ANG ỌJẸ́JẸ 2
EJE 132 Now We Are One
Ịrụ-ịhụ, Anụ Chị Ihi Ju Ịhụ Nyanụ
“Anụ ịrụ-ịhụ anyị, anụ́-ụ juwa . . . jwaa ihi.”—1 PIT. 3:7.
ẸHỊ NYA ẸLA
Abwọlẹ ká ọrụ-ahụ ka chị ihi ju ahụ nyamwụ ẹ-ẹpwụ nya ẹla oyaya bala abwẹla nyamwụ.
1. Ịyẹ tị́ ri ang ọhẹ ọlẹ kọ du ká iJihova ya āhị nya awụlẹ oyeye hahị?
IJIHOVA ri ‘Ohe Oluhye ọlẹ kọ ri ọngịnyị nya ọkẹkẹnị,’ ọ tị tịtọ kahị ka chị ọkẹkẹnị ịnyịnyị. (1 Tim. 1:11) Ọ ya āhị lụmẹ-lụmẹ hahị nyọka dahị ụbwọ yé ọkẹkẹnị ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị. (Jem. 1:17) Ọhẹ lẹpwụ nya āhị ịịwa ri awụlẹ oyeye. Ụka ká ọlẹng bala ọnyang á ye awụlẹ, ị myọnụ nyọka la ọháha ẹ-ẹga nya awụlẹ bala ọ-ju awụlẹ ihi. Kori kị kịnyaa la ọ-ju ọháha nyaa ẹ-ẹga nya awụlẹ ọngịrị, ịwa angị imimiiye ka chị ọkẹkẹnị yẹẹyẹẹ.—Etu 5:18.
2. Ányị iru nya awụlẹ oyeye à tị́ la alẹ?
2 Ọ tị tolujwo nyori, ịhụ bala ịrụ lụmẹ-lụmẹ alẹ á kaa họ ọnụ ọmyịmyị nyaa jịra nyọka la ọháha bala o-ju awụlẹ ihi ka. Ọọwa du kịị chị ọkẹkẹnị ka. Ala World Health Organization ya kpanjẹ wẹ nyori, ịrụ-ịhụ lụmẹ-lụmẹ nyị kaa nyí ịhụ nyaa enyiri, ya ẹla lido-lido taa, lee ọ-kpaa nmaa-nmaa a-agbẹyị ịkịla. Ọrụ-ahụ ọlẹ kọọ kpa ahụ nyamwụ ụ-ụgbẹyị ọlịịwẹ ka maga nyọka ya kpịbaa myị́. Ọ ka chị ihi jwoo a-ahị́ nya angịkịla, ma ọ tị ka kpọọ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ ụka kị juwa ẹ-ẹpwa. Iru nya awụlẹ oyeye kaa la akama ịnyịnyị kori ká ọrụ-ahụ á kaa yẹ arụrụ nya ụya.
3. Ịyẹ tị́ du ká ịrụ-ịhụ ịhyẹ kaa kpa ịhụ nyaa ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ?
3 Ịyẹ tị́ du ká ịrụ-ịhụ ịhyẹ kaa kpa ịhụ nyaa ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ? Ọhẹka, adaa ọlẹ kọ kpaa nwà kaa kpa ịnaa ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ, lẹ ị ka me irya myị́ nyori nyị́ tịpyọ nyọka kpa ịhụ nyaa ụ-ụgbẹyị ọlịnyị-ịnyị ka ịnyịnyị. Angịkịla tị ka kpa ịhụ nyaa ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ myị́ chajị iru nya alẹng iloye nyaa kaa họ ịnyị. Ị ka me nyori ọọwa ka mẹjẹ ahụ nyaa nyori ị “ri ọlẹng” bala ọ-la ọngịrị. Alẹng ịkịla á tị jẹ́ ang u-uhye nya abwọlẹ kị ka bwu wu ịlaa kpa myị́ ka, tụ́ agbama ojuju nyaa. Alẹng ịhyẹ ịnyịnyị kaa yẹ arụrụ nya ụya du kị kaa la irya ọtịpyọ ẹ-ẹga nya anyang bala ẹga nya awụlẹ ọkaka. Myị́myị́, oja ịlẹ kị da kpehe mẹjẹ nyori ẹdụrụ nya COVID-19 ọlẹ kọ bene yịrị ẹga yịrị nyị du ká akama ịwẹ nyị tịpyọ gụ olene. Ma, ịngịngịhyẹ-ẹ́ chịla kọ ka du ká ọrụ-ahụ ka kpa ahụ nyamwụ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ ẹnẹnẹhẹ ka.
