1. Ɔdi nɛ ācɛ alɛwa icɛ gē lɛ ɔtu ku uwa kwu ɔ a?

 Á JÉ ŋ, awɔ abɔyi uwɔ le má ɛ ka ācɛ alɛwa nōo yɔ ipu ɛcɛ icɛ a gē lɛ ɛlá wu iyi uwa fiyɛ ɛgɛ néē gē lɛ ɛlá wu ācɛ ɔhá a. Ocabɔ mafu, ācɛ ōhī gē bi ɛga o kɔka ku intanɛti le gwo lɛyikwu iyi uwa amāŋ ɔdā néē yɔ i ya a. Amáŋ icɛ, ācɛ ligii foofunu gē dɔka ō cɛtra Ujehofa nōo wɛ Ɔwɔico a. Ipu ikpɛyi ɛlā nyā, alɔ géē kɛla lɛyikwu ɔdā nōó wɛ ō cɛtra Ujehofa, mla ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ alɔ cika ō ya lɛ a. Alɔ klla géē nwu ɛlā lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu cɛtra Ɔwɔico ɔwɛ nōo cika lɛ iye ku nu a, mla ɛgɛ nɛ anu abɔyi nu géē cɛtra iye ku nu ɛcɔbu nōó gboji gɛ ŋ ma.

ƆDI NŌÓ WƐ Ō CƐTRA UJEHOFA A?

 2. Ɛyi Ɛfu ku Usayinayi, ɛgɛnyá nɛ Ujehofa mafu ɔfu nɛhi ku nu a? (Má yɔ iyɔbu ku Ɔda Ō Gbaajɛ nyā a.)

² Ubáyíbu mafu ka Ujehofa wɛ Ɔwɔico nōo lɛ ɔfu nɛhi. Eko kpii igbihi nɛ Ujehofa lɛ éwo ku ācɛ Isrɛlu a hɛta ŋma Ijipiti a, ó le mafu lɛ uwa ɛgɛ nɛ ó wɛ Ɔwɔico nōo lɛ ɔfu nɛhi a. Gbɛla tu ɛlā nyā ɛ: Umiliyɔn alɛwa ku ācɛ Isrɛlu a le jila tɔha ɛga nōo kwu ɛyi ɛfu ku Usayinayi ajaajɛ a kéē jahɔ tu ɛlā nɛ Ɔwɔico lɛ ō da uwa a. Ojuja nɛhi gáā kla ɛyi ɛfu a. Acigili, odudu le mu oduudu ɛyi ɛfu a. Ajɛ o jila iyē klla hɛwulu nɛɛnɛhi gbɔɔ ō ya, ɔwɔ olimanya nɛhi yɔ i ya, akpabana yɔ i gbo, é klla yɔ i po ɔkɛla nɛhi ku opo. (Oyɛb. 19:​16-18; 24:17; Aíjē 68:8) Eko nɛ Ujehofa lɛ aɔdā nōo ba nyā ya a, ó lɛ aafu ŋ, ó géē hɛ acɛ ku Isrɛlu a idaago nɛɛnɛhi ō má ɛgɛ nɛ ó lɛ ɔfu nɛhi lɛ a.

 3. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa a?

³ Amáŋ alɔ nōo wɛ alɛɛcɛ a kē bɛɛ? Alɔ cɛtra Ujehofa ɔkwɔɔkwɛyi gla a? Ii gboo, alɔ ya lɛ a gla. Ɔwɛ éyi nɛ alɔ gē cɛtra Ujehofa  a wɛ oŋma lɛ ō da ācɛ ɔhá lɛyikwu aɔdā ohidaago nɛ ó ya ɛ ma, mla ō da uwa lɛyikwu ɛnɛɛnɛ auce ō ya ku nu. Alɔ klla gē cɛtra Ɔwɔico eko duuma nɛ alɔ je owoofu lɛ ɔ ku ɛjɛɛji aɔdā nɛ ó ta alɔ abɔ ō ya a. (Ayis. 26:12) Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a wɛ ɛnɛɛnɛ ocabɔ ku ɔcɛ éyi nōo cɛtra Ujehofa. Ipu ɔkɔ éyi nɛ ó gba iyɔbu ōjila ku ācɛ Isrɛlu a, Udefidi da Ɔwɔico kahinii: “A jáglīmā, a klla lɔfú nɛ̄ɛ̄nɛ̄hi, a lóofu klla tū ɛgahi nɛ̄hi, a klla lɛ ojīlīmā kú ɔcɛ́. Odúúdú ɔdā nēe bá ɛcɛ mɛ́mla ɔkpáncō ā wɛ ákú uwɔ.” Igbihi nɛ Udefidi lɛ ɔkɔ ō gba ku nu bi wa oŋmɛyi a, “odúúdú ójīla a cɛ̄tra Óndú ā.”—1 Uklɔ. 29:​11, 20.

