1. Jaabwọ ká Ala iHiburu 12:1 ya, ịyẹ ahị tị́ baba nyọka họ kahị ka jẹ́-ẹ rụnyẹ nya ọhịhị pwụ ocheju?

 ỊBAYỊBỤỤ chụ ọhịhị nyahị ahị angịnyị nya ịKịrayịsị kaka pwoku ụnyẹ. Angịlẹ kị rụnyẹ ọọwa pwụ ocheju ka ye āhị nya ọhịhị ọmyịmyị-ka. (2 Tim. 4:7, 8) Ahị ka maga nyọka rụnyẹ ọwẹ kịnyaa pyii, ọgụgụụgụ nyọlẹ ká ocheju nyamwụ wẹẹ ji ọnaabwọ gụ olene. Ọlẹrụ ịPọlụ kọ rụnyẹ nya ọhịhị pwụ ocheju myị́, ya ang ọlẹ kọ ka dahị ụbwọ kụrụ ụnyẹ ọwẹ. Ọ ya nyori ahị nyị “tụụbwọ hi ang myị́ ang ọlẹ wuu kọ juwa kpahị ata gbileji . . . Kahị cheri kahị juwa kpa ugbodu ojuju onyudiyo rụnyẹ nya ọmyịmyị ọlala ọlẹ ká Ohe Oluhye hunọ hahị lẹẹ gbee kahị ka kpọọ chị eju myị́ mẹ.”—Wa Ala iHiburu 12:1.

2. Ịyẹ à tị́ ri etu nyọka “tụụbwọ hi ang myị́ ang ọlẹ wuu kọ juwa kpahị ata gbileji”?

² Nyọlẹ ká ịPọlụ da ụpwụ nyori ahị nyị “tụụbwọ hi ang myị́ ang ọlẹ wuu kọ juwa kpahị ata gbileji” lẹ, ọ wẹẹ ya nyori olo ọhẹ-lọhẹ nyị́ ji ká ọngịnyị nya ịKịrayịsị nyị ka kpa ka ịnyị? Ehe, ị́nyị ọ wẹẹ ya ka. Ọkọkọ nyọọwa, ọ wẹẹ ya nyori ahị nyị baba nyọka tụụbwọ hi ang myị́ ang ọlẹ kọ ju apyobwuna ka. Olo ịlịnyị ri ịlẹ kị kaa kuhi iwe bala ọ-họ ká ịnyịrọ ka chịịhị pyẹpyẹ. Nyọka jẹ́-ẹ bọhụ, o-ri opyii kahị ka maga ahyaahị nyọka jẹ́ ụma nya olo i-ju apyobwuna ka ịlẹ kị ka gbileehi kẹkpẹ bala ọ-ka tụụbwọ hyaa i-ijata. Ma, áhị tị tịtọ nyọka tụụbwọ hi olo ịlẹ kahị baba nyọka kpa deeji ka ịnyịnyị. Ọ́ ri ịnyị ka aalẹ, ọọwa ka du kahị ka jụ́ ụnyẹ nya ọhịhị ọlẹ rụ ka. (2 Tim. 2:5) Olo iyina ahị tị́ ka kpa pyii?

3. (a) Jaabwọ ká ụpwụ nya Ala ịGaletiya 6:5 ya, olo iyina ahị tị́ ka kpa pyii? (b) Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ? Ịyẹ à tị́ du?

 ³ Wa Ala ịGaletiya 6:5. ỊPọlụ gu ẹnyị nya ịngịhyẹ ọlẹ kahị ka kpa pyii. Ọ da ụpwụ ya nyori “ọng myị́ ọng nyahị wuu ka kpa olo nya ụkụrwọ ọhọhọ ọlẹ kọ chụ́ụhị e-egbeju pyii la ịlọhị lẹ.” Ụkụrwọ ọlẹ ká Ohe Oluhye yẹhị guru ká ọngọngọọng nyahị ka họ, ịPọlụ à wẹẹ ya ẹla rụ́ ẹgẹwẹ lẹ. Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ ang ịlẹ kị ji ẹpwụ nya “olo” ọọwa bala abwọlẹ kahị ka bwu kpọọ. Ịnyịnyị, ahị ka jẹ́ olo i-ju apyobwuna ka ịlẹ kahị kpa bala ọ-jẹ́ jaabwọ kahị ka bwu tụụbwọ hyaa deeji. O-hu olo ọlẹ kọ ri ịnyahị bala ọ-tụụbwọ hi ịlẹ kị baba ka deeji ka dahị ụbwọ nyọka rụnyẹ nya ọhịhị pwụ ocheju myị́.