4. Ẹlịyẹ ịrụ-ịhụ à tị́ ka dụmwọ-dụmwọ nyọka họ ka? Ịyẹ tị́ du?
4 Ịrụ-ịhụ ịlẹ kị kaa gbịgba ha iJihova ka dụmwọ-dụmwọ pyii kị ka la irya ọtịpyọ ọlẹ ká alodehe la ẹ-ẹga nya anyang ka. a Ịyẹ tị́ du? Ang odudu ọhẹ ri, irya ọkụkụ nya ọngịnyị kaa gu abwẹla nyamwụ ịnyịnyị. Ọlẹrụ ịPọlụ da angịnyị nya ịKịrayịsị ịla iRom ịlẹ ká Ohe ya ida wụ ọna nyori nyị ‘ba abwụma nya ọhịhị onyobyi nya alodehe ọlẹ jẹ kpong-kpong ka.’ (Rom. 12:1, 2) Ụka ọlẹ ká ịPọlụ da ụpwụ du kịlaa lẹ, alọjịra-jịra ọwẹ ri angịnyị nya Ohe lụka ọtata chẹẹ lẹ. Ma, omyi ẹla nya ịPọlụ mẹjẹ nyori angịhyẹ ọọjịra-jịra ọwẹ kaa kụ irya lala alodehe bala ọ-ba ịhọhọ nyaa jẹ wẹẹ. Ịnyị à du kọ jwaa ọhụ nyọka yẹ irya ọkụkụ bala abwẹla nyaa da lẹ. Ọna ọdada ọwẹ gu angịnyị nya ịKịrayịsị ịlụka nyahị ịlẹ kị ye ịhụ ịnyịnyị. Ọ tolujwo nyori angịhyẹ nyaa la irya ụma nya alodehe bala ọ-dọmwụ kaa kpa ịhụ nyaa ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ. b Ányị iJihova à tị́ tịtọ ká ọrụ-ahụ ka kpa ahụ nyamwụ? Ọwẹwẹ nya ẹlẹwẹ juwa ị-ịBayịbụụ ọlẹ ká egbeju nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ kpehe bwu.
5. Ányị ụpwụ nya 1 iPita 3:7 à tị́ ya ká ọrụ-ahụ ka kpa ahụ nyamwụ?
5 Wa 1 iPita 3:7. IJihova da ịrụ-ịhụ ehile nyori nyị chị ihi ju ịhụ nyaa. Ọrụ-ahụ ọlẹ kọọ chị ihi ju ahụ nyamwụ kaa kpọọ la ọdụmwọ bala ọháha. Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ abwọlẹ ká ọrụ-ahụ ka bwu chị ihi ju ahụ nyamwụ. Ma họhẹ-họhẹ, ahị kụ ẹhị yẹ ụma nya abwẹla ịlẹ kị kaa hu ẹpẹpẹ ju ịhụ wẹẹ.
