1-2. Ẹla ọlẹbyẹbyị oyina à tị́ họ la ahyẹẹnụ nya iPentikọsị ọlẹka iwo ịta kụrụ ịta nyọlẹ kị ma ịKịrayịsị kpá?

ALỤTỤRỤ ẹnụ nya ịSọndị ọhẹ, ko ri iPentikọsị nya ẹka iwo ịta kụrụ ịta nyọlẹ kị ma ịKịrayịsị kpá, ebwo nya angịjụgbẹyị nya ịKịrayịsị ịhyẹ lala angị ohu da iwo imiiye, tụ́ guru u-ube oluhye ọhẹ i-iJerusalẹm. (Ụkụr. 1:13-15; 2:1) Ahyẹẹnụ ịmanyị-ịmanyị ene nya ọwẹ, iJisọsị byaa nyị hụwa i-iJerusalẹm chajị ị juwa ka ye āhị ọhẹ ọlẹ kọ datị hi ịkịla. (Ụkụr. 1:4, 5) Ẹlịyẹ à tị́ họ ba ọọwa ba?

² “Ịnyị, lụka ọ-mwaa lẹ, angịịwa a wo la iru nya ịngịhyẹ ọlẹ kọ juwa họ anụ kuu lala igbachịwụ ọtụka-ọtụka ọhẹ bwu epwoohe hireji” lẹlẹ. Anụ ọọwa yịrị ẹpwụ nya ube ọọwa yịrị wuu. Ịnyị lẹ, “ịngịhyẹ lala ẹlẹlẹ nya ila” à hi ehe u-uhye egbeju nya angịjụgbẹyị ịịwa lẹ, ịwa wuu à “myị la ọngịrị nya Olegu Ịgọgọ” lẹlẹ. (Ụkụr. 2:2-4) Ụgbẹyị ọlẹbyẹbyị ọwẹ iJihova à bwu ya olegu ịgọgọ nyamwụ ha ebwo nya angịnyị ịwẹ lẹ. (Ụkụr. 1:8) Ị ri angịnyị ịhọhẹ ịlẹ ká Ohe Oluhye wụ́ ida bwula olegu ịgọgọ * bala ọ-la ẹhị ọrịrịị-rịrị nyọka kpeji ta iJisọsị e-epwoohe.

3. Ịyẹ tị́ du ká angị la iPentikọsị á la ịwẹẹ ọdada nyori Ohe ya ida waa ka?

³ Kori ká juwa ẹ-ẹpwụ nya angịjụgbẹyị nya iJisọsị ịlẹ kị tụ́ guru u-ube oluhye ẹnụmwụ ọwẹ, á ka jẹ́-ẹ deeri ẹnẹnẹhẹ kaka.  Ịngịhyẹ lala ẹlẹlẹ nya ila warị kaka kụng e-egbeju, ọọwa lẹ, a dọmwụ nyọka ya òja ọkịla ẹẹ! (Ụkụr. 2:5-12) Á ka la ịwẹẹ ọdada ọlẹlẹhẹ nyori Ohe wụ́ng ida bwula olegu ịgọgọ ka. Ma, Ohe Oluhye kaa ya ida wụ́ ọng myị́ ọng wuu ụ-ụgbẹyị ookpokpo? Ehe. Ahị tị́ họ ányị kahị jẹ́?

4. Angịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ wuu la oyi nya ọgbanyẹ la ọwụ́rụ-wụrụ nyaa ụ-ụgbẹyị ookpokpo? Ya ang odudu.

