ANG ỌJẸ́JẸ 31
EJE 12 Great God, Jehovah
Ang Ọlẹ ká IJihova Họ Nyọka Chị Angịnyị Ehe Da
“Alodehe ọlẹ há Ohe Oluhye lụmẹ gbee kọ du Ọnyẹwẹ olookpokpo nyamwụ warị kaka gbu wọnụ nyaa ju.”—JỌN. 3:16.
ẸHỊ NYA ẸLA
Ahị ka yẹ abwọlẹ ká iJihova họ kọ chịkpẹẹ hahị nyọka ma uya ta ọhọbịrị bala ọ-ka jẹ́-ẹ họ ẹla kpọọ ịpyọ. Ahị ka yẹ ịnyịnyị jaabwọ kọ họ kọ chịkpẹẹ kahị ka jẹ́-ẹ hịhị gboyi myị́ oyi la ọ-ka họ ịhọbịrị kaka.
1-2. (a) Ịyẹ à tị́ ri ọhọbịrị? Ányị ahị tị́ ka bwu kụrụ ẹ-ẹpwụ nya uya ọlẹ kahị wẹẹ ma ta ọhọbịrị? (Yẹ “Omyi Ẹla Ọdawụlẹ” ịnyịnyị.) (b) Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ bala ịkịla ịlẹpwụ nya Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji ọlẹ? (Yẹ ẹga ọlẹ kọ ri, “Ẹla Ọlẹ ká Angị Wa Ụpwụ ka Jẹ́” ẹ-ẹpwụ nya ụpwụ ọlẹ ịnyịnyị.)
Ọ KA háng nyọka jẹ́ jaabwọ ká há iJihova Ohe Oluhye kaka ba? Ụgbẹyị ọnyịịla ọhẹ ọlẹ ká ka bwu yẹ́ ọwẹwẹ nya ẹlẹwẹ lẹẹ: Jẹ́ ang u-uhye nya ụkụrwọ ọlẹ ká Ohe họ nyọka chịng da bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala igu. Ọhọbịrị a ri oluji onyobyi ọlẹ ká ka jẹ́-ẹ kụrụ la ịlọng myị́ ka. Ahị wuu kaa họ ọhọbịrị ẹnụ myị́ ẹnụ, ahị tị kaa gbu ọọlajị nya ọhọbịrị ịnyịnyị. (Rom. 5:12) Ma, oja ọnyịịla ji. IJihova myọnụ nyọka gbahị kpehe bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala igu gbanggbang!
2 Ọ lala ẹka 6,000 kam kẹkpẹ myị́ ká iJihova wẹẹ da angịnyị ehe ụbwọ nyọka ma uya kụrụ ọhọbịrị lẹ. Ịyẹ tị́ du? Chajị ahị họ́ọ. Angịnyị ehe họ́ọ bwu ọmwụ ọdada, lẹ ọ họ ang lụmẹ-lụmẹ nyọka daa ụbwọ kụrụ uya ọwẹ. Ohe jẹ́ nyori ọhọbịrị kaa kpa igu wẹ ọngịnyị, ọ́ tị tịtọ kahị ka gbu ka. Ọ tịtọ kahị ka hịhị gboyi myị́ oyi. (Rom. 6:23) Ang ọlẹ kọ tịtọ hang ahụ ịnyịnyị à wẹ lẹ. Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ ịtọ ẹla ịta ịlẹ: (1) Ẹhị ọrịrịị-rịrị oyina iJihova à tị́ ya ha angịnyị ehe ịlẹ kị ri alịhọbịrị? (2) Ányị alụka onyogo à tị́ họ ká ẹla nyaa kpụ Ohe ịpyọ nanana nyori ị́ la kpẹẹkpẹẹ ka? (3) Ịyẹ iJisọsị à tị́ họ nyọka chị angịnyị ehe da bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala igu?
ẸHỊ ỌRỊRỊỊ-RỊRỊ OYINA IJIHOVA À TỊ́ YA HA ANGỊNYỊ EHE?
3. Ányị Adam bala Iivu à tị́ bwu wẹ ka ri alịhọbịrị?
