“Oge Ịhụ Mmadụ n’Anya na Oge Ịkpọ Mmadụ Asị
“Oge Ịhụ Mmadụ n’Anya na Oge Ịkpọ Mmadụ Asị
N’OBODO ụfọdụ, ndị mmadụ na-ede okwu bụ́ “Chineke bụ ịhụnanya” ma mapawa ya n’ụlọ ha. N’eziokwu, okwu a kọwara nnọọ ụdị onye Chineke bụ.
Ma, ọtụtụ ndị amaghị na okwu ahụ si na Baịbụl. Ọ bụ Jọn onyeozi dere ya. O dere, sị: “Onye na-enweghị ịhụnanya amaghị Chineke, n’ihi na Chineke bụ ịhụnanya.” (1 Jọn 4:8) Jọn dekwara na Chineke hụrụ ụmụ mmadụ n’anya. Ọ sịrị: “Chineke hụrụ ụwa n’anya nke ukwuu nke na o nyere Ọkpara ọ mụrụ naanị ya, ka e wee ghara ibibi onye ọ bụla nke nwere okwukwe na ya, kama ka o nwee ndụ ebighị ebi.”—Jọn 3:16.
N’ihi ihe ahụ Baịbụl kwuru, ụfọdụ ndị nwere ike iche na ihe ọ sọkwara anyị mee, Chineke enweghị ihe ọ ga-eme anyị. Otú ọtụtụ ndị si ebi ndụ na-egosi na ha na-eche na Chineke agaghị ajụ ha ajụjụ maka ihe ọ bụla ha mere. Ma, nke ahụ ọ̀ bụ eziokwu? Chineke ọ̀ hụrụ ma ndị ọma ma ndị ọjọọ n’anya? Ò nwere mgbe Chineke na-akpọ mmadụ ma ọ bụ ihe ụfọdụ asị?
Ịhụnanya Chineke na Ihe Ọ Kpọrọ Asị
Eze Sọlọmọn, bụ́ onye maara ihe, kwuru, sị: “E nwere oge a kara aka maka ihe ọ bụla, ihe ọ bụla a na-eme n’okpuru eluigwe nwekwara oge . . . oge ịhụ mmadụ n’anya na oge ịkpọ mmadụ asị.” (Ekliziastis 3:1, 8) Ihe e kwuru ebe a na-egosi na n’agbanyeghị na Chineke hụrụ ụmụ mmadụ n’anya ma na-emere ha ebere, o nwere oge ọ na-akpọ mmadụ asị.
Ma, gịnị ka ‘ịkpọasị’ Baịbụl kwuru okwu ya pụtara? Otu akwụkwọ kwuru, sị: “N’Akwụkwọ Nsọ, okwu ahụ bụ́ ‘ịkpọasị’ nwere ihe dị iche iche ọ pụtara. O nwere ike ịpụta mmadụ iburu onye ọzọ iwe ma ọ bụ ihe ọjọọ n’obi. Ụdị ịkpọasị a nwere ike ime ka mmadụ chọwa otú ọ ga-esi mee onye ọ kpọrọ asị ihe ọjọọ.” Ọ bụ otú a ka ọtụtụ ndị ga-esi akọwa ihe ịkpọasị pụtara, ọ bụkwa ụdị ịkpọasị a na-akpata ọtụtụ nsogbu ndị e nwere n’ụwa taa. Ma, akwụkwọ ahụ kwukwara, sị: “Ọ bụrụ na e nwere ihe na-adịghị mmadụ mma, e nwere ike ikwu na onye ahụ kpọrọ ihe ahụ asị, n’agbanyeghị na o nweghị ihe ọjọọ onye ahụ bu n’obi ime.”
