ANG ỌJẸ́JẸ 30
EJE 36 We Guard Our Hearts
Ẹla Ịkpọnchị Ịlẹ Kahị ka Jẹ́ Bwu Ẹga nya Ịdịrịhụ nya Isirẹlụ
“Anụ ka yẹ ọdatị nya . . . alabwẹla ọnyịịla ịlẹ kịị myị ẹrụ ham bala . . . alabwẹla onyobyi ịlẹ kịị myị ẹrụ ham ka.”—MAL. 3:18.
ẸHỊ NYA ẸLA
Ọ-kụ ẹhị yẹ abwọlẹ ká iJihova kaa yẹ ịdịrịhụ ịla Isirẹlụ ka dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ang ọlẹ kọ tịtọ bwu ẹga nya anchẹ nyamwụ alẹ.
1-2. Ẹlịyẹ ịBayịbụụ à tị́ ya jehi u-uhye nya ịdịrịhụ ịla Isirẹlụ ịhyẹ?
ỊBAYỊBỤỤ gu ẹnyị nya angịnyị kpoye nya 40 ịlẹ kị kpeji lala ịdịrịhụ nya Isirẹlụ. a Ọ tị ya ẹla nya ịlẹhị u-uhye nya angịhyẹ nyaa jehi ịnyịnyị. Ọ-chụ pwokwita, angịlẹ kị dọmwụ ri ịdịrịhụ ịnyịịla họ ẹla ịtịpyọ ịhyẹ ịnyịnyị. Kụ ẹhị yẹ oja nya Adịrahụ iDevidi, kọ ri ọngịnyị ọnyịịla wẹẹ. IJihova ya ẹla rụ iDevidi ọnchẹ nyamwụ yẹkẹẹ: “Ọwa la kpẹẹkpẹẹ ẹ-ẹga nyam, ju ihi nya ehile nyam bala ọ-họ ang ọlẹ kẹnẹ-kẹnẹ kọ pwoku a-ahị nyam.” (1 Ịdị. 14:8) Ma, ọlẹng ọwẹ tị họ ụya ta ọnyang ọlẹ kọ rwọrụ lẹ ene kọọ kpa ijẹẹhị me obyi nya abwọlẹ kị ka bwu nwụ ọrụ ọnyang ọọwa ẹ-ẹwụ.—2 Sam. 11:4, 14, 15.
2 ỊBayịbụụ tị ya jehi nyori angịhyẹ ịlẹ kị ri ịdịrịhụ ịtịpyọ nyị họ ang ịnyịịla ịnyịnyị. Kụ ẹhị yẹ oja nya iRehobowam wẹẹ. IJihova chabwọ nyamwụ nyori nyị “họ ang onyobyi.” (2 Ego. 12:14) Ma, iRehobowam tị ju ihi ụka ká iJihova byoo nyị ya iwe da ha ọneẹgba iwo nya ala Isirẹlụ kị nyị chebwo hi eji ọkpakpa nyamwụ mẹ. Ọ họ ụkụrwọ o-ju apyobwuna ha ẹpwụma nyamwụ bwula o-me egwalọ ịlẹ kị ka chewu ke epweji ịla ijuda.—1 Ịdị. 12:21-24; 2 Ego. 11:5-12.
3. Ịtọ ẹla ọkpọnchị oyina à tị́ kpehe? Ẹlịyẹ ahị tị́ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ?
3 Ịtọ ẹla ọkpọnchị ọhẹ tị kpehe lẹẹ. Kori ká ịdịrịhụ ịla Isirẹlụ á kaa họ ang ịnyịịla bala ịtịpyọ, ányị iJihova à tị́ kaa bwu jẹ́ kori ká adịrahụ á kaa họ kpẹẹkpẹẹ ẹ-ẹga nyamwụ? Ọwẹwẹ nya ịtọ ẹla ọwẹ ka dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ang ọlẹ ká iJihova wẹẹ tịtọ bwu ẹga nyahị. Ahị ka ya ẹla u-uhye nya ang ịta ịlẹ ká iJihova kaa kụ irya ju ụka kọ ja wụla ịdịrịhụ nya ala Isirẹlụ yẹ: iwe-ahụrụ ọla ọkịlẹtụ nyaa, irya ọ-yẹda nyaa, bala abwọlẹ kị ya ụbwọ chị ịgba ọgbagba nya ịlẹhị gogo kaka ba.