3 Ụka ká iJihova họ ọlẹng bala ọnyang nya ọgbanyẹ, ọ tịtọ kị ka chị ọkẹkẹnị. Ọ ya ẹpwa ọnyịịla-ọnyịịla haa, ọ ya āhị nya awụlẹ oyeye haa, bala ụkụrwọ ọ-kpịpyọ. Ị ka ma anyị myị odehe ọlẹ, kị ka yẹ odehe lẹpwụ-lẹpwụ da kaka ri ịparadayịsị lala iku nya Idẹn. Ọ ya ehile ọchịkpẹẹ ọhẹ haa. Ọ tị daa ọna nyori kori kị chụ nyọka tọchị-tọchị bịrị ehile ọwẹ aalẹ, ọhọbịrị ọọwa ka kpa igu waa. Ahị jẹ́ ẹla ọlẹ kọ họ. Olegu Onyobyi, kọ la ọháha ẹ-ẹga nya Ohe lee angịnyị ehe ka, wẹ kaka pyịraa ju ka ẹpwụ nya ọhọbịrị. Adam bala Iivu họ ẹla ọlẹ ká Olegu Onyobyi byaa. Ị họ ọhọbịrị, ọkọkọ nyọka dahịhile Adaa ọlẹ kọ la ọháha. Jaabwọ kahị jẹ́, ẹla ọlẹ ká iJihova ya họ jịra ịnyịlẹhị. Adam bala Iivu yẹ akama ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyaa wuu ọọlajị nya egbeju ọnyọọngịrị. Ị dọmwụ nyọka chị okwirichi bala ọ-gbu ụka ohyẹẹkpẹ ịnyịnyị.—Ọmwụ. 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5.
4. Ịyẹ tị́ du ká ọhọbịrị wụ iJihova ẹjẹ? (Ala iRom 8:20, 21)
4 IJihova họ ị da ẹla o-tolujwo ọwẹ ju ị-ịBayịbụụ chajị kahị ka jẹ́ ẹla ọkpọnchị ọhẹ. Ọ dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ang odudu ká ọhọbịrị wọọ ẹjẹ nyịlẹhị-ịlẹhị. Ọhọbịrị kaa chịhị ebwo hi Adahị, ọ tị kaa kpa igu wahị ịnyịnyị. (Ayị. 59:2) IJihova bala angịnyị ehe wụ Ohe Onyobyi ẹjẹ. Ịnyị à du kọ pyịrị Adam bala Iivu ju ka ẹpwụ nya ọhọbịrị lẹ, ọ tị wẹẹ kpa ọhọbịrị ọọwa mahị yẹ daalẹ wẹẹ. Ọ ka kụ irya myị́ nyori ọ la ọkụrụ-kụrụ ọtụka i-iku nya Idẹn lẹ. Ma, ọ́ tị jẹ́ jaabwọ ká iJihova la ọháha kaka ba ka. Ohe á yẹ irya ọlẹ kọ la jahị da anyị ịtụma nya Adam bala Iivu da kpong-kpong ka. Angịnyị ehe họ́ọ, lẹ ọ ya ẹhị ọrịrịị-rịrị haa ahyaahị. (Wa Ala iRom 8:20, 21.) IJihova jẹ́ nyori angịhyẹ nya anyị ịtụma ịịwa nyị ka chụ nyọka la ọháha ẹ-ẹga nyamwụ bala ọ-ka tịtọ nya ụbwọ ọdada nyamwụ nyọka ma uya ta ọhọbịrị. Nyọlẹ ká ọwa à tị ri Adaa bala Ọngọ haa họ wẹẹ, ọ ka wụrụ ụgbẹyị da haa nyọka la ịlaa bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala ọ-ka jẹ́-ẹ tụ jwoo chwẹẹ. Ịyẹ iJihova à tị́ ka họ chajị ká ẹla ịwẹ wuu ka chịkpẹẹ?
5. Ẹhị ọrịrịị-rịrị oyina iJihova à tị́ ya ha angịnyị ehe nyọlẹ ká Adam bala Iivu họ ọhọbịrị kpá? (Ọmwụ Ọdada 3:15)
5 Wa Ọmwụ Ọdada 3:15. Bwula ọmwụ ọyẹyẹ ọwẹ, iJihova ya ẹhị ọrịrịị-rịrị ha angịnyị ehe. Ọ ya ẹla ọlẹ kọ ka họ ta Olegu Onyobyi. Ohe ya neeji nyori “ọnyị” ọhẹ nyị ka chị angịnyị ehe da. Ọnyị ọọwa ka ta Olegu Onyobyi ayịreji ụka ohyẹẹkpẹ, bala ọ-ka nwụla ang ịlẹ wuu kọ bịrị i-iku nya Idẹn. (1 Jọn. 3:8) Ma, ọnyị ọọwa tị ka yẹ akama ẹ-ẹpwụ nya ụkụrwọ ọwẹ. Olegu Onyobyi ka họ kị ka nwọọ. Ẹlẹwẹ ka jụ iJihova kpoye-kpoye. Ma ọjụjụ ọọwa á tị ka ri ododu ka chajị ụka ohyẹẹkpẹ, iru nya angịnyị ehe ịlẹ kahị ka jụ wa myị́ ka, ka la ọchịda bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala igu!
