1. Ányị iJihova à tị́ kpẹhị rịrị angịnyị nyamwụ la oyi ọhọhẹ?

 ỤKA myị́ ụka ká iJihova á ya ụkụrwọ ha angịnyị nyamwụ, ọ́ kaa tịtọ kị ka họọ jugu-jugu ka. (1 Kọr. 14:33) Jaabwọ wẹẹ, o ri irya nya Ohe ká ẹrụ ọnyịịla nyamwụ ka wu angịnyị ọyị ụpa nya odehe wuu. (Mat. 24:14) IJihova chụ iJisọsị nyọka kpẹhị rịrị ụkụrwọ ọwẹ. IJisọsị kpẹhị rịrị ụkụrwọ ọwẹ ụ-ụgbẹyị ọlẹ kọ ka la wụrụ-wụrụ ka. Jaabwọ kị wẹẹ ya ọjịra-jịra yeji ẹ-ẹga ịdatị-datị la oyi ọhọhẹ, ị chụ angịgbahị nya ọjịra-jịra nyọka mẹ ang jẹ bala ọ-ka kpịlahị. (Ụkụr. 14:23) Alẹrụ nya iJisọsị bala angịgbahị nya ọjịra-jịra ịkịla juwa i-iJerusalẹm kị kaa cheje ịlẹ ká alọjịra-jịra ọnyị myị́ ọnyị baba nyọka ba jẹ pyii. Ịwa à ri angị kpẹhị rịrị ogu lẹ. (Ụkụr. 15:2; 16:4) Chajị nyọlẹ ká alọjịra-jịra ju ihi nya ẹla ọmẹjẹ nyaa, ị “la ọngịrị gụ olene-ene ẹ-ẹpwụ nya ọmyịmyị ọlala nyaa . . . juwa chị anyị da ịlaa ẹ-ẹpwụ nya iru ojuju kịlahị-ịlahị ẹnẹnẹẹnụ.”—Ụkụr. 16:5.

2. Dọmwụ bwu ẹka nya 1919, ụgbẹyị oyina iJihova à tị́ kaa mẹ ang jẹ́ẹhị bala o-ya ang oriri nya olegu hahị?

² Ịnyị iJihova à kaa kpẹhị rịrị angịnyị nyamwụ alẹ lẹ. Bwu 1919 gbee daalẹ, iJisọsị kaa kpa ebwo ochiche ọhẹ nya angịlẹ ká Ohe ya ida wụ́ họ ụkụrwọ nyọka kpẹhị rịrị ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ bala ọ-ka ya ang oriri nya olegu ha angịjụgbẹyị nyamwụ. a (Luk. 12:42) Ọ la gbagbịla nyori iJihova wẹẹ wahị kụrụ ụkụrwọ nya ebwo ọwẹ.—Ayị. 60:22; 65:13, 14.

3-4. (a) Ya ọ-chụ pwokwita ọhẹ ọlẹ kọ mẹjẹ jaabwọ kahị kaa yé apyobwuna bwula ọ-họ ang wuru-wuru ka wẹẹ. (b) Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ a-ang ọjẹ́jẹ ọlẹ?

 ³ Kori kahị la wuru-wuru ịnọ, áhị ka jụ ụkụrwọ ọlẹ ká iJisọsị ya juhi ụ-ụbwọ họ ka. (Mat. 28:19, 20) Jaabwọ wẹẹ, kori ká ọjịra-jịra ọnyọnyọọnyị á la ẹga ọlẹ kọ kaa họ ụkụrwọ ka, ká ọng myị́ ọng ka jẹ́-ẹ kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ ẹ-ẹga myị́ ẹga kọ họ́ọ, ọhẹka ahị ka họ ụkụrwọ o-oye ịhyẹ kpoye, ma áhị tị ka ya ẹta chị oye ịkịla kpong-kpong ka. Kụ irya nya apyobwuna ịkịla ịlẹ kahị kaa yé nyọlẹ kahị kaa họ ang wuru-wuru ka wẹẹ.