 4. Ɛgɛnyá nɛ Ujisɔsi cɛtra Ujehofa a?

⁴ Eko nɛ Ujisɔsi yɔ ipu ɛcɛ nyā a, ó cɛtra Adā nu ŋma lɛ ō da ācɛ ka Ujehofa wɛ ɔcɛ nōo je ɔfu lɛ ɔ ō ya auklɔ idaago nɛ ó ya a. (Umák. 5:​18-20) Ujisɔsi klla je otabɔ lɛ ācɛ ɔhá kéē má ɛgɛ nɛ Ujehofa lɔhi nɛɛnɛhi lɛ a oŋma lɛ ɔwɛ nɛ ó kɛla lɛyikwu Adā nu, mla ɔwɛ nɛ ó ya ɛlā mla ācɛ ɔhá a. Eko éyi lɛ a, Ujisɔsi yɔ i nwu ɛlā ipu ɛga ō gbɔɔkɔ a. Ɔnyā éyi nɛ alelekwu obɔbi gā iyē ku nu ihayi igwo ahata a yɔ ipu ācɛ nōo yɔ i jahɔ tu ɔ a. Alelekwu obɔbi a ya kóō le ha taajɛ nōó tɔɔtɛ lɛ ɔ ō hayi ico kpaakpa gla ŋ. Ujisɔsi jé ka ɔtu le biya lɛ ɔ nɛɛnɛhi klla dɔka ō ta ɔ abɔ. Ohigbu ɛnyā, ó le yɛ gā ɛgiyi nu lɛ ɛlā ka lɛ ɔ ɔwɛ ogbonɛnɛ. Ó da ɔ kahinii: “Ɔnyā, é lɛ uwɔ hɛ́tá ŋmá ōcē kú uwɔ ɛɛ́!” Ó lɛ abɔ ku nu ci ɔ, anu oboobu ɔɔma ó gáā mahayi ico kpaakpa “gbɔɔ́ ō cɛ̄tra Ɔwɔicō á.” Ó ta Ujehofa ahinya nɛɛnɛhi ka ɛgɛ nɛ ó ta ɔ abɔ kóō le lɔfu iyē kpɔ a! (Ulúk. 13:​10-13) Ɔnyā ɔɔma lɛ ɔdā olɔhi nōo ya nɛ ó cika ō cɛtra Ujehofa, alɔ abɔyi alɔ kē cika ō ya lɛ a.

ƆDIYA NƐ ALƆ GĒ CƐTRA UJEHOFA A?

 5. Aɔdā ɛyɛɛyɛyi nyá ya nɛ alɔ cika ō lɛ ojilima ce Ujehofa a?

⁵ Alɔ gē cɛtra Ujehofa ohigbu ka alɔ lɛ ojilima ce ɔ nɛɛnɛhi. Alɔ lɛ ɔdā alɛwa nōo ya nɛ alɔ cika ō lɛ ojilima ce ɔ. Ujehofa lɛ ɔfu ō ya ɔdā duuma nɛ ó dɔka ō ya a, ɛ̄jɛ̄ i kē i jɛ ɔ ŋ. (Aíjē 96:​4-7) Ijeeyi ku nu nōó lɛ ɛdɔ ŋ ma mafu peee ipu ɛjɛɛji aɔdā nɛ ó ya a. Ó je oyeeyi lɛ alɔ mla ɛjɛɛji aɔdā nɛ alɔ cɛgbá o ya ɛɛ ku alɔ yeeyi a. (Mafú 4:11) Ó gē yɔ kwu ācɛ ɔlɛ nu gā ajaajɛ. (Mafú 15:4) Ɛjɛɛji aɔdā nɛ ó gē ya a gē nyɔ mɛɛlɛ, ó klla gē lɛ aokonu ō ce ku nu tu eko doodu. (Ujós. 23:14) Ɔɔma ya ɛɛ nɛ Ujɛrɛmiya nōo wɛ ɔcomɛɛbɛ a kɛla nyā lɛyikwu Ujehofa kahinii: “Óndú, ɔ̄cɛ dúúmā í yɔ̄ bɛ̄ɛka awɔ á ŋ́ . . . Odúúmā kú ācɛ ojéeyī mɛ́mla aɔ́cɛ́ kú aéwo kú odúúdú ɛcɛ nyā í tōō le gbla awɔ ŋ́”! (Ujɛr. 10:​6, 7) Ó lɛ aafu ŋ, alɔ lɛ ɔdā alɛwa nōo ya nɛ alɔ cika ō lɛ ojilma ce Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco a. Amáŋ alɔ i gē lɛ ojilima ce Ujehofa foofunu ŋ, alɔ yihɔtu ku nu duu.