ÁNYỊ ANGỊNYỊ EHE ỊLỤKA ONYOGO À TỊ́ BWU HỌ ẸLA KPỤ OHE ỊPYỌ MYỊ́?
6. Ẹlịyẹ Ebẹlụ, iNuwa bala angịkịla ịlẹ kị la ọmyịmyị à tị́ họ nyọka tụ ju iJihova chwẹẹ?
6 Ẹka lụmẹ-lụmẹ ka ịlahị nyọọwa, iJihova họ ọ la gede-gede dụmwọ-dụmwọ nyori ọ chịkpẹẹ ká angịnyị ehe ịlẹ kị ri alịhọbịrị ka jẹ́-ẹ tụ jwoo chwẹẹ. Ebẹlụ ọnyị oheeye nya Adam bala Iivu, à ri ọngọ ọhọhẹ ọlẹ kọ la ọmyịmyị ẹ-ẹga nya iJihova nyọlẹ ká angịnyị la egbeju ọngịrị i-iku nya Idẹn kpá lẹ. Nyọlẹ ká Ebẹlụ la ọháha ẹ-ẹga nya iJihova bala ọ-tịtọ nyọka họ ẹla kpọọ ịpyọ bala ọ-tụ jwoo chwẹẹ wẹẹ, ọ ya ang kịliya ha Ohe. Ebẹlụ ri ọngọgbikpịlọ, lẹ ọ wu agba nya ịkpịlọ nyamwụ ịhyẹ lẹ, ọ nwaa ya kịliya ha iJihova lẹlẹ. Ányị iJihova à tị́ họ u-uhye nya ọọwa? Ọ “ye Ebẹlụ ayịdang bala ọhaha nyamwụ ọọwa hiigu-hiigu.” (Ọmwụ. 4:4) Iya ọkịlaa-kịla nya angịkịla ịlẹ kị la ọháha ẹ-ẹga nya iJihova bala ọ-dahịhilọọ myọọ lẹhị ịnyịnyị. Ọngọhẹ ọlịnyị ri iNuwa. (Ọmwụ. 8:20, 21) Bwula o-ye iya ịkịlaa-kịla ịlịnyị myị, iJihova mẹjẹ nyori angịnyị ehe ịlẹ kị ri alọhọbịrị ka jẹ́-ẹ họ ẹla kpọọ ịpyọ bala ọ-tụ jwọọ chwẹẹ. b
7. Ẹlịyẹ ahị tị́ jẹ́ bwu ang ọlẹ ká Ebiraham myọnụ nyọka họ?
7 IJihova byi Ebiraham, kọ ri ọngọ la ọmyịmyị ọtụka-ọtụka nyori nyị họ ẹlẹhẹ ọlẹ kọ lujwo nyịlẹhị-ịlẹhị. Ọ byoo nyị hu Ayịsiki ọnyị nyamwụ kịliya. Ẹlẹwẹ ka lujwo ha Ebiraham yẹẹyẹẹ. Kpọkpọọkpọ, ọ nwụlanọ nyọka họ jaabwọ ká Ohe byoo. Ma Ohe tị hwoo abwọ ụka ọlẹ kọ wẹẹ ka nwụ ọnyị nyamwụ. Oja ọwẹ tị mẹ ẹlẹhẹ ọlẹ ká iJihova ka họ jẹẹhị. IJihova nwụlanọ nyọka hu Ọnyị ọlịkẹjẹ nyamwụ kịliya. Angịnyị ehe há iJihova yẹẹyẹẹ.—Ọmwụ. 22:1-18.