IJIHOVA HÁA KA ỌKỊLẸTỤ
4. Ẹlịyẹ à tị́ ri ọdatị nya ịdịrịhụ ịlẹ kị họ kpakpa bala ịlẹ kị họ kpakpa ka?
4 Ịdịrịhụ ịlẹ kị họ ẹla kpụ iJihova ịpyọ kaa gbịgba họọ la ọkịlẹtụ nyaa wuu. b Adịrahụ iJehochafatị kọ ri ọngọ ọnyịịla “myị ẹrụ ha [iJihova] lọkịlẹtụ nyamwụ wuu.” (2 Ego. 22:9) ỊBayịbụụ ya ẹla rụ iJosaya yẹkẹẹ: ‘Adịrahụ ọhẹ-ẹ ji ene nya iJosaya ọlẹ kọ myị ẹrụ ha iJihova lọkịlẹtụ nyamwụ wuu kaka.’ (2 Ịdị. 23:25) ISolomọn ọwa kọ tị họ ang ọtịpyọ ẹ-ẹpwụ nya ẹka ihyẹẹkpẹ nyamwụ bẹẹ? Ọ́ kpa ọkịlẹtụ nyamwụ wuu ‘dahịhile iJihova ka.’ (1 Ịdị. 11:4) ỊBayịbụụ tị ya ẹla u-uhye nya adịrahụ Abijam ọngọ tịpyọ nyori nyị́ ‘myị dịrẹ iJihova Ohe Oluhye nyamwụ kpẹẹkpẹẹ ka.’—1 Ịdị. 15:3.
5. Ịyẹ à tị́ ri etu nya ọngịnyị ọ-ka gbịgba ha iJihova la ọkịlẹtụ nyamwụ?
5 Ịyẹ à tị́ tịtị ri etu nya ọngịnyị ọ-ka gbịgba ha iJihova la ọkịlẹtụ nyamwụ wuu? Ọngịnyị ọlẹ ká ọkịlẹtụ nyamwụ chọnụ ẹ-ẹga nya iJihova á kaa gbịgba ha iJihova chajị nyori ọ tị́ ka họ ányị wẹẹ ka. Ọkọkọ nya ọọwa, ọ kaa gbịgba họọ chajị nya ọháha bala ihi ojuju. Ọ tị kaa la ọháha bala ihi okpori-kpori ọọwaa ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyamwụ wuu.
6. Ányị ahị tị́ ka bwu ya ọkịlẹtụ nyahị wuu ha iJihova? (Etu 4:23; ịMatiyu 5:29, 30)
6 Ányị ahị tị́ ka bwu gbịla ịdịrịhụ ịlẹ kị họ kpẹẹkpẹẹ ẹ-ẹga nya iJihova la ọkịlẹtụ nyaa wuu? Bwula ọ-cheji ba hi angịlẹ kị ka tụụhị tutu kaka họ ang ọtịpyọ. Ọ-chụ pwokwita, ụya ọyaya o-pwoku ka ka chị ọkịlẹtụ nyahị ebwọ myị́. Ịnyịnyị ogu ọtịpyọ bala irya ọ-ya nọ u-uhye nya ang ụdụ à kaa họ ẹ-ẹga nya ọngịnyị lẹ. Kori kahị yẹ nyori ịngịhyẹ ja dọmwụ nyọka pwuru ọháha ọlẹ kahị la ẹ-ẹga nya iJihova lẹ aalẹ, ahị maga kahị hu ang ọọwa hi ịlọhị i-ijata mẹ.—Wa Etu 4:23; ịMatiyu 5:29, 30.