4. Ịyẹ tị́ du ká ọnụ ọmyịmyị nya ịlọhị o-hu ju iJihova ụ-ụbwọ á ri olo ọkịlaahị-kịla ka? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

⁴ Ọnụ ọmyịmyị nya ịlọhị o-hu ju iJihova ụ-ụbwọ. Ụka kahị hu ịlọhị ju iJihova ụ-ụbwọ, ahị myọnụ nyọka gbịgba họọ bala ọ-ka họ irya nyamwụ. Ahị ka kpa ọnụ ọmyịmyị ọwẹ pyii. Ọ-ka họ ang ọlẹ wuu kahị myọnụ ha iJihova ri  ụkụrwọ ọtụka, ma ó ri olo ọkịlaahị-kịla ka. Ọ lịnyị chajị nyori iJihova họhị kahị ka họ irya nyamwụ. (Ọwụ. 4:11) Ọ họhị la irya nyọka jọ́ọ bala ọgbịgba họọ, ọ tị họhị la abwụma nyịlọmwụ ịnyịnyị. Chajị nyọọwa, ahị jẹ́-ẹ tụ́ jwoo chwẹẹ bala ọ-ka jẹ́ ịpyọ ọkpụkpụ nya ọ-họ irya nyamwụ. (Eje. 40:8) Ịnyịnyị, kori kahị họ irya nya Ohe Oluhye bala ọ-ba Ọnyị nyamwụ jẹ, ahị ka “ye ọmwịịnyọ” ha ịlọhị.—Mat. 11:28-30.

5. Ịyẹ à tị́ ka dang ụbwọ nyọka kpa ọnụ ọmyịmyị nya ịlọng o-hu ju iJihova ụ-ụbwọ myị́? (1 ịJọn 5:3)

⁵ Ányị a tị́ ka bwu kpa olo ọwẹ? Ang imiiye ka jẹ́-ẹ dụbwọ. Ọhọhẹ, kịnyaa la ọ-ju ọháha ọlẹ ka la ẹ-ẹga nya iJihova ọngịrị. À ka jẹ́-ẹ họ ịnyị bwula ọ-kụ irya u-uhye nya ang ịnyịịla ịlẹ wuu kọ họ hang bala ahị ọwawa ịlẹ kọ ya nụwa gbeng. Jaabwọ ká ọháha ọlẹ ka la ẹ-ẹga nya Ohe wẹẹ nwà gụ olene, ịnyịnyị ọ kaa chịng kpẹẹ gụ la ọ-ka jwoo ihi lẹ. (Wa 1 ịJọn 5:3.) Oheeye, gbịla iJisọsị. Ọ jẹ́ họ irya nya Ohe Oluhye myị́ chajị ọ raabwọ ha iJihova nyọka dọọ ụbwọ bala ọ-ya irya nyamwụ wuu nọ u-uhye nya ahị ọwawa ọlẹ kọ ka yé ị-ịlahị. (Hib. 5:7; 12:2) Lala iJisọsị, raabwọ ká iJihova ka ya ọngịrị hang bala ọ-ka kpịtịya nya ẹhị ọrịrịị-rịrị nya ọhịhị ọmyịmyị-ka ụka myị́ ụka. Jaabwọ ká ọháha ọlẹ ka la ẹ-ẹga nya Ohe wẹẹ nwà ká tị wẹẹ gbịla Ọnyị nyamwụ, à ka jẹ́-ẹ họ ọnụ ọmyịmyị nya ịlọng o-hu ju iJihova ụ-ụbwọ jịra myị́.