8. Ẹlịyẹ ahị tị́ jẹ́ u-uhye nya iyo ịdatị-datị ịlẹ kị kaa kpa kịliya lụka nya Ehile nya iMosisi? (Ala iLivayị 4:27-29; 17:11)
8 Ẹka ohu ịmanyị tị́ ka ịlahị nyọọwa, ká Ohe ya Ehile ha ala Isirẹlụ, o byaa nyị ya iyo kịliya chajị kị ka yé ọ-hịnyọhi nya ịhọbịrị nyaa. (Wa Ala iLivayị 4:27-29; 17:11.) Iya ịkịlaa-kịla ịịwa mẹjẹ nyori iJihova ja ka họ ang ọtụka ọlẹ kọ há gụgụ wuu nyọka chị angịnyị ehe da bwu ọhọbịrị gbang-gbang. Ohe ya irya ha alọmwụ nyamwụ nyọka da ẹla u-uhye nya ọnyị ọlẹ kọ myọnụ, kọ tị wẹ ka ri Ọnyị ọlẹ kọ há Ohe gụgụ wuu nyori nyị ka yẹ akama gbee kị ka nwọọ. Ị ka nwọọ lala ọkpịlọ ọlẹ kị kaa ya kịliya. (Ayị. 53:1-12) Kụ irya wẹẹ: IJihova ka hu Ọnyị ọlịkẹjẹ nyamwụ kịliya chajị kọ ka chị angịnyị ehe da bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala igu. Ang ọtụka à wẹ ká iJihova họ lẹ, ọ tị họọ chajị nyang ịnyịnyị!
ẸLỊYẸ IJISỌSỊ À TỊ́ HỌ?
9. Ẹlịyẹ ịJọn Ọngọ Hu Enyi Ohe à tị́ ya u-uhye nya iJisọsị? (Ala iHiburu 9:22; 10:1-4, 12)
9 La ẹka nya 29 C.E., ịJọn Ọngọ Hu Enyi Ohe yẹ iJisọsị ọla ịNasareti lẹ ọ yẹkẹẹ: “Anụ chẹhị kele kaka yẹ ọngọlẹ kọ ri Ọnyị ọkpịlọ nya Ohe Oluhye ọlẹ kọ wẹẹ ka tụ ibyi nya ọhọbịrị ọhọhọ nya alodehe wuu.” (Jọn. 1:29) Ẹlẹwẹ mẹjẹ nyori iJisọsị à ri ọnyị ọdatị ọlẹ ká Ohe myọnụ lụka ọkẹkpẹ lẹ. IJisọsị ka ya ịlọmwụ kịliya. Ọnyị nya Ohe pweeji ụka ohyẹẹkpẹ nyọka chị angịnyị ehe da bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị gbang-gbang lẹ.—Wa Ala iHiburu 9:22; 10:1-4, 12.
10. Ányị iJisọsị à tị́ mẹjẹ nyori ọ ‘warị kọ ka kpa alịhọbịrị nya tịrẹkpẹ’?
10 IJisọsị kaa ya ẹhị rịrị gụgụụgụ u-uhye nyọka da angịlẹ kị yẹ ịlaa nya angị ịtịpyọ ọọlajị nya ịhọbịrị ịlẹ kị họ ụbwọ. Ọ wụraa nyọka ri angịjụgbẹyị nyamwụ. Ọ jẹ́ nyori ọhọbịrị à ri ang o-ju ọmwụ nya akama nya angịnyị ehe lẹ. Lẹ, ọ kaa da angịlẹ kị ja yẹ akama ọọlajị nya ọhọbịrị nyaa ụbwọ. Ọ kpa ọ-chụ pwokwita ọhẹ da ẹlẹwẹ wụlẹ yẹkẹẹ: “Ube utoji ọkaka ka ẹga nya idongkita, á kaa baba ha angịlẹ kị la ịnyịrọ ogogo ka! Kẹnẹ-kẹnẹ, angịlẹ ká ẹdụrụ á jụ ene lẹ, mẹ ịnyị.” Ọ myị́myị́ yẹkẹẹ: “Aangịlẹ kị hu ịlaa nya alabwẹla ọnyịịla, m warị wẹ odehe ọlẹ kam ka wụrụ ka. Ma, m warị kam ka kpa alọhọbịrị nya tịrẹkpẹ warị wẹ ụgbẹyị nya irya ọyẹda ịnyị.” (Mat. 9:12, 13) Ịnyị iJisọsị à tị họ ịlẹhị lẹ. Ọ hịnyọhi ịhọbịrị nya ọnyang ọlẹ kọ kpa egbejida hịlọọ ata. (Luk. 7:37-50) Ọ mẹ ẹlịlẹhị ịkpọnchị jẹ ọnyang nya ala iSameriya ọ-ọnụ nya ịwẹẹlụ, nanana nyori ọ jẹ́ kọ ri ọngọ kaa họ ụya. (Jọn. 4:7, 17-19, 25, 26) Ohe dọmwụ ya ọngịrị ha iJisọsị nyọka ta igu, kọ ri uri nya ọhọbịrị ọlẹ kọ tịpyọ gụgụ wuu ayịreji. Ányị ọ tị bwu họ ịnyị? IJisọsị wule angịnyị eji bwula igu—alẹng bala anyang, anjwo tụ angịgbahị.—Mat. 11:5.