CHEJI BA HI ABWẸLA ỊLẸ KỊ KA HU ẸPẸPẸ JU AHỤ NYANG
6. Ányị ẹla nya alẹng ịlẹ kịị kpa ịhụ nyaa la ụbwọ ọnyọọngịrị à tịị la iJihova? (Ala iKolosi 3:19)
6 Ahụ ọ-kpa la ụbwọ ọnyọọngịrị. Ọngọ la imajẹ kaa wụ iJihova ẹjẹ. (Eje. 11:5) Ọ tị kaa wọọ ẹjẹ gụgụụgụ ụka ká ọrụ-ahụ á kpa ahụ nyamwụ la ụbwọ ọnyọọngịrị. (Mal. 2:16; wa Ala iKolosi 3:19.) Jaabwọ ká ụpwụ nya 1 iPita 3:7 ọlẹ kị gba egbeju nya ang ọjẹ́jẹ nyahị ọlẹ bwu mẹjẹ, kori ká ọrụ-ahụ á kpa ahụ nyamwụ ụ-ụgbẹyị ọnyịịla ka, ọ ka bịrị igu oriri nyamwụ bala Ohe. IJihova á ka dọmwụ myị ke ụrụ wo abwọ ọrịrị nyamwụ ka myị́.
7. Jaabwọ ká Ala Efesọsị 4:31, 32 mẹjẹ, ụma nya ẹla oyaya ịlányị ọrụ-ahụ à tị́ ka cheji ba hi pyii? (Yẹ “Omyi Ẹla Ọdawụlẹ” ịnyịnyị.)
7 Ẹla o-ya ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ tọ ahụ. Ịrụ-ịhụ ịhyẹ kaa ya ẹla la agbama-agbama tọ ịhụ nyaa bala o-ya ẹla ọlẹ kọ ka jwaa yẹẹyẹẹ. Ma ‘agbama ojuju, ikẹjẹ-awụrụ ọwụwụ bala ẹla ọhwọọhwọọ oyaya wuu’ c kaa wụ iJihova ẹjẹ. (Wa Ala Efesọsị 4:31, 32.) Ọ kaa wo ẹla myị́ ẹla. Abwọlẹ ká ọrụ tị kaa ya ẹla tọ ahụ nyamwụ tụ́ ụka ká ọngọngọhẹ dọmwụ juwa balaa ka, kaa ri ẹla nya iJihova ịnyịnyị. Ọrụ-ahụ ọlẹ kọ kaa ya ẹla kwọkwọọkwọ tọ ahụ nyamwụ kaa bịrị awụlẹ oyeye nyaa tụ́ igu oriri nyamwụ bala iJihova ịnyịnyị.—Jem. 1:26.
8. Ányị arụrụ nya ụya à tịị la iJihova? Ịyẹ tị́ du?
8 Arụrụ nya ụya ọyẹyẹ. Ányị arụrụ nya ụya à tịị la iJihova? Ọ kaa wọọ ẹjẹ. Lẹ, ọrụ-ahụ ọlẹ kọọ yẹ arụrụ ịtịpyọ ịlịnyị kaa bịrị igu oriri nyamwụ bala iJihova bala o-hu ẹpẹpẹ ju ahụ nyamwụ. d IJihova yahị guru ká ọrụ-ahụ ka mẹjẹ bwula abwẹla bala irya ọkụkụ nyamwụ nyori ahụ nyamwụ họ́ọ yẹẹyẹẹ bwu ẹpwụ nya ọkịlẹtụ. IJisọsị ya nyori ọlẹng ọlẹ kọ kịnyaa la ọ-yẹ ọnyang ọkịla la ẹhyang ẹhyang aalẹ nyị họ ụya ẹ-ẹpwụ nya “ọkịlẹtụ nyamwụ” kpá ene-ene lẹ. e—Mat. 5:28, 29.
9. Ịyẹ tị́ du kọọ wụ iJihova ẹjẹ kori ká ọrụ-ahụ á họ ang ọlẹ kọ há ahụ nyamwụ ka ụka kị ja ka ẹga nya awụlẹ?
