Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 3

IJÉ ƆMƐ 124 Yihɔtu Ku Ujehofa Mla Ayinɛ Alɔ

Ujehofa Géē Ta Uwɔ Abɔ Eko Ku Unwalu

Ujehofa Géē Ta Uwɔ Abɔ Eko Ku Unwalu

“[Ujehofa] kē í bī alɔ hayi kpaakpa kli eko dóódu kú alɔ á.”AYIS. 33:6.

ƆCƐLA

Ɔdā nɛ a lɔfu ya o ya ɛɛ ku a lɛ itene ŋma otabɔ ku Ujehofa eko ku unwalu a.

1-2. Aunwalu ōhī nyá nɛ ācɛ nōo hayi kpaakpa lɛ Ujehofa a lɔfu má a?

 EKO nɛ ɔdobɔbi le ya da alɔ, ó lɔfu je oyeeyi ku alɔ piyabɔ acigili. Ocabɔ mafu, ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ Luis a nōo hayi kpaakpa a gáā lɛ ōcē ku canca lɛ. Idɔkitɔ ku nu da ɔ ka ó lɛ ɔya okpii nɛ ó géē lā foofunu. Ɔyinɛ alɔ nɔnya Monika mla ɔba nu yɔ i yuklɔ tɔha lɔfu lɔfu ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa. Anu ɛ̄cī éyi, Monika gáā le jé ka ɔba nu nōo wɛ ɔnyakwɔcɛ ku ujɔ a humayi ya ɔdobɔbi éyi tayinu ŋmiifi ihayi alɛwa. Ɔyinɛ alɔ nɔnya Olivia nɛ ó lɛ ɔba ɛ ŋ ma, cɛgbá ō le kwu ŋma ɔlɛ nu ohigbu ka owu nɛhi nōo gē ta nōo gē biya odee taajɛ a gáā ya. Eko nɛ ó le cigbihi a, ó má ka owu a lɛ ɔlɛ nu biya taajɛ. Acigili oyeeyi ku ācɛ nɛ alɔ kɛla lɛyikwu uwa nyā le piyabɔ duudu. Ɔdobɔbi duuma ya da uwɔ nōo je oyeeyi ku uwɔ piyabɔ acigili jejee ɛ?

2 Naana nɛ alɔ gē gba Ujehofa ɛ̄gbā kpaakpa a, alɔ gē má unwalu ɛyɛɛyɛyi klla gē doōcē ɛgɛ nōó gē ya da ɛjɛɛji ācɛ a. O ka tu ɔ, alɔ klla gē lɔtu ka o ya ŋmo ŋma ɛgiyi ācɛ nōo gē wɔtu ācɛ ɔlɛ Ɔwɔico klla gē bɛyikwu uwa a. Naana nɛ Ujehofa i gē ci ɛjɛɛji unwalu ɛgɛnyā ŋma ō ya da alɔ ŋ ma, ó cokonu ō ta alɔ abɔ. (Ayis. 41:10) Mla otabɔ ku nu, alɔ lɔfu gɔbu yɔ i lɛ eeye, yɔ i ya ōmiya olɔhi, klla gɔbu hayi kpaakpa lɛ ɔ ipu āhɔ̄ nōo kóō lɔnɔ nɛhi a. Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɔwɛ ɛnɛ nɛ Ujehofa gē ta alɔ abɔ, eko nɛ ɔdobɔbi le ya da alɔ ipu oyeeyi a. Alɔ klla géē kɛla lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ cika ō ya, o ya ɛɛ ku alɔ yɔ i lɛ itene ŋma otabɔ nɛ ó gē je lɛ alɔ a.