⁴ Ahị ya ẹla u-uhye nya ụka ọlẹ ká Ohe Oluhye kaa ya ida wụ́ ọngịnyị wẹẹ. E-ebwo nya Angịnyị nya ịKịrayịsị ịlẹ kị lala angị ohu da iwo imiiye ịwẹ kem, Ohe Oluhye à ya ida wụ́ la ahyẹẹnụ nya iPentikọsị ọwẹ ka. Ahyẹẹnụ ọwẹ-ọwẹ, angịnyị lala angị ụnọ ịta ye olegu ịgọgọ ọlẹ ká iJisọsị chehe. Ohe Oluhye ya ida waa ụka kị hu enyi Ohe. (Ụkụr. 2:37, 38, 41) Ma, bwu ụka ọwẹ wẹ ịlahị, a-Angịnyị nya ịKịrayịsị ịlẹ ká Ohe Oluhye chụ wuu, ọ wú ida bwu ụka nya enyi Ohe ohuhu nyaa ka. Ala ịSameriya ịwa hu enyi Ohe chẹẹ ene ká Ohe Oluhye waa ida. (Ụkụr. 8:14-17) Ọchụchụ nya ịKọnịlọsị bala ugbiyegu nyamwụ ọwa tị datị. Ohe Oluhye ya ida waa ene kị dọmwụ hu enyi Ohe.—Ụkụr. 10:44-48.

5. Jaabwọ ká ụpwụ nya 2 Ala ịKọrịntị 1:21, 22 mẹjẹ, ịyẹ à tị́ kaa họ ụka ká Ohe Oluhye á ya ida wụ́ ọngịnyị bwula olegu ịgọgọ?

⁵ Ahị kụ ẹhị yẹ ẹla ọlẹ kọ kaa họ ụka ká Ohe á ya ida wụ́ ọngịnyị bwula olegu ịgọgọ wẹẹ. Ọ ka la angịhyẹ ịlẹ ká Ohe ya ida wụ́ ujwo ụka nya ọgbanyẹ nyọka myị nyori iJihova chwaa. Ị ka kụ irya myị́ yẹkẹẹ, ‘Ịyẹ tị́ du ká Ohe Oluhye chụm?’ Angịkịla á tị ka la irya ọlịnyị ka myị́. Jaabwọ myị́ abwọ ká ọngọngọọngụ á me irya, ọlẹrụ ịPọlụ ya ẹla ọlẹ kọ kaa họ ta angịlẹ wuu ká Ohe ya ida wụ́: “Anụ kpa ọkịlẹtụ nyanụ wuu myị . . . Ọọwa lẹ, Ohe Oluhye a chịnụ ebe nya ẹjẹẹ * nya angịnyị nyamwụ oriri bwula ọlẹ kọ hu Olegu Ịgọgọ nyamwụ hanụ, jaabwọ kọ myị ọnụ wẹ lẹlẹ. Olegu Ịgọgọ . . . ri ang o-ju ẹjẹẹ yẹkẹẹ, ahị juwa ka ye ugu nya ọchịda.” (Efe. 1:13, 14) Lẹ, iJihova kaa kpa olegu ịgọgọ nyamwụ họ chajị kọ ka la gbagbịla ha Angịnyị nya ịKịrayịsị ịwẹ nyori ọ chwaa lẹ.  Ụ-ụgbẹyị ọwẹ, olegu ịgọgọ ri ‘ang o-ju ẹjẹẹ [ọnụ ọmyịmyị lee ehe ọchịchị]’ nyori ị-ịlahị ị ka hịhị e-epwoohe gboyi myị́ oyi, odehe ka.—Wa 2 Ala ịKọrịntị 1:21, 22.

6. Ịyẹ ọngọlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ à tị́ ka họ nyọka ye uri nyamwụ olepwoohe?

⁶ Kori ká Ohe Oluhye á ya ida wụ́ ọngịnyị, ọọwa ri yẹkẹẹ ọngọọwa ka ka epwoohe pyii lẹ? Ehe. Ọ jẹ́ myịmyị nyori ị chwọọ nyọka ka epwoohe lẹ. Ma, ọ ka kpịtịya nya ụbwọ o-gbile ụrụ ọlẹ: “Aanam, anụ́-ụ maga nya ịlẹhị-ịlẹhị nyọka họ chajị ká ọwụ́rụ-wụrụ nyanụ ka ri ịnyịlẹhị hanụ mẹ. Kori kanụ kịnyaa juwa họ ang ịwẹ lẹ aalẹ, ánụ ka chị mileji myị́ ẹnẹnẹhẹ kaka.” (2 Pit. 1:10, NW ) Lẹ, nanana nyori Ohe Oluhye chụ ọngịnyị lee ọ-wụrwọọ nyọka ka epwoohe, ọngọọwa ka ye uri nyamwụ kẹnẹ-kẹnẹ kori kọ dayị kpẹẹkpẹẹ pwụ́ ocheju ịnyị.—Filip. 3:12-14; Hib. 3:1; Ọwụ. 2:10.