9 Ọ-họ ang ọlẹ kọ há ahụ ka ụka nya ẹga nya awụlẹ ọkaka. Ịrụ-ịhụ ịhyẹ kaa ya ẹla rịrị ịhụ nyaa nyọka họ ang ịlẹ kị ka laa oyoyi lee o-du kị ka la olegu ọmwịịnyọ-ka, ụka kị ja ka ẹga nya awụlẹ. Abwẹla nya ọngịnyị ọ-yẹ ịlọmwụ-ịlọmwụ kem bala ọ-kpa angịkịla i-irya ka ụma ịlịịwẹ kaa wụ iJihova ẹjẹ. Ọ tịtọ ká ọrụ-ahụ ka la ọháha ẹ-ẹga nya ahụ nyamwụ, kpọọ la ọdụmwọ bala ọ-ju ihi nya irya oleje nyamwụ. (Efe. 5:28, 29) Kori ká ọrụ-ahụ á tịị kpa ahụ nyamwụ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ, họ ang ọlẹ kọ họ́ọ ka lee ọ-yẹ arụrụ nya ụya ene lẹ tị bẹ? Ányị ọ tị́ ka bwu yẹ irya ọkụkụ bala abwẹla nyamwụ da?
ABWỌLẸ Á KA BWU TỤỤBWỌ HI ABWẸLA ỊTỊPYỌ
10. Ányị ịrụ-ịhụ à tị́ ka jẹ́-ẹ yé apyobwuna bwu ọgụ-ẹpẹtẹ nya iJisọsị?
10 Ịyẹ à tị́ ka da ọrụ-ahụ ụbwọ nyọka tụụbwọ hi abwẹla ịtịpyọ bala abwẹla ịlẹ kị ka chị oyoyi ju ahụ nyamwụ? Ọ ka maga nyọka gbịla iJisọsị. Ịlẹhị lẹ, iJisọsị á ye ahụ ẹnẹnẹhẹ lẹka. Ma abwọlẹ kọ bwu kpa angịjụgbẹyị nyamwụ ri ọgụ-ẹpẹtẹ ọnyịịla ẹ-ẹga nya abwọlẹ ká ọrụ ka bwu kpa ahụ nyamwụ. (Efe. 5:25) Ọ-chụ pwokwita, kụ ẹhị yẹ ẹla ọlẹ ká ịrụ-ịhụ ka jẹ́ bwu ụgbẹyị ọlẹ ká iJisọsị kpa alẹrụ nyamwụ bala abwọlẹ kọọ ya ẹla taa wẹẹ.
11. Ányị iJisọsị à tị́ kpa alẹrụ nyamwụ?
11 IJisọsị kaa kpa alẹrụ nyamwụ la ọdụmwọ ụka wuu bala ọ-chị ihi jwaa. Ọ́ kpaa la ụbwọ ọnyọọngịrị lee ụgbẹyị ọtịpyọ ẹnẹnẹhẹ lẹka. Nanana nyori ọwa à ri Ayịbaa bala Ọngọlaala lẹ, ọ́ kpa ọngịrị nyamwụ họ kị ka chị pyẹpyẹ lee o-ju uhi nyamwụ ka. Ọkọkọ nyọọwa, ọ kpịlọmwụ keji myẹrụ haa. (Jọn. 13:12-17) O byi angịjụgbẹyị nyamwụ yẹkẹẹ: “Anụ ba abwẹla ọhọhọ nyam jẹ mẹ. Chajị am ayịdang ri ọngọ wụlẹlẹ bala ọ-la dụmwọ ẹ-ẹpwụ nya olegu lụmẹ. Aalẹ, anụ ka ye ọmwịịnyọ.” (Mat. 11:28-30) Ahị jẹ́ wẹ nyori iJisọsị ri ọngọ wụlẹlẹ. Ọngọ la wụlẹlẹ á la dẹwụ-dẹwụ ka. Ọkọkọ nyọọwa, o ri ọngọ wu ịlọmwụ kpa myị́. Ụka kị họ ẹla wọọ ẹjẹ, ọọ kụ kpọọ bala o-wu agbama nyamwụ kpa.
