Kpehe ka ala ịlẹpwụ

Kpehe ka ẹga kị da egbeju nya ala ju

ANG ỌJẸ́JẸ 28

Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe Yeji Lẹ!

Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe Yeji Lẹ!

“Ịpyị adịrahụ ilodehe ọlẹ wuu lẹẹlẹẹ ri ịpyị Adịrahụ nya Ọngọlahị Ohe Oluhye bala ịnya ịKịrayịsị nyamwụ lẹ.”—ỌWỤ. 11:15.

EJE 22 Ịpyị-Adịrahụ Yeji Lẹ

ẸHỊ NYA ẸLA *

1. Ẹlịyẹ ahị tị́ jẹ́ myị̀myị̀? Ịyẹ à tị́ du?

 KORI ká mwụụrụ yẹ iwe-ahụrụ nya odehe, ọ kaa lujwo hang nyọka myị nyori ang ka jẹ́-ẹ há gụ́ ọlẹ wẹẹ? Alugbiyegu wẹẹ chị ebwo gụ́ ọla ene-ene. Angịnyị wuu wẹẹ họ ẹla ọkwọ-ọkwọ, yẹ ịlaa-ịlaa, bala o-ju agbama gụ́ ọwọwa. Ọ kaa la iru nya angịnyị ujwo nyọka dahịhile alegbeju ikpeji. Ma iwe-ahụrụ ịwẹ wuu ka du ká ka jẹ́ myị̀myị̀ nyori ang ja ka há wẹẹ. Ịyẹ à tị́ du? Chajị angịnyị wẹẹ họ jaabwọ ká ịBayịbụụ ya nyị ka la kpangga “lụka ohyẹẹkpẹ.” (2 Tim. 3:1-5) Ọngọngọhẹ ọlẹ kọ la irya ọlam-ọlam á ka jẹ́-ẹ pwa nyori ẹlẹwẹ nyị́ họ jịra ka lẹ kaka. Ọ-họ jịra ọwẹ tị mẹjẹ nyori iJisọsị ịKịrayịsị dọmwụ nyọka kpeji lala adịrahụ nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe lẹ. Ma ọwẹ tị ri ẹla ookpokpo kem ẹ-ẹpwụ nya ang lụmẹ-lụmẹ ịlẹ kị yẹ ọmwụ neeji u-uhye nya Ịpyị-Adịrahụ. Ọ ka ju ọmyịmyị nyahị ọngịrị kori kahị kụ ẹhị yẹ ọmwụ ọyẹyẹ ịkịla ịlẹ kị wẹẹ họ jịra la ẹka ịkpangjẹ́.

Jaabwọ ká ọngọ gá akini kaa gá ene nya apwụ ịdatị-datị ba awụlẹ kaka ri awụrụ ọlẹpwụ-lẹpwụ, ọmwụ ọyẹyẹ ịdatị-datị bwu ịBayịbụụ ka dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ụbẹtụ ọlẹ kahị ji lẹẹlẹẹ ẹ-ẹpwụ nya ụka ọlẹ ká iJihova hu nọ nyọka họ ang (Yẹ ọgba 2)

2. Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ? Ịyẹ à tị́ du? (Ya ẹla u-uhye nya ifoto ọla ẹbẹ nya ọgbanyẹ.)

2 Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ (1) ọmwụ ọyẹyẹ ọlẹ kọ dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ụka ọlẹ ká Ịpyị-Adịrahụ yeji, (2) ọmwụ ọyẹyẹ ịlẹ kị dahị ụbwọ nyọka jẹ́ nyori iJisọsị ri Adịrahụ nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe e-epwoohe lẹ, bala (3) ọmwụ ọyẹyẹ ịlẹ kị họ kahị jẹ́ abwọlẹ ká aluji nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe ka bwu ta ayịreji. Jaabwọ ká ọngọ gá akini kaa gá ene nya apwụ ịdatị-datị ba awụlẹ kaka ri awụrụ ọlẹpwụ-lẹpwụ, ọmwụ ọyẹyẹ ịdatị-datị ịwẹ ka dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ụbẹtụ ọlẹ kahị ji lẹẹlẹẹ ẹ-ẹpwụ nya ụka ọlẹ ká iJihova hu nọ nyọka họ ang.

