē lɛ itene ŋma ɛya ō gwo ku Ujisɔsi a. (1 Upít. 3:18; 1 Ujɔ́n. 4:9) Lɛbɛɛka ayinɛ alɔ nōo hayi kpaakpa ikee a, alɔ gē hi ācɛ ɔhá igwú kéē wa i yɛce alɔ ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi ɔwɛ nɛ Ujisɔsi le taajɛ a.

Ō HI ĀCƐ ƆHÁ IGWÚ WA OBLATU A

Ɔdi nɛ a lɔfu ya o ya ɛɛ ku a ya nwune ipu ō je ɔkpá ō higwu wa Oblatu ku ikwū Ku Ujisɔsi lɛ ācɛ a? (Má ogwotu ɔmɛ 8-10) e

8. Ɔdi nɛ ācɛ ɔlɛ Ujehofa ya o ya ɛɛ kéē hi ācɛ ɔhá igwú wa Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi ɛ ma? (Má ifoto a.)

8 Ācɛ ɔlɛ Ujehofa humayi hi ācɛ igwú wa Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi ŋmiifi ihayi alɛwa ɛ. O gbɔɔ ŋma ihayi ku 1881, ɔwa ku alɔ hi ayinɛ nɔnya mla ayinɛ nɔnyilɔ igwú ipu éwo ku United State kéē jila tɔha ɔlɛ ɔyinɛ éyi ipu igeli ku Allegheny, ipu Pennsylvania ku ɛnɛɛnɛ ōmiya ɔɔma. Ighihaajɛ, eyeeye ku ujɔ a gē ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi abɔyi uwa. Ipu Ɔya Ɔmɛta ku 1940, é da ācɛ ō tɔɔna ɛlā Ɔwɔico ka é lɔfu hi ɔcɛ duuma nōo mafu ka ɛlā Ɔwɔico hɛ ɔ ɔtu a igwú ɔwɛ ɛga néē yɔ a. Ihayi ku 1960, wɛ eko aflɛyi nɛ Ubɛtɛlu ya aɔkpá wɛɛcɛ lɛ aujɔ ō bi le hi ācɛ igwú wa Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi a. Ŋmiifi ɔɔma, é kɔ ubiliyɔn ku ɔkpá ō bi le hi ācɛ igwú nyā ɛ. Ɔdiya nɛ alɔ gē le eko taajɛ klla gē ceyitikwu lɔfu lɔfu ō hi ācɛ ɔhá igwú a?

9-10. Ɔdaŋ ku alɔ ceyitikwu ō hi ācɛ ɔhá igwú wa Oblatu a, ɔnyɛ gē lɛ itene ku nu a? (Ujɔ́ni 3:16)

9 Ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ alɔ gē hi ācɛ ɔhá igwú kéē wa gáā ba alɔ iyē ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi a, wɛ o ya ɛɛ ku ācɛ nōo wa eko aflɛyi a kéē nwu ɛlā ɔkwɛyi lɛyikwu ɔdā nɛ Ujehofa mla Ujisɔsi ya lɛ ɛjɛɛji alɔ a. (Jé Ujɔ́ni 3:16.) Alɔ leyice ka ɔdā néē má mla ɛlā néē klla po eko ku Oblatu a, géē ta uwa abɔ kéē nwu ɛlā tōōtɔ̄ɔ̄ o ya ɛɛ kéē gáā kwu piya ācɛ ɔlɛ Ujehofa. Amáŋ, ācɛ ɔhá gē lɛ itene lɛ a duu.