12. Ányị iJisọsị à tịị bwu ya ẹla ta angịkịla?
12 IJisọsị kaa kpụ́ angịkịla ẹjẹ bala ọ-jwaa ọhụ la omyi ẹla nyamwụ. Ọ́ kaa ya ẹla laga-laga tọ angịjụgbẹyị nyamwụ ka. (Luk. 8:47, 48) Ụka ọlẹ ká aluji nyamwụ dọmwụ maga nyọka du agbama jwoo bala o-doo ido lẹ, “iJisọsị á daa ido tịtị kwiwa kpong-kpong ka.” (1 Pit. 2:21-23) Ụka ọhẹ, iJisọsị dọmwụ kaa chụ nyọka hu ujiji ọkọkọ kọ ka wẹ ẹla la agbama-agbama. (Mat. 27:12-14) Ọgụ-ẹpẹtẹ ọnyịịla-ọnyịịla à wẹ ha ịrụ-ịhụ lẹ!
13. Jaabwọ ká ịMatiyu 19:4-6 mẹjẹ, ányị ọrụ-ahụ à tị́ ka bwu yụbwọ chị ahụ nyamwụ giri-giri? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
13 IJisọsị byi ịrụ-ịhụ nyị mẹ ọháha o-gbu enyi-ka jẹ ẹ-ẹga nya ịhụ nyaa ụka wuu. Ọ ya ẹla ọla irya nya Adamwụ nyori ọrụ-ahụ nyị ka yụbwọ chị ahụ nyamwụ giri-giri. (Wa ịMatiyu 19:4-6.) Etu nya ẹlẹwẹ ri abwọlẹ kị kaa ya ị̀ja wu ang bawụlẹ. Lẹ, ọháha ọlẹ kọ ka ji ẹpwarịrị nya ahụ bala ọrụ ka la ọngịrị nyịlẹhị-ịlẹhị lala o-ri nyị ya ị̀ja waa bawụlẹ. Kori ká ọngọhẹ lẹpwụ nyaa á họ ẹla ọlẹ kọ ka bịrị awụlẹ oyeye nyaa, ịwa angị imimiiye kaa yẹ akama. Lẹ, ọrụ-ahụ ọlẹ kọ la ọháha okpori-kpori ẹ-ẹga nya ahụ nyamwụ ka cheji ba hi arụrụ nya ụya ụ-ụgbẹyị ọnyị myị́ ọnyị. Ọ ka tụ́ ẹhị nyamwụ hi “ang i-ju apyobwuna ka” ahyaahị. (Eje. 119:37) Lala iJobu, o cheje lọngịrị-ọngịrị nyori ọ́ ka yẹ ọnyang ọkịla la irya o-pwoku ka ẹnẹnẹhẹ ka.—Job. 31:1.
Ọrụ-ahụ ọlẹ ká ahụ nyamwụ họ́ọ yẹẹyẹẹ, á myị-ị̀ yẹ arụrụ nya ụya ka (Yẹ ọgba 13) g
14. Ang iyina ọrụ ọlẹ kọọ kpa ahụ nyamwụ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ à tị́ ka họ nyọka nwụla igu oriri nyamwụ bala iJihova tụ́ ịnya ahụ nyamwụ?