 6. Ɔdiya nɛ alɔ yihɔtu ku Ujehofa a?

⁶ Alɔ gē cɛtra Ujehofa ohigbu ka alɔ yihɔtu ku nu nɛɛnɛhi. Alɔ yihɔtu ku Ujehofa ohigbu ɛnɛɛnɛ auce ō ya alɛwa nɛ ó lɛ a. Ó wɛ ɔcɛ nōo gē meyinyinyi klla gbonɛnɛ nɛhi. (Aíjē 103:13; Ayis. 49:15) Eko duuma nɛ alɔ yɔ i jé ɔnɔ, ó gē kwu ɔ iyē. (Usak. 2:8) Ó ta alɔ abɔ ō gáā lɛ ɔ jé mla ō kwu piya ɔya ku nu. (Aíjē 25:14; Ācot. 17:27) Ó wɛ ɔcɛ nōo gē tu iyi nu waajɛ; “ó gē téeyī wāajɛ, má ɛcɛ mɛ́mla ɔkpáncō. Ó gē je aógbɛhá cāŋjɛ ŋmá úmúlá.” (Aíjē 113:​6, 7) Ohigbu ɛjɛɛji aɔdā nōo ba nyā, alɔ gē dɔka ō cɛtra Ɔwɔico ku alɔ nōo lɛ ɔfu nɛhi a.—Aíjē 86:12.

 7. Ɛnɛɛnɛ ɛga nyá nɛ alɔ lɛ a?

⁷ Alɔ gē cɛtra Ujehofa ohigbu ka alɔ dɔka ku ācɛ ɔhá kéē lɛ ɔ jé. Ācɛ alɛwa i jé ɛlā ɔkwɛyi lɛyikwu Ujehofa ŋ. Ɔdiya a? Ohigbu ka Usetan ka aɛlā ɛkɛmgbɛ alɛwa lɛyikwu ɔ, ācɛ kē kpɔtuce aɛlā ɛkɛmgbɛ ɔɔma. (2 Ukɔ́r. 4:4) Usetan ya ku ācɛ kéē miyɛ cɛ ka Ujehofa wɛ Ɔwɔico nōo gē cɔnu, ka ó lɛ ɛlá wu alɔ ŋ, ka anu klla  ya nɛ owe yɔ ipu ɛcɛ nyā nɛɛnɛhi a. Amáŋ alɔ jé ɔkwɛyi a lɛyikwu Ɔwɔico ku alɔ! Alɔ lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ō da ācɛ ɔhá ɛdɔ ɔcɛ nɛ Ɔwɔico wɛ ɔkwɔɔkwɛyi a, mla ō ta uwa abɔ kéē cɛtra ɔ duu. (Ayis. 43:10) Ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96 kɛla kpɔcii lɛyikwu ō cɛtra Ujehofa. Alɔ géē nwu ɛlā ŋma ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā nyā ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa ɔwɛ nōo cika lɛ ɔ ɔkwɔɔkwɛyi a.

ƐGƐNYÁ NƐ ALƆ LƆFU CƐTRA UJEHOFA ƆWƐ NŌO CIKA LƐ Ɔ ƆKWƆƆKWƐYI A?

