‘Ị Dị Ebube Karịa Ugwu Nile’
Ịma Mma Nke Ihe Okike Jehova
‘Ị Dị Ebube Karịa Ugwu Nile’
ỊNỌ n’elu Ugwu Fuji na-ekiri ka chi na-abọ bụ ahụmahụ a na-apụghị ichefu echefu. Anyanwụ na-acha ọkụ ọkụ na-etiwapụ na mbara igwe, na-eme ka a na-ahụ snow ahụ na-acha ọcha na nkume ahụ na-acha ntụ ntụ si n’ugwu na-agbọpụ ọkụ pụta nke ọma. Ka ụbọchị ọzọ na-amalite, onyinyo a na-ahụ nke ọma nke ugwu ahụ na-eru ọtụtụ kilomita ngwa ngwa, gafere ugwu nta na ndagwurugwu dị iche iche.
Dị ka Ugwu Fuji—nke a na-edebu ná mkpụrụ akwụkwọ ndị pụtara “enweghị oyiri”—ugwu ndị dị ebube na-atụ anyị n’anya mgbe nile. N’ezie, ịdị ukwuu ha pụrụ ime ka anyị dị umeala n’obi! Ugwu na-adị nnọọ ebube nke na ọtụtụ mmadụ kweere na ọnụ ọnụ ugwu, bụ́ ebe alụlụ na igwe ojii na-ekpuchikarị, bụ ebe obibi nke ndị bụ́ chi.
Nanị Chi nke ọnụ ọnụ ugwu na-eto n’ezie bụ Onye Okike ukwu ha, bụ́ Jehova. Ọ bụ nanị ya bụ “Onye na-akpụ ugwu nile.” (Emọs 4:13) Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu ụzọ n’ụzọ anọ nke ụwa bụ ugwu, mgbe Chineke kekwara mbara ala anyị, o tinyere ike nke mesịrị mee ka e nwee ọnụ ọnụ ugwu na usoro ugwu ndị na-adọrọ mmasị. (Abụ Ọma 95:4) Dị ka ihe atụ, e kweere na ọ bụ oké nrugharị nke ihe ndị dị n’ime ala nakwa nchigharị nke akụkụ dị iche iche nke ala mere ka e nwee usoro ugwu Himalaya na nke Andes.
Anyị bụ́ ụmụ mmadụ aghọtaghị n’ụzọ zuru ezu otú ugwu si malite na ihe mere e ji nwee ha. N’ezie, anyị apụghị ịza ajụjụ ndị a a jụrụ onye ezi omume bụ́ Job: “Olee ebe ị nọ mgbe M [Jehova] tọrọ ntọala ụwa? . . . N’elu gịnị ka e mere ka ụkwụ ya nile bamie?”—Job 38:4-6.
Otú ọ dị, anyị maara na ndụ anyị na-adabere n’ugwu. A kpọwo ha ihe ndị si n’okike na-echekwa mmiri, ebe ọ bụ na mmiri nke osimiri ndị bụ́ isi sitere n’ugwu, ọkara nke ndị bi n’ụwa na-adaberekwa n’ebe ugwu dị maka inweta mmiri. (Abụ Ọma 104:13) Dị ka magazin bụ́ New Scientist si kwuo, “isii n’ime osisi 20 ndị na-emepụta nri sitere n’ugwu.” Mgbe a ga-enwe ezi njikọ nke ihe ndị dị ndụ na gburugburu ha n’ụwa ọhụrụ nke Chineke kwere nkwa ya, “ọtụtụ ọka ga-adị n’ala n’elu ugwu nile.”—Abụ Ọma 72:16; 2 Pita 3:13.
