IHE dị ka n’afọ 1935, papa m aha ya bụ James Sinclair na mama m Jessie, kwagara Bronz dị na Niu Yọk. Otu n’ime ndị mbụ ha matara bụ Willie Sneddon. Ya na mama m na papa m bụ ndị Skọtland. Nkeji ole na ole ha matara, ha atọ malitere ikwu banyere ezinụlọ ha. Ihe a mere afọ ole na ole tupu a mụọ m.

Mama m gwara Willie na obere oge tupu a malite ịlụ Agha Ụwa nke Mbụ, na mmiri riri nwanne ya nwoke tọrọ ya na papa ya mgbe ụgbọ ha ji na-egbu azụ̀ kpuru n’Oké Osimiri. Willie gwara mama m, sị: “Papa gị nọ na hel.” Willie bụ Onyeàmà Jehova. Ihe a ọ gwara mama m nwụrụ ya akpata oyi n’ahụ́ n’ihi na ọ bụ nke mbụ ọ na-anụ eziokwu Baịbụl.

Ihe Willie kwuru were mama m iwe n’ihi na ọ ma na papa ya bụ ezigbo mmadụ. Willie jụziri ya, sị: “Obi ọ̀ ga-atọ gị ụtọ ma m gwa gị na Jizọs gara na hel?” Mama m chetara ihe ndị chọọchị ha na-akụzi nke kwuru na Jizọs nọrọ na hel abalị atọ, a kpọlite ya n’ọnwụ mgbe ụbọchị atọ gachara. N’ihi ya, mama m jụrụ onwe ya, sị: ‘Ọ bụrụ na hel bụ ebe a na-ata ndị ajọ omume ahụhụ, gịnị mere Jizọs ji gaa ebe ahụ?’ Ihe a bụ otú mama m si nwewe mmasị n’eziokwu Baịbụl. Ọ malitere iso ọgbakọ a na-akpọ Bronz mụwa ihe, e mee ya baptizim n’afọ 1940.

N’oge ahụ, a naghị agwakarị ndị nne na nna bụ́ Ndị Kraịst ka ha na-akụziri ụmụ ha Baịbụl. Mgbe m dị obere, ọ na-abụ mama m gaa ozi ọma ma ọ bụ gaa ọmụmụ ihe ná ngwụcha izu, ọ bụ papa m na-elekọta m. Mgbe afọ ole na ole gachara, mụ na ya malitere iso mama m na-aga ọmụmụ ihe. Mama m ji ozi ọma kpọrọ ihe, ya na ọtụtụ mmadụ na-amụkwa Baịbụl. O nwere mgbe ọ na-akpọkọta ụfọdụ ndị ọ na-amụrụ ihe, mụọrọ ha ihe n’ihi na ha bi ibe ha nso. M na-eso ya aga ozi ọma ma anyị mechie akwụkwọ. M si otú ahụ mụta ọtụtụ ihe na Baịbụl, mụtakwa otú e si akụziri ndị mmadụ ihe Baịbụl kwuru.

Ọ dị mwute ikwu na mgbe m dị obere, aghọtachaghị m eziokwu. N’ihi ya, ejighị m eziokwu kpọrọ ihe. Ma, mgbe m dị ihe dị ka afọ iri na abụọ, m ghọrọ onye nkwusa, si mgbe ahụ gawa, m na-ejechi ozi ọma anya.  Mgbe m dị afọ iri na isii, m nyefere Jehova onwe m, e meekwa m baptizim n’abalị iri abụọ na anọ n’ọnwa asaa, n’afọ 1954, ná mgbakọ ukwu e nwere na Toronto, dị na Kanada.