Ọ bụ ụdị ịkpọasị nke abụọ a ka anyị ga-eleba anya na ya n’isiokwu a. Ajụjụ bụzi, Chineke ò nwere ike ịkpọ mmadụ ma ọ bụ ihe ụfọdụ ụdị asị a? Legodị ihe e kwuru n’Ilu 6:16-19. Ebe ahụ sịrị: “E nwere ihe isii Jehova kpọrọ asị; ee, ihe asaa bụụrụ mkpụrụ obi ya ihe arụ: anya dị elu, ire na-agha ụgha, na aka na-awụfu ọbara nke na-emeghị ihe ọjọọ, obi nke na-echepụta ihe ọjọọ, ụkwụ nke na-eme ngwa ịgbaga n’ihe ọjọọ, onye akaebe ụgha nke na-ekupụ okwu ụgha dị ka ume, na onye ọ bụla nke na-ezisa esemokwu n’etiti ụmụnne.”
Ebe a na-egosi na e nwere omume ndị Chineke kpọrọ asị. Ma, nke ahụ apụtaghị na ọ kpọrọ onye na-eme ụdị omume ndị ahụ asị. Ọ maara na ezughị okè, ebe mmadụ bi, aka e ji Jenesis 8:21; Ndị Rom 5:12) Onye dere akwụkwọ Ilu mere ihe atụ gosiri na Jehova anaghị akpọ onye mere ihe ọjọọ asị. Ọ sịrị: “Onye Jehova hụrụ n’anya ka ọ na-abara mba, ọbụna dị ka nna si abara nwa ya nke ihe ya dị ya mma mba.” (Ilu 3:12) Ọ bụrụ na nwatakịrị na-akpa àgwà ọjọọ, nna ya na-akpọ àgwà ọjọọ ahụ asị, ma ọ ka ga-ahụ nwa ahụ n’anya, ọ ga na-adọkwa ya aka ná ntị iji nyere ya aka ịkwụsị àgwà ọjọọ ahụ. Ebe Jehova hụrụ ụmụ mmadụ n’anya, ọ na-emekwa ka nna ahụ ma ọ bụrụ na onye ahụ na-eme ihe ọjọọ chọrọ ichegharị.
zụọ mmadụ, na ihe ndị ọzọ nwere ike ime ka mmadụ mee omume ọjọọ. (Mgbe Ịkpọasị Dị Mma
Ma, gịnị ga-eme ma ọ bụrụ na mmadụ maara iwu Chineke ma jụ ime ya? Chineke agaghị ahụ onye ahụ n’anya. Ọ bụrụ na onye ahụ kpachaara anya na-eme ihe ndị Jehova kpọrọ asị, Jehova ga-akpọ onye ahụ asị. Dị ka ihe atụ, Baịbụl kwuru, sị: “Jehova na-enyocha ma onye ezi omume ma onye ajọ omume, mkpụrụ obi ya kpọrọ onye ọ bụla nke hụrụ ime ihe ike n’anya asị.” (Abụ Ọma 11:5) Chineke agaghị agbaghara onye mmehie na-achọghị ichegharị. Pọl onyeozi mere ka nke a doo anya n’akwụkwọ ozi o degaara ndị Hibru, sị: “Ọ bụrụ na anyị elezie anya na-eme mmehie mgbe anyị nwetasịrị ezi ihe ọmụma nke eziokwu ahụ, ọ dịkwaghị àjà ọ bụla fọrọ a ga-achụ maka mmehie, kama e nwere nnọọ ikpe dị egwu nke a na-atụ anya ya, na ekworo na-enwu ka ọkụ nke ga-erepịa ndị mmegide.” (Ndị Hibru 10:26, 27) Gịnị mere Chineke, bụ́ onye hụrụ ụmụ mmadụ n’anya, ga-eji eme otú ahụ?