 8. Ɔwɛ éyi nyá nɛ alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa a? (Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:​1-3)

⁸ Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:​1-3. Alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa oŋma lɛ ɛlā nɛ alɔ gē ka lɛyikwu ɔ a. Aɔgba nyā da alɔ ō “gwíijē lɛ Óndú” a, ō “cɛ̄tra anú [amāŋ iye ku nu],” ō “tɔ́ɔna kú ɛ́gɛ́nɛ̄ ó gē nya alɔ tá,” mla ō “tɔ́ɔna kú ɛ́gɛ́nɛ̄ ó lɔfú lɛ ā, lɛ odúúdú aéwo.” Aɔwɛ nōo ba nyā wɛ ɔwɛ nɛ alɔ lɔfu cɛtra Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco a oŋma lɛ ɛlā ō ka ku alɔ. Ācɛ nōo gba Ujehofa ɛ̄gbā eko ikee a lɛ ɔtu caca ō da ācɛ ɔhá lɛyikwu ɛdɔ ɔcɛ nɛ Ujehofa wɛ ɔkwɔɔkwɛyi a, mla ɛjɛɛji aɔdā olɔhi nɛ ó ya lɛ uwa ɛ ma. (Udán. 3:​16-18; Ācot. 4:29) Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu ya ɔdā ekponu ɔɔma a?

9-10. Ɛlā nyá nɛ a nwu ŋma ɔ̄kā ku Angelena a? (Má ifoto a.)

⁹ Leyi yɛ ɔ̄kā ku ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Angelena, a nōo lā ipu United States a. Ó mafu ɔtu ō lɛ oŋma lɛ ō kɛla lɛyikwu Ujehofa ɛga nɛ ó gē yuklɔ a. Abɔ ó gboji nɛ ó gbɔɔ ō yuklɔ abɔɔ ɛ ŋ ma, é lɛ ɔ higwu wa ōjila éyi mla ācɛ ɔhá nōó gboji néē gbɔɔ ō yuklɔ abɔɔ ɛ ŋ duu a. Ipu ōjila a, eyeeye ku uwa lɔfu da ācɛ ɔhá lɛyikwu iyi nu. Angelena le miya ō mafu aifoto ōhī ō lɛ ɔ teyi peee ɛdɔ oyeeyi ku eeye nɛ ó lɛ ō wɛ éyi ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa a. Amáŋ gbɔbu ɛɛ ku ɔgba kóō fu ɔ ō kɛla a, ɔcɛ éyi nɛ ó gē yuklɔ tɔha mla ɔ a kɛla lɛyikwu iyi nu ka é bi ɔ jɛ ō wɛ éyi ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa. Ó gbɔɔ ō ka ɔdobɔbi lɛyikwu Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa mla ɔdā néē kpɔtuce a. Angelena kahinii: “N gbɔɔ ō lɛ ɔtooplico nɛɛnɛhi. Amáŋ n jé ka ɛlā nɛ ó yɔ i ka lɛyikwu Ujehofa a i wɛ ɔkwɛyi ŋ. N gbɛla kahinii: ‘Ń gáā kla okonu tu ɛlā nyā ŋ. N géē da uwa piii ɛdɔ ɔcɛ nɛ Ujehofa wɛ ɔkwɔɔkwɛyi a.’”

¹⁰ Eko nɛ adā a lɛ ɛlā ka mɛ a, Angelena lɛ ɔkɔ gba fiyaa ipu ɔtu ku nu. Anu ó da ɔ ɔwɛ ogbonɛnɛ kahinii: “É bi um jɛ ɔwɛ ekponu  bɛɛka awɔ a duu. É bi um jɛ ō wɛ éyi ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa, n kē wɛ éyi ku uwa jaa kwu icɛ.” Naana nɛ āhɔ̄ a wɛ āhɔ̄ olɔnɔ nɛhi a, Angelena i lɛ ɔtooplico ŋ. Ó lɛ aifoto nɛ ó je mla aɔkpa ku nu eko néē yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā mla eeye a mafu lɛ ācɛ nɛ ó gē yuklɔ tɔha mla uwa a, klla bi ɔwɛ ojilima lɛ ɔdā nɛ ó kpɔtuce a teyi peee. (1 Upít. 3:15) Ɔdi bɛɛcɛ ŋma anu a? Eko nɛ Angelena lɛ ɛlā ka mɛ a, ɔtu ku Adā a gaajɛ fiyɛ. Ó kóō kɛla lɛyikwu aɔdā olɔhi ōhī nɛ ó jɔɔnyɛ nu ipu oyeeyi ku nu eko nɛ ó wɛ ɛdrɔ klla gē piyatɔha mla Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa a. Angelena kahinii: “Ujehofa cika ku alɔ cɛpɔ ku nu. Ó wɛ ɛga ku ojilima ō da ācɛ ɔhá lɛyikwu ɔ.” Alɔ abɔyi alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa eko nɛ ācɛ ɔhá i mafu ojilima lɛ ɔ ŋ. Ɛnyā wɛ ɛga ku ojilima nɛhi lɛ alɔ.