6. Ịyẹ tị́ du kahị ka họ ụkụrwọ ọlẹ kahị la ẹ-ẹpwụ nya ugbiyegu pyii? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

⁶ Ụkụrwọ nyahị ọla ugbiyegu. Ẹ-ẹpwụ nya ụnyẹ nya ọhịhị ọlẹ kahị wẹẹ rụ, o ri opyii kahị ka la ọháha ẹ-ẹga nya iJihova bala iJisọsị gụ alugbiyegu nyahị. (Mat. 10:37) Ma ọọwa á tị ri ahị ka nyẹẹkpẹ da ụkụrwọ ọlẹ kahị la ẹ-ẹpwụ nya ugbiyegu lala o-ri nyị ja wuhi kpa la ọ-ka họ ẹla há Ohe Oluhye bala ịKịrayịsị lẹ ka. Ọkọkọ nyọọwa, kori kahị ka họ ẹla kpụ Ohe Oluhye bala ịKịrayịsị ịpyọ aalẹ, ahị baba nyọka họ ụkụrwọ ọlẹ kahị la ẹ-ẹpwụ nya ugbiyegu. (1 Tim. 5:4, 8) Ụka kahị họ ịnyị, ahị kaa chị ọkẹkẹnị gụ olene. Ọọ lịnyị chajị iJihova jẹ́ nyori ọkẹkẹnị nyị ka juwa ugbiyegu kori ká ọrụ bala ahụ á kpa awụlẹ la ọháha bala ihi ojuju, ụka ká adịda bala ịnịna á la ọháha ẹ-ẹga nya anyị nyaa bala ọ-mẹ ẹla jáa, bala ụka ká anjwo á ju ihi nya adaa bala ịnaa.—Efe. 5:33; 6:1, 4.

7. Ányị a tị́ ka bwu họ ụkụrwọ ọlẹ ká la ẹ-ẹpwụ nya ugbiyegu?

⁷ Ányị a tị́ ka bwu kpa olo ọwẹ? Kori ká ri ọrụ-ahụ, ahụ lee ọnyị, maga ká dahịhile ẹla ọlẹ ká ịBayịbụụ mẹjẹ. A họ ẹla ọlẹ kọ ri irya nyang lee ọhọhọ nya aloye nyang lee ẹla ọlẹ ká angị jẹ́ ang ya ahụ nyị chịla nyọka họ ka. (Etu 24:3, 4) Jẹ́ ang bwu ẹpwụ nya apwụ ị-da ịBayịbụụ wụlẹ nyahị. Ị kaa mẹ ụgbẹyị ọlẹ kahị ka kpa ẹla ọla ịBayịbụụ họ ụkụrwọ jẹ́ẹhị. Ọ-chụ pwokwita, ụpa nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ kọ ri “Help for the Family” ya ẹla i-ju apyobwuna u-uhye nya akama ịlẹ ká ahụ bala ọrụ, adịda bala ịnịna, tụ́ anjwo i-gu ẹka iwo kụrụ kaa la alẹ. b Maga nyọka kpa ẹla ọlẹ ká ịBayịbụụ ya họ ụkụrwọ kori ká angịkịla ị-la ugbiyegu á dọmwụ myị họ ịnyị ka wẹwẹ. Kori ká họ ịnyị, ugbiyegu nyang ka yé apyobwuna, à tị ka yé ahị ọwawa nya iJihova ịnyịnyị.—1 Pit. 3:1, 2.

8. Ányị eje ọchịchị nyahị à tị́ kaa bwu guhi?