UJEHOFA GÉĒ GBO UWƆ

3. Eko duuma nɛ alɔ yɔ i má unwalu bɔbi bɔbi ipu oyeeyi, ɔdi lɔfu lɔnɔ tu alɔ ō ya a?

3 Unwalu a. Eko duuma nɛ alɔ yɔ i má unwalu ipu oyeeyi ku alɔ, ó gáā lɔfu tɔɔtɛ lɛ alɔ ō gbɛla lɔɔlɔhi klla ya ōmiya olɔhi ŋ. Ɔdiya a? Ohigbu ka ɔtu lɔfu biya lɛ alɔ nɛhi, nɛ alɔ klla lɔfu yɔ i lɛ ɔtooplico. Ɔtu lɔfu ya alɔ bɛɛka alɔ le gbaji nɛ alɔ i klla jé ɔdā duuma ɔhá nɛ alɔ lɔfu ya a ŋ. Leyi yɛ ɛgɛ nɛ ɔtu ya ayinɛ alɔ nɔnya ɛpa nɛ alɔ kɛla lɛyikwu uwa gbɔbu a eko néē yɔ i má unwalu a. Olivia kahinii: “Eko nɛ owu nɛhi a lɛ ɔlɛ um biya a, ń jé ɔdā ō ya ŋ, abɔ klla le hɛ um iyē nɛɛnɛhi.” Ohigbu ibiyaajɛ nɛ ɔba nu ya tu ɔ a, Monika kahinii: “Ń kóō ka ɛgɛ nɛ ó je um abɔ gaajɛ lɛ a gla ŋ. Ó ya um bɛɛka ɔcɛ éyi lɛ ɛwa gwu um a. Ó kóō tɔɔtɛ gā um ō ya auklɔ nɛ um gē ya gbɔbu a gla gɛ ŋ. Ń gbɛla ka ɔdā ɛgɛnyā géē ya da um gla ŋ.” Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa cokonu ō ta alɔ abɔ eko nɛ abɔ le hɛ alɔ iyē ohigbu unwalu nɛ alɔ yɔ ipu nu a?

4. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku Ācɛ Ufílipāyi 4:​6, 7 ka a, ɔdi nɛ Ujehofa cokonu ō ya lɛ alɔ a?

4 Ɔdā nɛ Ujehofa gē ya a. Ó cokonu ō je ɔdā nɛ Ubáyíbu hi ka “ɛbɔ́ kú [Ɔwɔico]” a lɛ alɔ.” (Jé Ācɛ Ufílipāyi 4:6, 7.) Ɛbɔ nyā lɛ ō ya mla ɔtu ogbonɛɛ nɛ alɔ gē lɛ ohigbu ɛnɛɛnɛ ɛma nɛ alɔ lɛ mla Ujehofa a. Ɛbɔ nyā i “tōō jɛ́ɛyí nū ŋ́,” ohigbu ka ɛdɔ ɛbɔ nyā fiyɛ ɔdā duuma nɛ alɔ kóō lɔfu gbɛla nu a. Ocabɔ mafu, ó lɛ eko duuma nɛ a gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa ŋma ipu ɔtu jejee, igbihi nɛ a kē lɛ ɔkɔ ɔɔma gba a, a gáā lɛ ɛbɔ ku ɔtu lɛ? Ɔtu Ogbonɛɛ ɔɔma wɛ “ɛbɔ́ kú [Ɔwɔico]” nɛ Ujehofa je gā uwɔ a.

5. Ɛgɛnyá nɛ ɛbɔ ku Ɔwɔico gē gbo ɔtu mɛmla odo ku alɔ a?

5 Ɛga ku Ubáyíbu ɔɔma piii a klla ka, ka ɛbɔ ku Ɔwɔico ɔɔma gē ‘gbo’ amāŋ je ogbotu lɛ ‘ɔtū mɛ́mla odo kú alɔ nɛ̄ ɔdā dúú ī gáā lɛ abɔ̄ kwu ɔ glá ŋ́.’ Ɛlā okpɔcii néē cɔwɔ ka ō ‘gbo’ a, wɛ ɛlā ō bi le gbla aicɔɔja nōo yɔ i gbo igeli ŋma ɛgiyi aolɛla ku uwa a. Ɔtu géē ya ācɛ nōo lā ipu igeli ɔɔma a ka é lɛ ogbotu, ohigbu ka aicɔɔja yɔ i gbo uwa. Ɔwɛ ekponu ɔɔma, ɔdaŋ ka alɔ lɛ ɛbɔ ku Ɔwɔico a lɛ ipu ɔtu mɛmla odo ku alɔ, alɔ géē lɛ ɔtu ogbonɛɛ ohigbu ku alɔ jé ka alɔ lɛ ogbotu. (Aíjē 4:8) Ɛgɛ nōó lɛ ipu āhɔ̄ ku Uhana a, ɔdaŋ ka āhɔ̄ ku alɔ i kóō piyabɔ boobu ŋ naana, alɔ géē lɛ ɔtu ɛbɔ. (1 Usám. 1:​16-18) Eko duuma nɛ alɔ kē lɛ ɛbɔ ku ɔtu lɛ, igbalɛwa ó gē tɔɔtɛ lɛ alɔ ō gbɛla lɔɔlɔhi klla ya ōmiya ku ijeeyi.