7. Ịyẹ tị́ du kọ baba kahị ka cheji ba hi ang ịlẹ kị ka bịrị ọháha ọlẹ kahị la ẹ-ẹga nya iJihova myị́?
7 Áhị ka ya iwe da ọkịlẹtụ nyahị ka chebwo imiiye ẹnẹnẹhẹ ka. Kori kahị dụmwọ-dụmwọ ka, ahị ka kpa ịlọhị hu ẹmwa juwa kụ irya nyori kori kahị ja họ ụkụrwọ nya iJihova gụ ọọwa lẹ aalẹ, abwẹla ọtịpyọ nya angịkịla á ka chị wuhi myị́ kaka. Ọ-chụ pwokwita, kụ irya nyori à ja họ ụkụrwọ odehe ẹnẹhẹ ọlẹ ká ẹnụ chị ọtụka-ọtụka wẹẹ. À nwa enyi yẹẹyẹẹ chajị ká ịnyịrọ ka kpụng nyịị. Ma ányị ọ tị ka la kori ká dayị ẹ-ẹnụ pyịyọọ la ọ-tụ ka ụrụrụ ka? Ẹnụ ọchịchị ka du ka imenyi ka nwụng i-ijata myị́myị́. Egbeju nya ẹla tị́ ri ịyẹ? Áhị ka họ ba ọ-ọka ri ang oriri nya olegu ọlẹ kọ ka ju igu oriri nyahị bala iJihova ọngịrị kem ka. Jaabwọ kahị ka myị-ị dayị ri ẹ-ẹnụ tata lụka nya ịnyịrọ ọ-chịpwuu ka, ahị baba nyọka chewu ke ịlọhị chajị ká abwẹla ọtịpyọ nya alodehe ọlẹ ka chị wuhị kpụ ọ ka chị ọkịlẹtụ nyahị ebwo ka.—Efe. 2:2.
Ị YẸDA BWU ỊHỌBỊRỊ NYAA
8-9. Ányị Adịrahụ iDevidi bala Adịrahụ iHesekaya à tị́ họ ụka kị ya alibyi laa? (Yẹ ifoto ọla .)
8 Jaabwọ kahị ya lalẹ ene, Adịrahụ iDevidi họ ọhọbịrị ọtụka-ọtụka. Ma ụka ká ọlọmwụ ịNatan ye ọhọbịrị nya iDevidi joo, ọ kpa ịlọmwụ keji kpụ ọ yẹ irya da. (2 Sam. 12:13) Ẹla ọlẹ ká iDevidi da ụ-ụpwụ nya Eje Ọnyịịla 51 họ kahị jẹ́ nyori ẹla ọlẹ kọ họ tọọ olujwo yẹẹyẹẹ. A-abwọ ọ ya ke ịNatan a-ahị chajị nyọka yọọ akama ka abwọhẹ ka.—Eje. 51:3, 4, 17, bala ẹhị nya ẹla oluhye egbeju nya ụpwụ nya Eje Ọnyịịla ọwẹ.
9 Adịrahụ iHesekaya ịnyịnyị họ ọhọbịrị ba iJihova. ỊBayịbụụ yẹkẹẹ: “IHesekaya ti hi ọbọọchẹ. Ọ́ ji [iJihova] obe nya ọnahị ọtụka ọlẹ kọ họọ-ọ̀ wẹ ka. Ọọwa, [iJihova-à] wụ ẹjẹ tọọ bala ala iJuda bala ala iJerusalẹm lẹlẹ.” (2 Ego. 32:25) Ịyẹ tị́ du ká iHesekaya wẹ ka ri ọngọ hi ọbọọchẹ? Ọhẹka o me ọwa nyị gụ angịkịla ọọlajị nya ụdụ nyamwụ, ọkụrụ-kụrụ ọlẹ kọ la u-uhye nya ala Asiriya, lee nyọlẹ kọ ye uda ọhọhọ ụ-ụgbẹyị ọ-la ẹbyẹbyị. Ọ chịkpẹẹ myị́ ká ọbọọchẹ ohihi à dudu kọ mẹ ang-ụdụ nyamwụ jẹ ala ịBabịlọn. Ọlọmwụ Ayịsaya tị kpọọ abyị u-uhye nya ẹla ọọwa. (2 Ịdị. 20:12-18) Ma jaabwọ ká iDevidi họ, iHesekaya kpa ịlọmwụ keji kpụ ọ yẹ irya da ịnyịnyị. (2 Ego. 32:26) Ọọwa du ká iJihova yọọ lala adịrahụ ọkpẹẹkpẹẹ ọlẹ kọ kaa “họ ang ọnyịịla” ị-ịlahị nyamwụ.—2 Ịdị. 18:3.