⁸ Ụkụrwọ ọlẹ kahị la u-uhye nya eje ịlẹ kahị chị. IJihova ya āhị nyọka jẹ́-ẹ cheje nya ẹla la ịlọhị hahị, ọ tị tịtọ kahị ka yé apyobwuna nya o-cheje nya ẹla ụ-ụgbẹyị ọnyịịla. Ma, ọ́ tị kaa chewu keehi hi akama nya eje ọtịpyọ  ọchịchị ka ịnyịnyị. (Gal. 6:7, 8) Chajị nyọọwa lẹ, kori kahị yẹ akama ụka kahị cheje nya ẹla ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ bala ọ-ya ẹla lee ọ-họ ẹla ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ, ahị kaa ye myị. Ang ọlẹ kahị họ dọmwụ ka du ká olegu ka ya eje wuhi ụka ọhẹ myị́. Ma, nyọlẹ kahị jẹ́ nyori olo nya eje ọchịchị nyahị ji uhye nyahị-ị̀ wẹẹ, ahị kaa ya ọhọbịrị nyahị dodehe i-ijata, nwụ ẹla ọọwa rịrị bala ọ-cheji ba hi ọ-ka mẹ ẹla ọọwa họ. Ọ-họ ịnyị ka dahị ụbwọ kahị ka jẹ́-ẹ kịnyaa la ụnyẹ nya ọhịhị ọrụrụ.

9. Ịyẹ a tị́ ka jẹ́-ẹ họ kori ka cheje nya ẹla ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ lẹ? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

⁹ Ányị a tị́ ka bwu kpa olo ọwẹ? Kori ká cheje nya ẹla ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ ene lẹ, ịyẹ a tị́ ka jẹ́-ẹ họ? Jẹ́ nyori á ka jẹ́-ẹ yẹ ẹla ọlẹ kọ họ kpá ene lẹ da kaka. A bịrị ụka bala ọngịrị nyịlọng juwa mẹjẹ nyori á họ tịpyọ ka lee ọ-nwụ ịlọng la abyị kaka. Ọkọkọ nyọọwa, ye abyị nyang myị ka maga nyọka kpa iwe-ahụrụ nyang ọlẹẹlẹẹ họ ụkụrwọ ụ-ụgbẹyị ọnyịịla mẹ. Kori ká olegu-ú lang eje u-uhye nya ẹla ọtịpyọ ọlẹ ka họ, kpịlọng keji ká raabwọ ha iJihova, ya abyị nyang joo ka bịlọọ kọ hịnyọhi hang. (Eje. 25:11; 51:3, 4) Yụbwọ beji ha angịlẹ ka họ ẹla wụ ẹjẹ kori ká ọọwa á baba, ká tịtọ nya ụbwọ ọdada ka ẹga nya angịgbahị nya ọjịra-jịra ịnyịnyị. (Jem. 5:14, 15) Jẹ́ ang bwu ọ-jẹ́ họ ka nyang, chajị ká ka mọọ họ kaka. Kori ká họ ịnyị aalẹ, jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova ka yẹng ahyẹẹrwẹrwa bala ọ-dang ụbwọ ụ-ụgbẹyị ọlẹ ka baba.—Eje. 103:8-13.

10. Ịyẹ tị́ du ká irya nyọka họ ang o-kpoye nya ọngịrị nyịlọhị ri olo ọtụka? (Ala ịGaletiya 6:4)

¹⁰ Irya nyọka họ ang o-kpoye nya ọngịrị nyịlọhị. Ahị ka jẹ́-ẹ hu olo ọlẹ kọ kpoye nya ọngịrị nyịlọhị chụ myị́ ụka kahị chụ ịlọhị kaka pwoku angịkịla. (Wa Ala ịGaletiya 6:4.) Kori kahị kaa chụ ịlọhị ka pwoku angịkịla ụka myị́ ụka, ahị ka dọmwụ nyọka yẹ ijiiji nyaa bala ọ-chaa ọnụ myị́. (Gal. 5:26) Ụka kahị ja maga nyọka họ ang ọlẹ ká angịkịla jụ́ họ, ahị kaa gu ịlọhị gbaagbaa kpoye nya abwọlẹ ká ọngịrị bala iwe-ahụrụ nyahị ya iwe da hahị. Kori ká ‘ọ-ka da ẹhị ọrịrịị-rịrị nya ọngịnyị giri-giri á kaa chị ọkịlẹtụ pyẹpyẹ’ aalẹ, ọ-ka ku ang ọlẹ ká ka jụ́ họ myị́ ẹnẹnẹhẹ ka, ka dọmwụ kpụng ọkịlẹtụ enyi gụ wẹẹ. (Etu 13:12) Ọ-họ ịnyị ka nuhi ọngịrị bala o-du kahị ka jụ́ ụnyẹ nya ọhịhị ọlẹ rụ gbuu ka.—Etu 24:10.