7. Ányị angịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ à tị́ kaa bwu jẹ́ nyori ị la ọwụ́rụ-wụrụ ka epwoohe?

⁷ Ányị ọngịnyị à tị́ kaa bwu jẹ́ kori kọ la ọwụ́rụ-wụrụ ka epwoohe? Ọwẹwẹ nya ịtọ ẹla ọwẹ juwa ẹ-ẹpwụ nya ẹla ọlẹ ká ịPọlụ byi ala iRom ịlẹ ká Ohe Oluhye ‘wụrụ’ kaka ri angị ịgọgọ. O byaa yẹkẹẹ: “Olegu nya Ohe Oluhye ọlẹ kọ ya hanụ lẹ, ó ri Olegu ọ-kpanụ ju ka ẹpwụ nya ọnyọhị oriri ọlẹ kanụ ka tịrẹkpẹ myịmyị ka ẹpwụ nya uhi ojuju kaka. Ma, Olegu ọọwa . . . kaa hu iwe-ahụrụ nya anyị ịgbahị oriri ị-ịlahị nya Ohe Oluhye ha angị myịmyị. Ịnyị a du kaahị angị ịlịnyị wuu kaa la ọngịrị, juwa wụrụ Ohe Oluhye yẹkẹẹ, ‘Adada, Ohe Oluhye Adịda nyam’ myị́ bwula ọngịrị nya Olegu Ịgọgọ ọọwa lẹlẹ. Olegu nya Ohe Oluhye ayịdang a kaa ri ibeenu nya olegu ọlẹpwụ nyahị ahị angị myịmyị yẹkẹẹ, ahị nyị ri anyị nya Ohe Oluhye ịnyịlẹhị lẹ.” (Rom. 1:7; 8:15, 16) Lẹ, bwula olegu ịgọgọ, Ohe Oluhye kaa họ kọ ka la gbagbịla ha angịlẹ kọ chụ nyori nyị la ọwụ́rụ-wụrụ ka epwoohe.—1 Tẹs. 2:12.

8. Ányị ụpwụ nya 1 ịJọn 2:20, 27 à tị́ mẹjẹ nyori, ọ́ baba ká ọngọkịla ka ya je angịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ ene kị ka jẹ́ ka?

⁸ IJihova á kaa ya iwe da ha ịwẹẹ ọdada ọlẹlẹhẹ ọ-ọkịlẹtụ nya angịlẹ kọ wụrụ nyọka ka epwoohe ka. (Wa 1 ịJọn 2:20, 27.) O ri o-pyii ká angịlẹ ká iJihova chụ ka ka ọjịra-jịra ka jẹ́ ang bwu ẹga nyamwụ, lala angịkịla lẹ. Ma ị́ baba nya ọngọngọhẹ ọ-ka ya jaa nyori Ohe ya ida waa ene kị ka jẹ́ ka. IJihova kpa olegu ịgọgọ nyamwụ, kọ ri ọngịrị ọlẹ kọ gụ ịkịla wuu, họ ọ la gbagbịla haa nyori ọ ya ida waa lẹ!

9. Jaabwọ ká ụpwụ nya Ala Efesọsị 1:18 mẹjẹ, ọyẹda oyina à tị́ kaa ji ọ-ọhịhị nya ọngịnyị ụka ká Ohe Oluhye á ya ida wọọ?

