1. Ịyẹ à tị́ ri “okpunyi nya Ohe Oluhye”? Apyobwuna oyina ahị tị́ kaa yé ụka kahị lọọ? (Ala iFilipayị 4:6, 7)

 ỤMA nya okpunyi ọhẹ ji ká alodehe á jẹ́ ang chajị nyamwụ ka. O ri “okpunyi nya Ohe Oluhye,” ọlẹ kọ ri ọhụ ọdapịlẹ ọlẹ ká ọngịnyị kaa la bwula o-ri igu ọlam-ọlam bala Adahị olepwoohe. Ụka kahị la okpunyi nya Ohe Oluhye, ahị kaa yé ewu ọ-chị ke. (Wa Ala iFilipayị 4:6, 7.) Ahị jẹ́-ẹ ri igu o-chii bala angịkịla ịlẹ kị la ọháha ẹ-ẹga nyamwụ. Ahị tị myịmyị jẹ́-ẹ ri oligu nya “Ohe Oluhye Ọngọlẹ kọ ri Ẹmwụ-enyi nya okpunyi” la apatabwọ kiwa ka. (1 Tẹs. 5:23) Ụka kahị jẹ́ Adahị, kahị dahịhilọọ bala o-jwoo ihi, okpunyi nya Ohe Oluhye kaa wu ọkịlẹtụ nyahị kpa kpọọ ụka kahị juwa chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlujwo.

2. Ịyẹ tị́ du kahị ka jẹ́ myị̀myị̀ nyori ahị ka jẹ́-ẹ yé okpunyi nya Ohe Oluhye?

² Ọ chịkpẹẹ ịlẹhị nyọka jẹ́-ẹ yé okpunyi nya Ohe Oluhye ụka ká ẹla ojigi-jigi, lala ẹdụrụ o-kpehe ẹ-ẹga, ayịreji o-bwu agaga, ẹwụ ọdada, lee ọtụpyịpyị á ji? Akama ịtụka ịlịịwẹ ka jẹ́-ẹ chị uhi juhi myị́. Kpọkpọọkpọ, iJisọsị byi angịjụgbẹyị nyamwụ yẹkẹẹ: “Ọkịlẹtụ a kpụnụ enyi ka, anụ tị juwa juhi kaka ịnyịnyị.” (Jọn. 14:27) Ọ kpịpyọ nyori aanahị kaa ba ẹla ọlẹ ká iJisọsị ya wẹ jẹ. Bwula ụbwọ ọdada nya iJihova, ị jẹ́-ẹ yé okpunyi jaabwọ kị wẹẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ịnyịịngịrị.

3. Ányị ẹdụrụ o-kpehe ẹ-ẹpwụma lee odehe wuu à tị́ ka nu ọngịnyị okpunyi myị́?

³ Ụka ká ẹdụrụ á bẹnẹ yịrị ẹpwụma lee odehe wuu yịrị, ọ kaa yẹ ohịhị nya ọngịnyị da kpịraka a-agbẹyị lụmẹ-lụmẹ. Yẹ jaabwọ ká ẹdụrụ nya COVID-19 họ u-uhye nya ọhịhị nya angịhyẹ lẹẹ wẹẹ. Ẹhya nya angịhyẹ ịlẹ kị wo ẹla bwu ẹga nyaa ya nyori ịwa  nyị la akama nya une ọnọnọ lụka nya ẹdụrụ ọlẹ kọ kpehe odehe wuu wẹ. Ẹdụrụ ọlẹ kọ bene wẹ du ká akama nya uko ọchịchị kpoye, ọkịlẹtụ okpenyi, ere ọ-nwa kpoye, etiji ịnyịịngịrị omilee-mile, ẹla ọmwọ ẹ-ẹpwa, bala ọ-maga nyọka ju orinwa lụmẹ gụ́ olene. Ó ri ká ẹdụrụ ọhẹ á kpehe ẹ-ẹga ká ji, ányị a tị́ ka bwu chụ uko ọchịchị nyang hi ká ka jẹ́-ẹ la okpunyi nya Ohe Oluhye?

4. Ịyẹ tị́ du ká ọ-jẹ́ ọmwụ ọyẹyẹ nya iJisọsị u-uhye nya ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ kaa ya okpunyi hahị?