11. Ịyẹ tị́ ka dang ụbwọ nyọka ya irya nịrọ ang ọlẹ kọ kịla ọngịrị nyang kịla ka?

¹¹ Ányị a tị́ ka bwu tụụbwọ hi olo ọwẹ? A yẹhị rịrị nyọka họ ang ọlẹ ká iJihova tịtọ bwu ẹga nyang ka lẹ ka. IJihova á yẹhị guru nyori à ka hu ang ọlẹ ka la ka, họọ ka. (2 Kọr. 8:12) Jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova á kaa chụ ang ọlẹ ka họ kaka pwoku ịnya angịkịla ka. (Mat. 25:20-23) Ụkụrwọ ọlẹ ka wẹẹ họ la ọkịlẹtụ nyang wuu, ọmyịmyị ọlala nyang bala ọhụ ọbaba nyang myọọ lẹhị. Kpịlọng keji ka jẹ́ nyori a-ang myị́ ang ọlẹ kọ ri irya nyang wuu a ka jẹ́-ẹ họ lẹẹlẹẹ ka ọọlajị nya ẹka, ịnyịrọ ogogo bala iwe-ahụrụ nyang ọ-la lẹẹlẹẹ. Lala ịBasịlayị, nwụlanọ nyọka pehi ụkụrwọ ọlẹ kị ya hang kori ká ịnyịrọ ogogo lee iwe-ahụrụ nyang á du ka ka jwọọ họ myị́ ka. (2 Sam. 19:35, 36) Lala iMosisi, myọnụ nya ụbwọ ọdada ká chụ ụkụrwọ ebwo ha angịkịla ụka kọ baba. (Ehe. 18:21, 22) Ịlọng ọ-kpa keji ọlịnyị ka du ká ka yahị guru ang ọlẹ kọ kịlang kịla ẹ-ẹpwụ nya ụnyẹ nya ọhịhị ọlẹ ka wẹẹ rụ ka.

12. Eje ọtịpyọ ọlẹ ká angịkịla chị ri abyị nyahị? Ịyẹ tị́ du kahị ya ịnyị?

¹² Ịlọhị ọ-kpụ abyị u-uhye nya eje ọtịpyọ ọlẹ ká angịkịla chị. Áhị ka jẹ́-ẹ cheje nya ẹla ha angịkịla ka; áhị tị ka jẹ́-ẹ chewu kyaa hi ang ọtịpyọ ọlẹ kọ kaa tụ́ eje ọlịnyị da ka. Ọ-chụ pwokwita, ọnyị ọlẹng lee ọnyang ka chụ nyọka hwabwọ la ọgbịgba ha iJihova myị́. Eje  ọchịchị ọlịnyị kaa kpa ọjụjụ ọtụka wẹ adịda bala ịnịna. Ma adịda bala ịnịna ịlẹ kị kpịlaa abyị chajị nya eje ọchịchị ọtịpyọ nya ọnyị nyaa hu olo ọtụka chụ ịlaa. Olo ọlẹ ká iJihova yahị guru kị ka kpa à wẹ ka.—Rom. 14:12.

13. Ányị adịda bala ịnịna à tị́ ka bwu bọhụ ụka ká ọnyị nyaa á cheje ọtịpyọ?