Adịrahụ iDevidi bala Adịrahụ iHesekaya kpa ịlaa keji yẹ irya da nyọlẹ kị ya alibyi laa u-uhye nya ịhọbịrị ịlẹ kị họ (Yẹ ọgba 8-9)
10. Ányị Adịrahụ Amasịya à tị́ họ ụka ọlẹ kị nwọọ rịrị?
10 Adịrahụ Amasiya ọla iJuda ọwa tị datị chajị ịnọ ọ họ ang ịlẹ kị pwoku, ma “ọ́ tị họ lọkịlẹtụ ookpokpo ka.” (2 Ego. 25:2) Ịyẹ ọ tị́ họ tịpyọ? Nyọlẹ ká iJihova da Amasiya ụbwọ kụrụ ala Ẹdọm kpá, ọ dọmwụ nyọka kpụ eteji ha ijiga nyaa. c Ụka ká ọlọmwụ nya iJihova wẹ ka ya alibyi lọọ, egbeju ọngịrị ọlala du kọ kwoo rụ nyọka wo ẹla nyamwụ ka.—2 Ego. 25:14-16.
11. Jaabwọ ká ụpwụ nya 2 Ala ịKọrịntị 7:9, 11 ya, ịyẹ ahị tị́ ka họ pyii chajị ká iJihova ka hịnyọhi hahị? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
11 Ẹlịyẹ ahị tị́ jẹ́ bwu oja nya angịwẹ wuu? Ahị baba nyọka yẹ irya da bwu ịhọbịrị nyahị bala ọ-ka maga nya ịlẹhị-ịlẹhị kahị ka maa họ kaka. Ọ́ tị ri ká angịgbahị nya ọjịra-jịra á ya alibyi lahị u-uhye nya ẹla ọlẹ kahị hu nya ẹla ochiche bẹẹ? Ahị yọọ lala o-ri iJihova pwahị lẹ lee angịgbahị nya ọjịra-jịra á tịtọ nya ịlahị ọkaka nyahị ka lẹ ka. Angịlẹ kị dọmwụ ri ịdịrịhụ nya ala Isirẹlụ á kịla alibyi ọ-ya ta kịla ka. (Hib. 12:6) Ụka kị nwụhị rịrị, ahị ka (1) kpa ịlọhị keji ye myị, (2) nwụ họ ẹ-ẹga ọlẹ kọ baba, bala (3) kịnyaa la ọ-gbịgba ha iJihova la ọkịlẹtụ nyahị wuu. Kori kahị yẹda bwu ịhọbịrị nyahị, iJihova ka hịnyọhi hahị.—Wa 2 Ala ịKọrịntị 7:9, 11.
Ụka kị nwụhị rịrị, ahị ka (1) kpa ịlọhị keji, (2) nwụ họ ẹ-ẹga ọlẹ kọ baba, bala (3) kịnyaa la ọ-gbịgba ha iJihova la ọkịlẹtụ nyahị wuu (Yẹ ọgba 11) f
YA ỤBWỌ CHỊ ỊGBA ỌGBAGBA NYA ỊLẸHỊ GOGO
12. Ịyẹ kpangga à tị́ ri ọdatị nya ịdịrịhụ ịnyịịla bala ịtịpyọ?