Ụfọdụ ụmụnna anyị na ha nọ n’ọgbakọ na-eje ozi na Betel, ụfọdụ jebukwara ozi na Betel. M mụtara ọtụtụ ihe n’aka ha. Otú ha si eji Baịbụl akụzi ihe n’ozi ọma ma n’ọmụmụ ihe na-atọgbu m atọgbu. Ọ bụ eziokwu na ndị nkụzi m chọrọ ka m gaa mahadum, ma obi m niile bụ ịga Betel. N’ihi ya, mgbe anyị gara mgbakọ ukwu na Toronto, edejupụtara m akwụkwọ maka ịga Betel. M dejupụtara akwụkwọ ọzọ n’afọ 1955 ná mgbakọ ukwu anyị nọ n’Ámá Egwuregwu Yanki nke dị na Niu Yọk mee. Obere oge e mechara mgbakọ ahụ, a kpọrọ m ka m bịa jewe ozi na Betel dị na Bruklin n’abalị iri na itoolu n’ọnwa itoolu n’afọ 1955. M dị afọ iri na asaa n’oge ahụ. N’ụbọchị nke abụọ m bịara Betel, m malitere ịrụ ọrụ n’ebe a na-ekwe akwụkwọ na 117 Adams Street. Obere oge, amalitere m iji ígwè na-achịkọta akwụkwọ n’ùkwù n’ùkwù na-arụ ọrụ. Ùkwù nke ọ bụla na-adị peeji iri atọ na abụọ. E mechazie ígwè ọzọ adụkọta ha ọnụ, ha aghọọ otu akwụkwọ.

Mgbe m rụrụ ọrụ ihe dị ka otu ọnwa n’ebe ahụ a na-ekwe akwụkwọ, e zigara m na ngalaba na-ahụ maka Ụlọ Nche na Teta! n’ihi na m ma otú e si eji ígwè taịpraịta ede ihe. N’oge ahụ, ụmụnna na-eji ígwè taịpraịta edepụta aha na adres nke ndị ọhụrụ tụrụ ọda Ụlọ Nche na Teta! Ha dechaa, ha etinyezie ya n’ihe a na-akpọ stensụl a ga-eji na-ebipụta aha na adres ndị ahụ tụrụ ọda. Mgbe ọnwa ole na ole gachara, m malitere ịrụ na Ngalaba Na-ezipụ Akwụkwọ. Onye na-elekọta ngalaba a aha ya bụ Klaus Jensen jụrụ m ma m̀ ga-achọ iso otu nwanna na-anya  nnukwu ụgbọala na-ebu akwụkwọ aga n’ọdụ ụgbọ mmiri, bụ́ ebe a ga-esi na-ezipụ ya ná mba dị iche iche. Anyị na-ebukwa magazin na-aga na post ọfịs, bụ́ ebe a ga-esi na-ezigara ya ọgbakọ dị iche iche dị n’Amerịka. Nwanna Jensen sị na ụdị ọrụ a ga-adị m mma n’ahụ́. M na-akụ ihe dị ka kilogram iri ise na asaa, ma i lee mụ anya, mụ eyie ogwu azụ̀. Oge ndị ahụ anyị bu akwụkwọ gaa n’ọdụ ụgbọ mmiri nakwa na post ọfis mere ka ahụ́ gbasie m ike. O doro anya na Nwanna Jensen ma ihe ahụ́ m chọrọ.

Ngalaba Na-ahụ Maka Ụlọ Nche na Teta! na-edeba akwụkwọ ọgbakọ ji tụọ ọda n’akwụkwọ. Ọ bụ ya mere m ji mata asụsụ dị iche iche a na-ebipụta magazin anyị na ha ma ziga ha ná mba dị iche iche n’ụwa. Anụtụbeghị m ihe ọ bụla gbasara ọtụtụ asụsụ ndị ahụ. Ma obi dị m ụtọ ịma na a na-eziga ọtụtụ puku magazin anyị n’obodo ndị dị ezigbo anya. Amaghị m n’oge ahụ na m ga-emecha gaa n’ọtụtụ obodo ndị a na-asụ asụsụ ndị ahụ.