⁴ Jaabwọ ká iJisọsị kpẹhị rịrị angịjụgbẹyị nyamwụ ụka kọ jam odehe, ịnyịnyị ọ wẹẹ kpẹhị rịrị angịnyị nya Ohe alẹ lẹ. A-ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka yẹ ọgụ-ẹpẹtẹ ọlẹ ká iJisọsị ya deeji bala abwọlẹ ká ogu nyahị wẹẹ bọọ jẹ. Ahị ka myịmyị kụ ẹhị yẹ abwọlẹ kahị ka bwu mẹjẹ nyori ahị dahịhile ogu nya iJihova.

OGU NYAHỊ KAA BA ỌGỤ-ẸPẸTẸ NYA IJISỌSỊ JẸ

5. Ụgbẹyị oyina ahị tị́ kaa ba ọgụ-ẹpẹtẹ nya iJisọsị jẹ? (ỊJọn 8:28)

⁵ IJisọsị jẹ́ ẹla ọlẹ kọ ka ya bala ẹla ọlẹ kọ ka họ bwu ẹga nya Adamwụ. Ogu nya iJihova kaa ba ọgụ-ẹpẹtẹ nya iJisọsị jẹ bwula ọ-kpa Omyi ẹla nya Ohe dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ang ọnyịịla bala ọtịpyọ datị, bala ọ-ka kpahị ụgbẹyị ọ-ọhịhị. (Wa ịJọn 8:28; 2 Tim. 3:16, 17) Ị kaa juhi ọhụ ụka myị́ ụka nyọka wa Omyi ẹla nya Ohe bala ọ-kpa họ ụkụrwọ. Apyobwuna oyina ahị tị́ kaa yé bwu ẹlẹwẹ ọ-kpa họ ụkụrwọ?

6. Apyobwuna oyina ahị tị́ kaa yé bwula ịBayịbụụ ọjẹ́jẹ?

⁶ Ahị kaa yé apyobwuna yẹẹyẹẹ kori kahị jẹ́ ịBayịbụụ bwula ang abwọ ị-da ịBayịbụụ wụlẹ nyahị. Ọ-chụ pwokwita, ahị jẹ́-ẹ chụ ẹla ọlẹ ká ịBayịbụụ ya ka pwoku ẹla ọlẹ ká ogu nya iJihova wẹẹ mẹjẹ́ẹhị. Ụka kahị yẹ nyori ẹla ọlẹ ká ogu wẹẹ mẹjẹ́ẹhị kpụnịrọ ẹla ọla ịBayịbụụ, ahị kaa dahịhile ogu nya iJihova gụ olene-ene.—Rom. 12:2.

7. Egbeju nya ẹla oyina iJisọsị à tị́ kaa ya dodehe? Ányị ogu nya iJihova à tị́ kaa ba ọgụ-ẹpẹtẹ nyamwụ jẹ?

⁷ IJisọsị ya “ẹrụ ọnyịịla chajị nya ịpyị Adịrahụ nya Ohe.” (Luk. 4:43, 44) IJisọsị da angịjụgbẹyị nyamwụ ehile ịnyịnyị nyị ya ẹrụ ọnyịịla nya Ịpyị-Adịrahụ je angịkịla. (Luk. 9:1, 2; 10:8, 9) Ẹ-ẹga myị́ ẹga kahị ji alẹ lee ụkụrwọ myị́ ụkụrwọ kahị la ọọjịra-jịra, ọng myị́ ọng wuu ọlẹ ko jam ogu nya iJihova kaa kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ.