12 Ịdịrịhụ ịlẹ ká iJihova wụrụ nya angị ịnyịịla ri ịlẹ kị ya ụbwọ chị ịgba ọgbagba nya ịlẹhị gogo. Ị tị ju ala ekpeleji nyaa ọhụ nyọka họ ịnyị ịnyịnyị. Ịlẹhị lẹ, ị la ang ịlẹ kị ri ọdẹwụ-dẹwụ nyaa jaabwọ kahị yẹ wẹ. Ma iJihova kem ị gbịgba ha bala ọ-maga nya ịlẹhị-ịlẹhị nyọka ta ekpeku ayịreji hi ẹpwụma nyaa lẹ. d
13. Ịyẹ tị́ du ká iJihova wa Adịrahụ Ehabụ nya ọngịnyị ọtịpyọ?
13 Ịdịrịhụ ịlẹ ká iJihova wa nya angị tịpyọ tị bẹẹ? Ọọwa á ri yẹkẹẹ ang myị́ ang ọlẹ kị họ tịpyọ wuu lẹ ka. Adịrahụ Ehabụ kọ dọmwụ ri ọlọkwọ mẹjẹ nyori ọ kpa ịlọmwụ keji bala ọ-chị ijẹma ụka ọlẹ kọ wo nyori nyị nwụ iNebọtụ ọọ-luhye nyamwụ. (1 Ịdị. 21:27-29) Ọ nwụ epweji bala ọ-kụrụ ẹwụ ha ala Isirẹlụ ịnyịnyị. (1 Ịdị. 20:21, 29; 22:39) Ma Ehabụ họ tịpyọ nyọlẹ ká ahụ nyamwụ tọọ tutu nyọka ya ịgba ọgbagba nya ekpeku yeji ha ala ekpeleji nyamwụ. Ọ́ tị myị yẹda bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị ọwẹ kpong-kpong ka.—1 Ịdị. 21:25, 26.
14. (a) Ịyẹ tị́ du ká iJihova yẹ Adịrahụ iRehobowam nya ọngịnyị ọtịpyọ? (b) Ịyẹ à tị́ kaa ri ang-ẹjẹẹ nya eji ọkpakpa nya ịdịrịhụ ịtịpyọ?
14 Kụ ẹhị yẹ oja nya iRehobowam, kọ ri adịrahụ ọtịpyọ ịnyịnyị wẹẹ. Jaabwọ kahị jẹ́ lalẹ ene, ọ họ ang ọnyịịla pwụ ẹgẹhẹ lụka nya eji ọkpakpa nyamwụ. Ma ụka ká eji ọkpakpa nyamwụ yeji giri-giri lẹ, ọ nyẹẹkpẹ da Ehile nya iJihova chajị nya ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla lẹlẹ. (2 Ego. 12:1) Nyọlẹ kọ nọ chẹẹ, ọ kaa kele warị ẹ-ẹpwụ nya ịgba ọgbagba nya ịlẹhị bala ịnya ọnọọkịla. (1 Ịdị. 14:21-24) I-iRehobowam bala Ehabụ kem à ri ịdịrịhụ ịlẹ kị pẹhi ụgbẹyị nya ịgba ọgbagba nya ịlẹhị ka. Ẹlịlẹhị ri, ụmụmẹ nya ịdịrịhụ ịlẹ kị họ ang ọtịpyọ ya ụbwọ ju ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla ụ-ụgbẹyị ọhẹ lee ọkịla. Ọ la gede-gede nyori, a-ahị nya iJihova lẹ, ụbwọ ọ-ya chị ịgba ọgbagba nya ịlẹhị giri-giri à ri ẹla ọkpọnchị ọlẹ kọ kaa kpa wa adịrahụ nya ọngọnyịịla lee ọngọtịpyọ lẹ.