⁴ IJisọsị ya neeji nyori ẹdụrụ nya ịdọlọ-dọlọ, lee ẹdụrụ ọlẹ kọ kaa pyẹ yịrị ẹga yịrị, nyị ka ji “ju ka ẹga myị́ ẹga” lụka nya ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ. (Luk. 21:11) Ányị ọ-jẹ́ ịnyị à tị́ ka kpa okpunyi wahị? Ọ́ kaa lahị ẹbyẹbyị ụka ká ẹdụrụ á bene ka. Ahị jẹ́ nyori ang wẹẹ họ jaabwọ ká iJisọsị ya nyị ka la. Lẹ ahị ka họ jaabwọ ká iJisọsị byi angị ka hịhị lụka ocheju nya odehe yẹkẹẹ: ‘Anụ juwa gu ugbodu ene kpong-kpong ka.’—Mat. 24:6.

5. (a) Jaabwọ ká ụpwụ nya Ala iFilipayị 4:8, 9 ya, ịyẹ ahị tị́ ka raabwọ chajị nyamwụ ụka ká ẹdụrụ á kpehe ẹ-ẹga kahị ji? (b) Ányị ọ-ke ụrụ wo la ịBayịbụụ ọlẹ kị kịla ju à tị́ ka jẹ́-ẹ dang ụbwọ?

⁵ Ẹdụrụ o-kpehe ẹ-ẹga ka ju ọmwụ nya uko ọchịchị bala uhi ojuju hahị i-ijata myị́. Ẹlẹwẹ họ ta ọọnahị ọnyang ọlẹ ká ẹnyị nyamwụ ri Desi. b Nyọlẹ ká ọọnịna nya adamwụ, ọnyị nya ọọnịna nya adamwụ, bala ọngọ kaa haa ụtoji gbu igu nya COVID-19, ọ kaa chuko nyori ọwa lịlọmwụ ka la ẹdụrụ ọwẹ bala ọ-ka ya chị kịla ịnamwụ ko ri ọngọgbahị lẹ myị́. Ẹdụrụ ọlẹ kọ kpehe wẹ dudu kọ kaa chuko nyori ọhẹka ụkụrwọ nyamwụ ka cheju myị́, lẹ ọ kaa kụ irya nya abwọlẹ kọ ka bwu ra ang oriri bala ọ-nwụ uri nya ẹpwa. Ọ kaa chuko u-uhye nya ẹla ịlịịwẹ gbee du kọ jẹ́-ẹ kpa une kẹhị lodu myị́ ka. Ma Desi yé okpunyi nyamwụ tịrẹkpẹ. Ányị ọ tị́ bwu họ ịnyị? Ọ raabwọ kpangga nyori iJihova nyị da ọwa ụbwọ nyọka kụ kpọọ bala ọ-ka kụ irya ọnyịịla. (Wa Ala iFilipayị 4:8, 9.) Ọ kaa ya iwe da ká iJihova ka ya ẹla tọọ bwula ọ-ke ụrụ wo la ịBayịbụu ịlẹ kị kịlaju. Ọ yẹkẹẹ: “Omyi ẹla ọkpẹnẹẹ nya angị wọọ wa kaa kpam ọkịlẹtụ weji bala ọ-kpụm ịtịya nyori iJihova kaa kpahị jum.”—Eje. 94:19.

6. Ányị ang ọjẹ́jẹ nya ịlọng bala ọjịra-jịra ọ-kaka à tị́ ka dang ụbwọ?

⁶ Ẹdụrụ o-kpehe ẹ-ẹga du kọ ka lujwo hang nyọka họ ang ịlẹ wuu ká kaa họ ene-ene, ma a myị ká ọọwa a nung iwe nya ang ọjẹ́jẹ nya ịlọng bala ọjịra-jịra ọkaka ka. Oja nya aanahị ịlẹ kị ji ẹpwụ nya apwụ bala ifim nyahị ka kpụng ịtịya nyori aanang alẹng bala anyang kaa godayị giri-giri ha iJihova nanana nyori ị ji ẹpwụ nya akama ịlịịwẹ. (1 Pit. 5:9) Ọjịra-jịra ka dang ụbwọ nyọka jẹ́-ẹ kụ irya ju ẹla ịla ịBayịbụụ ịlẹ kị ka ya ẹjẹ ọkpụ́kpụ hang. Ọ ka ya iwe da hang nyọka jẹ́-ẹ ju angịkịla ọhụ  bala ọ-ka yé ọhụ ojuju ịnyịnyị. (Rom. 1:11, 12) Ụka ká kụ irya u-uhye nya abwọlẹ ká iJihova da anchẹ nyamwụ ụbwọ ụka kị jụ ẹdụrụ, kị juhi, lee kị lịlaa nwee, ọmyịmyị nyang ka la ọngịrị, à tị ka jẹ́ myị̀myị̀ nyori ọ ka dang ahụ ụbwọ ịnyịnyị.