⁹ Ọ ka la iru nya anchẹ nya Ohe Oluhye alẹ ujwo nyọka jẹ́ ẹla ọlẹ kọ kaa họ ta ọngọlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́. Ịyẹ tị́ du? Chajị Ohe Oluhye á ya ida waa ịwa ayịdang ka. Ọ họ angịnyị ehe nyọka hịhị gboyi myị́ oyi odehe ịnyị, e-epwoohe ka. (Ọmwụ. 1:28; Eje. 37:29) Ma, iJihova tị chụ angịhyẹ nyọka hịhị e-epwoohe. Lẹ, ụka ká Ohe Oluhye á ya ida waa, ọ kaa yẹ ẹhị ọrịrịị-rịrị bala irya ọkụkụ nyaa da ahyaahị, chajị kị ka yẹhị nọ nyọka hịhị e-epwoohe.—Wa Ala Efesọsị 1:18.

10. Ịyẹ à tị́ ri etu nyọka la “ọ-nwụ ma”? (Yẹ ẹhị nya ẹla oleji.)

¹⁰ Ụka ká Ohe Oluhye á wụ́ ọngịnyị nya ịKịrayịsị ịda, ọngọọwa kaa la “ọ-nwụ ma.” * IJisọsị myịmyị mẹjẹ nyori ọ́ chịkpẹẹ kpong-kpong nyọka ya ju ọngọlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ ida ka jaabwọ kọ kaa la kpangga ụka ká  ọngịnyị á la “ọ-nwụ ma” lee ‘ọ-nwụ ma nya olegu’ ka.—Jọn. 3:3-8.

11. Ányị irya ọkụkụ nya ọngịnyị à tị́ kaa yẹda ụka ká Ohe Oluhye á ya ida wọọ?

¹¹ Ányị Angịnyị nya ịKịrayịsị à tị́ kaa dọmwụ nyọka kụ irya ụ-ụgbẹyị ọdatị ụka ká Ohe Oluhye á waa ida? Ene ká iJihova chụ angịwẹ, ẹhị ọrịrịị-rịrị nyọka hịhị gboyi myị oyi odehe ri ang ọlẹ kọ kaa ẹhị. Ị charịnya nya ụka ọlẹ ká iJihova ka ta ang inyibyi wuu ayịreji bala o-yẹ odehe ọlẹ la ịParadayịsị. Ọhẹka ị dọmwụ yẹ ịlaa ụ-ụwa juwa da ọngọhẹ ugbiyegu nyaa lee oligu nyaa ọlẹ kọ gbu ọwụraba ụka kọ ka wuleji bwula igu. Ma ụka ọlẹ ká Ohe Oluhye ya ida waa, ị dọmwụ nyọka la irya ọkụkụ ọdatị. Ịyẹ tị́ du? Ọọlajị nyori ọ-ka hịhị gboyi myị́ oyi odehe á myaa lẹhị ka lẹ ka. Ị́ yẹ irya nyaa da chajị nya ọkịlẹtụ ọ-kpụ enyi lee ọchajị nya akama ka. O-ori yẹkẹẹ, ị chị hwoo ụka ookpokpo nyori ọ-ka hịhị odehe gboyi myị́ oyi nyị ka chaga ka. Ọkọkọ nyọọwa lẹ, iJihova kpa olegu ịgọgọ nyamwụ yẹ irya ọkụkụ bala ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlẹ kọ háa nyịlẹhị-ịlẹhị da.

12. Jaabwọ ká ụpwụ nya 1 iPita 1:3, 4 mẹjẹ, ányị ẹhị ọrịrịị-rịrị nyọka hịhị e-epwoohe à tị́ kaa la angịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́?

¹² Ọngọlẹ ká Ohe Oluhye á ya ida wụ́ ka me irya nyori ọwa nyị́ chịla iwe ọnyịịla ọwẹ ka myị́. Ma, ọ́ tị kaa la ịwẹẹ ọdada kpong-kpong kori ká iJihova á chwọọ ka. Ọkọkọ nyọọwa lẹ, ọkịlẹtụ nyamwụ kaa myị̀ la ọkẹkẹnị bala obe ojiji ụka kọ kụ irya nya ẹhị ọrịrịị-rịrị nyamwụ nyọka hịhị e-epwoohe.—Wa 1 iPita 1:3, 4.

13. Ányị ọhịhị olodehe à tị́ la angịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́?

