ANG ỌJẸ́JẸ 51
EJE 3 Ahị Kpụnịrong, Ahị Yẹhị Rịrị ẹ-Ẹga Nyang
IJihova Kpịtịya nya Egbejida Nyang Wuu
“Egbejida nyam [wuu] tị́ nyà ka ekpem nyang, a daa ju ụ-ụpwụ nyang.”—EJE. 56:8.
ẸHỊ NYA ẸLA
Ang ọjẹ́jẹ ọlẹ ka kpụhị ịtịya nyori iJihova jẹ́ ụka kahị chị ọkẹkẹnị ka, ọ tị ka ya ẹjẹ ọkpụ́kpụ ọlẹ kahị baba hahị ịnyịnyị.
1-2. Iwe-ahụrụ iyina à tị́ ka du kahị ka nyà egbejida myị́?
ỤKA ọhẹ bala ụka ọkịla, ahị wuu kaa nyà egbejida. Ụka kahị ji ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlẹ kọ ya ọkẹkẹnị hahị ọlam-ọlam, ahị kaa nyà egbejida nya ọkẹkẹnị ụka ọwẹ. Ọhẹka à nyà egbejida u-uhye nya ẹla ọkpọnchị ọhẹ ọlẹ kọ họ tang ẹnẹhẹ lẹ. Ọ ka ri ụka ká ma ọnyị, ụka ká kpịtịya nya ẹla ọnyịịla ọhẹ kẹkpẹ, lee ụka ká yẹ oligu ọlịkẹjẹ nyang ọhẹ ọlẹ ká yẹ kaka lụka ọtata lẹ myị́.
2 Ma ụka lụmẹ-lụmẹ, ẹla ọjụjụ ọla ọkịlẹtụ à kaa du kahị kaa nyà egbejida lẹ. Ọ-chụ pwokwita, ahị kaa je ida ụka ká ọngịnyị á dahị chọpyị kaka kpoye. Ahị ka nyà egbejida myị́ kori kahị ja yẹ akama ọọlajị nya ẹdụrụ ọlẹ kọ kpahị tata lee ụka kahị ja bida chajị nya ọngọ háahị-ha ọlẹ kọ gbu hiihi. Ụka ọlịnyị, ọ ka lahị jaabwọ kọ la ọlọmwụ iJeremaya myị́ ụka ká ala ịBabịlọn ta iJerusalẹm ayịreji. IJeremaya yẹkẹẹ: “Egbejida nyam dọba lala ihu . . . Egbejida nyam-ḿ ka ba la ọnyànya ka, ị [kaa] nya pyịyọọ.”—Ida. 3:48, 49.
3. Ányị ọ tị́ kaa la iJihova ụka kọ yẹ anchẹ nyamwụ kị ja yẹ akama? (Ayịsaya 63:9)
3 IJihova jẹ́ jaabwọ kahị kaa nyà egbejida kaka ba ọọlajị nya iwe-ahụrụ ịjụjụ ịlẹ kahị kaa chịpwụrụ bwu. ỊBayịbụụ họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori ọ jẹ́ ụka ọnyị myị́ ọnyị ọlẹ ká ọnchẹ nyamwụ ọhẹ á ja yẹ akama, ọ tị kaa wo ụka kahị je ida nya ụbwọ ọdada ka ẹga nyamwụ. (Eje. 34:15) Ma, ọ́ ba o-ri iJihova kaa yẹhị bala o-wo lahị kem ka. Lala adịda ọnyịịla, ọ kaa jwọọ yẹẹyẹẹ ụka kọ yẹ kahị ja je ida, ọ tị kaa nwụlanọ nyọka dahị ụbwọ ịnyịnyị.—Wa Ayịsaya 63:9.
4. Oja nya owo anyị ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ bwu ịBayịbụụ? Ẹlịyẹ ọọwa à tị́ ka mẹjẹẹhị u-uhye nya iJihova?
4 IJihova ya jehi ẹ-ẹpwụ nya Omyi Ẹla nyamwụ jaabwọ kọ kaa lọọ ụka ká anchẹ nyamwụ á ja nyà egbejida. Ahị ka yẹ ẹlẹwẹ bwu ọ-chụ pwokwita nya ịHana, iDevidi, bala Adịrahụ iHesekaya. Ịyẹ tị́ du kị nyà egbejida? Ányị iJihova à tị́ họ ụka kị je ida nya ụbwọ ọdada? Ányị oja nyaa à tị́ ka jẹ́-ẹ kpụ́ụhị ẹjẹ ụka kahị ja nyà egbejida nya ajụjụ, ọngịnyị ọ-nyẹẹkpẹ dahị, lee ahị ọdahile ọ-gụụhị myị́?