11. Ɛgɛnyá nɛ ācɛ nōo gba Ujehofa ɛ̄gbā ɔwɛ ɔkwɛyi ŋma eko ikee jaa kwu eko ku alɔ nyā, humayi yɛce ukɔ́ nōo yɔ ipu ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:8 a?

¹¹ Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:8. Alɔ lɔfu bi aɔdā agbenu ku alɔ le cɛtra Ujehofa. Ācɛ nōo gē gba Ujehofa ɛ̄gbā ɔwɛ ɔkwɛyi a humayi cɛtra Ujehofa ɔwɛ ɛgɛnyā ɛ. (Aíit. 3:9) Ocabɔ mafu, ācɛ ku Isrɛlu a je ɛhi ō bi le gwo agbliihɔ nɛhi a mla ō teyi tu ɔ. (2 Aɔ́cɛ́ 12:​4, 5; 1 Uklɔ. 29:​3-9) Ōhī ku ayikpo ku Ujisɔsi je ɛhi ŋma “agbénú kú uwā,” o ya ɛɛ ku Ujisɔsi mla ayikpo ku nu kéē lɛ ɔdā néē cɛgbá a. (Ulúk. 8:​1-3) Ubáyíbu kē da alɔ ka eko nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist ōhī má owe ohigbu ɔkpɛta a, ayinɛ uwa nōo yɔ ɛga ɔhá a tu ije ɛhɔ gē lɛ uwa. (Ācot. 11:​27-29) Icɛ, alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa o bu ipu ɛhi nɛ alɔ gē je ŋma ɔtu a.

12. Ɛgɛnyá nɛ ɛhi nɛ alɔ gē je a lɔfu bi ocɛtra gē lɛ Ujehofa a? (Má ifoto a.)

¹² Leyi yɛ ocabɔ éyi nōo mafu ɛgɛ nɛ alɔ gē cɛtra Ujehofa mla ɛhi nɛ alɔ gē je a. Ipu ihayi ku 2020, ɔwɔ i ya ŋ ipu éwo ku Zimbabwe gboji ajɛ. Oyeeyi ku ācɛ alɛwa le kwu ikwū ajaajɛ ohigbu ka é lɛ ɔdole ŋ, kwu ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi nōo lé ka u Prisca a. Naana nɛ āhɔ̄ a lɔnɔ nɛɛnɛhi a, Prisca gɔbu mla uklɔ ku ɔna ō ta ku nu kpɔ ɛ̄cī Uwɛnɛsday mla ɛ̄cī Ajuma doodu, kwu eko néē kóō yɔ i nyi ikpɔdɛhɔ a. Aoladogbe ku nu gē ŋmo ɔ okonu ohigbu uklɔ ku ɔna ō ta nɛ ó gē nyɔ ikɔkɔ ō gáā yuklɔ ipu ɛhɔ ku nu ŋma lɛ ō da ɔ kahinii, “A géē kwū ohigbu ɛmiyɛ.” Prisca jé kpɔcii ka Ujehofa géē teyi tu ɔ, ohigbu ɛnyā ó gē ta ohi eko doodu kahinii: “Ujehofa i cigbihi kwu ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a jejee ɛ ŋ.” Ó gboji ŋ igbihi ɔɔma, ó lɛ itene ŋma otabɔ nɛ ɔwa ku alɔ gē je eko nɛ ɔdā amiya le ya a. Ó le tɔɔtɛ lɛ ɔwa ku alɔ ō je otabɔ lɛ  u Prisca mla ācɛ ɔhá ohigbu ɛhi nɛ eyeeye ku alɔ gē je a. Ɛnyā lɛ abɔ kwu aoladogbe ku Prisca a ɔtu nɛɛnɛhi anu é da ɔ kahinii: “Ɔwɔico gē ta uwɔ abɔ eko doodu, ohigbu ɛnyā alɔ dɔka ō nwu ɛlā fiyɛ lɛyikwu ɔ.” Aoladogbe ku nu ahaapa gbɔɔ ō gā ōjila ku ujɔ.