8. Ihi ọtụka oyina ahị tị́ la?

⁸ O ri ihi ọtụka-ọtụka nyọka mẹ ẹlịlẹhị u-uhye nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe jẹ angịkịla! Ọ-ọng myị́ ọng wuu à lihi ọwẹ ka. Ọ-chụ pwokwita, ụka ká iJisọsị jam odehe, ọ́ ya iwe da ká alegu inyibyi ka ya ẹla chajị nyamwụ dodehe ka. (Luk. 4:41) Alẹ, ene ká ọngịnyị ka dọmwụ nyọka kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ bala Alibeenu nya iJihova, ọ ka la ọhịhị ụma ọlẹ ká iJihova myị ọnụ ju pyii. Ahị kaa mẹjẹ nyori iwe ọlẹ kahị la nyọka kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ nyị myịhị lẹhị bwula o-ya ẹla nya Ohe ẹ-ẹga myị́ ega bala ụka myị́ ụka ọlẹ ká iwe ọọwa á wụrụ hahị. Lala iJisọsị, ang ọlẹ kahị wẹẹ ku ri ọ-ka ya ajẹ nya ẹlịlẹhị tọ ẹ-ẹpwụ nya ọkịlẹtụ nya angịnyị bala ọ-ka kpa enyi jwoo.—Mat. 13:3, 23; 1 Kọr. 3:6.

9. Ányị ogu ọlẹ à tị́ kaa ya ẹnyị nya Ohe dodehe?

⁹ IJisọsị mẹ ẹnyị nya Ohe jẹ. IJisọsị byi Adamwụ ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị yẹkẹẹ: “M warị kaka chị . . . ẹnyị nyang ehe mẹjaa lẹ.” (Jọn. 17:26) Ogu nya iJihova kaa ba ọgụ-ẹpẹtẹ nya iJisọsị jẹ bwula ọ-họ ang myị́ ang ọlẹ kị ka jụ họ nyọka da angịkịla ụbwọ jẹ́ ẹnyị nya Ohe. Ụgbẹyị ọhẹ ọlẹ ká ogu bwu họ ịnyị ri o-bwula ịBayịbụụ nya New World Translation of the Holy Scriptures. Ọyẹda nya ịBayịbụụ ọwẹ tịrị ẹnyị nya Ohe ẹkpẹ ka ẹga ọlẹ ko ji  bwu ọmwụ ọdada. Ọlẹpwụ-lẹpwụ lee ụpa nya ịBayịbụụ ọwẹ ji lẹẹlẹẹ kpoye nya òja 270 lẹ. Kori ká wa Appendix A4 bala A5 nya ịBayịbụụ ọwẹ la ọkịrara, à ka jẹ́ ang gụ ọọwa u-uhye nya ang odudu kị tịrị ẹnyị nya Ohe ẹkpẹ juwa bala abwọlẹ kị bwu họ ịnyị. Appendix C, kọ juwa ịị Study Bible, ya ẹla yẹẹyẹẹ u-uhye nya ang ẹjẹẹ ịlẹ kị mẹjẹ nyori ẹnyị nya Ohe chịla kọ ka hyehe ụ-ụpwụ ịgọgọ ọlẹ kị da la òja nya iGiriki ụka 237.

10. Ẹlịyẹ a tị́ jẹ́ bwu ẹla ọlẹ ká ọnyang ọla Myanmar ọhẹ ya?

¹⁰ Lala iJisọsị, ahị tịtọ nyọka da angịnyị ụbwọ jaabwọ kọ chịkpẹẹ kaka ba nyọka wẹ ka jẹ́ ẹnyị nya Ohe. Nyọlẹ ká ọnyang ọhẹ ịị Myanmar, kọ gu ẹka 67 jẹ́ nyori Ohe nyị la ẹnyị, ọ dọmwụ nyọka jida, lẹ o yẹkẹẹ: “Ọlẹ ri ụka ọhọhẹ ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyam kam wẹẹ jẹ́ nyori ẹnyị nya Ohe à ri iJihova lẹ. . . . Ang ọlẹ kọ baba gụ wuu ọ-ọhịhị nyam à wẹ ká mẹjẹ́m ẹẹ.” Jaabwọ kahị yẹ bwu oja ọwẹ, ẹnyị nya Ohe ọjẹ́jẹ ka jẹ́-ẹ yẹ ọhịhị nya angị la ọkịlẹtụ ọnyịịla da!