15. Ịyẹ tị́ du ká ụbwọ ọ-ya chị ịgba ọgbagba nya ịlẹhị gogo ju apyobwuna ha iJihova?
15 Ịyẹ tị́ du ká ịgba ọgbagba ri ẹla ọbaba ha iJihova ị-ịwẹ? Ẹla ọkpọnchị ọhẹ ri, ụkụrwọ nya ịdịrịhụ ịwẹ o ri kị ka kpa anchẹ nya Ohe ụgbẹyị ẹ-ẹpwụ nya ịgba ọgbagba nya ịlẹhị lẹ. Ịnyịnyị, ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla kaa kpa ọngịnyị ka ẹwpụ nya ịhọbịrị ịtụka bala ẹla ịtịpyọ ịkịla. (Hos. 4:1, 2) Da ọọwa u-uhye, ịdịrịhụ ịwẹ bala angịnyị nyaa hu ịlaa ju iJihova ụ-ụbwọ. Lẹ, ụka kị nyẹẹkpẹ da iJihova kị gbịgba ha ihye nya ịnịịkịla, ịBayịbụụ kaa chụ ọọwa kaka pwoku ụya ọhọhọ. (Jer. 3:8, 9) Ụka ká ọngịnyị á họ ụya ọlam-ọlam, ọ kaa jụ ọrụ lee ahụ nya ọngọọwa ụ-ụgbẹyị ọdatị. Ụ-ụgbẹyị ọla ịnyịnyị, ọ kaa ju iJihova kpoye ụ-ụgbẹyị ọdatị kori ká ọnchẹ nyamwụ ọhẹ á kpa ụbwọ ka ẹpwụ nya ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla lẹ. e—Ehile. 4:23, 24.
16. Ịyẹ kpangga à tị́ kaa ri ọdatị nya alabwẹla ọnyịịla bala alabwẹla onyobyi a-ahị nya iJihova?
16 Ẹlịyẹ ahị tị́ ka jẹ́ bwu ẹpwụ nya ẹlẹwẹ? Ahị ka cheje nyọka chebi ba hi ịngịngịhyẹ ọlẹ kọ da ori wu ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla pyii. Ahị tị ka ya ụbwọ chị ịgba ọgbagba nya ịlẹhị gogo bala ọ-họ ụkụrwọ nyamwụ la ila ọchịchị ịnyịnyị. Ọlọmwụ ịMalakayị ya ang ọlẹ kọ ri ọdatị nya ọngịnyị ọnyịịla bala ọtịpyọ a-ahị nya iJihova gede-gede. Ọ da ụpwụ yẹkẹẹ: “Anụ ka yẹ ọdatị nya . . . alabwẹla ọnyịịla ịlẹ kịị myị ẹrụ ham bala . . . alabwẹla onyobyi ịlẹ kịị myị ẹrụ ham ka.” (Mal. 3:18) Chajị nya ọọwa lẹ, áhị ka ya iwe da ịngịngịhyẹ—tụ ọkpẹẹkpẹẹ ọlala-ka bala ọ-jẹ́ họ ka nyahị—ọ ka kpụhị ọkịlẹtụ enyi gbee kahị ka hwabwọ la ọ-gbịgba ha iJihova ka. Ọ-dọmwụ ka hwabwọ la ọ-gbịgba ha iJihova ri ọhọbịrị ọtụka nya ụbwọ ịlọmwụ.
17. Ịyẹ tị́ du kahị ka dụmwọ-dụmwọ ụka kahị ja chụ ọngọlẹ kahị ka ye lee ọ-rụrwọ?