14 Ọrụ-ahụ ọlẹ kọ kaa kpa ahụ nyamwụ la ụbwọ ọnyọọngịrị lee o-ya ẹla tọọ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ ka họ ang ịhyẹ ịlẹ kị baba pyii nyọka nwụla igu oriri nyamwụ bala iJihova tụ́ ịnya ahụ nyamwụ ịnyịnyị. Ịyẹ à tị́ ri ang ịịwa? Ọhọhẹ, ọ ka jẹ́ nyori akama ọtụka-ọtụka ọ la wẹ lẹ bala ọ-kpịtịya nyori iJihova kaa yẹ ang myị́ ang ọlẹ kọọ họ bala o-wo ẹla myị́ ẹla ọlẹ kọ kaa ya ịnyịnyị. (Eje. 44:21; Ọngọ. 12:14; Hib. 4:13) Oheeye, ọ ka hwabwọ la ọ-kpa ahụ nyamwụ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ bala ọ-yẹ abwẹla nyamwụ da. (Etu 28:13) Ọhata, ọ ka yụbwọ beji ha ahụ nyamwụ bala iJihova bala ọ-bịlẹ ọhịnyọhi bwu ẹga nyaa. (Ụkụr. 3:19) Ọ ka myịmyị-ị̀ bịlẹ iJihova kọ ka dọọ ụbwọ nyọka yẹda bala ọ-ka jẹ́-ẹ wu ịlọmwụ kpa myị́ ẹ-ẹga nya irya ọkụkụ, ẹla oyaya bala abwẹla nyamwụ. (Eje. 51:10-12; 2 Kọr. 10:5; Filip. 2:13) Ohene, ọ ka họ ụkụrwọ ba abwọ ọrịrị nyamwụ jẹ bala ọ-maga nyịlẹhị-ịlẹhị nyọka cheji ba abwẹga ụma ọnyị myị́ ọnyị bala ẹla oyaya ịtịpyọ wuu. (Eje. 97:10) Ọharụ, ọ ka baba nyọka ka ẹga nya angịgbahị nya ọjịra-jịra ahyaahị chajị kị ka dọọ ụbwọ. (Jem. 5:14-16) Ọharwọnyẹ, ọ ka họ ịngịhyẹ ọlẹ kọ ka kpọọ ịtịya nya ang ịlẹ kọ ka cheji ba hi chajị kọ ka tịrẹkpẹ ka họ ang ịtịpyọ ịwẹ myịmyị kaka. Ọrụ-ahụ ọlẹ kọ kaa yẹ arụrụ nya ụya ka họ ang ịrwọnyẹ ịlẹ kị gu ẹnyị wẹ ịnyịnyị pyii. IJihova ka dọọ ụbwọ kọ ka yẹ abwẹla nyamwụ da myị́. (Eje. 37:5) Ma, ọ́ ba ọ-ọrụ ahụ ọ-ka hwabwọ la ọ-họ ang ịtịpyọ kem ka. Ọ baba nyọka jẹ́ jaabwọ kọ ka chị ihi ju ahụ nyamwụ ịnyịnyị. Ányị ọ tị́ ka bwu họ ịnyị?
JAABWỌ Á KA BWU CHỊ IHI JU AHỤ NYANG
15. Ányị ọrụ-ahụ à tị́ ka bwu mẹ ọháha jẹ ẹ-ẹga nya ahụ nyamwụ?
15 Mẹjọ́ọ nyori ọ háng. Aanahị ịlẹ kịị chị ọkẹkẹnị yẹẹyẹẹ ẹ-ẹpwụ nya awụlẹ oyeye nyaa kaa maga nyọka họ ịngịhyẹ ẹnụ myị́ ẹnụ nyọka mẹjẹ ịhụ nyaa jaabwọ kị la ọháha ẹ-ẹga nyaa kaka ba. (1 Jọn. 3:18) Ọrụ-ahụ ka mẹ ọháha jẹ ẹ-ẹga nya ahụ nyamwụ bwula ọ-họ ang ichiche-ichiche họọ myị́, lala ọ-yụbwọ nyamwụ chọọ lee o-woo bajẹ. Ọ tị ka jẹ́-ẹ da ụpwụ du tọọ bwu ifon kaka byoo nyori, “Iwoo nyang wum” lee ọ-tọọ wo nyori, “Okpunyi bẹ?” Ụka ọhẹ bala ụka ọkịla, ọ ka kpa ang oriri ọlẹ kọọ họ́ọ yẹẹyẹẹ nyà wẹ ẹpwa lee ọ-ya ang-āhị ọkịla họọ myị́. Ụka ká ọrụ-ahụ á ja họ ang ịlịịwẹ, ọ kaa chị ihi ju ahụ nyamwụ bala ọ-ju awụlẹ oyeye nyaa ọngịrị.