10 Alɔ klla gē hi ācɛ nōó gē gba Ujehofa ɛ̄gbā gɛ ŋ ma igwú duu. Alɔ gē ya ɛnyā o ya ɛɛ ku alɔ tu uwa ɛlá kwu ɔ ka Ujehofa yihɔtu uwa kpɔ ɛ. Ācɛ alɛwa gē cɛ igwú nɛ alɔ gē hi uwa a, alɔ kē i gweeye nɛhi ō má uwa. Ō wa Oblatu gē ta uwa ɛlá kwu ɛgɛ néē jɔɔnyɛ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā ŋma igbihi a. Leyi yɛ ocabɔ ku Monica. c Ɛpleeko ku ōcē ku Corona nōo tu ipu oduudu ɛcɛ a, ó gbɔɔ ō tɔɔna ɛlā Ɔwɔico kpɔ. Igbihi nɛ ó wa Oblatu ku ihayi ku 2021 a, ó kahinii: “Oblatu nyā tiile gā um nɛɛnɛhi. Ɛnyā wɛ igbo aflɛyi ŋmiifi ihayi 20 nōo gáā a, nɛ um tɔɔna lɛ ācɛ klla hi uwa igwú wa Oblatu a. N ya ɔdā nɛ um ya gla ō hi ācɛ ɔhá igwú ohigbu ka ɔdā nɛ Ujehofa mla Ujisɔsi ya gā um a jɛ um eyī nɛhi.” (Aíjē 103:1-4) Ɔdaŋ ku ācɛ kóō cɛ igwú nɛ alɔ gē hi uwa amāŋ ta igwú a, alɔ ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla o ya ɛɛ ku alɔ hi uwa igwú wa Oblatu a, ohigbu ku oceyitikwu ku alɔ jɛ Ujehofa eyī nɛhi.

11. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa hɔha ce oceyitikwu ku alɔ ō hi ācɛ ɔhá igwú wa Oblatu a? (Uhágāyi 2:7)

11 Ujehofa gē hɔha nɛɛnɛhi ce oceyitikwu ku alɔ ō hi ācɛ igwú wa Oblatu a. Ipu ihayi ku 2021, naana nɛ ōcē ku Corona lɛ aɔdā ōhī ci a, ācɛ bɛɛka 21,367,603 wa Oblatu a. Ɔɔma lɛbɛɛka ohɛpa ce ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa nōo yɔ ipu oduudu ɛcɛ a! Amáŋ, ó wɛ aluka ku ācɛ nōo wa Oblatu a foofunu nɛ Ujehofa lɛ ɛlá wu ɔ a ŋ. Ó lɛ ɛlá wu eyeeye ku ācɛ a. (Ulúk. 15:7; 1 Utím. 2:3, 4) Alɔ jé kpɔcii ka ɔdaŋ ku alɔ hi ācɛ ɔhá igwú, Ujehofa yɔ i tu alɔ abɔ ō dɔka ācɛ nōo lɛ ɔtu olɔhi a.— Uhágāyi 2:7.

Ō YA OBLATU NAANA NƐ ĀHƆ̄ OLƆNƆ ƐYƐƐYƐYI LƆFU YƆ A

Ujehofa gē hɔha ce oceyitikwu ku alɔ ō wa Oblatu a (Má ogwotu ɔmɛ 12) f

12. Āhɔ̄ nyá lɔfu ya kóō lɔnɔ tu alɔ ō ya Oblatu a? (Má ifoto a.)

12 Ujisɔsi ka taajɛ ka ɛpleeko nɛ ɛcɛ gáā mɛ a, alɔ géē má āhɔ̄ olɔnɔ ɛyɛɛyɛyi bɛɛka ācɛ apɔlɛ ō bɛyikwu ɔcɛ, o ya ŋmo, ɛfú ō kpo, ōcē mla aɔdā ɛyɛɛyɛyi ɔhá. (Umát. 10:36; Umák. 13:9; Ulúk. 21:10, 11) Ekoohi, āhɔ̄ nyā gē cɛ lɛ ɔ lɔnɔ tu alɔ ō ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi a. Ɔdi nɛ ayinɛ alɔ ya o ya ɛɛ kéē lɛ āhɔ̄ olɔnɔ ɛyɛɛyɛyi nyā yale a, ɛgɛnyá nɛ Ujehofa kē ta uwa abɔ a?

13. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa hɔhā ce ɔtu ō lɛ ku Artem mla ɛgɛ nɛ ó cɛ ō ya Oblatu a naana nɛ ó yɔ ipu inu agbá a?