Gbɔɔkɔ jaa gbeeko nɛ a lɛ “ɛbɔ́ kú [Ɔwɔicō]” a lɛ nōo géē gbo ɔtu mla odo ku uwɔ (Má ogwotu ɔmɛ 4-6)


6. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya o ya ɛɛ ku alɔ lɛ itene ŋma ɛbɔ ku Ɔwɔico a? (Má ifoto a.)

6 Ɔdā nɛ alɔ cɛgbá ō ya a. Eko duuma nɛ alɔ yɔ ipu unwalu, alɔ ba Ujehofa ɛba kóō je ogbotu lɛ alɔ. Ɛgɛnyá a? Gbɔɔkɔ jāā gbeeko nɛ ɔtu ya uwɔ ku a lɛ ɛbɔ ku Ɔwɔico a lɛ ɛ. (Ulúk. 11:9; 1 Utes. 5:17) Luis nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ gbɔbu a, ka ɛgɛ nōó tɔɔtɛ lɛ anu mla ɔnyā nu Ana ō lɔtu, abɔ é gáā le jé ka ó lɛ ɔya okpii foofunu ō yeeyi a. Ó kahinii: “Ipu āhɔ ɛgɛnyā, ó gē lɔnɔ nɛɛnɛhi ō ya ōmiya lɛyikwu ɛdɔ ɛcí nɛ a géē miyɛ, mla aōmiya ocɛgbá ɔhá nɛ a géē ya. Amáŋ, ó le tɔɔtɛ lɛ alɔ ō lɛ ɛbɔ ipu āhɔ̄ olɔnɔ nɛhi nyā ohigbu ɔkɔ ō gba.” Luis mla ɔnyā nu ka ka é gē gbɔɔkɔ nɛɛnɛhi igbalɛwa, gē ba Ujehofa ɛba kóō je ɛbɔ ku ɔtu mla ɔtu ogbonɛɛ mla ijeeyi néē géē bi le ya ōmiya olɔhi a lɛ uwa. É kē má ka Ujehofa ta uwa abɔ ɔkwɔɔkwɛyi. Eko duuma nɛ a yɔ ipu unwalu, gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa ŋma ɔtu. Ujehofa kē géē je ɛbɔ ku nu gā uwɔ nōo kē géē gbo ɔtu mɛmla odo ku uwɔ.—Uróm 12:12.

UJEHOFA GÉĒ TA UWƆ ABƆ HAYI KLI

7. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu lɔfu ya alɔ eko duuma nɛ alɔ yɔ i má unwalu nɛhi a?