13. Ɛgɛ nɛ ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:9 ka a, ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya o ya ɛɛ ku alɔ cɛtra Ujehofa a? (Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:9)

¹³ Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:9. Alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa oŋma lɛ uce ō ya ku alɔ. Ācɛ nōo gē gwɛɛya a cɛgbá ō na abɔ mla ō lɛ iyi uwa tu yeŋee eko duuma néē gē yuklɔ ipu Agbliihɔ ku Ujehofa. (Oyɛb. 40:​30-32) Alɔ abɔyi alɔ cɛgbá ō le yeŋee, ó wɛ ō lɛ ɔkpiye ku alɔ tu yeŋee foofunu ŋ, amáŋ alɔ klla cɛgbá ō lɛ abɔ ci ō ya ɔdā duuma nōo gē wu Ujehofa ɔtu a. (Aíjē 24:​3, 4; 1 Upít. 1:​15, 16) Ubáyíbu ka ka alɔ cɛgbá ō lɛ “oyēeyī nɛ̄ncɛ̄” a kpo bonu cɛɛ ku alɔ kwu piya “ɔ̄cɛ ɛ̄yīpɛ̄” a. Ɛnyā wɛ ka alɔ géē ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla ō lɛ abɔ ci ɛlá ō gbo obɔbi mla uce ō ya obɔbi nōó he Ujehofa ɔtu ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, alɔ géē nwu ō gbɛla mla ō ya uce ɔwɛ nōo mafu ku alɔ yɔ i ya ɛgbla ku Ujehofa mla ɛnɛɛnɛ auce ō ya ku nu. (Ukól. 3:​9, 10) Mla otabɔ ku Ujehofa, ācɛ nōo kóō gē lā oyeeyi obɔbi nɛɛnɛhi a lɔfu piyabɔ klla je piya ɔcɛ ɛyipɛ a.

14. Ɛlā nyá nɛ a nwu ŋma ɔ̄kā ku Jack a? (Má ifoto a.)

¹⁴ Leyi yɛ ocabɔ ku Jack, ɔcɛ o nuunu mla ɔba uwi nɛhi néē kóō gē hi ɔ ka Ebili. Ohigbu aɔdobɔbi nɛ ó gē ya a, é lɛ ɛpɔ ku ikwū ka tu ɔ. Amáŋ abɔ u Jack yɔ i gbeyi ɛ̄cī néē géē ŋmo ɔ a, ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo nyɔ gáā jila ācɛ nōo yɔ inu agba abɔɔ má a da ɔ lɛyikwu oklɔcɛ ku Ubáyíbu, Jack kē cɛ ō gbɔɔ oklɔcɛ ku Ubáyíbu. Naana nɛ u Jack ya aɔdobɔbi alɛwa ɛ ma, igbihaajɛ ó kē lɛ ubatisim ya kwu piya éyi ku Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa. Jack ya opiyabɔ nɛɛnɛhi nɛ ɛ̄cī néē gáā ŋmo ɔ a, ōhī ku ācɛ o gbo aolagba a yɔ i jikwu abɔ é yɔ i ta ɔ nŋmoo a. Icɔɔja éyi nōo gē yuklɔ ɛga néē gē kpo aolagba ba a kahinii: “Jack wɛ olagba éyi nōo yɔ amanya nōo bɔbi fiyɛ duu a. Babanya anu wɛ ɔcɛ nōo lɔhi fiyɛ duu a.” Alaadi nōo gboce ɛ̄nɛ̄ é ŋmo Jack a, ayinɛ alɔ nōo cigbihi gáā ya ōjila ku alaadi doodu mla aolagba a, lɛ olagba éyi má nōo wa ōjila a eko aflɛyi a. Ɔdiya nɛ ó miya ō wa ōjila a? Ɛgɛ nɛ u Jack piya uce ō ya ku nu abɔ a lɛ abɔ kwu ɔ ɔtu nɛɛnɛhi, ó klla dɔka ō jé ɔdā nɛ ó cɛgbá ō ya o ya ɛɛ kóō gba Ujehofa ɛ̄gbā a. Ó teyi peee, ka uce ō ya ku alɔ lɔfu bi ocɛtra gē lɛ Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco a!—1 Upít. 2:12.