11. Ịyẹ tị́ du ká alịhọbịrị jẹ́ tụ ba iJisọsị myị́?
11 Ahị ka yẹ ang odudu ká angịlẹ kị dọmwụ kaa họ ang ọtịpyọ jẹ́-ẹ tụ ba iJisọsị myị́. Ọ jẹ́ jaabwọ ká iwe-ahụrụ nyaa laa, lẹ ọ kaa yẹ ahyẹẹrwẹrwa nyaa. Ị kaa la ịlaa ẹ-ẹga nya iJisọsị. (Luk. 15:1, 2) IJisọsị daa ọlẹẹkwaa chajị nyọlẹ kị la ọmyịmyị ẹ-ẹga nyamwụ bala ọ-haa ọnahị ịnyịnyị. (Luk. 19:1-10) IJisọsị yẹ angịnyị ahyẹẹrwẹrwa jaabwọ ká Adamwụ kaa họ kpangga. (Jọn. 14:9) Abwọlẹ ká iJisọsị kaa ya ẹla bala ọ-họ ẹla ẹ-ẹga nya angịnyị mẹjẹ nyori Adamwụ kaa yẹ ahyẹẹrwẹrwa bala ọ-la ọháha ẹ-ẹga nya alịhọbịrị, ọ tị tịtọ nyọka daa ụbwọ kị ka ma uya kụrụ ọhọbịrị ịnyịnyị. IJisọsị da angịnyị ụbwọ kị ka la irya nyọka yẹ ọhịhị nyaa da bala ọ-ka bọọ jẹ.—Luk. 5:27, 28.
12. Ẹlịyẹ iJisọsị à tị́ byi angịjụgbẹyị nyamwụ u-uhye nya ụgbẹyị ọlẹ kọ ka bwu gbu?
12 IJisọsị jẹ́ nyori ọ ja ka ya ọhịhị nyamwụ kịliya. Ọ byi angịjụgbẹyị nyamwụ gụ́ ụka ookpokpo nyori nyị ka pyịrị ọwa ha bala ọ-nwụ ọwa u-uhye nya okoji. (Mat. 17:22; 20:18, 19) Ọ jẹ́ nyori iya ọkịlaa-kịla nyamwụ ka hu ọhọbịrị nya alodehe kpa rụ jaabwọ ká ịJọn ya dodehe, ká alọmwụ tị ya neeji ịnyịnyị. IJisọsị ya ịnyịnyị nyori ụka kọ gbu kpá, ọ ka “gbile angịnyị ehe” ụma ọnyị myị́ ọnyị ba ịlọmwụ. (Jọn. 12:32) Angịnyị ehe ịlẹ kị ri alịhọbịrị ka jẹ́-ẹ họ ẹla kpụ iJihova ịpyọ bwula o-ye iJisọsị myị nya Ayịbaba nyaa bala ọ-dịrẹ ọgụ-ẹpẹtẹ nyamwụ. Kori kị họ ịnyị, ị ka “gbocho bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị ọhọhọ” ụka ohyẹẹkpẹ. (Rom. 6:14, 18, 22; Jọn. 8:32) Lẹ, iJisọsị myọnụ nyọka gbu igu ọnyuujujwo la ugbodu ojuju chajị kọ ka chịhị da.—Jọn. 10:17, 18.