7 Unwalu a. Eko duuma nɛ alɔ yɔ ipu āhɔ̄ olɔnɔ nɛhi, alɔ i gáā lɔfu gbɛla amāŋ ya odee ɔwɛ okpaakpa ɛgɛ nɛ alɔ gē ya gbɔbu a ŋ. Ɛgɛ nɛ ugbagwu ku isu gē ta ugbeenyi ŋma ɛga éyi gā ɛga ɔhá a, ɛgɔɔma nɛ ɔtu nōo gē biya lɛ alɔ a lɔfu ya alɔ duu a. Ana nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ gbɔbu a, ka ka ɔtu gē biya lɛ ɔ nɛɛnɛhi igbalɛwa igbihi nɛ u Luis gekwu a. Ó kahinii: “Ekoohi ɔtu gē biya gā um nɛɛnɛhi, cɛɛ n gbɔɔ ō ta iyi um eyinyinyi. Ó klla gē kwu um iyē nɛhi eko duuma nɛ um gbɛla lɛyikwu ō kwū ku nu a.” Ó klla lɛ eko ɔhá nɛ ɔtu gē ya Ana bɛɛka ó yɔ foofunu, eko duuma nɛ ó cɛgbá ō ya ōmiya lɛyikwu ɔdā nɛ u Luis gē leyikwu ɔ lɔɔlɔhi gbɔbu a. Ekoohi ɔtu gē ya ɔ bɛɛka ugbeenyi nōo yɔ ipu isu nōo yɔ i ta ugbagwu a. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa gē ta alɔ abɔ, eko nɛ ɔtu nōo gē biya lɛ alɔ a ya ku abɔ kóō hɛ alɔ iyē nɛɛnɛhi a?

8. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku Ayisáya 33:6 ka a, ɔdi nɛ Ujehofa cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii a?

8 Ɔdā nɛ Ujehofa gē ya a. Ó cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ka ó géē ta alɔ abɔ ō hayi kli. (Jé Ayisáya 33:6.) Eko duuma nɛ isu yɔ i ta ugbagwu, ó gē ta ugbeenyi ŋma ɛga éyi gā ɛga ɔhá. O ya ɛɛ ku ugbagwu ku isu a kóō yɔ i ta ugbeenyi a ŋma ɛga éyi gā ɛga ɔhá ŋ ma, ugbeenyi alɛwa gē lɛ ekli o kwaajɛ. Ekli o kwaajɛ gē ta ugbeenyi a abɔ ku ugbagwu ku isu a kóō yɔ i ta ɔ ŋma ɛga éyi gā ɛga ɔhá ŋ. O bu ɔwɛ nyā, ɔtu gē ya ācɛ nōo yɔ ipu ugbeenyi a kē lɛ ogbotu, klla géē yɔ i gā iyawu ku uwa mɛɛlɛ. Amáŋ ekli o kwaajɛ nyā gē yuklɔ lɔɔlɔhi fiyɛ, ɔdaŋ ka ugbeenyi a gɔbu yɔ i nyɔ. Ɔwɛ ekponu ɔɔma, Ujehofa géē ta alɔ abɔ hayi kli, ɔdaŋ ku alɔ gɔbu yɔ i gba ɔ ɛ̄gbā kpaakpa ipu āhɔ̄ olɔnɔ.

Ya ku a hayi kli ŋma lɛ ō bi aɔdā ō bi le jila ɛlā má ku alɔ le yuklɔ (Má ogwotu ɔmɛ 8-9)


9. Ɛgɛnyá nɛ aɔdā ō bi le jila ɛlā má ku alɔ lɔfu ta alɔ abɔ ō leyi má ɛlā ɔwɛ olɔhi a? (Má ifoto a.)