ABWỌLẸ Á KA BWU JẸ́ ỤKA ỌLẸ KÁ ỊPYỊ-ADỊRAHỤ YEJI

3. Ẹlịyẹ ọmwụ ọyẹyẹ ọla ụpwụ nya ịDanẹlụ 7:13, 14 à tị́ họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ u-uhye nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe?

3 Ọmwụ ọyẹyẹ ọla ụpwụ nya ịDanẹlụ 7:13, 14 họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori ịKịrayịsị à ri ọngọlẹ kọ há gụ́ wuu nyọka ri Olegbeju nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe lẹ. Angịnyị bwu ẹpwụma ọnyị myị́ ọnyị ka “myị ẹrụ họọ” la ọkẹkẹnị, ọngọngọhẹ á tị ka kpeji ku ẹkpẹ nyamwụ kaka. Ọmwụ ọyẹyẹ ọkịla juwa ụ-ụpwụ nya ịDanẹlụ kọ ya nyori iJisọsị nyị ka ye Ịpyị-Adịrahụ nyamwụ la ocheju nya ụka ọlẹ kị wụrụ nya ẹka irwiye. Ọ chịkpẹẹ nyọka jẹ́ ụka ọlẹ ká ẹla ọkpịpyọ-kpịpyọ ọwẹ họ?

4. Wụlẹ abwọlẹ ká ịDanẹlụ 4:10-17 dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ẹka olẹ ká ịKịrayịsị ri Adịrahụ wẹẹ. (Yẹ ẹla ọla ekpeleji ịnyịnyị.)

4 Wa ịDanẹlụ 4:10-17. Ụka ọlẹ kị wụrụ nya “ẹka irwiye” wẹ ku ọmwakpa nya ẹka 2,520 ọlam-ọlam. Ụka ọọwa dọmwụ bwu ẹka nya 607 Ene nya Ọmama nya ịKịrayịsị ụka ọlẹ ká ala ịBabịlọn hiri adịrahụ ohyẹẹkpẹ eji bwu ẹchị adịrahụ nya iJihova ọla iJerusalẹm. O cheju la ẹka nya 1914, ụka ọlẹ ká iJihova hu iJisọsị ko ri ‘ọngọlẹ kọ chụ’ ri Adịrahụ nya Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe. *Isi. 21:25-27.

5. Ụgbẹyị oyina ahị tị́ ka yé apyobwuna bwu ọmwụ ọyẹyẹ u-uhye nya “ẹka irwiye”?

5 Ányị ọmwụ ọyẹyẹ ọwẹ à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ? Ahị ọ-jẹ́ etu nya ọmwụ ọyẹyẹ u-uhye nya “ẹka irwiye” ọwẹ ka dahị ụbwọ nyọka jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova kaa họ ọnụ ọmyịmyị nyamwụ jịra lụka. IJihova hu ụka nọ nyọka hu iJisọsị ri Adịrahụ. Ọ tị họ ịnyị nyọlẹ ká ụka ọọwa pwụ. Lẹ ahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori ọ ka họ ọmwụ ọyẹyẹ ịkịla jịra lụka ọlẹ ko hu nọ ịnyịnyị. Ee, ahyẹẹnụ nya iJihova á “ka tata lụmẹ ene ká”!—Hab. 2:3.

ABWỌLẸ KAHỊ BWU JẸ́ NYORI ỊKỊRAYỊSỊ RI ADỊRAHỤ NYA ỊPYỊ-ADỊRAHỤ NYA OHE LẸ

6. (a) Ẹlịyẹ ahị tị́ yẹ odehe kọ mẹjẹ nyori iJisọsị juwa kpeji e-epwoohe lẹ? (b) Ányị ọmwụ ọyẹyẹ ọla ụpwụ nya Ọwụrụụ-wụrụ 6:2-8 à tị́ họ kahị jẹ́ nyori ang ẹjẹẹ ịwẹ la kpakpa?