¹³ Ányị a tị́ ka bwu tụụbwọ hi olo ọwẹ? Jẹ́ nyori iJihova ya ẹga da hahị wuu kahị ka cheje nya ẹla la ịlọhị. Ọ ya iwe ha ọngọngọọng nyahị kọ ka chụ ẹla ọlẹ kọ họ́ọ. Ọ-ka gbịgba họọ lee ọ-ka gbịgba họọ ka, ji ẹpwụ nya iwe ọọwa ịnyịnyị. IJihova jẹ́ nyori á ri adịda lee ịnịna ọlẹ kọ la kpẹẹkpẹẹ ka; ang ọlẹ ká ka jụ́ họ la ọngịrị nyang myị́, ọ tịtọ bwu ẹga nyang lẹ. Eje ọlẹ ká ọnyị nyang chị ri olo nyịlọmwụ, ị-ịnyang ahụ ka. (Etu 20:11) Tị wẹẹ, à ka juwa kụ irya u-uhye nya ẹga ọlẹ ka jẹ́ họ ka lala adịda lee ịnịna myị́. O ri ịnyị aalẹ, ya je iJihova jaabwọ kọ lang ká bịlọọ kọ ka hịnyọhi hang. Ọ jẹ́ nyori ahụ nyị́ ka jẹ́-ẹ tịrị ụka ẹkpẹ bala ọ-yẹ ẹla ọlẹ kọ họ ene lẹ da kaka. Ọ́ tị yahị guru nyori à ka myị́ akama nya eje ọtịpyọ ọlẹ ká ọnyị nyang chị hyoo ka ịnyịnyị. Kpịtịya nyori kori ká ọnyị nyang á maga nyọka tịrẹkpẹ wẹ ẹga nya iJihova, Ọ nwụlanọ nyọka yoo tịrẹkpẹ.—Luk. 15:18-20.

14. Ịyẹ tị́ du ká ịlọhị ọ-kpụ abyị kpoye-kpoye ri olo ọlẹ kahị ka tụụbwọ hi?

¹⁴ Ịlọhị ọ-kpụ abyị kpoye-kpoye. Ụka kahị họ ọhọbịrị, ọ la kpakpa nyọka kpụ ịlọhị abyị. Ma, ịlọhị ọ-kpụ abyị kpoye-kpoye ri olo ọlẹ kọ baba kahị ka kpa ẹnẹnẹhẹ ka. O ri olo ọlẹ kahị ka tụụbwọ hi pyii. Ányị ahị tị́ ka họ kahị ka jẹ́ kori kahị ja kpụ ịlọhị abyị kpoye-kpoye? Kori kahị ya ọhọbịrị nyahị dodehe, ya irya da, bala ọ-wẹẹ maga nyịlẹhị-ịlẹhị nyọka ma ọhọbịrị ọọwa họ kaka lẹ aalẹ, ahị ka jẹ́-ẹ dahịhile nyori iJihova hịnyọhi hahị lẹ. (Ụkụr. 3:19) Kori kahị hu ẹta-ẹdịyẹ ịwẹ kpá lẹ, iJihova á tịtọ kahị ka kịnyaa la ọ-kpụ ịlọhị abyị kaka. Ọ jẹ́ jaabwọ ká abyị ọ-kpụ ịlọhị ụka myị́ ụka tịpyọ kaka ba. (Eje. 31:10) Kori kahị la ọkịlẹtụ o-tolujwo lụmẹ kaka kpoye, abwọ ka chị́ịhị  pyẹpyẹ ẹ-ẹpwụ nya ụnyẹ nya ọhịhị ọ-rụrụ myị́.—2 Kọr. 2:7.

15. Ịyẹ à tị́ ka dahị ụbwọ ụka kahị ja kpụ ịlọhị abyị kpoye-kpoye? (1 ịJọn 3:19, 20) (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