7. Ẹlịyẹ a tị́ ka jẹ́ bwu ẹga nya ọlẹrụ ịJọn?

⁷ Maga ká wo ẹla bwu ẹga nya aanang ịla ọjịra-jịra. Ahị ka baba nyọka chị hụlẹ hi awụlẹ ụka kahị ji bala aanahị ịla ọjịra-jịra ụka ká ẹdụrụ ọhẹ á kpehe ẹ-ẹga myị́. Ụka ọlịnyị, ọhẹka ọ ka lang jaabwọ kọ la ọlẹrụ ịJọn. Ọ tịtọ nyọka yẹ ịGayọsị oligu nyamwụ ẹ-ẹhị. (3 Jọn. 13, 14) Ma, ịJọn tị jẹ́ nyori ọwa nyị́ ka jẹ́-ẹ yẹ ịGayọsị ka gbee pwụ ụka ọhẹ. Lẹ ịJọn họ ang ọlẹ kọ ka jẹ́-ẹ họ; ọ da ileta du kịla ịGayọsị. Ọ́ ri kọ chịkpẹẹ hang nyọka jẹ pwụ ẹga nya aanang alẹng bala anyang ụka myị́ ụka ka, maga ká wụraa bwu ifon. À ka wụraa ụ-ụgbẹyị ọlẹ kanụ ka jẹ́-ẹ yẹ awụlẹ, lee ọ-da ụpwụ bwu ifon du taa myị́. Ó ri á kaa wo ẹla bwu ẹga nya aanang ịla ọjịra-jịra ị-ịwẹ, ọhụ nyang ka weji, à tị́ ka la okpunyi nya ọkịlẹtụ gụ́ ọọwa ịnyịnyị. Wo la angịgbahị nya ọjịra-jịra kori ká ja chị uko kpoye-kpoye, ká tị ye ọhụ ojuju nyaa myị ịnyịnyị.—Ayị. 32:1, 2.

8. Ányị ayịreji o-bwu agaga à tị́ ka nung okpunyi myị́?

⁸ Ó ri ká ukpenyi ọtụka o-do bịrị ang, ọpyị ọ-hụ́ jigi-jigi, lee ila ọ-rụ ang á họ tang ẹnẹhẹ lẹ, uko ọchịchị ka hi ji ẹpwụ nyang kori ká ẹla ọọwa á dọmwụ họ kam tata lẹ myị́. Ó ri ká ọngọ háng-há á gbu lee ẹpwa bala ang-abwọ nyang á ta ayịreji, ọ ka tọng olujwo, ahị ọdahile ka gụng myị́, lee agbama ka dọmwụ jung myị́. Ọọwa á ri ang-ụdụ háng lụmẹ lee á la ọmyịmyị ka lẹ ka. Ụka ká juwa chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya akama ọtụka, angịhyẹ ka dọmwụ ya ahị guru ká ka họ ẹla ọtịpyọ. (Job. 1:11) Ma nanana nyori à ji ẹpwụ nya iwe-ahụrụ olujwo, à ka jẹ́-ẹ yé okpunyi myị́. Ányị ọ tị́ ka bwu lịnyị?

9. Ẹlịyẹ iJisọsị à tị́ ya nyọka nwụlahị nọ gbe ụka nya ayịreji o-bwu agaga?