EGBEJIDA NYA AJỤJỤ
5. Ányị iwe-ahụrụ nya ịHana à tị́ lọọ?
5 ỊHana la akama lụmẹ-lụmẹ ịlẹ kị du kọ kaa nyà egbejida nya ajụjụ. Ọhẹ ẹ-ẹpwụ nya ajụjụ ị-ịwa ri ọrụmwụ ye ahụ ọkịla. IPenina, kọ ri ahụ ọkịla ọọwa kaa họ ẹla ọlẹ kọ ka jwọọ. Ọlẹ kọ tị tịpyọ gụ́ ri, ịHana á yé ọnyị ma ka, iPenina ọwa tị ma anyị ju iru. (1 Sam. 1:1, 2) IPenina kaa kpa ịHana họ ịnyịnyịịnyị ọọlajị nyọlẹ kọ tụma. Ányị ọ tị́ ka lang kori ká juwa ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlịịwẹ? ỊHana bwọ ayiiji gbee kọ kaa “gu ahị enyi bala ọ-pwa ang oriri,” ọ la “ọjụjụ ọ-ọkịlẹtụ” nya ịlẹhị-ịlẹhị.—1 Sam. 1:6, 7, 9-10.
6. Ịyẹ ịHana à tị́ họ nyọka yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ?
6 Ányị ịHana à tị́ bwu yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ? Ịngịhyẹ ọlẹ kọ dọọ ụbwọ ri, ọ ka ẹga ọlẹ ká ịgba ọgbagba nya ịlẹhị yeji, kọ ri ube ịgọgọ. Ọ chịkpẹẹ myị́ nyori ọ kụ ka oye nya ọnang nya ọdada nya ube ịgọgọ. Ẹ-ẹga ọọwa, ọ “juwa raabwọ [ha iJihova] bala o-gu ahị enyi” bwọbwọọbwọ. Ọ bịlẹ iJihova yẹkẹẹ: “Dam am ọnchẹ nyang ụbwọ ẹ-ẹpwụ nya akama ọyẹyẹ nyam ọlẹ, [a] deeri him ka.” (1 Sam. 1:10, 11) ỊHana ya je iJihova ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị jaabwọ ká ẹla ọọwa lọọ wuu. Ọ ka jụ iJihova yẹẹyẹẹ ụka kọ yẹ ọnyị ọlịkẹjẹ nyamwụ kọ ja je ida ụka ọlịịwẹ!
7. Ányị ọ tị́ la ịHana nyọlẹ kọ ya akama nyamwụ je iJihova kpá?
7 Ányị ọ tị́ la ịHana nyọlẹ kọ ya ẹla ọla ọkịlẹtụ nyamwụ je iJihova kpá, ká ọngọkịliya Ẹlayị tị ya ọ-jẹ́ myị̀myị̀ họọ nyori iJihova ka wẹ abwọ ọrịrị nyamwụ? ỊBayịbụụ yẹkẹẹ: “Ọ yegiri rụ kaka ri ang lẹlẹ. Ọ́ tụtụm bwọ ayiiji kịlahị kaka.” (1 Sam. 1:17, 18) ỊHana la ịlọmwụ, nanana nyori iwe-ahụrụ nyamwụ á yẹda lẹka. O hu olo nya akama nyamwụ kpa kịla iJihova lẹ. Ohe yọọ ụka kọ juwa ẹ-ẹpwụ nya akama, o wo ida ojeje nyamwụ, ọ tị wahị kụrwọọ bwula ọ-dọọ ụbwọ nyọka ma ọnyị ụka ohyẹẹkpẹ ịnyịnyị.—1 Sam. 1:19, 20; 2:21.