16. Ịyẹ tị́ du ká ọrụ-ahụ ka mịla oja ha ahụ nyamwụ?
16 Họ kọ jẹ́ nyori ẹla nyamwụ myịng lẹhị. Ọrụ-ahụ ọlẹ kọọ chị ihi ju ahụ nyamwụ kaa ya joo ang odudu ká ẹla nyamwụ myọọ lẹhị bala ọ-họ kọ ka yẹ ịlọmwụ lala ọngọ ju apyobwuna. Ụgbẹyị ọhẹ ọlẹ kọ ka bwu họ ịnyị ri ọ-ka joo obe ọhọhọ chajị nya ang ịlẹ wuu kọọ họ nyọka tuubwu yoo. (Kol. 3:15) Ụka ká ọrụ-ahụ á mịla oja ha ahụ nyamwụ bwu ọkịlẹtụ, ọọwa kaa du ká ugbodu kaa kpọọ nyii. Ọọ jẹ́ nyori ọrụmwụ la ọháha ẹ-ẹga nyamwụ bala ọ-chị ihi jwoo. Ọ tịị la ọhụ o-beji ịnyịnyị.—Etu 31:28.
17. Ányị ọrụ-ahụ à tị́ ka mẹjẹ nyori ọ chị ihi ju ahụ nyamwụ?
17 Kpọọ la ọdụmwọọ bala ihi ojuju. Ọrụ-ahụ ọlẹ kọ la ọháha ẹ-ẹga nya ahụ nyamwụ kaa mẹjẹ nyori ọ ju apyobwuna họọ bala ọ-kpịnya a-ahị nyamwụ. Ọọ yọọ lala āhị ọnyịịla-ọnyịịla bwu ẹga nya iJihova. (Etu 18:22; 31:10) Chajị nyọọwa lẹ, ọ kaa kpọọ la ọdụmwọọ bala ihi ojuju, tụ́ ụka kị dọmwụ ja ka ẹga nya awụlẹ. Ọ́ ka ya ẹla rịrọọ ụka nya ẹga nya awụlẹ ọkaka nyọka họ ịngịngịhyẹ ọlẹ kọ ka du kọ ka la ịlọmwụ oyoyi ka, lee ang ọlẹ kọ ka mẹjẹ nyori ọ kpọọ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ lee o-du ká irya oleje nyamwụ-ụ́ ka la ọmwịịnyọ ka lẹ ka. f Ọrụ-ahụ ịnyịnyị-ị́ ka họ ịngịngịhyẹ ọlẹ kọ ka du ká irya oleje nyamwụ ka ya eje woo ụka kị ja ka ẹga nya awụlẹ ka.—Ụkụr. 24:16.
18. Ẹlịyẹ ịrụ-ịhụ à tị́ ka cheje nyọka họ? (Yẹ akpa ọlẹ ịnyịnyị, “ Agbẹyị Ine Ịlẹ Á ka Bwu Chị Ihi Ju Ahụ Nyang.”)