 ƐGƐNYÁ NƐ UJEHOFA GÉĒ CƐTRA IYE KU NU ƐCƆBU NŌÓ GBOJI GƐ Ŋ MA?

15. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa géē cɛtra iye ku nu ɛcɔbu nōó gboji gɛ ŋ ma? (Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:​10-13)

¹⁵ Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96:​10-13. Aɔgba amoomɛ ku ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 96 ka ka Ujehofa wɛ ɔcɛ nōo gē hɛpɔ klla gē lé ɔcɛ́ ɔwɛ okpaakpa. Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa géē cɛtra iye ku nu ɛcɔbu nōó gboji gɛ ŋ ma? Oŋma lɛ ɛpɔ ō ka ku nu nɛ. Ó gboji gɛ ŋ, ó géē je Ubabilɔn Nɛhi a cataajɛ ohigbu ka ɛ̄gbā ō gba ku ɛkɛmgbɛ ya aɔdobɔbi alɛwa ɛ, klla nwu aɛlā ɛkɛmgbɛ alɛwa lɛyikwu ɔ duu ɛ. (Mafú 17:​5, 16; 19:​1, 2) Eko nɛ Ubabilɔn Nɛhi a i yɔ gɛ ŋ, ācɛ ōhī lɔfu miya ō gbɔɔ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā mla alɔ. Amoomɛ, eko ku Amagɛdɔn, Ujehofa géē je ɛjɛɛji ɛcɛ ku Usetan nyā cataajɛ, ŋma lɛ ō je ɛjɛɛji ācɛ nōo gē wɔtu nu nōo klla gē ka aɛlā ɛkɛmgbɛ lɛyikwu ɔ a cataajɛ. Amáŋ ó géē je onyata lɛ ɛjɛɛji ācɛ nōo yihɔtu nu, gē lɛyitaajɛ lɛ ɔ, nōo klla dɔka ō cɛtra ɔ a. (Umák. 8:38; 2 Utes. 1:​6-10) Igbihi ojama amoomɛ nōo géē gboce Ihayi Ula Ɛpa Ce Ofu Igwo Nɛ Ukraist Gáā Lé Ɔcɛ́ a, Ujehofa géē le mafu lɛ eyeeye ku ācɛ ɛ ka ó cika néē cika ō gba ɔ ɛ̄gbā. (Mafú 20:​7-10) Ɛpleeko ɔɔma, “ācɛ kú ipú ɛcɛ ā géē jé odée nɛ̄ɛ̄nɛ̄hi lɛyíkwu ɔfú kú Óndú ā ɛ́gɛ́nɛ̄ éŋkpɔ̄ gē mu ísu nɛ̄ɛ̄nɛ̄hi ā.”—Uháb. 2:14.

16. Ɔdi nɛ a lɛ ɔtu ku uwɔ ya ekponu ō ya a? (Má ifoto a.)

¹⁶ Ó géē wɛ ɔdā eeye nɛɛnɛhi eko nɛ ɛjɛɛji ācɛ géē cɛtra Ujehofa ɔwɛ nōo cika lɛ ɔ ɔkwɔɔkwɛyi a! Amáŋ jaa gbeeko nɛ ɛ̄cī ɔɔma géē ya a, alɔ lɔfu ya aya ku alɔ ŋma lɛ ō cɛtra Ɔwɔico ku alɔ eko duuma nɛ alɔ lɛ ɛga ɔɔma lɛ. O ya ɛɛ ku alɔ lɛ ɔtu ku alɔ kwu uklɔ ocɛgbá nɛhi nyā a, Ígwu Nōo Gē Leyi Kwu Ɔwa Ku Alɔ a lɛ ɔkpá ku Aíjē kú Ɛ̄gbā 96:8 fu kóō wɛ ikpɛyi ɛlā ku alɔ ku ihayi ku 2025. Abɔɔ kahinii: “Aa cɛtra Ujehofa ɔwɛ nōo cika lɛ iye ku nu” a.