8-9. Jaabwọ ká ụpwụ nya Ala iHiburu 10:24, 25 ya, ịyẹ tị́ du kahị ka cheri nyọka ka ọjịra-jịra? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
8 Ẹla ọlẹ kahị ka jẹ́. À juwa ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ olujwo ọlẹ kọ du ká ja nyà egbejida nya ajụjụ lẹẹlẹẹ? Ọhẹka à juwa bida chajị nya igu nya olugbiyegu nyang lee oligu nyang ọhẹ. Ụka ọlịnyị, ọ ka há ọngịnyị nyọka ji ụbwọọmwụ myị́. Ma jaabwọ ká ịHana yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ bala ọhụ ojuju ụka kọ ka ube ịgọgọ, ahụ ịnyịnyị ka yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ bwula ọ-ka ọjịra-jịra—nanana nyori ịnyịrọ ka chịng pyẹ-pyẹ bala ọkịlẹtụ ọ-ka kpụng enyi myị́. (Wa Ala iHiburu 10:24, 25.) Jaabwọ kahị ja wo ẹla nya ẹjẹ ọkpụ́kpụ ọla ịBayịbụụ, iJihova kaa bwula ọọwa dahị ụbwọ nyọka yé ang ịnyịịla ịlẹ kahị ka kụ irya ju ọkọkọ nya akama nyahị. Ọọwa du kahị kaa la ịlọhị, kori ká iwe-ahụrụ nyahị á dọmwụ yẹda ahyaahị ka wẹwẹ.
9 Ụka kahị juwa ọọjịra-jịra, aanahị kaa kpụ́ụhị ẹjẹ bala ọ-mẹjẹ jaabwọ kahị ju apyobwuna haa kaka ba. Ọọwa du kahị kaa la ịlọhị ụka kahị juwa balaa. (1 Tẹs. 5:11, 14) Kụ ẹhị yẹ oja nya ọọnahị ọhẹ kọ ri ọngọ kaa kpa ụka nyamwụ wuu ya ẹla nya Ohe, ká ahụ nyamwụ gbu hyoo wẹẹ. Ọ yẹkẹẹ: “Egbejida kaa gum nyà wẹẹ. M̀ kaa rụ ka hụhụ ọ-ọka nya ube juwa je ida. Ma ụka kam ka ọjịra-jịra, m̀ kaa yé ọhụ ojuju ọlẹ kam baba. Ẹla o-ya kpẹnẹẹ nya aanahị alẹng bala anyang kaa ya ẹjẹ ọkpụ́kpụ ham. Jaabwọ myị́ abwọ kam chuko lee ká ọkịlẹtụ-ụ́ kpụm enyi kaka ba lụka kam pwụ ọjịra-jịra, m̀ kaa la ịlọm ụka ohyẹẹkpẹ.” Ụka kahị juwa ọọjịra-jịra nyahị, iJihova ka kpa aanahị alẹng bala anyang dahị ụbwọ myị́.
Ahị ka jẹ́-ẹ yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ bwu ẹga nya aanahị ịla ọjịra-jịra (Yẹ ọgba 8-9)
10. Ányị ahị tị́ ka bwu dịrẹ ọgụ-ẹpẹtẹ nya ịHana ụka ká ẹla ọjụjụ á họ tahị?
10 ỊHana yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ ịnyịnyị nyọlẹ kọ ya ẹla ọla ọkịlẹtụ nyamwụ je iJihova ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị. Ahụ ịnyịnyị ka jẹ́-ẹ ‘kpa imahị omeme nyang wuu kaka ta iJihova,’ la ahị ọdahile nyori ọ ka ke ụrụ lang. (1 Pit. 5:7) Ọọnahị ọnyang ọhẹ ká aleguru-ẹla nwụ ọrụmwụ yẹkẹẹ: “Ọkịlẹtụ kpụm enyi gbee lala o-ri am nyị́ ka jẹ́-ẹ chị ọkẹkẹnị ẹnẹnẹhẹ kaka. Ma ụka myị́ ụka kam raabwọ ha iJihova, Adịda ọlẹ kọ la ọháha ẹ-ẹga nyam, m̀ kaa yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ. Ụka ọhẹ ji kam jẹ́-ẹ yé omyi ẹla ọlẹ kọ pwoku iwe-ahụrụ nyam ka, ma ọ tị kaa wo lam. Ụka ká ọkịlẹtụ á ja kpụm enyi lụmẹ kaka kpoye, m̀ kaa raabwọ kọ ka ya okpunyi ham. M̀ kaa yẹ ahyaahị nyori okpunyi ọhẹ kaa kpụ kụrụm, ọọwa m jẹ́-ẹ la ọngịrị họ ang ọlẹ kam chịla nyọka họ lẹlẹ.” Ụka ká ya ẹla ọla ọkịlẹtụ nyang je iJihova, egbejida nya ajụjụ nyang kaa gwoo ọ-ọkịlẹtụ, chajị ọ jẹ́ ọjụjụ ọlẹpwụ ọkịlẹtụ nyang. Kori ká ang o-ju ọmwụ nya akama nyang á dọmwụ juwa jiji wẹẹ, iJihova ka kpụ́ng ẹjẹ bala ọ-dang ụbwọ nyọka yé okpunyi. (Eje. 94:19; Filip. 4:6, 7) Ọ jẹ́ ang myị́ ang ọlẹ ká wẹẹ họ nyọka jẹ́-ẹ godayị giri-giri họọ, ọ tị ka nwụng uri ịnyịnyị.—Hib. 11:6.