6 Ụka ká ụkụrwọ nya ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ nya iJisọsị wẹẹ ja ka cheju bwu odehe ọlẹ, o ya ang ẹjẹẹ ịhyẹ ha angịjụgbẹyị nyamwụ, ịlẹ kị ka daa ụbwọ nyọka jẹ́ nyori ọ dọmwụ nyọka kpeji e-epwoohe le. Ang ịhyẹ ịlẹ ko gu ẹnyị ri ẹwụ ọdada, imyi nya uhi, bala ọpyị o-hụ jigi-jigi. Ọ ya ịnyịnyị nyori ẹdụrụ nya ịdọlọ-dọlọ nyị ka “jụ angịnyị ju ka ẹga myị́ ẹga.” COVID-19 ọlẹ ko kpehe kpangjẹ lẹẹ ri ọ-chụ pwokwita ọhẹ. Ịwẹ wuu ri ụpa nya ang ịlẹ ká ịBayịbụụ wụrụ nya “ang o-ju ẹjẹẹ” nya ijata ojiji nya ịKịrayịsị. (Mat. 24:3, 7; Luk. 21:7, 10, 11) Nyọlẹ kọ kpoye nya ẹka 60 nyọlẹ ká iJisọsị gbu bala o-wuleji rụ tịrẹkpẹ ka epwoohe kpá, ọ ya ọ-jẹ́ myị̀myị̀ ọkịla ha ọlẹrụ ịJọn nyori ang ịwẹ nyị ka họ. (Wa Ọwụrụụ-wụrụ 6:2-8.) Ang ịwẹ wuu họ jịra nyọlẹ ká iJisọsị ri Adịrahụ la 1914 lẹ.

7. Ịyẹ tị́ du ká iwe-ahụrụ nya odehe tịpyọ mwiiji nyọlẹ ká iJisọsị ri Adịrahụ?

7 Ịyẹ tị́ du ká iwe-ahụrụ nya odehe tịpyọ gụ́ olene nyọlẹ ká iJisọsị ri Adịrahụ? Ọwụrụụ-wụrụ 6:2 ya ẹla ọkpọnchị ọlẹ kọ dudu jehi. Ang ọhọhẹ ọlẹ ká iJisọsị họ nyọlẹ kọ ri Adịrahụ kpá ri ẹwụ ọdada. Owo ọ tị́ da ẹwụ ta? Ohe Onyobyi bala alegu inyibyi nyamwụ ịnyị. Jaabwọ ká Ọwụrụụ-wụrụ egbeju 12 ya, ị kụrụ Ohe Onyobyi ẹ-ẹpwụ nya ẹwụ ọọwa, du kị chị ọwa bala alegu inyibyi abwọ da wẹ odehe ọlẹ. Ọọwa dudu ká odehe “ri enyi gu obyi,” chajị nyọlẹ ká Ohe Onyobyi wẹẹ kpa agbama nyamwụ jahị da angịnyị ehe.—Ọwụ. 12:7-12.

Áhị kaa chị ọkẹkẹnị ụka ká ang ịtịpyọ á họ ka, ma ọ-họ jịra nya ọmwụ ọyẹyẹ ịlẹpwụ nya ịBayịbụụ du kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe yeji lẹ (Yẹ ọgba 8)

8. Apyobwuna oyina ahị tị́ yé nyọlẹ kahị yẹ ká ọmwụ ọyẹyẹ u-uhye nya Ịpyị-Adịrahụ wẹẹ họ jịra?

8 Ányị ọmwụ ọyẹyẹ ịwẹ à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ? Ang ịlẹ kị jam họ odehe bala abwẹla nya angịnyị ọ-yẹda ọlẹ kahị wẹẹ yẹ gede-gede ka dahị ụbwọ nyọka jẹ́ nyori iJisọsị ri Adịrahụ lẹ. Lẹ ọkọkọ nyọka ju agbama ụka kahị yẹ angịnyị kị ja yẹ ịlaa-ịlaa kem bala ọ-ba angịkịla ẹte, ahị kpịtịya nyori abwẹla nyaa wẹẹ họ ọmwụ ọyẹyẹ ọlẹpwụ nya ịBayịbụụ jịra ịnyị. Ịpyị-Adịrahụ yeji lẹ! (Eje. 37:1) Ahị tị ya ahị guru nyori ajụjụ nya odehe ọlẹ ka lụmẹ gụ́ ọọwa jaabwọ ká Amagẹdọn wẹẹ ju chwẹẹ gụ́ olene. (Mak. 13:8; 2 Tim. 3:13) Ọ́ myịng lẹhị nyọlẹ ká Adahị olepwoohe wẹẹ dahị ụbwọ nyọka jẹ́ etu nya ụka olujwo ọlẹ kahị ji lẹẹ ka?