Ọ bụrụ na mmadụ akpachara anya na-eme mmehie jọgburu onwe ya, ihe ọjọọ ahụ nwere ike ịba onye ahụ n’ụmị nke na onye ahụ agaghị ahapụli ihe ọjọọ ahụ. O nwere ike onye ahụ agaghị enwekwa mmekwata. Baịbụl kwuru na ụdị onye a yiri agụ owuru nke na-enweghị ike ịgbanwe àgwà ọ tụrụ. (Jeremaya 13:23) Ebe ọ bụ na onye ahụ emekataghị chegharịa, Baịbụl kwuru na ọ bụ “onye ikpe mmehie mara ruo mgbe ebighị ebi,” nke pụtara na a gaghị agbaghara ya agbaghara.—Mak 3:29.
Ikpe mmehie ebighị ebi a mara Adam na Iv na Judas Iskarịọt. Ebe ọ bụ na Adam na Iv zuru okè, ghọtakwa iwu Chineke nyere ha nke ọma, o doro anya na ha kpachaara anya mee mmehie, ha agaghị asị na ha amaghị ụma. Ihe Chineke mechara gwa ha gosiri na nchegharị adịkwaraghị ha. (Jenesis 3:16-24) Ọ bụ eziokwu na Judas ezughị okè, ma ya na Ọkpara Chineke kpachiri anya, n’agbanyeghị nke ahụ, ọ raara Jizọs nye n’aka ndị ọjọọ. Jizọs kpọrọ ya “nwa mbibi.” (Jọn 17:12) Baịbụl gosikwara na Ekwensu bụ onye mmehie nke na-enweghị mmekwata, naanị ihe a ga-eme ya bụ igbu ya egbu. (1 Jọn 3:8; Mkpughe 12:12) Ndị a niile metere ihe Chineke ji kpọọ ha asị.
Ma ọ dị mma ịmara na ọ bụghị onye ọ bụla mere mmehie ka mmehie ya na-enweghị mgbaghara. Jehova na-enwere ụmụ mmadụ ndidi, ọ naghịkwa amasị ya ịma ndị na-amaghị ụma mee mmehie ikpe ọnwụ. (Ezikiel 33:11) Ọ na-agwa ndị mmehie ka ha chegharịa, ka o wee gbaghara ha. Baịbụl sịrị: “Ka onye ajọ omume hapụ ụzọ ya, ka onye ọjọọ kwụsị iche echiche ọjọọ ya. Ya laghachikwuru Jehova, bụ́ onye ga-emere ya ebere, ya laghachikwuru Chineke anyị, n’ihi na ọ ga-agbaghara ya mmehie ya n’ụzọ dị ukwuu.”—Aịzaya 55:7.
Mgbe Ịhụnanya Kwesịrị Ekwesị na Mgbe Ịkpọasị Kwesịrị Ekwesị
Ebe ọ bụ na ezigbo Ndị Kraịst na-eme ka Chineke, ha kwesịrị ịghọta oge bụ́ “oge ịhụ mmadụ n’anya” na “oge ịkpọ mmadụ asị.” Obi nwanne ma ọ bụ obi nwa nwere ike ime ka anyị meere mmadụ ebere ma ọ bụ hụ onye ahụ n’anya mgbe anyị na-ekwesịghị ime otú ahụ. Ma ihe Jud, bụ́ onye na-eso ụzọ Jizọs, kwuru ga-enyere anyị aka ịghọta mgbe anyị kwesịrị imere mmadụ ebere na ihe anyị kwesịrị ịkpọ asị. Jud sịrị: “Na-emerenụ ndị ọzọ ebere, jirinụ egwu na-eme otú ahụ. Kpọọkwanụ uwe ime nke anụ ahụ́ tetọrọ asị.” (Jud 22, 23) N’ihi ya, anyị kwesịrị ịkpọ ihe ọjọọ mmadụ na-eme asị, ọ bụghị onye na-eme ihe ọjọọ ahụ.