JUWA MẸJẸ NYORI À DAHỊHILE OGU NYA IJIHOVA

11. Ányị angịgbahị nya ọjịra-jịra à tị́ ka bwu mẹjẹ nyori ị dahịhile ogu nya iJihova? (Yẹ ifoto ịnyịnyị)

¹¹ Ụgbẹyị oyina angịgbahị nya ọjịra-jịra à tị́ ka bwu mẹjẹ nyori ị dahịhile ogu nya Ohe? Ụka ká ogu á da ụpwụ ka mẹ ang jáa, ị baba nyọka wọọ kpẹnẹẹ bala ọ-kpa họ ụkụrwọ jaabwọ kọ chịkpẹẹ haa kaka ba. Ọ-chụ pwokwita, u-uhye nya abwọlẹ kị ka họ ụpa nyaa bala ọ-raabwọ ọọjịra-jịra kem ị kaa mẹ ang jáa ka, ma ị kaa mẹjáa jaabwọ kị ka bwu kpẹhị rịrị ịkpịlọ nya ịKịrayịsị ịnyịnyị. Ụka ká angịgbahị nya ọjịra-jịra á ba ọmẹjẹ nya ogu nya iJihova jẹ, angị ilekpeleji nyaa kaa jẹ́ nyori iJihova nyị kpahị jụ ịwa bala ọ-la ọháha ẹ-ẹga nya ịwa.

12. (a) Ịyẹ tị́ du kahị ka ju ihi nya angị wẹẹ kpịlahị? (Ala iHiburu 13:7, 17) (b) Ịyẹ tị́ du kahị ka yẹhị rịrị a-abwẹla ịnyịịla nya angị wẹẹ kpịlahị kem?

¹² Ụka ká angịgbahị á byihi nyị họ ẹla, ahị baba nyọka họ ịnyị. Kori kahị họ ịnyị, ụkụrwọ kaa chịkpẹẹ ha angịlẹ kị wẹẹ kpịlahị. ỊBayịbụụ juhi ọhụ nyọka ju ihi nya angị wẹẹ kpịlahị bala ọ-ka kpịlọhị keji haa. (Wa Ala iHiburu 13:7, 17.) Ẹlẹwẹ kaa lujwo ụka ọhẹ. Ịyẹ tị́ du? Chajị alẹng ịwẹ-ẹ́ la kpẹẹkpẹe ka. Ma, kori kahị yẹhị rịrị a-abwẹla ịtịpyọ nyaa ọkọkọ nya ịnyịịla nyaa lẹ aalẹ, aluji nyahị ahị wẹẹ dụbwọ lẹlẹ. Ụ-ụgbẹyị oyina tị́? Aluji nyahị tịtọ kahị ka da ịwẹẹ nyori ogu ọlẹ Ohe nya-à wẹẹ kpa mẹ ang jẹ́ẹhị ka. Lẹ ụka kahị la irya ọtịpyọ u-uhye nya angịgbahị nya ọjịra-jịra lẹ aalẹ, ahị ka la irya ọtịpyọ u-uhye nya ogu lẹpwụ-lẹpwụ ịnyịnyị lẹ. Ọọwa tị ka du kahị ka dahịhiloo kaka. Ang ọlẹ ká aluji nyahị tịtọ kpangga à tị wẹ ẹẹ. Ịyẹ kpangga ahị tị́ ka họ nyọka jẹ́ ịnịịkịla nya aluji nyahị bala ọ-ka pwaa?

A YA IWE DA KÁ ANGỊKỊLA A HỌ KÁ AHỊ ỌDAHILE NYANG U-UHYE NYA OGU KA DẸWỤ-DẸWỤ KA

13. Ányị aluji nya Ohe à tị́ wẹẹ maga nyọka bịrị ẹnyị nya ogu nya iJihova?