ABWỌLẸ KÁ ALUJI NYA ỊPYỊ-ADỊRAHỤ NYA OHE KA BWU TA AYỊREJI

9. Ányị ụpwụ nya ịDanẹlụ 2:28, 31-35 à tị́ chabwọ nya eji ọkpakpa nya odehe ohyẹẹkpẹ? Ụka oyina ọ tị́ wẹ ka ji?

9 Wa ịDanẹlụ 2:28, 31-35. Ahị yẹ ká ọmwụ ọyẹyẹ ọwẹ wẹẹ họ jịra alẹ ịnyịnyị. Ụlaa nya iNebukadinesa mẹjẹ nya ang ọlẹ kọ ka họ “ị-ịlahị,” lee ụka ohyẹẹkpẹ nya odehe, ụka ká ịKịrayịsị á dọmwụ nyọka kpeji kpá. Angị kpa ọngịrị nya eji ọkpakpa nya odehe ụ-ụbwọ hyẹẹkpẹ ọlẹ ká ịBayịbụụ ya neeji juwa ẹ-ẹpwụ nya aluji nya iJisọsị ịlẹ kị jam odehe ọlẹ. Ị ku ọmwakpa nya apatẹ nya ukpeku ọlẹ ko ‘ri ije ẹ-ẹgẹhẹ, ri ume ẹ-ẹga ịkịla.’ Ọngịrị nya eji ọkpakpa nya odehe ọwẹ dọmwụ nyọka kpeji lẹ. Ọ wẹ ka ji lụka nya Ẹwụ nya Ọdehe Wuu Ọhọhẹ nyọlẹ ká Britain bala United States dọmwụ nyọka yẹ jula awụlẹ họ ang. Ọ-yẹ jula awụlẹ ọọwa à ri Anglo-American lẹ. Ukpeku ọlẹ ká iNebukadinesa yẹ ụ-ụlaa ya ang imiiye ịhyẹ ịlẹ kị ka ri ọdatị nya eji ọkpakpa nya odehe ọwẹ bala ịpyị-adịrahụ ịlẹ kị jene nyamwụ.

10. (a) Ẹlịyẹ ahị tị́ yẹ u-uhye nya ọngịrị nya eji ọkpakpa nya Anglo-America ká ọmwụ ọyẹyẹ nya ịDanẹlụ ya neeji? (b) Akama oyina ahị tị́ ka cheji ba hi pyii? (Yẹ akpa ọlẹ ko ri, “ Kpahị Ju Ịlọng bwu Ẹga nya Ume!”)

10 Ọhọhẹ, ị kpa oje bala ume chabwọ nya ọngịrị nya eji ọkpakpa nya Anglo-America, ọlẹ kọ datị hi oje ọ-la ọngịrị-ọngịrị lala okpoko onyoowuru lee okpoko ịgọm ịlẹ kị kpa chabwọ nya ịkịla ịlẹ kị ji ene nyamwụ ẹ-ẹpwụ nya ọyị ọyẹyẹ ọwẹ. Ume ọwẹ ku ọmwakpa nya ‘ala ẹpwụma,’ lee angịnyị. (Dan. 2:43) Jaabwọ kọ la gede-gede alẹ wẹ, ọngịrị ọlẹ ká angịnyị kaa la ẹ-ẹga nya ụbwọ ọ-kpa ka akpa, uya nya ịlaa ọ-lala, ẹwụ ohuhu nya alụma, bala otume nya alụkụrwọ du kọ kaa lujwo ha angị kpa ọngịrị ọwẹ ụ-ụbwọ nyọka họ ang ọlẹ kị tịtọ.

11. Ányị eji ọkpakpa nya Anglo-America à tị́ ya ọ-jẹ́ myị̀myị̀ hang nyori ahị jam o-ocheju nya odehe lẹ?