N’afọ 1961, a gwara m ka m rụwa n’Ọfịs Onye Na-ahụ Maka Ego. Onye na-elekọta ya bụ Nwanna Grant Suiter. Mgbe afọ ole na ole gachara, a gwakwara m ka gaa rụwa ọrụ n’ọfịs Nwanna Nathan Knorr. Ọ bụ ya na-elekọta ọrụ anyị n’ụwa niile n’oge ahụ. Ọ gwara m na otu n’ime ụmụnna na-arụ ọrụ n’ọfịs ya ga-aga Ụlọ Akwụkwọ Ije Ozi Alaeze otu ọnwa. Ọ lọta, ọ ga-aga rụwa ọrụ na Ngalaba Ije Ozi. Ọ gwaziri m ka m rụwa ọrụ nwanna ahụ na-arụ. Ọ bụkwa mụ na Nwanna Don Adams ga-eso na-arụ ọrụ. Ọ dabara na ọ bụ nwanna a ka m nyere akwụkwọ m dejupụtara maka ịga Betel ná mgbakọ ahụ e nwere n’afọ 1955. Ụmụnna abụọ na-arụ n’ọfịs ahụ bụ Nwanna Robert Wallen na Nwanna Charles Molohan. Anyị anọ rụkọrọ  ọrụ ihe karịrị afọ iri ise. Obi dị m ezigbo ụtọ na mụ na ụmụnna ndị ji ofufe Chineke kpọrọ ihe rụkọrọ ọrụ.​—⁠Ọma 133:⁠1.

Malite n’afọ 1970, a gwara m ka m na-eji izu ole na ole n’afọ na-aga eleta alaka ụlọ ọrụ anyị dị iche iche. Ihe a na-akpọ onye na-arụ ọrụ a n’oge ahụ bụ onye nlekọta zoonu. Ihe m na-arụ bụ ịga na-eleta ụmụnna ndị na-arụ n’alaka ụlọ ọrụ na ndị ozi ala ọzọ na-eje ozi n’ụwa niile. M na-eji Okwu Chineke agba ha ume, na-elebakwa anya n’ihe ndị a na-arụ n’ọfịs. Obi dị m ụtọ ịhụ ụfọdụ ụmụnna ndị mbụ gụrụla akwụkwọ n’Ụlọ Akwụkwọ Gilied ma ka na-eje ozi ha nke ọma ná mba ndị e zigara ha. Obi na-atọgbu m atọgbu na ọrụ a emeela ka m gaa ihe karịrị mba iri itoolu.

Ụmụnna niile na-eje ozi na Bruklin nwere ọgbakọ e kenyere ha na Niu Yọk Siti. Ọgbakọ e kenyere m dị n’obodo Bronz. Ndị nkwusa e nwere n’ọgbakọ mbụ e nwere n’obodo a bịara buo ibu, e sizie na ya kewapụta ọgbakọ ọzọ. A kpọwaziri ọgbakọ mbụ ahụ Ọgbakọ Upper Bronx. Ọ bụkwa n’ọgbakọ a ka m nọ.

N’ihe dị ka n’afọ 1965, otu ezinụlọ bụ́ ndị Latvian batara n’ọgbakọ mgbe ha nọ n’ebe ndịda Bronz. Ha kwabatara n’ókèala ọgbakọ ahụ m nọ na ya. Ada ha aha ya bụ Livija ghọrọ ọsụ ụzọ oge niile ozugbo ọ gachara ụlọ akwụkwọ sekọndrị. Mgbe ọnwa ole na ole gachara, ọ gawara Masakuset, bụ́ ebe a chọkwuru ndị nkwusa. M malitere idere ya akwụkwọ ozi, na-akọrọ ya ihe ndị na-eme n’ọgbakọ anyị. Ọ na-edekwara m akwụkwọ ozi, na-akọrọ m otú ozi ya si na-aga na Bostin.

Mgbe afọ ole na ole gachara, Livija ghọrọ ọsụ ụzọ pụrụ iche. Ebe ọ bụ na ọ chọrọ iji oge ya niile jeere Jehova ozi, o tinyere akwụkwọ ịga Betel, a kpọọ ya n’afọ 1971. O nwere ike ịbụ otú Jehova si chọọ ya. N’abalị iri abụọ na asaa n’ọnwa iri, afọ 1973, mụ na ya lụrụ. Ọ bụ Nwanna Knorr kwuru okwu agbamakwụkwọ anyị. Ilu 18:22 kwuru, sị: “Mmadụ ọ̀ chọtawo ezi nwunye? Onye ahụ achọtawo ihe ọma, ọ na-enwetakwa amara n’aka Jehova.” Mụ na nwunye m ejeela ozi na Betel ihe karịrị afọ iri anọ. Anyị ka nọ n’otu n’ime ọgbakọ ndị e nwere na Bronz.