17 Kori ká ji ụbwọng ká ja mwahị nya ọngịnyị, à yẹ jaabwọ ká ẹla ọlẹ ká ịMalakayị ya u-uhye nya ịgba ọgbagba ha Ohe gu ọngịnyị ọlẹ ká ka chụ nyọka ye lee ọ-rụrwọ? Ọngịnyị ka la abwẹla ịnyịịla ịhyẹ myị́, ma kori ká ọngọọwa á ja gbịgba ha Ohe nya ịlẹhị ka, ọ ka ri ọlabwẹla ọnyịịla a-ahị nya iJihova lẹẹlẹẹ? (2 Kọr. 6:14) Kori ká yoo lee ọ-rụrwọọ lẹẹlẹẹ, ọ ka jẹ́-ẹ dang ụbwọ nyọka họ kpakpa ẹ-ẹga nya iJihova kịnyaa? Kụ irya ju ẹla ọlẹ: Ịhụ ị-kpụ ijiga nya Adịrahụ iSolomọn ka la abwẹla ịnyịịla ịhyẹ myị́. Ma ị́ ri angị kaa gbịgba ha iJihova ka, lẹ ị ji ọkịlẹtụ nya iSolomọn kpata ju ka ẹpwụ nya ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla dụmwọ-dụmwọ.—1 Ịdị. 11:1, 4.
18. Ẹlịyẹ adịda bala ịnịna à tị́ ka mẹjẹ anjwo nyaa?
18 Adịda bala ịnịna, anụ ka jẹ́-ẹ kpa ẹla ọlẹ ká ịBayịbụụ ya u-uhye nya ịdịrịhụ ịwẹ mẹ ang jẹ anyị nyanụ nyọka gbịgba ha iJihova la ila ọchịchị. Daa ụbwọ kị jẹ́ nyori ẹla nya ịdịrịhụ ịlẹ kị gbịgba ha iJihova bala ọ-da angịkịla ụbwọ nyọka họ ịnyị, à kaa kpụ iJihova ịpyọ lẹ. Họ ká ẹla oyaya bala ọgụ-ẹpẹtẹ nyang a mẹjẹ anjwo nyang nyori ang nya olegu ọhọhọ—lala ịBayịbụụ ọjẹ́jẹ, ọjịra-jịra ọkaka, bala ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ—nyị ri ẹla ojene nya ang ịkịla wuu. (Mat. 6:33) Ó ri ịnyị ka aalẹ, anjwo nyang ka yọọ lala ọ-ka ri ọngọhẹ nya Alibeenu nya iJihova nyị ba ọ-ọka ba adaa bala ịnaa ka ọjịra-jịra kem, ị́ ka jẹ́ ịwa nyị baba nyọka ri igu ta iJihova la ịlaa ka. Ọọwa ka du kị ka hu ịgba ọgbagba nya ịlẹhị nya ang oheeye lee ọ-dọmwụ tụụbwọ hoo gbang-gbang myị́.
19. Ẹhị ọrịrịị-rịrị oyina à tị́ ji ha angịlẹ kị ba la ọ-gbịgba ha iJihova? (Yẹ akpa ọlẹ kọ ri “ À ka Jẹ́-ẹ Tịrẹkpẹ Wẹ Ẹga nya IJihova!”)
19 Ma ẹhị ọrịrịị-rịrị ji ha ọngịnyị ọlẹ kọ ba la ọ-gbịgba ha iJihova gbang-gbang wẹẹ? Ee, chajị ọ ka jẹ́-ẹ yẹ irya da bala ọ-tịrẹpẹ wẹ ẹpwụ nya ịgba ọgbagba nya ịlẹhị myị́myị́ wẹẹ. Nyọka jẹ́-ẹ họ ịnyị, ọ ka baba nyọka kpa ịlọmwụ keji bala o-ye ụbwọ ọdada nya angịgbahị nya ọjịra-jịra myị. (Jem. 5:14) Ịngịngịhyẹ ọlẹ kọ họ nyọka jẹ́-ẹ ri igu bala iJihova myị́myị́ á ri abwọ ọ-kpa nwụ ka!