EGBEJIDA NYA ỌNGỊNYỊ Ọ-NYẸẸKPẸ DANG
11. Ányị ọ tị́ la iDevidi ụka ká angịkịla họọ ẹla ọtịpyọ?
11 Ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nya iDevidi, ọ kaa chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ilujwo ịlẹ kị du kọ kaa nyà egbejida. Ọ wụ angịnyị lụmẹ-lụmẹ ẹjẹ. Angịhyẹ nya alugbiyegu bala aligu nyamwụ dọmwụ nyẹẹkpẹ dọọ ịnyịnyị. (1 Sam. 19:10, 11; 2 Sam. 15:10-14, 30) Ụka ọhẹ kọ lujwo kpoye-kpoye họọ, ọ da ụpwụ yẹkẹẹ: “Ịnyịrọ chịm pyẹpyẹ wuu la eru omwumwu lẹ, lodu ẹnụ myị ẹnụ ịbẹẹdị nyam kpụ chwẹẹchwẹẹ legbejida. Ipilo nyam họ dọyịị lida ojeje.” Ịyẹ tị́ du kọ la iDevidi ị-ịwẹ? Ọ wụlẹ yẹkẹẹ:m“Ọọ-lajị nya ọtụpyịpyị o-bwu ẹga nya aluji nyam.” (Eje. 6:6, 7) Ẹla ọlẹ ká angịkịla họ à jụ iDevidi gbee ká egbejida nyamwụ nyà pwụ ọlịịwẹ lẹ.
12. Jaabwọ ká ụpwụ nya Eje Ọnyịịla 56:8 ya, ẹlịyẹ iDevidi à tị́ jẹ́ myị̀myị̀?
12 Nanana nyori iDevidi yẹ akama pwụ ọlịịwẹ, ọ jẹ́ myị̀myị̀ nyori ọwa nyị há iJihova. Ọ da ụpwụ yẹkẹẹ: “[IJihova] wo ida ojeje nyam lẹ.” (Eje. 6:8) Ụka ọkịla, iDevidi da ẹla ọkpịpyọ-kpịpyọ ọlụpwụ nya Eje Ọnyịịla 56:8. (Wọọ.) Omyi ẹla ịwẹ mẹjẹ gede-gede nyori ahị há iJihova yẹẹyẹẹ bala o-ri abwọlẹ ká ẹla lahị kaa ri ẹla nyamwụ. IDevidi ya nyị lala o-ri iJihova nyị wẹẹ ya egbejida nyamwụ juka ẹpwụ nya ekpem lee ọ-daa ju ẹ-ẹpwụ nya ụpwụ. IDevidi jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova jẹ́ ang ọlẹ kọ ri ọjụjụ nyamwụ bala ọ-kpịtịya nyamwụ. IDevidi la ahị ọdahile nyori Adamwụ ọ-la ọháha nyị yẹ akama ọlẹ kọ wẹẹ chịpwụrụ bwu bala abwọlẹ ká akama ịịwa lọọ ịnyịnyị.