¹³ Aluji nya Ohe kaa maga nyọka họ ká ang ịnyịịla ịlẹ ká ogu wẹẹ họ ka me ang ịtịpyọ. Jaabwọ wẹẹ, ahị jẹ́ bwu Ụpwụ Ịgọgọ nyori iJihova tịtọ ká angịnyị nyamwụ ka la cheri-cheri ị-ịnyịrọ, a-abwẹla, bala ẹ-ẹpwụ nya olegu. Ọ da ehile nyori nyị gba ọng myị́ ọng ọlẹ kọ kịnyaa ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nya ocheri-cheri ọlala-ka kpehe bwu ọjịra-jịra. (1 Kọr. 5:11-13; 6:9, 10) Ahị kaa ba ehile ọwẹ jẹ. Chajị nya ọọwa, aluji nyahị kaa chị ẹla baahị nyori angịnyị nyị́ háahị ka, ahị nyị kaa la angịnyị eje, bala o-ri ahị nyị́ kaa ye angị datị hiihi myị ka.

14. Owo à tị́ ju ọmwụ nya ịnịịkịla ọ-kpa pyẹ u-uhye nya ogu nya iJihova?

 ¹⁴ Jẹ́ ọngọlẹ kọ wẹẹ tụ́ụhị pyịpyị. Olegu onyobyi à kaa kpa oja ịtịpyọ ịwẹ pyẹ u-uhye nya ogu nya iJihova lẹ. Ọwa à ri “adịda nya ọnọọkịla” lẹ. (Jọn. 8:44; Ọmwụ. 3:1-5) Lẹ, ọ́ ka lahị ẹbyẹbyị nyori Olegu onyobyi kaa họ ụkụrwọ bala alabẹkpẹ nyamwụ nyọka kpa ịnịịkịla pyẹ u-uhye nya ogu nya iJihova ka. Ọ lịnyị lụka ká iJisọsị jam odehe.

15. Ẹlịyẹ alegbeju nya ịgba ọgbagba à tị́ họ ẹ-ẹga nya iJisọsị bala alabẹkpẹ nyamwụ?

¹⁵ Nanana nyori Ọnyị nya Ohe la kpẹẹkpẹẹ bala ọ-kaa họ akụrwọ ẹbyẹbyị lụmẹ-lụmẹ, Olegu onyobyi kpa alakpẹkpẹ nyamwụ me ịnịịkịla lụmẹ-lụmẹ bọọ. Ọ-chụ pwokwita, alegbeju nya ịgba ọgbagba ịlụka ọwẹ byi angịnyị nyori iJisọsị nyị yé ọngịrị nyọka ku alegu inyibyi dodehe bwu ẹga nya “olegbeju ọgbahị nya alegu inyibyi” ịnyị. (Mak. 3:22) Ụka kị wẹẹ la iJisọsị eje, alegbeju nya ịgba ọgbagba chị ẹla bọọ nyori nyị kaa ya ala inyibyi ba Ohe, ọọwa lẹ, ị du angịnyị ju kị ka byi olegbeju nyị nwụ iJisọsị ẹẹ. (Mat. 27:20) Nyọlẹ kọ nọ chẹẹ ká alabẹkpẹ nya ịKịrayịsị wẹẹ kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ, aluji nyaa “kele kaka du ala iJentayịlị ju, bwula o-juwa ju irya nya ala iJentayịlị ịịwa ụhwa jahị da” angịnyị nya ịKịrayịsị kị ka taa pyịpyị. (Ụkụr. 14:2, 19) Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji nya ahyẹẹnụ 1 nya Ọya Ọkụrụ Oheeye nya 1998 ya ẹla ọlẹ u-uhye nya ụpwụ nya Ụkụrwọ nya Alẹrụ 14:2: “Ọ́ ba o-ori yẹkẹẹ, ala iJuu ịlẹ kị ri aluji nya Ohe á tịtọ nyọka wo ẹla nyaa ka lẹ ka, ị họ ụkụrwọ la ọngịrị-ọngịrị nyọka bịrị ẹnyị nyaa ị-ịlahị nya ala iJentayịlị, chajị ká Angịnyị nya ịKịrayịsị ka waa ẹjẹ, kị ka myị ke ụrụ wo ẹla nyaa ka.”