13. Ányị iJisọsị à tị́ bwu gbu? Ẹlịyẹ igu nyamwụ à tị́ mẹjẹẹhị u-uhye nya iJihova? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
13 Ị pyịrị iJisọsị ha, ị woo, doo ido, chị ala bọọ, ya eje woo kịrọrọ, bala ọ-yọọ akama ịnyịnyị. Alisoja myị́myị́ kpọọ ka ẹga kị ka nwọọ, ọọwa ị gwoo ilo ba okoji lẹlẹ. Ọ jụ Ohe Oluhye Adamwụ yẹẹyẹẹ nyọka yẹ jaabwọ kọ wẹẹ bọhụ la ọmyịmyị ẹ-ẹpwụ nya ajụjụ ọwẹ wuu. IJihova la ọngịrị nyọka chewu ke Ọnyị nyamwụ hi akama ọwẹ, ma ọ tị wu ọngịrị ọtụka nyamwụ ọọwa kpa. Ịyẹ tị́ du? Ẹlịyẹ à tị́ ka du ká Adịda ọ-la ọháha ka myị-ị họ ẹla ọlịịwẹ? IJisọsị yẹkẹẹ: “Alodehe ọlẹ há Ohe Oluhye lụmẹ gbee kọ du Ọnyẹwẹ olookpokpo nyamwụ warị kaka gbu wọnụ nyaa ju, chajị ká ọng myị́ ọng ọlẹ kọ myị lọọ lẹ, á ka ta ayịreji kaka. Ma, kọ ka la ọhịhị ọmyịmyị-ka.”—Jọn. 3:16.
Ọ jụ iJihova yẹẹyẹẹ ụka kọ ya iwe da kị nwụ Ọnyị nyamwụ chajị nyọka gbahị kpehe bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala igu (Yẹ ọgba 13)
14. Ẹlịyẹ iya ọkịlaa-kịla nya iJisọsị à tị́ mẹjẹng?
14 Iya ọkịlaa-kịla nya iJisọsị à ri ang ọlẹ kọ mẹjẹ gụ́gụ wuu nyori iJihova la ọháha ẹ-ẹga nya anyị ịtụma nya Adam bala Iivu lẹ. Ọ mẹjẹ nyori à há iJihova yẹẹyẹẹ. Ọ hu Ọnyị ọlịkẹjẹ nyamwụ kịliya, bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ọjụjụ ọtụka-ọtụka chajị nyọka chịng da bwu ẹpwụ nya ọhọbịrị bala igu. (1 Jọn. 4:9, 10) Nyịlẹhị-ịlẹhị, ọ tịtọ nyọka da ọngọngọọng nyahị ụbwọ nyọka ma uya ta ọhọbịrị, kahị tị ka kụrụ!
15. Ẹlịyẹ ahị tị́ ka họ pyii nyọka yé apyobwuna bwu iya ọkịlaa-kịla nya iJisọsị?
15 Iya ọkịlaa-kịla nya Ọnyị ọlịkẹjẹ nya Ohe, kọ ri āhị ọlẹ kọ gụgụ wuu, họ ọ chịkpẹẹ kahị ka yé ọ-hịnyọhi nya ịhọbịrị nyahị. Ma nyọka jẹ́-ẹ yé ọ-hịnyọhi bwu ẹga nya Ohe, ahị baba nyọka họ ịngịhyẹ. Ịyẹ à tị́ ri ang ọọwa? ỊJọn ọngọ hu enyi Ohe bala iJisọsị la ịlọmwụ wẹ ẹlẹwẹ yẹkẹẹ: “Anụ yẹ irya da bwu ẹpwụ nya ịhọbịrị ịhọhọ nyanụ wuu mẹ. Chajị ụka nya ịpyị-adịrahụ nya epwoohe ju chwẹẹ lụmẹ lẹ.” (Mat. 3:1, 2; 4:17) Lẹ, irya ọ-yẹda ri ẹla ọkpọnchị ọlẹ kahị ka họ kori kahị tịtọ nyọka kụrụ ọhọbịrị ịnyịlẹhị bala ọ-ka tụ ju Adahị ọ-la ọháha chwẹẹ. Ma ẹlịyẹ à tị́ ji ẹpwụ nya irya ọ-yẹda? Ányị ọ tị́ ka dahị ụbwọ nyọka họ ẹla kpụ iJihova ịpyọ nanana nyori ahị ri alịhọbịrị? Ang ọjẹ́jẹ ọkịla ka wẹ ịtọ ẹla ịwẹ.
EJE 18 Grateful for the Ransom
a OMYI ẸLA ỌDAWỤLẸ: Ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ, omyi ẹla ọlẹ kọ ri “ọhọbịrị” ka ri ọ-ka họ ang ọtịpyọ lee ang ọlẹ ká iJihova ya nyị há, kahị tị họ ẹla ọọwa myị́ ka. Omyi ẹla nya “ọhọbịrị” ọwẹ tị ka ri ọkpẹẹkpẹẹ ọ-lala ka ọlẹ kahị ri ugu bwu ẹga nya Adam ịnyịnyị myị́. Ọhọbịrị ọlẹ kahị ri ugu nyamwụ à du kaahị wuu kaa gbu lẹ.