9 Ɔdā nɛ alɔ cɛgbá ō ya a. Eko nɛ a yɔ ipu āhɔ̄ duuma nōo yɔ i junwalu gā uwɔ nɛɛnɛhi, ceyitikwu ku a yɔ i gbɔɔkɔ, yɔ i gā ōjila ku ujɔ, mla ō yuklɔ ku ɔna ō ta. Ó wɛ ɔkwɛyi ku á lɔfu ya nwune ɛgɛ nɛ a tɛtɛ gē ya gbɔbu a ŋ, amáŋ bla ka Ujehofa i leyice ku alɔ géē ya fiyɛ ɛji ɔfu ku alɔ ŋ. (Má Ulúku 21:​1-4.) Ɔdā ɔhá kpɔ, lɛ eko taajɛ ō ya oklɔcɛ ku abɔyi uwɔ mla ō gbɛla tu ɔ lipu lipu. Ɔdiya a? O bu ipu ɔwa ku nu, Ujehofa lɛ aikpɛyi ɛlā mla auvidio ɛyɛɛyɛyi je lɛ alɔ nōo géē ta alɔ abɔ hayi kli, eko nɛ alɔ yɔ i má unwalu. O ya ɛɛ ku a má ɔdā nɛ a cɛgbá a, a lɔfu bi aɔdā ō jila ɛlā má nōo yɔ bɛɛka u JW Library® app, Watch Tower Publications Index, mla u Research Guide for Jehovah’s Witnesses a le yuklɔ. Monika nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ gbɔbu a ka ka eko duuma nɛ ɔtu gbɔɔ ō biya lɛ ɔ nɛɛnɛhi, boobu ó gē nyɔ gā ɛga o jila ɛlā má o ya ɛɛ kóō dɔka aikpɛyi ɛlā nōo géē ta ɔ abɔ a. Ocabɔ mafu, ó gē jila aikpɛyi ɛlā bɛɛka u “anger.” Ekoohi, ó gē jila u “betrayal” amāŋ “loyalty.” Cɛɛ ó gē jé jāā gbeeko nɛ ɔtu ku nu gaajɛ. Ó kahinii: “Eko aflɛyi nɛ um gbɔɔ ō jila ɛlā má a, n gē lɛ ɔtooplico nɛɛnɛhi. Amáŋ, abɔ um ceyitikwu gɔbu a, ó ya um bɛɛka Ujehofa yɔ i kwu um bɔtu a. Abɔ um kē gɔbu yɔ i jé a, ó gáā le ta um eyī peee ka Ujehofa jé ɛgɛ nɛ ɔtu yɔ i ya um lɛ a, klla yɔ i ta um abɔ.” Otabɔ ɛgɛnyā ŋma ɛgiyi Ujehofa lɔfu ta uwɔ abɔ ō leyi má ɛlā ɔwɛ olɔhi, klla lɔfu ya ku a lɛ ɛbɔ ku ɔtu.—Aíjē 119:​143, 144.

UJEHOFA GÉĒ TA UWƆ ABƆ

10. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu lɔfu ya alɔ ɔdaŋ ku ɔdobɔbi nɛhi le ya da alɔ ipu oyeeyi a?

10 Unwalu a. Eko nɛ ɔdobɔbi nɛhi le ya da alɔ, ó lɛ ɛ̄cī ōhī nɛ abɔ lɔfu hɛ alɔ iyē nɛ ɔtu klla lɔfu biya lɛ alɔ. Ɔtu lɔfu ya alɔ bɛɛka ɔcɛ o kweyi inya nōo yɔ i kwinya nɛɛnɛhi gbɔbu, amáŋ nōo gáā gbɔɔ ō yiyawu ce ikpo a. Ó lɔfu lɔnɔ tu alɔ ō ya aɔdā ōhī nōo gē tɔɔtɛ lɛ alɔ ō ya gbɔbu a, amāŋ alɔ i gē lɛ ɔtu caca ō ya aɔdā nōo gē cɛ lɛ alɔ gweeye a gɛ ŋ. Bɛɛka Ɛlayija a, ɔtu lɔfu ya alɔ bɛɛka alɔ hii ya ɔdā duuma ŋ. Ó kē lɔfu ya alɔ bɛɛka alɔ gɔbu yɔ i gbiyɔla. (1 Aɔ́cɛ́ 19:​5-7) Ɔdi nɛ Ujehofa cokonu ō ya eko nɛ abɔ le hɛ alɔ iyē a?

11. Ɔdi wɛ ɔwɛ ɔhá nɛ Ujehofa gē bi le ta alɔ abɔ a? (Aíjē Kú Ɛ̄gbā 94:18)