Obi tọgburu m atọgbu na mụ na Nwanna Knorr rụkọrọ ọrụ. Ike anaghị agwụ ya agwụ n’ọrụ. Ọ naghị eji ndị ozi ala ọzọ na-eje ozi n’ụwa niile egwu egwu. Ọtụtụ n’ime ha bụ Ndịàmà Jehova mbụ e nwere n’obodo ndị ahụ e zigara ha. O wutere m na Nwanna Knorr rịawara ọrịa kansa n’afọ 1976. Mgbe ọrịa na-ekweghịzi ya pụta èzí, e nwere otu ụbọchị ọ gwara m ka m gụọrọ ya ụfọdụ akwụkwọ a chọrọ ibipụta. Ọ gwakwara m ka m kpọọrọ ya Nwanna Frederick Franz ka ọ bịa soro gere ihe m ga-agụ. M mechara chọpụta na Nwanna Knorr na-eji oge buru ibu agụrụ Nwanna Franz akwụkwọ ndị a chọrọ ibipụta n’ihi na Nwanna Franz anaghị ahụcha ụzọ.

 Nwanna Knorr nwụrụ n’afọ 1977, ma ihe kasiri ndị maara ya ma hụ ya n’anya obi bụ na o kwesịrị ntụkwasị obi ruo mgbe o jechara ozi ya n’ụwa. (Mkpu. 2:10) Si mgbe ahụ gawa, ọ bụ Nwanna Franz na-elekọtazi ọrụ anyị.

N’oge ahụ, abụ m odeakwụkwọ Nwanna Milton Henschel. Nwanna a na Nwanna Knorr rụkọrọ ọrụ ọtụtụ afọ. Nwanna Henschel gwara m na ọrụ m na Betel ga-abụzi ịrụrụ Nwanna Franz ihe ọ bụla ọ chọrọ ka m rụọrọ ya. Kwa ụbọchị, m na-agụrụ ya akwụkwọ ndị a chọrọ ibipụta. Ụbụrụ na-aghọ Nwanna Franz nkọ. A gụwara ya ihe, uche ya na-adị na ya. Obi dị m ụtọ na m megideere ya ihe a ruo mgbe o jechara ozi ya n’ụwa n’ọnwa iri na abụọ n’afọ 1992.

Afọ iri isii na otu m jereela ozi na Betel dị m ka ọ̀ bụ ụnyaahụ. Nne na nna m fegidere Jehova ruo ọnwụ. M na-atụsikwa anya ike ịhụ ha n’ụwa ọhụrụ mgbe a ga-akpọlite ha n’ọnwụ. (Jọn 5:​28, 29) O nweghị uru mmadụ ga-erite n’ụwa ochie a a ga-eji tụnyere mmadụ iso ụmụnna ndị kwesịrị ntụkwasị obi jeere ụmụnna ha nọ n’ụwa niile ozi. N’eziokwu, mụ na nwunye m nwere ike ikwu na n’oge niile ahụ anyị jirila jee ozi oge niile na ‘ọṅụ Jehova bụ ebe anyị e wusiri ike.’​—⁠Nehe. 8:⁠10.

A bịa ná nzukọ Jehova, o nweghị onye a ga-asị ma ọ nọghị ya ozi ọma agaghị aga aga. Obi dị m ụtọ na mụ na ọtụtụ ụmụnna ndị hụrụ Jehova n’anya ma jiri ọrụ ha kpọrọ ihe, rụkọrọ ọrụ. Ọtụtụ n’ime ndị e tere mmanụ mụ na ha rụkọrọ ọrụ anwụọla gaa eluigwe. Ma obi dị m ụtọ na mụ na ha rụkọrọ ọrụ n’ozi Jehova.