¹⁵ Ányị a tị́ ka bwu tụụbwọ hi olo ọwẹ? Ụka ká ja kpụ ịlọng abyị kpoye-kpoye, maga ká kpịtịya nyori Ohe kaa “hịnyọhi hahị” ọlam-ọlam. (Eje. 130:4) Ụka kọ hịnyọhi ha angịlẹ kị ya irya da ọlam-ọlam lẹ aalẹ, ọ myọnụ yẹkẹẹ: “M ka kpịtịya nyang inyibyi ịlẹ kị họ kaka.” (Jer. 31:34) Ọọwa mẹjẹ nyori iJihova-á ka kụ irya u-uhye nya ọhọbịrị ọlẹ ka họ lụka ọkẹkpẹ kọ tị hịnyọhi hang lẹ kaka. Lẹ, a me irya nyori akama ọlẹ ka wẹẹ yẹ lẹẹlẹẹ ọọlajị nya ọhọbịrị ọlẹ ka họ mẹjẹ nyori iJihova á hịnyọhi hang ka lẹ ka. A tị yẹ ịlọng akama chajị nyori ọhọbịrị ọlẹ ka họ lụka ọkẹkpẹ du ka jẹ́-ẹ họ ụkụrwọ nya iJihova gbuu lẹẹlẹẹ ka lẹ ka. IJihova á kaa kpụ ịlọmwụ ịtịya nya ọhọbịrị ọlẹ ká họ lụka ọkẹkpẹ ka, lẹ ahụ a kpụ ịlọng ịtịya kaka ịnyịnyị.—Wa 1 ịJọn 3:19, 20.

16. Lala angị rụnyẹ, ẹlịyẹ ahị tị́ ka jẹ́ pyii?

¹⁶ Jaabwọ kahị wẹẹ rụnyẹ nya ọhịhị, ahị ka “rụnyẹ . . . ọgwọgụ, chajị kị ka jẹ́-ẹ [dahị] ogu nyamwụ lụka ọhyẹẹkpẹ” lee kahị ka jẹ́-ẹ kụrụ. (1 Kọr. 9:24) Ahị ka jẹ́-ẹ họ ịnyị myị́ kori kahị jẹ́ ọdatị nya olo ịlẹ kahị baba nyọka kpa bala ịlẹ kahị ka tụụbwọ hi. Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị kụ ẹhị yẹ ang ịmanyị-ịmanyị ịlẹ kahị ka kpa bala ịlẹ kahị ka tụụbwọ hi pyii lẹ. Ma, ị-ịwa wuu ahị ka jẹ́-ẹ gu ẹnyị ka. IJisọsị ya nyori “ang oriri kpoye nya oyi bala ere ọnwanwa juwa ya bala imahị nya ang-abwọ nya ọhịhị ọlẹ” nyị ka hu ọkịlẹtụ ọ-kpụ enyi hahị myị́. (Luk. 21:34) Ụpwụ ịgọgọ ọwẹ bala ịkịla ka dang ụbwọ nyọka jẹ́ ẹga ọlẹ ka baba nyọka nwụhọ jaabwọ ka wẹẹ rụnyẹ nya ọhịhị.

17. Ịyẹ tị́ du kahị ka jẹ́ myị̀myị̀ nyori ahị ka kụrụ ụ-ụnyẹ nya ọhịhị?

¹⁷ Ahị ka jẹ́-ẹ jẹ́ myị̀myị̀ nyori ahị ka kụrụ ụ-ụnyẹ nya ọhịhị myị́ chajị iJihova ka ya ọngịrị ọlẹ kahị baba hahị. (Ayị. 40:29-31) Chajị nyọọwa lẹ, ụnyẹ á jụ́ng la ọ-rụrụ ka! Gbịla ọlẹrụ ịPọlụ kọ rụnyẹ la ọngịrị-ọngịrị nyọka ye ang-ogu ọlẹ kọ nụwa ị-ịlahị nyamwụ. (Filip. 3:13, 14) Ọngọngọhẹ á ka jẹ́-ẹ rụnyẹ ọwẹ hang ka, ma bwula ụbwọ ọdada nya iJihova à ka jwọọ rụ myị́. IJihova ka da dang ụbwọ jụ olo nyang kpa bala ọ-ka tụụbwọ hi ịlẹ ka baba nyọka kpa ka. (Eje. 68:19) Nyọlẹ ká iJihova ji oye nyang wẹẹ, à ka jẹ́-ẹ rụnyẹ nyang la ọhụ ọbaba kpụ a ka kụrụ myị́!