E nyekwara Ndị Kraịst iwu ka ha na-ahụ ndị iro ha n’anya ma na-emere ha ihe ọma. Jizọs sịrị: “Na-ahụnụ ndị iro unu n’anya, na-ekpekwanụ ekpere maka ndị na-akpagbu unu.” (Matiu 5:44) Ọ bụ nke a mere Ndịàmà Jehova ji aga na nke ndị agbata obi ha mgbe niile, na-ekwusara ha ozi ọma Alaeze Chineke, n’agbanyeghị na ụfọdụ anaghị ege ha ntị. (Matiu 24:14) Ndịàmà Jehova na-ele ndị mmadụ anya otú Chineke si ele ha, n’ihi ya, ha na-ewere onye ọ bụla ha hụrụ ka onye nwere ike ichegharị, Jehova agbaghara ya. Ọ bụrụ na ndị mmadụ ekweghị ege ha ntị, ma ọ bụkwanụ, ọ bụrụ na a na-akpagbu ha, ha na-eme ihe Pọl onyeozi kwuru. Ọ sịrị: “Na-agọzinụ ndị na-akpagbu unu; na-agọzinụ ndị mmadụ, unu abụkwala ha ọnụ . . . Unu ejila ihe ọjọọ akwụ onye ọ bụla ụgwọ ihe ọjọọ.” (Ndị Rom 12:14, 17) Ha na-echeta na ọ bụ Jehova na-ekpebi onye ọ ga-ahụ n’anya na onye ọ ga-akpọ asị. Ọ bụ ya ga-ekpebi onye ga-adị ndụ na onye na-agaghị adị ndụ.—Ndị Hibru 10:30.
N’eziokwu, “Chineke bụ ịhụnanya.” Anyị kwesịkwara igosi na obi dị anyị ụtọ na Chineke hụrụ ụmụ mmadụ n’anya ma gbalịa ike anyị niile ịmata ihe bụ́ uche ya ma na-eme ya. Ndịàmà Jehova ndị bi n’ógbè gị ga-enwe obi ụtọ isi na Baịbụl gị nyere gị aka ka ị mụta ihe bụ́ uche Chineke ma na-eme ya. Ọ bụrụ na i mee nke a, Chineke agaghị akpọ gị asị, kama ọ ga-ahụ gị n’anya.
[Ihe odide gbatụrụ okpotokpo dị na peeji nke 23]
“E nwere ihe isii Jehova kpọrọ asị; ee, ihe asaa bụụrụ mkpụrụ obi ya ihe arụ: anya dị elu, ire na-agha ụgha, na aka na-awụfu ọbara nke na-emeghị ihe ọjọọ, obi nke na-echepụta ihe ọjọọ, ụkwụ nke na-eme ngwa ịgbaga n’ihe ọjọọ, onye akaebe ụgha nke na-ekupụ okwu ụgha dị ka ume, na onye ọ bụla nke na-ezisa esemokwu n’etiti ụmụnne.”—ILU 6:16-19
[Ihe odide gbatụrụ okpotokpo dị na peeji nke 24]
“Ọ bụrụ na anyị elezie anya na-eme mmehie mgbe anyị nwetasịrị ezi ihe ọmụma nke eziokwu ahụ, ọ dịkwaghị àjà ọ bụla fọrọ a ga-achụ maka mmehie, kama e nwere nnọọ ikpe dị egwu nke a na-atụ anya ya.” —NDỊ HIBRU 10:26, 27
[Ihe odide gbatụrụ okpotokpo dị na peeji nke 25]
“Ka onye ajọ omume hapụ ụzọ ya, ka onye ọjọọ kwụsị iche echiche ọjọọ ya. Ya laghachikwuru Jehova, bụ́ onye ga-emere ya ebere, . . . ọ ga-agbaghara ya mmehie ya n’ụzọ dị ukwuu.”—AỊZAYA 55:7
[Foto dị na peeji nke 24]
Nna nke hụrụ nwa ya n’anya na-adọ nwa ya aka ná ntị ka o wee nyere ya aka
[Foto dị na peeji nke 25]
Ịhụnanya Chineke na ebere ya abaarala ọtụtụ ndị nọ n’ụlọ mkpọrọ uru