16. Ẹlịyẹ ahị tị́ ka kpịtịya kori kahị wo oja nya ịnịịkịla?

¹⁶ Olegu onyobyi-í hwabwọ la ọnọọkịla  omeme lụka onyogo ka. Ọ tị wẹẹ “pịrị alodehe ọlẹ wuu ju” daalẹ wẹẹ. (Ọwụ. 12:9) Kori ká wo oja ịtịpyọ u-uhye nya ogu ọlẹ bala aanahị ịlẹ kị wẹẹ kpịlahị, à kpịtịya nya ẹla ọlẹ ká aluji nya Ohe họ ẹ-ẹga nya iJisọsị bala alabẹkpẹ nyamwụ ịlụka onyogo. Alẹ, ị wẹẹ tụ́ angịnyị nya iJihova pyịpyị bala o-me ịnịịkịla baa jaabwọ ká ịBayịbụụ yọmwụ neeji. (Mat. 5:11, 12) Kori kahị jẹ́ ẹgẹlẹ ká oja nya ịnịịkịla wẹẹ bwu, kahị họ ẹla ahyaahị aalẹ, ị́ ka hụhị ahị myị́ ka. Ányị ahị tị́ ka bwu chewu ke ịlọhị?

17. Ányị ahị tị́ ka họ chajị ká oja nya ọnọọkịla ka họhị ẹla ọtịpyọ ka? (2 iTimoti 1:13) (Yẹ akpa ọlẹ ko ri, “ Jaabwọ Á ka Họ Ụka Ká Wo Oja nya Ọnọọkịla.”)

¹⁷ A ke ụrụ wo oja nya ịnịịkịla ka. Ọlẹrụ ịPọlụ ya ang ọlẹ kahị ka họ kori kahị wo oja nya ịnịịkịla? O byi iTimoti nyị da angịhyẹ ehile nyị ke ụrụ wo “ejwo ijwojwo” nya ịnịịkila bala ija nya ịnịịkịla ka. (1 Tim. 1:3, 4; 4:7) Ọnyị ọlụbwọ ka hu ang myị́ ang ọlẹ kọ yẹ e-eji ju ka ẹpwụ ọnụ myị́, ma ọngọgbahị á ka myị họ ịnyị ka chajị ọ jẹ́ nyị ka họwa ang myị́. Áhị kaa myị wo oja nya ọnọọkịla ka chajị ahị jẹ́ ẹga ko bwu. Ahị kaa ya ụbwọ chị “ẹla nya ịlẹhị” gogo.—Wa 2 iTimoti 1:13.

18. Ányị ahị tị́ ka bwu mẹjẹ nyori ahị dahịhile ogu nya iJihova?

¹⁸ Ahị kụ ẹhị yẹ agbẹyị ịta bwu ẹpwụ nya agbẹyị lụmẹ-lụmẹ ịlẹ ká ogu nya iJihova kaa ba ọgụ-ẹpẹtẹ nya iJisọsị jẹ lẹ. Jaabwọ ká wẹẹ jẹ́ ịBayịbụụ, maga ká yẹ agbẹyị ịkịla ịlẹ ká ogu ọlẹ kaa ba iJisọsị jẹ. Da angịkịla ịla ọjịra-jịra nyang ụbwọ nyọka dahịhile ogu nya iJihova. Ahụ ịnyịnyị a kịnyaa la ọ-ka mẹjẹ nyori à dahịhile ogu nya iJihova bwula ọ-gbịgba ha iJihova bwu ọkịlẹtụ nyang wuu bala ọ-yụbwọ chị ogu ọlẹ kọ wẹẹ kpa họ irya nyamwụ jịra giri-giri. (Eje. 37:28) Iwe ọlẹ kahị la wẹ nyọka ri ọngọhẹ ẹ-ẹpwụ nya angịnyị nya iJihova ịlẹ kị la ọháha bala o-godayị giri-giri ẹ-ẹga nyamwụ, a myịhị lẹhị.