E nwere otu nwoke Saụt Afrịka aha ya bụ Michael. * Ọ na-emere nwa ya nwoke dị afọ iri na itoolu ihe niile nna kwesịrị imere nwa ya. Ma, isi anọghị nwa ahụ n’ụlọ. Ọ na-abụ nwoke a cheta ya, ya adị ya ka ò nwere ihe o kwesịrị ime nke ọ na-emeghị.

Ma, o nwere nwoke ọzọ aha ya bụ Terry. O bi na Spen. Obi na-atọ ya ụtọ mgbe ọ bụla o chetara nwa ya nwoke aha ya bụ Andrew. Nwa ya nwoke ahụ kwuru, sị: “Mgbe m dị obere, papa m na-agụrụ m akwụkwọ, mụ na ya na-egwukarịkwa egwu. Ọ na-akpọkwa m aga ebe naanị mụ na ya ga-anọ. Otú o si akụziri m ihe na-atọ m ụtọ.”

Nke bụ́ eziokwu bụ na ịbụ ezigbo nna adịghị mfe. Ma, o nwere ihe ụfọdụ nwere ike inyere mmadụ aka ịbụ ezigbo nna. Ọtụtụ ndị nna achọpụtala na ime ihe Baịbụl kwuru na-abara ma hanwa ma ezinụlọ ha uru. Ka anyị tụlee ihe ụfọdụ Baịbụl kwuru, ndị ga-enyere ndị nna aka.

Olee otú i si eme ka ụmụ gị ghọta na ị hụrụ ha n’anya? Anyị ma na ị na-emere ụmụ gị ọtụtụ ihe. Dị ka ihe atụ, ị na-agba mbọ akpata ihe ha ga-eri, hụkwa na e nwere ụlọ ha bi. Ị gaghị emere ha ihe ndị a ma ọ bụrụ na ị hụghị ha n’anya. Ma, ọ bụrụ na ị naghị ewepụta oge hiri nne gị na ha ana-anọ, ha nwere ike ịna-eche na ị hụrụ ọrụ gị, ndị enyi gị, ma ọ bụ ihe ndị ọzọ n’anya karịa ha.

Olee mgbe nna kwesịrị ibido wepụtawa oge ka ya na ụmụ ya na-anọ? Nne na nwa ya na-ebido dịwa ná mma mgbe nwa ahụ ka nọ n’afọ. Nwa e bu n’afọ ruo izu isii, o nwere ike malite nụwa ihe. Ya na nna ya nwekwara ike ịmalite mgbe ahụ dịwa ná mma. O nwere ike ịna-egere otú obi nwa ahụ si akụ, na otú o si na-emegharị ahụ́. O nwekwara ike ịgwa ya okwu ma ọ bụkwanụ na-agụrụ ya egwú.

Ihe Baịbụl Kwuru: N’oge ụmụ Izrel, ọ bụ ndị nwoke na-akụziri ụmụ ha ihe. A gwara ha ka ha na ụmụ ha na-anọ. Diuterọnọmi 6:6, 7 gosiri na nke a bụ eziokwu. Ebe ahụ sịrị: “Okwu ndị a m na-enye gị n’iwu taa ga-adị n’obi gị; kụnye ha n’ime ụmụ gị, kwuokwa okwu banyere ha mgbe ị nọ ọdụ n’ụlọ gị na mgbe ị na-eje ije n’okporo ụzọ na mgbe i dina ala nakwa mgbe i biliri ọtọ.”

Ị chọọ ka ụmụ gị na-akọrọ gị obi ha, i kwesịrị ịna-ege ntị ma ha na-agwa gị okwu. O kwesịghị ịbụ ha na-akọrọ gị ihe ụfọdụ, iwe abịa gị.

Ọ bụrụ na ị bụ onye iwe ọkụ, ya bụrụkwa na ọ naghị ara ahụ́ gị abawara ụmụ gị mba, ọ ga na-esiri ha ike ịkọrọ gị obi ha. Ma, ọ bụrụ na ị na-emeda obi na-ege ha ntị, ha ga-aghọta na ị hụrụ ha n’anya n’eziokwu. O nweghịkwa ihe ha na-agaghị na-akọrọ gị.

Ihe Baịbụl Kwuru: Ihe Baịbụl kwuru na-enyere anyị aka ime ihe ọ bụla anyị na-eme kwa ụbọchị. Dị ka ihe atụ, Baịbụl kwuru, sị: “Onye ọ bụla aghaghị ịbụ onye na-anụ ihe ngwa ngwa, onye na-adịghị ekwu okwu ngwa ngwa, onye na-adịghị ewe iwe ngwa ngwa.” (Jems 1:19) Ndị nna na-eme ihe a Baịbụl kwuru na ụmụ ha na-akparịta ụka nke ọma.