¹³ Ọọwa ri yẹkẹẹ, angịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ tịtọ nyọka gbu? Ọlẹrụ ịPọlụ wẹ ịtọ ẹla ọwẹ. Ọ chụ ịnyịrọ nya ọngịnyị ehe kaka pwoku ọdụ. Ọ yẹkẹẹ: “Ahị kahị jam ẹ-ẹpwụ nya ọdụ ọlẹ lẹ, ahị jam chị eru bala ọ-la ọkịlẹtụ ọ-kpụ enyi, chajị áhị tịtọ nyọka pwọ ugbinyịrọ ọlẹ deeji ka. Ma, ahị tịtọ nyọka hu ọkịla ọlaanyị kụrụ, chajị ká ọhịhị ka jẹ́-ẹ wu ugbinyịrọ ogbugbu myị́ mile.” (2 Kọr. 5:4, NW ) Ọhịhị á chị angịnyị nya ịKịrayịsị ịwẹ aga kpụ ị ka tịtọ nyọka chọọ eju ahyaahị ka. Ọkọkọ nyọọwa lẹ, ọhịhị kaa kpaa ịpyọ. Ị tị kaa tịtọ kiiwa, alugbiyegu nyaa, bala aligu nyaa ka kpa ahyẹẹnụ ọnyị myị́ ọnyị gbịgba ha iJihova lawụlẹ. Ma, ang myị́ ang kị juwa họ, ị kaa kpịtịya nya ẹhị ọrịrịị-rịrị ọtụka ọlẹ kị la gbe ijuju.—1 Kọr. 15:53; 2 Pit. 1:4; 1 Jọn. 3:2, 3; Ọwụ. 20:6.

14. Irya ọlanyị à tị́ kaa mẹjẹ nyori Ohe Oluhye nyị ya ida wụ́ ọngịnyị ka?

¹⁴ Ọhẹka à juwa kụ irya kori ká iJihova á wụng ida bwula olegu ịgọgọ. Kori ká me irya ịnyị, kụ irya ju ịtọ ẹla ịkpọnchị ịlẹ wẹẹ: Ila ọchịchị nyang nyọka họ irya nya iJihova juwa wụrụ lala ila? À ri ọngọlẹ ká ịBayịbụụ ọjẹ́jẹ kaa há bala ọngọ kaa tịtọ nyọka jẹ́ “ang ikpori-kpori nya Ohe Oluhye”? (1 Kọr. 2:10) À me irya nyori iJihova dang ụbwọ nyọka họ ang lụmẹ-lụmẹ ẹ-ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ? À kaa me irya nyori o ri ụkụrwọ nyang nyọka da angịkịla ụbwọ jẹ́ iJihova? À yẹ ang ẹjẹẹ nyori iJihova dang ụbwọ ẹ-ẹgẹhẹ kpangga ọ-ọhịhị nyang? Kori ká ọwẹwẹ nya ịtọ ẹla ịwẹ wuu á ri, ee, ọọwa ri à la ọwụ́rụ-wụrụ nyọka ka epwoohe lẹ? Ehe. Ịyẹ tị́ du? Chajị anchẹ nya Ohe Oluhye wuu ka jẹ́-ẹ la irya ọwẹ, kori kị ri angị wụ́ ida lee kori kị rịrị wẹwẹ ka. Bwula olegu ịgọgọ nyamwụ, iJihova tị ka jẹ́-ẹ da ọnchẹ nyamwụ ọnyị myị́ ọnyị ụbwọ nyọka họ ang iwe, kori kị ka hịhị odehe lee epwoohe wẹwẹ. Ọhẹka à juwa kụ irya yẹkẹẹ, ‘Ohe chụm lee ọ́ tị́ chụm ka?’ Ẹlịlẹhị ri, kori ká la irya ọlịnyị lẹ aalẹ, ọọwa kem mẹjẹ nyori á la ọwụ́rụ-wụrụ ọwẹ ka. Angịlẹ ká iJihova á wụrụ á kaa la ịwẹẹ ọdada ọhẹ-lọhẹ ka. Ị jẹ́ myị̀myị̀!