11 Ɔdā nɛ Ujehofa gē ya a. Ó cokonu ō ta alɔ abɔ. (Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 94:18.) Ɛgɛ nɛ ɔcɛ o kweyi inya ɔɔma nōo gbɔɔ ō yiyawu ce ikpo a cɛgbá otabɔ o ya ɛɛ kóō gɔbu yɔ i kwinya a, alɔ lɔfu cɛgbá otabɔ o ya ɛɛ ku alɔ gɔbu ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa duu. Ɛpleeko ɛgɛnyā, Ujehofa ta alɔ ɔtu kwu ɔtu kahinii: “Ami, Óndú ā, nōo wɛ Ɔwɔicō kú uwɔ ā, lɛ abɔ̄ tū uwɔ abɔ̄ yɔ̄ ī lɛ ɔfú tū uwɔ iyē. N gē da uwɔ ka a yúúfi ŋ́, ka n géē tá uwɔ abɔ̄.” (Ayis. 41:13) Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a miyɛ ɛdɔ otabɔ ɛgɛnyā ŋma ɛgiyi Ujehofa. Eko nɛ ó yɔ i má unwalu nɛ ó klla lɛ aolɛla alɛwa a, Udefidi da Ujehofa kahinii: ‘Óndú, a í gbō um, klla ī ta um abɔ a.’ (Aíjē 18:35) Amáŋ ɛgɛnyá nɛ Ujehofa gē ta alɔ abɔ a?

Miyɛ otabɔ nɛ ācɛ apɔlɛ ku uwɔ, aɔkpa ku uwɔ, mla anyakwɔcɛ ku ujɔ gē je gā uwɔ a (Má ogwotu ɔmɛ 11-13)


12. Anyɛ nɛ Ujehofa lɔfu bi le ta alɔ abɔ eko nɛ abɔ le hɛ alɔ iyē a?

12 Igbalɛwa, Ujehofa gē ta alɔ abɔ ŋma lɛ ō ya ku ācɛ ɔhá kéē lɛ ɔtu caca ō ta alɔ abɔ. Ocabɔ mafu, ó lɛ eko éyi nɛ abɔ hɛ Udefidi iyē, ɔkpa ku nu Ujonatan nyɔ gáā jila ɔ má o ya ɛɛ kóō lɛ ɔfu tu ɔ iyē mla ō je ɔtu ō tu kwu ɔtu lɛ ɔ. (1 Usám. 23:​16, 17) Ɔwɛ ekponu ɔɔma, Ujehofa fu Ɛlayisa o ya ɛɛ kóō je otabɔ nɛ Ɛlayija cɛgbá a lɛ ɔ. (1 Aɔ́cɛ́ 19:​16, 21; 2 Aɔ́cɛ́ 2:2) Icɛ, Ujehofa lɔfu bi ācɛ apɔlɛ ku alɔ, aɔkpa ku alɔ, amāŋ anyakwɔcɛ ku ujɔ le je otabɔ lɛ alɔ. Amáŋ eko duuma nɛ ɔtu le gbenyi lɛ alɔ nɛhi, alɔ i gē dɔka ō tu kwu ācɛ ɔhá ŋ. Alɔ gē dɔka ō yɔ foofu alɔ. Ɔɔma wɛ ɔdā ɔlamu. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya o ya ɛɛ ku alɔ miyɛ otabɔ ku Ujehofa a?

13. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya o ya ɛɛ ku alɔ lɛ itene ŋma otabɔ nɛ Ujehofa gē je lɛ alɔ a? (Má ifoto a.)

13 Ɔdā nɛ alɔ cɛgbá ō ya a. Ceyitikwu ku a hii kwu iyi uwɔ bi ŋma ɛgiyi ācɛ ɔhá ŋ. Eko duuma nɛ alɔ lɛ iyi alɔ kwu bi ŋma ɛgiyi ācɛ ɔhá, alɔ géē lɔfu gbɔɔ ō gbɛla lɛyikwu iyi alɔ mla unwalu nɛ alɔ yɔ i má a foofunu. Ohigbu ɛnyā, alɔ i lɔfu ya ōmiya olɔhi ŋ. (Aíit. 18:1) Ó wɛ ɔkwɛyi, ka ɛjɛɛji alɔ cɛgbá eko ō yɔ foofu alɔ, ofiyɛ duu eko nɛ ɔdobɔbi nɛhi le ya da alɔ ipu oyeeyi ku alɔ. Amáŋ ɔdaŋ ku alɔ lɛ iyi alɔ kwu bi ŋma ɛgiyi ācɛ ɔhá gboji ajɛ, alɔ géē lɔfu gbɔɔ ō ta ō miyɛ otabɔ ku ācɛ nɛ Ujehofa gē bi le je otabɔ lɛ alɔ a. Ohigbu ɛnyā, ɛgɛ duuma nōó kóō lɔfu lɔnɔ nɛhi lɛ ɛpleeko ku āhɔ̄ olɔnɔ ɔɔma a, miyɛ otabɔ nɛ Ujehofa gē je o bu ipu ācɛ apɔlɛ ku uwɔ, aɔkpa ku uwɔ, mla anyakwɔcɛ ku ujɔ a. Leyi má uwa ka Ujehofa yɔ i bi uwa le je otabɔ gā uwɔ a.—Aíit. 17:17; Ayis. 32:​1, 2.