13. Ụka ká angịkịla á nyẹẹkpẹ dahị, ẹlịyẹ ahị tị́ ka kpịtịya pyii? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
13 Ẹla ọlẹ kahị ka jẹ́. Ọkịlẹtụ juwa kpụng enyi lẹẹlẹẹ chajị nyori ọngọhẹ ọlẹ ká dahịhile họng ẹla ọjụjụ yẹẹyẹẹ? Ọhẹka ọkịlẹtụ juwa kpụng enyi ọọlajị nyori ahụ nyang lee ọrụng pwang, lee ọngọlẹ ká wẹẹ tịtọ nyọka ye lee ọ-rụrwọ nyẹẹkpẹ dang la ọ-ya ahị me ka, lee ọngịnyị ọlẹ kọ háng yẹẹyẹẹ hwabwọ la ọ-gbịgba ha iJihova. Ọọnahị ọhẹ ká ahụ nyamwụ họ ụya ene kọọ rụ hyoo yẹkẹẹ: “Ḿ ka jẹ́-ẹ myị nyori ẹla ọlịịwẹ ka họ tam ẹnẹnẹhẹ ka. Ọ jụm, ọ jum agbama, m̀ la ịlọm lala ọngọ ju apyobwuna ka.” Kori ká ọngọhẹ á nyẹẹkpẹ dang lee ọ-họng ẹla ọjụjụ yẹẹyẹẹ aalẹ, yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ nyọka jẹ́ nyori iJihova á ka nyẹẹkpẹ dang ẹnẹnẹhẹ ka. Ọọnahị ọlẹng ọwẹ yẹkẹẹ: “M̀ wẹ ka yẹ nyori angịnyị-ị́ ka juwa hang ụka wuu ka myị́, ma ahị tị ka jẹ́-ẹ kpụnịrọ iJihova ụka myị́ ụka. Jaabwọ myị́ abwọ ká iwe-ahụrụ á la, ọ ka dahị ụbwọ ụka wuu. Ọ́ ka nyẹẹkpẹ da angịlẹ kị godayị giri-giri họọ ka.” (Eje. 37:28) Kpịtịya ịnyịnyị nyori, ọháha nya iJihova gụ́ ịnya ọngịnyị ehe ọhẹ-lọhẹ. Ụka ká ọngịnyị ọlẹ kahị dahịhile á nyẹẹkpẹ dahị, ọ kaa jụjụ kaka kpoye. Ma iJihova á yẹ irya ọlẹ kọ la ẹ-ẹga nyahị da ka. Ahị họ́ọ yẹẹyẹẹ. (Rom. 8:38, 39) Ẹla ọlẹ kahị ka kpịtịya ri: Jaabwọ myị́ abwọ ká ọngịnyị á họ ẹla ẹ-ẹga nyang, à há Adang olepwoohe nyịlẹhị-ịlẹhị.
Ụpwụ nya Eje Ọnyịịla họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova ju angị la ọkịlẹtụ ọ-kpụ enyi chwẹẹ (Yẹ ọgba 13)
14. Ẹlịyẹ ụpwụ nya Eje Ọnyịịla 34:18 à tị́ họ kahị jẹ́ myị̀myị̀?
14 Kori ká ọngịnyị á nyẹẹkpẹ dang ụka ọhẹ lẹ, à ka yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ bwu omyi ẹla nya iDevidi ọlụpwụ nya Eje Ọnyịịla 34:18. (Wọọ.) Ụpwụ ọhẹ da ẹlẹwẹ wụlẹ nyori “angịlẹ ká ahị ọdahile gwaa myị nyị kaa me nyori ịngịngịhyẹ ọnyịịla nyị́ ji kị ka yẹhị rịrị gbe kaka.” Ányị iJihova à tị́ kaa da angịlẹ kọ laa ịnyị ụbwọ? IJihova kaa ‘juhi chwẹẹ.’ Ọ lala adịda ọ-la ọháha ọlẹ kọ kaa ya ụbwọ chị ọnyị nyamwụ bala ọ-kpọ́ọ ẹjẹ ụka kọ ja je ida, Ụka kahị ja yẹ akama chajị nyori ọngịnyị nyẹẹkpẹ dahị lee ọ-dahị chọpyị, iJihova jẹ́ ọjụjụ nyahị bala ọ-nwụlanọ nyọka dahị ụbwọ ahyaahị. Ọ nwụlanọ nyọka kpụ́ụhị ẹjẹ ụka ká ọkịlẹtụ á kpụhị enyi bala ụka kahị me nyori áhị ju apyobwuna kaka. Ọ tị ya ang lụmẹ-lụmẹ hahị kahị ka jẹ́-ẹ ya ẹhị rịrị gbe nyọka dahị ụbwọ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ịlẹ kahị la lẹẹlẹẹ.—Ayị. 65:17.