15. Ahị tị́ họ ányị kahị jẹ́ nyori, a-angịlẹ ká Ohe Oluhye ya olegu ịgọgọ nyamwụ ha wuu, ọ chụ nyọka ka epwoohe ka?

 ¹⁵ Ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ, alẹng bala anyang juwa lụmẹ-lụmẹ ịlẹ ká Ohe Oluhye ya olegu ịgọgọ ha, kị tị la ẹhị ọrịrịị-rịrị nyọka hịhị e-epwoohe ka. Olegu ịgọgọ kpa iDevidi ụgbẹyị. (1 Sam. 16:13) Olegu ịgọgọ dọọ ụbwọ nyọka jẹ́ ang ikpori-kpori u-uhye nya iJihova. Ọ dọmwụ kpọọ da ụpa nya ịBayịbụụ ịhyẹ. (Mak. 12:36) Nanana nyori ọ lịnyị, iPita ya nyori iDevidi nyị́ ‘ka epwoohe ka.’ (Ụkụr. 2:34) ỊJọn ọngọ hu enyi Ohe “myị la ọngịrị nya Olegu Ịgọgọ.” (Luk. 1:13-16) IJisọsị ya nyori ọngọngọhẹ nyị́ lala ịJọn ka, ma ọ tị myịmyị ya nyori ịJọn nyị́ ka ri ụpa nya Ịpyị-Adịrahụ nya epwoohe ka. (Mat. 11:10, 11) IJihova ya ọngịrị ha angịwẹ nyọka họ ang ịlẹbyẹbyị bwula olegu ịgọgọ, ma ọ́ chwaa nyọka hịhị e-epwoohe ka. Ọọwa ri yẹkẹẹ, angịwẹ á họ kpẹẹkpẹẹ lala angịlẹ kị chụ nyọka kpeji e-epwoohe ka? Ehe. Etu nyamwụ ri, iJihova ka wụlaa eji tịrẹkpẹ kaka hịhị odehe ụka kọ ka ri ịParadayịsị.—Jọn. 5:28, 29; Ụkụr. 24:15.

16. Uri oyina iru nya anchẹ nya iJihova à tị́ yẹhị rịrị gbe?

¹⁶ Ebwo ọgugụ nya anchẹ nya iJihova odehe ọlẹ alẹ á la ẹhị ọrịrịị-rịrị nyọka hịhị e-epwoohe ka. Lala Ebiraham, iSera, iDevidi, ịJọn ọngọ hu enyi Ohe, bala alẹng bala anyang ịkịla ịlẹ kị họ kpẹẹkpẹẹ ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ, angịwẹ la ẹhị ọrịrịị-rịrị nyọka hịhị odehe ụka ká Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe Oluhye ka kpeji u-uhye nyaa.—Hib. 11:10.

17. Ịtọ ẹla iyina ahị tị́ ka kụ ẹhị yẹ a-ang ọjẹ́je ọkịla?

¹⁷ Chajị nyọlẹ ká angịhyẹ ịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ jam ẹ-ẹpwụ nya angịnyị nya Ohe alẹ wẹẹ lẹ, ịtọ ẹla ịhyẹ ka wẹ irya nyahị myị́. (Ọwụ. 12:17) Ọ-chụ pwokwita, ányị angịlẹ ká Ohe Oluhye ya ida wụ́ à tị́ ka yẹ ịlaa? Kori ká ọngọhẹ ọọjịra-jịra nyang á hu ịkaa ri bala o-hu ere nwà ẹnụ nya ọ-Họ Kpa Kpịtịya nya Igu nya iJisọsị, ányị a tị́ ka kpọọ? Kori ká ụmụmẹ nya angịlẹ kị ya nyori Ohe nyị ya ida wụ́ ịwa á tị juwa nwà kịlahị-ịlahị bẹẹ? À ka nwụ ịlọng la olo u-uhye nya ọọwa? Ahị ka wẹ ịtọ ẹla ịwẹ a-ang ọjẹ́jẹ ọkịla.