Nye ọtụtụ ndị, ịkpọtụ ugwu aha na-echetara ha usoro ugwu Alps nke Europe. Ọnụ ọnụ ugwu ndị a, tinyere Ugwu Civetta e gosiri ebe a, na-agba akaebe dị mma banyere Onye Okike ha. (Abụ Ọma 98:8) Ha na-eto Jehova, bụ́ onye “na-eji ike Ya mee ka ugwu nile guzosie ike.”—Abụ Ọma 65:6. *
Ịma mma nke usoro ugwu Alps na-awụ ibobo n’ahụ́ n’ezie, ha na ọnụ ọnụ ha ndị ice na-ekpuchi, mkpọda ha ndị snow na-ekpuchi, ndagwurugwu na ọdọ mmiri ha, nakwa ala ahịhịa ha. Eze Devid kọwara Jehova dị ka “Onye na-eme ka ugwu nile puo ahịhịa.”—Abụ Ọma 147:8.
Usoro ugwu—dị ka ugwu ndị a dị na Guilin, China—pụrụ iyi ndị na-adịghị adọrọ mmasị dị ka usoro ugwu Alps, ma ha Abụ Ọma 104:10.
mara mma n’ụdị nke ha. N’akụkụ Osimiri Li, e nwere ọtụtụ nkume limestone kapịrị ọnụ bụ́ ndị ịma mma ha na-adọrọ mmasị nke ndị nleta. Ikiri ka mmiri si n’ugwu ndị a alụlụ juru na-eruda pụrụ ichetara mmadụ okwu ọbụ abụ ahụ, bụ́: “Gị [Jehova] Onye na-ezipụ isi iyi dị iche iche ka ha baa na ndagwurugwu; n’etiti ugwu ka ha na-eru.”—N’ụzọ ziri ezi, ugwu na-adọrọ mmasị anyị n’ihi na anyị na-aghọta na ha bụ akụkụ dị ebube nke ndokwa ịhụnanya nke Onye Okike mere maka ọdịmma na ọṅụ nke ihe a kpọrọ mmadụ. Otú ọ dị, n’agbanyeghị ịdị egwu ha, a pụghị iji ugwu tụnyere ịdị ebube nke Jehova. N’ezie, ọ ‘dị ebube karịa ugwu nile.’—Abụ Ọma 76:4.
[Ihe e dere n’ala ala peeji]
^ par. 8 Lee 2004 Calendar of Jehovah’s Witnesses, March/April.
[Igbe/Foto dị na peeji nke 9]
Pasent 10 nke ọnụ ọgụgụ ndị bi n’ụwa bi n’ebe ndị dị n’ugwu. Ma nke ahụ abụghị ihe mgbochi a na-apụghị imeri emeri nye ndị na-agbasa ozi ọma nke Alaeze Chineke. Ndị Kraịst a bụ́ ndị ozi na-arụsi nnọọ ọrụ ike n’ógbè ndị dị n’ugwu. “Leekwa, ka ha si maa mma nke ukwuu n’elu ugwu, bụ́ ụkwụ nke onye na-ezisa ozi ọma, bụ́ onye na-eme ka a nụrụ okwu udo, onye na-ezisa ozi ọma nke ezi ihe, onye na-eme ka a nụrụ okwu nzọpụta!”—Aịsaịa 52:7.
“Ugwu nile dị elu dịịrị ewu ọhịa,” ka ọbụ abụ ahụ bụrụ. (Abụ Ọma 104:18) Ewu ọhịa, dị ka Nubian ibex, ndị nwere mpi ndị mara mma, so n’anụ ndị kasị bụrụ ndị na-adịghị azọhie ụkwụ n’ime anụ nile bi n’ugwu. Ha na-agafe ebe ndị dị nnọọ warawara ma yie ebe a na-apụghị ịgafe agafe. E kere nnọọ ibex ibi n’ebe mmadụ na-apụghị iru. Nke a bụ n’ụzọ ụfọdụ n’ihi otú e si mee ụkwụ ya. Ịdị arọ nke ewu ahụ pụrụ ime ka ọbụ ụkwụ ya gbasaa, na-eme ka anụ ahụ ghara ịda mgbe ọ na-eguzo ma ọ bụ na-aga ije n’elu nkume ndị dị warawara. N’ezie, ibex bụ ihe okike magburu onwe ya!
[Foto dị na peeji nke 9]
Ugwu Fuji, Honshu, Japan