20. Kori kahị gbịla ịdịrịhụ ịlẹ kị họ kpakpa, ányị iJihova à tị́ ka yẹhị?
20 Lẹ ẹlịyẹ ahị tị́ jẹ́ bwu oja nya ịdịrịhụ ịla Isirẹlụ wẹ mẹ? Ahị ka jẹ́-ẹ lala ịdịrịhụ ịlẹ kị họ kpẹẹkpẹẹ kori kahị kpa ọkịlẹtụ nyahị wuu gbịgba ha iJihova. Ahị jẹ́ ang bwu ọ-jẹ́ họ ka nyahị, kahị yẹ irya da, bala ọ-nwụhọ ẹ-ẹga ọlẹ kọ baba mẹ. Ahị tị kpịtịya nya ọbaba nyọka ya ụbwọ chị ịgba ọgbagba nya ọngọlẹ kọ ri Ohe nya ịlẹhị kem gogo mẹ. Kori ká ahụ la ịlọng á ya ụbwọ chị iJihova gogo, ọ ka yẹng lala ọngọlẹ kọ họ ang ọnyịịla a-ahị nyamwụ.
EJE 45 Irya Ọlọkịlẹtụ Nyam
a Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, omyi ẹla ọlẹ kọ ri “ịdịrịhụ nya Isirẹlụ” ri ịdịrịhụ ịlẹ wuu kị kpeji u-uhye nya anchẹ nya iJihova, ị ka kpeji ọ-ọnẹẹgba imiiye nya iJuda, ọnẹẹgba iwo nya Isirẹlụ, lee ọ-dọmwụ kpeji u-uhye nya ọnẹẹgba 12 jula awụlẹ myị́.
b ỌDAWỤLẸ NYA OMYI ẸLA: ỊBayịbụụ kaa ya ẹla rụ “ọkịlẹtụ” kpa chabwọ nya ọngịnyị ọlẹ kahị ri ẹ-ẹpwụ, tụ́ ang ịlẹ kị kaa maahị ma, irya nyahị, abwẹla nyahị, ang odudu ọlẹ kahị kaa họ ẹla, bala ang ịlẹ kahị chị nọ ha ịlọhị.
c Ang-ẹjẹẹ ji nyori o ri ọhọhọ nya ịdịrịhụ ịlẹ kị ri ala Isirẹlụ ka nyọka gbịgba ha ihye ijiga nya ẹwpụma ịlẹ kị kụrụ.
d Adịrahụ Asa họ ọhọbịrị ọtụka. (2 Ego. 16:7, 10) Ma, ịBayịbụụ tị wọọ nya ọngọ họ ang ọnyịịla a-ahị nya iJihova. Ịlẹhị lẹ Asa pwa ọ-nwụ rịrị ọ-bwu ẹga nya ọlọmwụ nya Ohe ụka nya ọgbanyẹ, ma ọ jẹ́ yẹ irya da ụka ohyẹẹkpẹ. IJihova yẹ abwẹla ịnyịịla u-uhye nyamwụ gụ́ abwẹla ịtịpyọ. Asa gbịgba ha iJihova kem bala ọ-maga nyọka ta ịgba ọgbagba nya ekpeku ayịreji hi epweji nyamwụ.—1 Ịdị. 15:11-13; 2 Ego. 14:2-5.
e Ahị ka yẹ nyori ịgba ọgbagba baba ha iJihova chajị ẹla imiiye nya ọgbanyẹ ịlẹpwụ nya Ehile nya iMosisi hile ala Isirẹlụ bwu ọ-ka gbịgba ha ịngịngịhyẹ ọkịla dala iJihova.—Ehe. 20:1-6.
f ABWỌ ỌCHỊCHỊ NYA IFOTO: Ọngọgbahị nya ọjịra-jịra ọlẹ kọ ri onjwo wẹẹ ya irya ọlẹ kọ la ẹ-ẹga nya ere ọlẹ ká ọọnahị ọhẹ kaa nwà. Ọọnahị ọọwa kpa ịlọmwụ keji ye myị́, nwụ họ ẹ-ẹga ọlẹ kọ baba, bala ọ-kịnyaa la ọ-gbịgba ha iJihova yẹẹyẹẹ.