11 Oheeye, Anglo-America, ká apatẹ nya ukpeku ọtụka ọwẹ ku ọmwakpa, à ri ọngịrị nya eji ọkpakpa nya odehe ohyẹẹkpẹ ọlẹ ká ịBayịbụụ ya neeji lẹ. Eji ọkpakpa nya angịnyị ehe ọhẹ á ka ji ku ẹkpẹ nyamwụ kaka. Ọkọkọ nya ọọwa, Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe ka tọọ ayịreji bala eji ọkpakpa ịkịla ịlẹ kị ri nya angịnyị ehe wuu. *Ọwụ. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.

12. Ang-ẹjẹẹ ọkịla oyina ọmwụ ọyẹyẹ nya ịDanẹlụ à tị́ gba kpehe kọ ya ẹjẹ ọkpụkpụ bala ẹhị ọrịrịị-rịrị hahị?

12 Ányị ọmwụ ọyẹyẹ ọwẹ à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ? Ọmwụ ọyẹyẹ nya ịDanẹlụ ya ang-ẹjẹẹ ọkịla hahị nyori ahị jam hịhị lụka ohyẹẹkpẹ lẹ. Kpoye nya ẹka 2,500 kẹkpẹ, ịDanẹlụ ya neeji nyori ụka ká ịBabịlọn nyị́ kpa eji kpá, eji ọkpakpa ine ịkịla nyị ka ji ịlẹ kị ka la ẹla bala angịnyị nya Ohe. Ọ myịmyị họ kahị jẹ́ nyori Eji Ọkpakpa nya Anglo-America à ka ri ohyẹẹkpẹ lẹpwụ nyaa lẹ. Ọwẹ ya ẹjẹ ọkpụkpụ bala ẹhị ọrịrịị-rịrị hahị nyori Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe ja ka ta eji ọkpakpa nya angịnyị ehe wuu ayịreji bala ọ-ka yeji odehe ọlẹ lụka o-kpii lẹ.—Dan. 2:44.

13. Ịyẹ “adịrahụ ọhaneku” bala “ịdịrịhụ iwo,” ịlẹ kị gu ẹnyị ụ-ụpwụ nya Ọwụrụụ-wụrụ 17:9-12 à tị́ ku ọmwakpa? Ányị ọmwụ ọyẹyẹ ọwẹ à tị́ wẹẹ họ jịra?

13 Wa Ọwụrụụ-wụrụ 17:9-12. Ayịreji ọlẹ ká Ẹwụ nya Odehe Wuu Ọhọhẹ kpa weji ri ọ-họ jịra nya ẹla ọkịla ọlẹ ká ịBayịbụụ yẹ ọmwụ neeji u-uhye nya ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ. Angị kpeji nya odehe tịtọ nyọka ya okpunyi yeji odehe. Lẹ, la Ọya Ọhọhẹ nya 1920, ị ya League of Nations yeji, ene ká United Nations wẹ ka ku ọmwakpa nyamwụ la Ọya Okiriwo nya 1945. ỊBayịbụụ wụrụ otume ọwẹ nya “adịrahụ ọhaneku.” Ma ọwa á la ọngịrị nya eji ọkpakpa nya odehe ka. Ọngịrị nyamwụ kpụnịrọ igomenti ịlẹ kị kaa chẹkpẹ jwoo kem. ỊBayịbụụ wụrụ igomenti ịịwa nya “ịdịrịhụ iwo.”

14-15. (a) Ẹlịyẹ Ọwụrụụ-wụrụ 17:3-5 à tị́ ya u-uhye nya “ịBabịlọn Ọtụka”? (b) Ẹlịyẹ angị kaa chẹkpẹ ju ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla à tị́ wẹẹ họ?