⁹ Kpịtịya nya ẹla ọlẹ ká iJisọsị yẹ ọmwụ neeji. Angịhyẹ odehe á kaa ya ahị me nyori ẹla o-bwu agaga ka họ taa ẹnẹnẹhẹ ka. Ma ahị jẹ́ nyori ayịreji ị-bwu agaga ịlịnyị ka ji gụ́ ọọwa lụka nyahị, ahị tị kaa ya ahị guru nyori ị ka họ tahị myị́ ịnyịnyị. IJisọsị byi angịjụgbẹyị nyamwụ nyori “ọpyị ọ-hụ́ jigi-jigi” bala ayịreji ụma ịkịla nyị ka ji ene ká ọmyịmyị nya odehe ka wẹ. (Luk. 21:11) Ọ myịmyị yẹ ọmwụ nyori “ọhọbịrị ọhọhọ ka bene kpanggbaa,” ọ tị wẹẹ lịnyị alẹ. Ọ-chụ pwokwita, ahị wẹẹ yẹ ká uguru-ẹla ọhọhọ, ọkwọ ọlala, bala alekpilo ọ-gba mịla angịnyị wẹẹ ji. (Mat. 24:12) IJisọsị á ya nyori akama ịwẹ nyị ka wẹ ẹga nya angịlẹ ká iJihova nyẹẹkpẹ da kem ka. Ẹlịlẹhị ri, iru nya anchẹ nya iJihova ịlẹ kị godayị giri-giri chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya akama ịlịịwẹ lẹ. (Ayị. 57:1; 2 Kọr. 11:25) IJihova á ka chewu keehi bwu akama ọnyị myị́ ọnyị la ụkụrwọ ẹbyẹbyị ka myị́, ma ọ tị ka ya ang myị́ ang ọlẹ kahị baba hahị nyọka jẹ́-ẹ kụ kpọọ bala ọ-la okpunyi nya ọkịlẹtụ.

10. Ịyẹ tị́ du ká ọ-nwụlanọ lẹẹlẹẹ gbe ẹla o-bwu agaga mẹjẹ nyori ahị la ọmyịmyị? (Etu 22:3)

¹⁰ Ọ ka chịhị kpẹẹ gụ́ la ọ-ka wu ịlọhị kpa kpọọ ụka ká ẹla ọkpịraka á họ, kori kahị nwụla ịlọhị nọ ene. Ma ọ-nwụlanọ mẹjẹ nyori áhị la ọmyịmyị ẹ-ẹga nya iJihova ka? Ọ́ lịnyị kpong-kpong ka. Ọ-nwụlanọ gbe ayịreji dọmwụ mẹjẹ nyori ahị la ọmyịmyị nyori ọ ka kpahị juhị myị́. Ányị ọ tị́ bwu lịnyị? Omyi Ẹla nya Ohe juhi irya nyọka nwụlanọ gbe akama ọlẹ kọ ka chịhị ọgụ myị́. (Wa Etu 22:3.) Ogu nya iJihova dọmwụ kaa juhị ọhụ bwula apwụ nyahị, ọjịra-jịra, bala ẹla i-ya dodehe nyọka nwụlanọ gbe  ẹla o-bwu agaga. c Ahị dahịhile iJihova? Ó ri ịnyị aalẹ, ahị ka ba ẹla ọmẹjẹ ọọwa jẹ lẹẹlẹẹ—ene ká ayịreji o-bwu agaga ka họ.

11. Ẹlịyẹ a tị́ jẹ́ bwu oja nya Margaret?

¹¹ Kụ ẹhị yẹ oja nya ọọnahị Margaret lẹẹ wẹẹ. Alegbeju byoo nyị rụnyẹ rụ hi ẹpwa nyamwụ mẹ, ọọlajị nyọlẹ ká ila ọtụka-ọtụka ọhẹ dọmwụ nyọka rụ ang o-oye nyamwụ. Nyọlẹ ká iru nya angịnyị wẹẹ rụnyẹ rụ ụka ookpokpo wẹẹ, ang ịrụnyẹ lụmẹ du ká ụgbẹyị chịchị yẹẹyẹẹ. Ẹga chowu kpịlẹẹ la ịmwụ, iwe á tị ji Margaret ka kpehe hi ang-ọrụnyẹ nyamwụ ka. Ma ọ tị chịda chajị nyori ọ nwụlanọ. Ọ kpa ụpwụ ọ-kpa jẹ́ ẹga ẹ-ẹpwụ nya ịbang nyamwụ nyọka kpa jẹ́ ụgbẹyị ọkịla ọlẹ kọ ka jẹ́-ẹ bwu be. Ọ dọmwụ pa ang-ọrụnyẹ bwu ụwa yẹ ẹnẹhẹ lẹ, chajị kọ ka jẹ́ ẹga kọ ka pẹ bwu lụka nya ẹla o-bwu agaga. Ọ há nyọlẹ ká Margaret nwụlanọ ene, ọọwa du kọ jẹ́ be bwu ẹpwụ nya ẹlẹwẹ myị́.