UJEHOFA GÉĒ TA UWƆ ƆTU LÉ

14. Aɔdā ōhī nyá lɔfu ya ku alɔ yuufi a?

14 Unwalu a. Alɔ lɔfu yɔ ipu āhɔ̄ olɔnɔ ōhī nōo lɔfu tuufi nɛhi. Ipu Ubáyíbu, ācɛ ōhī nōo gba Ujehofa ɛ̄gbā kpaakpa a, kɛla lɛyikwu ekoohi néē yɔ ipu āhɔ̄ olɔnɔ nōo klla tuufi nɛhi, ohigbu aolila alɛwa néē lɛ amāŋ ohigbu unwalu ɔhá néē yɔ i má a. (Aíjē 18:4; 55:​1, 5) Ɔwɛ ekponu ɔɔma, alɔ lɔfu yɔ i má o ya ŋmo ipu inɔkpa, ɛga uklɔ ku alɔ, ŋma ɛgiyi ācɛ apɔlɛ ku alɔ, amāŋ ŋma ɛgiyi ācɛ igɔmɛnti. Alɔ lɔfu yɔ i yuufi ku alɔ géē kwu ohigbu ōcē obɔbi éyi nōo yɔ i da alɔ a. Ɛpleeko ɛgɛnyā, ɔtu lɔfu ya alɔ bɛɛka alɔ i lɛ otabɔ duuma ŋ bɛɛka ɔyipɛ nɛ̄ŋcɛ́ a. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa gē ta alɔ abɔ ipu āhɔ̄ ɛgɛnyā a?

15. Ɔdi nɛ Ujehofa lɔfu ya lɛ alɔ ɛgɛ nɛ ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 94:19 ka a?

15 Ɔdā nɛ Ujehofa gē ya a. Ó gē ta alɔ ɔtu lé klla gē cɛ lɛ ɔtu he alɔ. (Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 94:19.) Ɛlā ku ɔcɛ o ta ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā nyā a, lɔfu ta alɔ abɔ ō gbɛla lɛyikwu ɔyipɛ nɛ̄ŋcɛ́ nōo yɔ i yuufi ō gbiyɔla ohigbu ɔwɔ olimanya a. Alɔ lɔfu leyi má ɔ ka adā nu nyɔ gáā kwu ɔ u, kwu ɔ u bɔtu jaa gbeeko nɛ ó kwu iyɔla u gbo. Naana nɛ ɔwɔ olimanya a lɔfu yɔ i ya kpɔ a, ɔtu géē ya ɔ ka ó lɛ ogbotu klla lɛ ɔtu ō tu lé, ohigbu ka adā nu kwu ɔ u bɔtu. Eko duuma nɛ alɔ yɔ i má unwalu nōo yɔ i ya ku alɔ yuufi, ɔtu lɔfu ya alɔ ka Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco a kóō kwu alɔ u bɔtu jaa gbeeko nɛ ɔtu ku alɔ gaajɛ. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu lɛ ɔtu ō tu lé ɛgɛnyā ŋma ɛgiyi Ujehofa a?

Jɛga lɛ Adā uwɔ nōo yɔ ɔkpanco a kóō ta uwɔ ɔtu lé ŋma ipu Ɛlā ku nu (Má ogwotu ɔmɛ 15-16)


16. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya o ya ɛɛ ku alɔ lɛ itene ŋma ɔtu ō tu lé nɛ Ujehofa gē je lɛ alɔ? (Má ifoto a.)