14 Wa Ọwụrụụ-wụrụ 17:3-5. Ẹ-ẹpwụ nya ọyị ọyẹyẹ ọlẹ ká Ohe wụrụ mẹjẹ ọlẹrụ ịJọn, ọ yẹ ọlụkpara “ịBabịlọn Ọtụka,” ọlẹ kọ ku ọmwakpa nya ọ-tụ jula awụlẹ nya ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla ịla odehe wuu. Ányị ọyị ọyẹyẹ ọwẹ à tị́ wẹẹ họ jịra? Ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla kaa họ ụkụrwọ bala igomenti nya odehe bala ọ-chẹkpẹ jwaa lụka ọtata lẹ. Ma lụka o-kpii, iJihova ka hu irya ọọwa ju ka ọkịlẹtụ nya angị kpa ọngịrị nya eji ọkpakpa ụ-ụbwọ chajị kị ka “họ ká obyi omeme nyamwụ Ọwa Ohe Oluhye ka họ jịra.” Ịyẹ à tị́ ka ri ocheju nyamwụ? Angị kpa ọngịrị nya eji ọkpakpa ụ-ụbwọ kị ri “ịdịrịhụ iwo,” ka gba mịla ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla wuu bala ọ-taa ayịreji.—Ọwụ. 17:1, 2, 16, 17.

15 Ányị ahị tị́ họ kahị jẹ́ nyori ocheju nya ịBabịlọn Ọtụka ju chwẹẹ lẹ? Nyọka jẹ́-ẹ wẹ ịtọ ẹla ọwẹ, ọ ka dụbwọ nya ahị ọ-ka kpịtịya nyori epweji nya ịBabịlọn onyogo kaa yé ewu ọ-chị ke bwula enyi nya Ihu iYufuretisi kpịlọ. Ụpwụ nya Ọwụrụụ-wụrụ chụ ụnọ ịmanyị tị́ nya angịlẹ kị kaa chẹkpẹ ju ịBabịlọn Ọtụka kaka pwoku “enyi” ọlẹ kọ kaa chị ewu kaa. (Ọwụ. 17:15) Ma ọ tị ya ịnyịnyị nyori enyi ọọwa nyị ka “nwụ kịra-kịra,” mẹjẹ nyori iru nya angịlẹ kị kaa chẹkpẹ ju ọ-yẹ jula awụlẹ nya ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla ịla odehe wuu ka nyẹẹkpẹ dọọ wẹẹ. (Ọwụ. 16:12) Alẹ, ọmwụ ọyẹyẹ ọwẹ wẹẹ họ jịra chajị ụmụmẹ nya angịnyị wẹẹ nyẹẹkpẹ da ịgba ọgbagba rụ kaka mwahị nya ọwẹwẹ nya ịtọ ẹla nyaa ẹ-ẹga ọkịla.

16. Ányị ahị tị́ ka yé apyobwuna bwula ọ-jẹ́ etu nya ọmwụ ọyẹyẹ u-uhye nya ụka ọlẹ ká United Nations wẹ ka ji bala ocheju nya ịBabịlọn Ọtụka?

16 Ányị ọmwụ ọyẹyẹ ịwẹ à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ? Ọlẹ ká United Nations wẹ ka ji bala ọlẹ ká iru nya angịnyị á kaa chẹkpẹ ju ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla kaka wẹẹ, ọ mẹjẹ nyori ahị jam hịhị ẹ-ẹpwụ nya ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ lẹ. Ịlẹhị lẹ, iru nya angịnyị á myị wẹẹ chẹkpẹ ju ịBabịlọn Ọtụka kaka, ma ọọwa à ka ta ịgba ọgbagba nya ọnọọkịḷa ayịreji ka. Jaabwọ kahị ya lalẹ ene, iJihova ka hu ẹla ọọwa ju ka ọkịlẹtụ nya “ịdịrịhụ iwo,” kị ku ọmwakpa nya ọngịrị nya eji ọkpakpa ịlẹ kị kaa chẹkpẹ ju United Nations, nyọka “họ ká obyi omeme nyamwụ Ọwa Ohe Oluhye ka họ jịra.” Ẹpwụma ịwẹ ka ta ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla ayịreji lụka o-bwu agaga, du kọ ka la alodehe ẹbyẹbyị. * (Ọwụ. 18:8-10) Ayịreji ọtata nya ịBabịlọn Ọtụka ka wu odehe wuu ọnụ, ọ dọmwụ ka kpa akama weji myị́, ma anchẹ nya Ohe tị ka chị ọkẹkẹnị ọọlajị nya ang imiiye ịhyẹ. Ịgba ọgbagba nya ọnọọkịla, ko ri oluji nya Ohe lụka ọtata lẹ, ka ta ayịreji gboyi myị́ oyi, ọchịda nyahị bwu ẹpwụ nya odehe onyobyi ọlẹ tị ka ji ọnaabwọ ụka ọwẹ ịnyịnyị lẹ!—Luk. 21:28.