18 Anụ ịrụ-ịhụ, anụ ka jẹ́-ẹ la ọ-jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova kaa chị ọkẹkẹnị ụka kọ yẹ nyori anụ juwa maga nyịlẹhị-ịlẹhị nyọka chị ihi ju ịhụ nyanụ ẹ-ẹpwụ nya ẹla myị́ ẹla ọlẹ kanụ kaa ya bala ọ-họhọ. Cheje nyọka chị ihi ju ahụ nyang bwula ọ-cheji ba hi abwẹla ịlẹ kị ka hu ẹpẹpẹ jwoo bala ọ-kpọọ la ọdụmwọọ, ihi ojuju bala ọ-mẹ ọháha jẹ ẹ-ẹga nyamwụ. Bwula ọ-họ ịnyị, à ka mẹjọ́ọ nyori ọ háng bala o-ju apyobwuna hang. Kori ká chị ihi ju ahụ nyang, à ka chewu ke igu oriri nyang ọlẹ kọ baba gụgụ wuu, kọ ri igu oriri nyang bala iJihova.—Eje. 25:14.
EJE 131 Angịlẹ ká Ohe Tụ́ Chawụlẹ
a Ịrụ-ịhụ a maga kị wa egbeju nya ẹla ọlẹ kọ ri, “À kaa Kpahị Ju Anyang Jaabwọ ká IJihova kaa Họ?” ẹ-ẹpwụ nya Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji nya Ọya Ọhọhẹ 2024.
b Kori ká ọngọ oheeye nyang á kaa kpang ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ, à ka yé ụbwọ ọdada bwula ọ-wa egbeju nya ẹla ọlẹ ko ri, “Help for Victims of Domestic Abuse” e-ekpeleji nya ẹga ọlẹ ko ri “More Topics” ịị jw.org bala JW Library®.
c OMYI ẸLA ỌDAWỤLẸ: “Ẹla o-ya ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ” ri ọ-ka ya ẹla onyobyi ta ọngịnyị nyọka doo ido lee ọ-họ kọ ka yẹ ịlọmwụ lala ọngọ ju apyobwuna ka. O-ya ẹla ọlẹ kọ háng ka u-uhye nya ọngịnyị joo ụka myị́ ụka juwa ẹ-ẹpwụ nyamwụ ịnyịnyị. Lẹ, ẹla ọnyị myị́ ọnyị ká ọrụ-ahụ á byi ahụ nyamwụ kọ ka jwọọ lee o-doo ido, ri ẹla ọ-ya tọọ ụ-ụgbẹyị ọtịpyọ.
d Yẹ egbeju nya ẹla ọlẹ ko ri, “Pornography Can Shatter Your Marriage” e-ekpeleji nya “Help for the Families” ịị jw.org bala JW Library.
e Ahụ ọlẹ ká ọrụmwụ kaa yẹ arụrụ nya ụya ka yé apyobwuna bwu egbeju nya ẹla ọlẹ ko ri, “Ịyẹ A tị́ ka Họ Kori ká Ahụng lee Ọrụng á kaa Yẹ Arụrụ nya Ụya?” ẹ-ẹpwụ nya Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji nya Ọya Ọhaneku 2023.
f ỊBayịbụụ-ụ́ gu ẹnyị nya ang ọlẹ ko ri ọnyịịla bala ọtịpyọ kpangga ụka ká ahụ bala ọrụ á ja ka ẹga nya awụlẹ ka. Ma, ọ tị ri opyii ká ahụ bala ọrụ ka cheje ịlẹ kị mẹjẹ nyori ị tịtọ nyọka chị ihi ju iJihova, họ ẹla kpụ awụlẹ ịpyọ, bala ọ-ka la irya oleje ocheri-cheri. Ịnyịnyị, ahụ bala ọrụ á chịla kị ka ya ẹla u-uhye nya ụpa ọwẹ kọ ri ang-ịbaa nya awụlẹ oyeye nyaa je angịkịla ka.
g ABWỌ ỌCHỊCHỊ NYA IFOTO: Ala ọlụkụrwọ nya ọọnahị ọhẹ kị ri anchẹ nya iJihova ka, wẹẹ tịtọ kị ka mẹ arụrụ nya ụya jọ́ọ bwu ụpwụ nyaa.