12. Ịyẹ tị́ du kahị kaa ba ẹla ọlẹ kị mẹjẹ́ẹhị nyọka chewu ke ọhịhị nyahị jẹ?

¹² Nyọka chewu keehi bala angịkịla, alegbeju ka da ehile nyị kpehe lụka ọlẹ ị-ịlẹ ka, nyị rụ hi ẹga, lee ẹla ọkịla ọlẹ kọ ka dahị ụbwọ myị́. Angịhyẹ kaa họ ịnẹkpẹ la ọ-ka ju ihi nya ẹla ọlịnyị lee ọ-kpa tụ nọ chajị nyori ị́ tịtọ nyọka rụ hi ang ịlala nyaa ka. Ányị angịnyị nya ịKịrayịsị à tị́ kaa họ? ỊBayịbụụ byihi yẹkẹẹ: “Anụ́-ụ juwa chajị nya Ọngọlahị la, kanụ kpa ịlọnụ keji ha angịnyị ehe ịlẹ kị ri alegbeju igbeji nyanụ ilodehe ọlẹ mẹ. Ó riri kanụ juwa ị-ịlahị nya adịrahụ ọgbahị ọgụgụ wuu nya ọpyị nyanụ wẹwẹ, lee, ị-ịlahị nya adịrahụ ọkịla nya ọpyị ọ-la ịnyanụ ọlẹ kị du ẹrụ warị.” (1 Pit. 2:13, 14) Ogu nya iJihova kaa mẹ ụgbẹyị ọlẹ kọ ka chewu keehi jẹ́ẹhị ịnyịnyị. Ị kaa kpụhị ịtịya ụka myị́ ụka nyọka ya ịnọmba nya ifon bala ẹnyị nya ẹga kahị kụ lẹẹlẹẹ ha angịgbahị nya ọjịra-jịra chajị kị ka jẹ́-ẹ wo lahị ụka nya ẹla o-bwu agaga. Ahụ họ ịnyị lẹ? Ị ka byihi ịnyịnyị nyori ahị nyị hụ ẹpwa nyahị lee ọ-rụ bwu ụwa myị́. Ị ka mẹ ụgbẹyị jẹ́ẹhị u-uhye nya abwọlẹ kahị ka bwu ye ang ịlẹ kị kpa wẹ ka dahị ụbwọ lee ụka kahị ka jẹ́-ẹ da angịkịla ụbwọ bala abwọlẹ kahị ka bwu họ ịnyị myị́. Ó ri kahị myị ju ihi ka, ahị ka hu ọhịhị nya ịlọhị bala ịnya angịgbahị ịịwa ju ẹga ọ-la uhi-uhi myị́. Kpịtịya nyori aanahị ịwẹ wẹẹ kpẹhị rịrịịhị ịnyị. (Hib. 13:17) Margaret yẹkẹẹ: “M̀ jẹ́ myị̀myị̀ nyori ọ-kpa ẹla ọlẹ ká angịgbahị  nya ọjịra-jịra bala ogu nya iJihova mẹjẹ họ ụkụrwọ, à chị ọhịhị nyam da lẹ.”

13. Ịyẹ à tị́ kaa ya ọkẹkẹnị bala okpunyi ha iru nya aanahị ịlẹ ká ẹla kwaa rụ hi ẹpwa nyaa?