13 Ō yɔ inu agbá. Ayinɛ alɔ nōo yɔ inu agbá a gē ya ɔdā duuma néē ya gla a o ya ɛɛ kéē ya Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi a. Leyi yɛ ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ Artem. Ɛpleeko ku Oblatu ku ihayi ku 2020 a, é lɛ ɔ ta inu agbá nɛ olɔwa ku ɛjɛɛji inu a wɛ umita 17 néē kpo alagba ɛhɔ tu ipu nu igbeekponu. Naana nɛ ó yɔ inu agbá a, ó le tɔɔtɛ lɛ ō miyɛ aɔdā ōhī nōo kwɛyi igbo mla ejé ku Oblatu a, ó klla le tutu ō ya ɛlā ō ka tɛɛcɛ ŋma Ubáyíbu ku Oblatu a lɛ iyi nu. Amáŋ ācɛ ɔhá nōo yɔ ipu inu agbá a gē gwa itaba klla gē ka ɔdā obɔbi alɛwa ŋma okonu. Ɔdi nɛ ó ya a? Ó da uwa kéē lɛ abɔ ci itabɔ ō gwa mla ō ka ɔdā obɔbi awa éyi. Ó hɛ ɔ idaago ka ācɛ nōo yɔ inu agbá mla anu a cɛ ō lɛ abɔ ci itabɔ ō gwa amāŋ ō gbo ɔkpa eko nɛ ó yɔ i ya Oblatu a. Artem kahinii: “N da uwa ɔka ɔdaŋ ku um lɔfu da uwa lɛyikwu Oblatu a.” Naana néē dɔka ō jahɔ lɛ ɔ ŋ ma, igbihi néē má klla po eko nɛ Artem yɔ i ya Oblatu a, é da ɔ ɔka lɛyikwu ɛjɛɛji aya ku Oblatu a.

14. Naana nɛ ōcē ku Ucorona tu ipu oduudu ɛcɛ a, ɛgɛnyá nɛ Ujehofa ta ācɛ ɔlɛ nu abɔ kéē ya Oblatu a?

14 Ōcē ku Ucorona nōo tu ipu oduudu ɛcɛ a. Ohigbu ōcē nōo tu ipu oduudu ɛcɛ a, ācɛ ɔlɛ Ujehofa i jila tɔha eyī caa kéē ya Oblatu gla gɛ ŋ. Amáŋ ɔɔma i ci uwa ŋma ō ya Oblatu a ŋ. d Ujɔ nōo lɛ ɛga ku intanɛti a lɛ Oblatu a ya o bu ipu zoom. Amáŋ, umiliyɔn ku ācɛ nōó lɛ ɛga ku intanɛti ŋ ma bɛɛ? Ipu éwo ōhī, é lɛ ōmiya ya kéē lɛ ɛlā ō ka tɛɛcɛ a ya o bu ipu TV amāŋ u radio. Ba tu ɔɔma, abɔ ku ɛga ō yuklɔ ku alɔ lɛ ɔkɛla gwotu ipu uce nōo fiyɛ 500 o ya ɛɛ ku ācɛ nōo ba ipɔlɛ a kéē lɛ Oblatu a ya duu. Ayinɛ a kē lɛ ɔkɛla ō gwotu a bi gē lɛ ācɛ nōo cɛgbá nu a.

15. Ɔdi nɛ a nwu ŋma ocabɔ ku ɔcɛ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu éyi nōo lé ka u Sue a?

15 Apɔlɛ ō bɛyikwu ɔcɛ. Lɛ ācɛ ōhī, unwalu fiyɛ duu néē lɛ ō ya Oblatu a wɛ ku ācɛ apɔlɛ ku uwa gē bɛyikwu uwa. Leyi yɛ ocabɔ ku ɔcɛ ō klɔcɛ ku Ubáyíbu éyi nōo lé ka u Sue a. Ipu ihayi ku 2021, ɛ̄cī ku Oblatu a, Sue da ɔcɛ nōo gē klɔcɛ ku Ubáyíbu mla ɔ a ka ó gáā wa Oblatu a gla ŋ ohigbu ku ācɛ apɔlɛ ku nu gē bɛyikwu ɔ. Ɔcɛ nōo gē klɔcɛ ku Ubáyíbu mla ɔ a lɛ ɔkpá ku Ulúku 22:44 jé lɛ ɔ. Ó gáā lɛ ɔ ta ɔ eyī peee ku ɔdaŋ ku alɔ yɔ i má unwalu, alɔ yɛce ocabɔ ku Ujisɔsi ŋma lɛ ō gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa klla lɛ ɛjɛɛji ɔtu ku alɔ ce ɔ. Ɛ̄cī nōo gboce ɔ a, Sue lɛ igbo mla ejé a tutu klla má ɛnɛɛnɛ ōmiya ku Ɛ̄gbā Ō Gba Ku Ɔcɔɔci a ipu jw.org. Ɔnɔɔnɛ ku ɛ̄cī ɔɔma, ó le ta ipu inu ɔlɛ nu gáā yɔ foofunu, anu ó jahɔ tu ɛlā ō ka tɛɛcɛ ku Oblatu a o bu ipu ɔdā ō le gwo uwaya ku nu a. Igbihaajɛ, Sue lɛ ɔkpá ta fu ɔcɛ nōo gē klɔcɛ ku Ubáyíbu mla ɔ a kahinii: “A tu um ɔtu kwu ɔtu ɛ́nɛ̄ nɛhi. N ya ɔdā duuma nɛ um ya gla o ya ɛɛ ku um lɛ Oblatu a ya, Ujehofa kē ta um abɔ. Ń kóō ka ɛgɛ nɛ um gweeye mla ɛgɛ nōó jɛ um eyī nɛhi lɛ a gla ŋ!” A gbɛla ka Ujehofa lɔfu ta uwɔ abɔ, ɔdaŋ ku a yɔ i má ɛdɔ unwalu ɛgɛnyā?