16 Ɔdā nɛ alɔ cɛgbá ō ya a. Bēē bi eko alɛwa le yɔ tɔha mla Ujehofa ŋma lɛ ō gbɔɔkɔ lɛ ɔ mla ō klɔcɛ ku Ɛlā ku nu. (Aíjē 77:​1, 12-14) Ɔdaŋ ku a lɛ ɛdɔ uce ō ya ɛgɛnyā, ɔdā aflɛyi nɛ a lɔfu ya eko nɛ a yɔ ipu unwalu a, wɛ ō nyɔ gā ɛgiyi Adā uwɔ nōo yɔ ɔkpanco a o ya ɛɛ kóō ta uwɔ abɔ. Da Ujehofa ɔdā nōo yɔ i ta uwɔ ufi mla ɔdā nōo yɔ i cɛ gā uwɔ lɛ ɔtooplico a. Oŋma ɔɔma, jahɔ tu ɔ oŋma lɛ ō jé Ɛlā ku nu, a kē i má ɛgɛ nɛ ó i ta uwɔ ɔtu lé a. (Aíjē 119:28) A lɔfu má kóō jé aɛga ku Ubáyíbu ōhī lɔfu ta uwɔ ɔtu lé nɛhi, ofiyɛ duu eko nɛ a yɔ i yuufi. Ocabɔ mafu, a lɔfu má aɛlā ō ta ɔtu kwu ɔtu ipu ɔkpá ku Ujóbu, Aíjē Kú Ɛ̄gbā, mla ɔkpá ku Aíita mla ɛlā ku Ujisɔsi nōo yɔ ipu ɔkpá ku Umátiyu ɛyi 6 a. Eko duuma nɛ a gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa klla jé Ɛlā ku nu, ó géē ta uwɔ ɔtu lé.

17. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu lɔtuce kpɔcii a?

17 Alɔ lɔfu lɔtuce kpɔcii ka Ujehofa géē yɔ i ta alɔ abɔ eko doodu, eko nɛ ɔdobɔbi nɛhi le ya da alɔ ipu oyeeyi. Alɔ i gáā yɔ foofu alɔ gboogboo ŋ. (Aíjē 23:4; 94:14) Ujehofa cokonu ō gbo alɔ, ó ta alɔ abɔ hayi kli, ó je otabɔ lɛ alɔ, mla ō ta alɔ ɔtu lé. Lɛyikwu Ujehofa, ɔkpá ku Ayisáya 26:3 kahinii: “Óndú, a gē lɛ ācɛ nēe lɛ ɔtū kú uwā yá ékpónú lɛ ɔtū kpóce uwɔ ā tū ɛbɔ́.” Ohigbu ɛnyā lɛ ɔtu kpoce Ujehofa, cɛɛ ku a ya ɔdā duuma nɛ a ya gla, o ya ɛɛ ku a lɛ itene ŋma aɔwɛ ɛyɛɛyɛyi nɛ ó gē bi le je otabɔ gā uwɔ a. Ɔdaŋ ku a ya lɛ a, a géē lɔfu iyē eko nɛ a kóō yɔ ipu āhɔ̄ olɔnɔ.

ƐGƐNYÁ NƐ A GÁĀ CILA OHI KU AƆKA NYĀ A?

  • Eko nyá nɛ alɔ lɔfu cɛgbá otabɔ ku Ujehofa fiyɛ duu a?

  • Aɔwɛ ɛnɛ nyá nɛ Ujehofa gē bi le ta alɔ abɔ eko nɛ alɔ yɔ ipu āhɔ̄ olɔnɔ a?

  • Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya o ya ɛɛ ku alɔ lɛ itene ŋma otabɔ nɛ Ujehofa gē je lɛ alɔ a?

IJÉ ƆMƐ 12 Great God, Jehovah

a Iye ōhī néē hi ipu ikpɛyi ɛlā nyā i wɛ iye ɔkwɔɔkwɛyi nɛ ācɛ ɔɔma gē lé a ŋ.