¹³ Iru nya aanahị ịlẹ kị kaa rụ hi ẹpwa nyaa chajị nya ayịreji o-bwu agaga lee ẹwụ ọdada lee ẹla ojigi-jigi kaa maga yẹẹyẹẹ nyọka yẹ ba iwe-ahụrụ nyaa onyeewe bala ọ-ya ụbwọ ju ụkụrwọ nya iJihova ẹ-ẹpwụ i-ijata. Lala angịnyị nya ịKịrayịsị ịla oyi ọhọhẹ ịlẹ kị nyi epepe ọọlajị nya ọtụpyịpyị, ị kaa “juwa kpa ẹla nya Ohe Oluhye ya dodehe.” (Ụkụr. 8:4) Ẹla nya Ohe oyaya kaa daa ụbwọ nyọka ya ẹhị ku Ịpyị-Adịrahụ ọkọkọ nya iwe-ahụrụ olujwo ọlẹ kị ji. Ọọwa du ká ọkẹkẹnị bala okpunyi nyaa á kaa gwaa byi ka.

14. Ányị ọtụpyịpyị à tị́ ka jẹ́-ẹ nuhi okpunyi nyahị myị́?

¹⁴ Ọtụpyịpyị kaa du ká ang lụmẹ-lụmẹ ịlẹ kị kaa ya okpunyi hahị kaa gụụhị byi. Ahị kaa chị ọkẹkẹnị kori kahị la ịlọhị nyọka tụguru, ya ẹla nya Ohe dagba, bala ọ-ka họ ang ẹnụ myị́ ẹnụ la ọ-ju uhi nyori ị ka wuhi tụ ju ube ka. Ụka kị tị nuhi iwe ọọwa, ahị ka juhi bala ọ-chuko nya ang ọlẹ kọ ka họ ba ọọwa ba myị́. Ọ́ tịpyọ nyọka la irya ọlịịwẹ ka. Ma, ahị tị ka dụmwọ-dụmwọ. IJisọsị ya nyori ọtụpyịpyị nyị ka du ká angịjụgbẹyị nyamwụ nyị ka chị mịlẹji. (Jọn. 16:1, 2) Lẹ ányị ahị tị́ ka họ ká okpunyi nyahị á ka gụhị byi ụka kị ja tụụhị pyịpyị ka?

15. Ịyẹ tị́ du kahị ka juhi nya ọtụpyịpyị ka? (ỊJọn 15:20; 16:33)

¹⁵ Omyi Ẹla nya Ohe byihi yẹkẹẹ: “Angịlẹ wuu kị juwa tịtọ kị ka la ọhịhị nya ọngịnyị nya Ohe Oluhye oriri ọlẹ ẹ-ẹpwụ nya ịKịrayịsị iJisọsị lẹ aalẹ, ị ka la ọ-tụ pyịpyị pyii lẹ.” (2 Tim. 3:12) Ọ lujwo ha ọọnahị ọhẹ ká ẹnyị nyamwụ ri Andrei nyọka ye ẹlẹwẹ myị ụka kị tụ ụkụrwọ nyahị ku ẹ-ẹpwụma nyaa. Ọ kaa kụ irya yẹkẹẹ: ‘Alibeenu nya iJihova ju iru lụmẹ ẹ-ẹga ọlẹ. Ányị alegbeju à tị́ ka jụụhị wu wuu myị́?’ Ma ọkọkọ ká irya ọlịịwẹ ka ya okpunyi ha Andrei lẹ, ọ kaa chị uko ụka myị́ ụka. Aanahị ịkịla pehi ẹla ọọwa ju iJihova ụ-ụbwọ, ị́ kaa kụ irya nyori ị́ ka waa myị́ ka lẹ ka. Ị jẹ́ nyori ị ka waa myị, ma ị́ tị kaa chuko lala Andrei ka. Lẹ ọ chụ nyọka kụ irya lala angịkịla bala ọ-hu ịlọmwụ ju Ohe ụ-ụbwọ. Lụka o-kpii ọ jẹ́ yé okpunyi nya ọkịlẹtụ, ọ tị jẹ́-ẹ chị ọkẹkẹnị ịnyịnyị nanana nyori akama lụmẹ-lụmẹ juwa wẹẹ. Ọ ka jẹ́-ẹ lịnyị-ịnyị ẹ-ẹga nyahị myị́. Ịlẹhị lẹ iJisọsị byihi  nyori ahị nyị ya ẹhị guru gbe ọtụpyịpyị, ọ tị họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori ahị ka kpa ọmyịmyị nyahị kpọọ myị́.—Wa ịJọn 15:20; 16:33.

16. Ẹlịyẹ ahị tị baba nyọka ju ihi ụka nya ọtụpyịpyị?