16. Ɔdiya nɛ alɔ lɔtuce ka Ujehofa géē hɔha ce oceyitikwu ku alɔ ō nyɔ gā Oblatu a? (Ācɛ Uróm 8:31, 32)

16 O ceyitikwu nɛ alɔ gē ya o ya ɛɛ ku alɔ lɛ Oblatu Ku Ikwū ku Ujisɔsi ya a, wɛ ɔdā nōo jɛ Ujehofa eyī nɛhi. Alɔ jé peee ka ó géē hɔha ce alɔ eko duuma nɛ alɔ mafu ka ɔdā nɛ ó ya lɛ alɔ a jɛ alɔ eyī. (Jé Ācɛ Uróm 8:31, 32.) Ohigbu ɛnyā, alɔ lɛ ɔtu ku alɔ ya ekponu ō nyɔ gā Oblatu ku ihayi nyā. Alaadi ōhī nōo kē yɔ gbɔbu mla igbihi ku Oblatu a, alɔ ya nwune fiyɛ ipu ɛ̄gbā ō gba ku alɔ lɛ Ujehofa.

IJÉ ƆMƐ 18 Grateful for the Ransom

a Utiyusde, ɛ̄cī 4 Ɔya Ɔmɛnɛ, 2023, umiliyɔn ku ācɛ ipu oduudu ɛcɛ géē ya Oblatu Ku Ikwū ku Ukraist. Ɛyinɛhi ku ācɛ nōo géē wa ɛ̄cī ɔɔma géē wɛ igbo aflɛyi ku uwa. Ācɛ ōhī nōo kē humayi lɛ abɔ ci ō gba Ujehofa ɛ̄gbā, néē klla wa Oblatu gɛ ŋ ihayi alɛwa a géē wa duu. Ó lɛ āhɔ̄ ōhī nōo géē ya kóō lɔnɔ tu ācɛ ōhī ō wa Oblatu a, amáŋ é klla géē ceyitikwu ō wa kpɔ. Ɛgɛ duuma nɛ āhɔ̄ ku uwɔ kóō lɛ, le jé ka Ujehofa géē gweeye nɛhi ku a ceyikwu ō wa Oblatu a.

b Ācɛ ō gba ɛ̄gbā nyā kpɔtuce ka ɛpleeko ɔɔma, igbo mla ejé a gē je piya gā ɔkpiye mla oyi ku Ujisɔsi ɔkwɔɔkwɛyi. É gbɛla ka ɔkpiye mla oyi ku Ujisɔsi gē gwɛɛya eko doodu néē lé igbo klla gwa ejé a.

c Iye ōhī néē hi ipu ikpɛyi ɛlā nyā i wɛ iye ɔkwɔɔkwɛyi nɛ ācɛ ɔɔma gē lé a ŋ.

d Má ikpɛyi ɛlā nyā ipu jw.org nōo kahinii: “2021 Memorial Commemoration.”

e ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ŋmiifi ihayi ku 1960, ɔwɛ néē gē ya ɔkpá ō higwu wa Oblatu a le piyabɔ gā olɔhi fiyɛ, ó klla yɔ babanya néē lɔfu ya wɛɛcɛ mla ipu intanɛt.

f ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ocabɔ—Ayinɛ nɔnyilɔ mla ayinɛ nɔnya yɔ i ya Oblatu ɛpleeko ku ɛfú ō kpo.