Ị chọọ ịgwa ụmụ gị okwu ma ha mee ihe ọjọọ, gwa ha ya otú ga-eme ka ha ghọta na ị hụrụ ha n’anya nakwa na ị chọrọ ka ha baara onwe ha uru. Ihe anyị na-ekwu bụ na i kwesịrị igosi na ị hụrụ ha n’anya ma ị na-adụ ha ọdụ, ma ị na-agbazi ha, ma ị na-akụziri ha ihe, nakwa ma ị na-apịa ha ihe.

Ọ bụrụkwa na ị na-ajakarị ụmụ gị mma, ha ga-ege gị ntị mgbe ọ bụla ị na-adọ ha aka ná ntị. Ilu 25:11 kwuru, sị: “Dị ka mkpụrụ osisi apụl ọlaedo nke dị n’ime ihe e ji ọlaọcha tụọ, otú ahụ ka okwu e kwuru n’oge kwesịrị ya dị.” Ahụ́ na-aka eru ụmụaka ala ma ndị mụrụ ha na-aja ha mma. Ọ na-eme ka obi na-adị ha mma, na-emekwa ka ha na-agba mbọ na-akpakwu àgwà ọma.

Ihe Baịbụl Kwuru: “Unu ndị bụ́ nna, unu adịla na-akpasu ụmụ unu iwe, ka ha wee ghara ịda mbà n’obi.”—Ndị Kọlọsi 3:21.

Ụmụaka na-amụtakarị otú ọ bụla papa ha na-esi emeso mama ha ihe. O nwere ndị mụrụ gbasara otú ụmụaka si akpa àgwà. Ha kwuru, sị: “Otu n’ime ihe ọma ndị nna nwere ike imere ụmụ ha bụ ịkwanyere mama ha ùgwù. . . . Obi na-adị ụmụaka mma ma papa ha na mama ha na-akwanyere ibe ha ùgwù. Ha na-aghọtakwa na ha hụrụ ha n’anya.” *

Ihe Baịbụl Kwuru: “Ndị bụ́ di, na-ahụnụ nwunye unu n’anya, . . . ka onye ọ bụla n’ime unu hụ nwunye ya n’anya dị ka ọ hụrụ onwe ya n’anya.” —Ndị Efesọs 5:25, 33.

Ọ bụrụ na nna hụrụ Chineke n’anya, ụmụ ya ga-amụta ya. Ha ga-ahụ Chineke n’anya, ha na ya adịrịkwa n’ezigbo mma.

O nwere otu Onyeàmà Jehova aha ya bụ Antonio. Ọ mụrụ ụmụ isii, gbaakwa mbọ zụọ ha nke ọma. Otu ụbọchị, nwa ya nwaanyị detaara ya akwụkwọ ozi. Ihe o kwuru n’akwụkwọ ozi ahụ bụ: “Ezigbo papa m. Ihe mere m ji detara gị akwụkwọ ozi a bụ ka m kelee gị maka otú i si zụọ m nke ọma. O meela ka m hụ ma Jehova ma onwe m ma ndị ọzọ n’anya. I mere ka m ghọta na ị hụrụ ma Jehova ma mụnwa n’anya. I meela n’otú i si jiri ọgbakọ Jehova kpọrọ ihe nakwa otú i si zụọ anyị otú Chineke chọrọ ka nna ọ bụla si zụọ ụmụ ya.”

Ihe Baịbụl Kwuru: “Jiri obi gị dum na mkpụrụ obi gị dum na ike gị dum hụ Jehova bụ́ Chineke gị n’anya. Okwu ndị a m na-enye gị n’iwu taa ga-adị n’obi gị.”—Diuterọnọmi 6:5, 6.

O doro anya na ọ bụghị naanị ihe ise a anyị kwuru okwu ha n’isiokwu a ka e ji ama ezigbo nna. Nke bụ́ eziokwu bụ na ihe ọ sọkwara gị mee, o nweghị otú ị ga-esi meere ụmụ gị ihe niile ezigbo nna kwesịrị imere ụmụ ya. Ma, ị ga-abụ ezigbo nna ma ọ bụrụ na ị gbaa mbọ hụ ụmụ gị n’anya ma na-emere ha ihe ọ bụla ị ga-emeliri ha. *