¹⁶ Ụka kị hile ụkụrwọ nyahị lee ọ-tụ apa nyaa ịhyẹ ku, ahị ka ye ẹla ọmẹjẹ bwu egbeju ẹpwa lee ẹga nya angịgbahị nya ọjịra-jịra myị́. Ẹla ọmẹjẹ ọọwa ka chewu keehi, họ kahị ka yé ang oriri nya olegu ri kịnyaa, bala ọ-ka dahị ụbwọ nyọka kịnyaa la ọ-ya ẹla nya Ohe jaabwọ kahị ka jẹ́-ẹ họ ba. Maga ká ba ẹla ọmẹjẹ ịịwa jẹ, kori ká dọmwụ wo etu nyaa yẹẹyẹẹ ka lee ọ-jẹ́ ang odudu kị ya ịnyị ka. (Jem. 3:17) Ịnyịnyị, a ya ẹla nya aanahị lee abwọlẹ ká ọjịra-jịra kaa bwu họ ang je angịlẹ kị baba nyọka wo ka lẹ ka.—Ọngọ. 3:7.

17. Lala alẹrụ nya iJisọsị ịla oyi ọhọhẹ, ẹlịyẹ ahị tị́ cheje nyọka họ?

¹⁷ Ẹlẹhẹ ọkpọnchị ọlẹ kọ du ká Olegu Onyobyi kaa kpa ẹwụ jahị da anchẹ nya Ohe ri ọlẹ kị kaa “ri ibeenu nya iJisọsị.” (Ọwụ. 12:17) A myị ká Olegu Onyobyi bala odehe nyamwụ a chị uhi jung ka. Ẹla nya Ohe oyaya bala ang ọmẹjẹ nanana nyori ọtụpyịpyị ji, kaa kpa ọkẹkẹnị bala okpunyi wahị. Ụka ká alegbeju nya ala iJuu byi alẹrụ nya iJisọsị nyị ba la o-ya ẹla nya Ohe mẹ, alẹng ị-la ọmyịmyị ịwẹ cheje nyọka ju ihi nya Ohe. Ị kịnyaa la o-ya ẹla nya Ohe, ụkụrwọ ọọwa tị du kị chị ọkẹkẹnị. (Ụkụr. 5:27-29, 41, 42) Ẹlịlẹhị tị ri, ụka kị hu ụkụrwọ nyahị ịhyẹ abwọ, ahị ka kpa ẹla ọjẹ́jẹ kụ ịlahị ụka kahị ja ya ẹla nya Ohe pyii. (Mat. 10:16) Ma ó-ri kahị họ jaabwọ kahị ka họ ba myị́, ahị ka la okpunyi ọlẹ ká ọngịnyị kaa yé bwula ọ-họ ẹla kpụ iJihova ịpyọ bala ọ-họ ụkụrwọ ọ-chị ọhịhị da.

18. Ẹga nya owo okpunyi nyịlẹhị à tị́ kaa bwu?

¹⁸ Jẹ́ myị̀myị̀ nyori ahị ka jẹ́-ẹ la okpunyi, tụ́ ụka ọlẹ kọ dọmwụ lujwo gụ́ wuu. Lụka ọlịnyị, ahị ka kpịtịya pyii nyori okpunyi ọlẹ kahị baba ri okpunyi nya Ohe, kọ ri okpunyi ọlẹ ká iJihova kem à ka jẹ́-ẹ ya ha ọngịnyị. Kpụnịrọọ ụka ká akama nya ẹdụrụ o-kpehe ẹ-ẹga, ayịreji o-bwu agaga, lee ọtụpyịpyị á ji. Ya ụbwọ chị ogu nyamwụ giri-giri. Yọyị ka ijuju ọnyịịla ọlẹ kọ wẹẹ dayị gbeng. Jaabwọ ká wẹẹ họ ịnyị, “Ohe Oluhye Ọngịnyị nya okpunyi ọwẹ ayịdang ka juwa” tang. (Filip. 4:9) Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọkịla, ahị ka kụ ẹhị yẹ abwọlẹ kahị ka jẹ́-ẹ da aanahị ịlẹ kị la ọtụpyịpyị ụbwọ nyọka yé okpunyi nya Ohe Oluhye.