JAHỊ DA IJUJU LA ỌHỤ Ọ-DAPỊLẸ

17-18. (a) Ányị ahị tị́ ka bwu kịnyaa la ọ-ju ọmyịmyị nyahị ọngịrị? (b) Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọkịla?

17 ỊDanẹlụ ya neeji nyori ang ọjẹ́jẹ nyịlẹhị ka ji lụmẹ-lụmẹ. Ọ tị lịnyị ịlẹhị! Ọlẹẹlẹẹ, ahị wo etu nya ọmwụ ọyẹyẹ ịlẹ kị ya ẹla rụ ụka nyahị. (Dan. 12:4, 9, 10) Abwọlẹ ká ọmwụ ọyẹyẹ ịwẹ họ jịra kpẹẹkpẹẹ du kahị kaa ya ihi okpori-kpori ha iJihova bala Omyi Ẹla nyamwụ. (Ayị. 46:10; 55:11) Lẹ kịnyaa la ọ-ju ọmyịmyị nyang ọngịrị bwula Ụpwụ Ịgọgọ ọjẹ́jẹ bala ọ-da angịkịla ụbwọ nyọka wẹ ka ri igu ọlam-ọlam bala iJihova. Ọ ka chewu ke angịlẹ wuu kị dahịhilọọ la ọkịlẹtụ nyaa, ọ tị ka ya “okpunyi” haa ka ịlahị-ịlahị ịnyịnyị. —Ayị. 26:3.

18 Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọkịla, ahị ka ya ẹla u-uhye nya ọmwụ ọyẹyẹ ịlẹ kị ya ẹla u-uhye nya ọjịra-jịra nya angịnyị nya ịKịrayịsị lụka nya ocheju ọlẹ. Jaabwọ kahị wẹẹ ka jẹ́, ọmwụ ọyẹyẹ ịịwa ịnyịnyị mẹjẹ kpẹẹkpẹẹ nyori ahị jam hịhị ẹ-ẹpwụ nya ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ lẹ. Ahị ka yẹ ang ẹjẹẹ gụ́ olene nyori iJisọsị, kọ ri adịrahụ nyahị lẹẹlẹẹ, à wẹẹ kpa angị bọọ jẹ ụgbẹyị lẹ.

EJE 61 Kịnyaa Jẹ Kịlahị!

^ Ahị jam hịhị ụ-ụka ọlẹ kọ kpịpyọ yẹẹyẹẹ! Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe yeji jaabwọ ká ọmwụ ọyẹyẹ lụmẹ-lụmẹ ịla ẹpwụ nya ịBayịbụụ ya neeji lẹ. Ang ọjẹ́jẹ ọlẹ ka da ẹhị wụla ọmwụ ọyẹyẹ ịhyẹ lẹpwụ nyaa nyọka họ ká ọmyịmyị nyahị ẹ-ẹga nya iJihova ka la ọngịrị gụ́ ọọwa bala ọ-ka dahị ụbwọ nyọka kụ kpọọ bala ọ-dahịhile iJihova lẹẹlẹẹ gbee da ahyẹẹnụ ịla ịlahị.

^ Yẹ ang ọjẹ́jẹ 32, ugbẹhị nya ẹla 4 ụ-ụpwụ nya Chị Ọkẹkẹnị Gboyi Myị́ Oyi! bala ọ-yẹ ifim ọlẹ ko ri God’s Kingdom Began Ruling in 1914 ịị jw.org.

^ Nyọka jẹ́ gụ́ ọọwa u-uhye nya ọmwụ ọyẹyẹ nya ịDanẹlụ, yẹ Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji nya Ọya Ọharwọnyẹ 15, 2012, ẹbẹ 14-19.

^ Nyọka jẹ́ gụ ọọwa u-uhye nya ẹla ọlẹ kọ ka họ ị-ịlahị, yẹ egbeju 21 nya ụpwụ ọlẹ ko ri God’s Kingdom Rules!