EGBEJIDA NYA AHỊ ỌDAHILE Ọ-GỤỤHỊ MYỊ́
15. Iwe-ahụrụ oyina iHesekaya à tị́ ji du kọ je ida?
15 Ụka ká Adịrahụ iHesekaya ọla iJuda gu ẹka 39, ọ wẹ ka jẹ́ nyori ọwa nyị jụ ẹdụrụ ọnyọọngịrị ọhẹ. Ọlọmwụ Ayịsaya ya ẹrụ nya iJihova joo nyori iHesekaya nyị ka gbu ẹ-ẹpwụ nya ẹdụrụ ọọwa. (2 Ịdị. 20:1) Ọ lala o-ri ahị ọdahile nyị́ ji ha iHesekaya kaka. Oja nya ẹlẹwẹ pwọ iHesekaya abwọ pwọọ du kọ bida nya ịlẹhị-ịlẹhị. Ọ raabwọ ha iJihova nyọka dọọ ụbwọ.—2 Ịdị. 20:2, 3.
16. Ẹlịyẹ iJihova à tị́ họ ha iHesekaya?
16 Ụka ká iJihova wo ká iHesekaya ja raabwọ bala ọ-yẹ egbejida nyamwụ, ọ lọọ ahyẹẹrwẹrwa du kọ byoo yẹkẹẹ: “[M̀] wo abwọ ọrịrị nyang bala ọ-yẹ egbejida nyang lẹ. M̀ ka họng uda.” Bwula Ayịsaya, iJihova myọnụ nyọka tụ́ ọhịhị nyamwụ ka ịlahị bala ọ-ka chị iJerusalẹm da bwu ụbwọ nya ala Asiriya.—2 Ịdị. 20:4-6.
17. Ányị iJihova à tị́ kaa dahị ụbwọ ụka ká ẹdụrụ á kpahị la ọngịrị-ọngịrị? (Eje Ọnyịịla 41:3) (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
17 Ẹla ọlẹ kahị ka jẹ́. Ányị a tị́ ka họ kori ká la ẹdụrụ ọhẹ ọlẹ kọ lala o-ri utoji nyamwụ nyị́ ji lẹẹlẹẹ ka? Ya je iJihova ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị, kori ká dọmwụ ka họ ịnyị la egbejida wẹwẹ. ỊBayịbụụ họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori “Adịda nya ahyẹẹrwẹrwa ọlala wuu bala Ohe Oluhye nya ẹjẹ ọkpụ́kpụ wuu” nyị ka kpụ́ụhị ẹjẹ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ nyahị wuu. (2 Kọr. 1:3, 4) Alẹ, áhị ka jẹ́-ẹ ya ahị guru nyori iJihova ka tụ́ akama nyahị wuu kịnyaa ka, ma ahị ka jẹ́-ẹ dahịhile nyori ọ ka dahị ụbwọ. (Wa Eje Ọnyịịla 41:3.) Bwula olegu ịgọgọ, iJihova ka ya ọngịrị, ẹla ọjẹ́jẹ, bala okpunyi nya ọkịlẹtụ hahị nyọka jẹ́-ẹ bọhụ. (Etu 18:14; Filip. 4:13) Ọ kaa kpụ́ụhị ẹjẹ ịnyịnyị bwula ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlẹ kọ ya hahị gbe ijuju nyori ẹdụrụ ọhẹ-lọhẹ á ka ji kaka.—Ayị. 33:24.
IJihova ka wẹ abwọ ọrịrị nyahị bwula ọ-ya ọngịrị, ẹla ọjẹ́jẹ, bala okpunyi nya ọkịlẹtụ hahị (Yẹ ọgba 17)
18. Ụpwụ ịgọgọ oyina à tị́ kaa kpụ́ng ẹjẹ ụka ká ji ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlẹ kọ lujwo kaka kpoye? (Yẹ akpa ọlẹ kọ ri “ Omyi Ẹla Ịlẹ kị ka Kpụ́ụhị Ẹjẹ Ụka Kahị Ja Jida.”)
18 Ẹla ọlẹ ká iJihova byi iHesekaya ya ẹjẹ ọkpụkpụ họọ. Ahị ịnyịnyị ka yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ bwu ẹpwụ nya Omyi Ẹla nya Ohe. Ụka ká ọkịlẹtụ-ụ́ ja kpụhị enyi, omyi ẹla nya Ohe ọlẹ kọ juwa ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ ka jẹ́-ẹ ya ẹjẹ ọkpụ́kpụ hahị bala ọ-họ kahị ka jẹ́-ẹ wu ịlọhị kpa. (Rom. 15:4) Ọọnahị ọnyang ọhẹ bwu West Africa kaa je ida ụka lụmẹ-lụmẹ nyọlẹ kọ jẹ́ nyori ọ la ẹdụrụ nya ẹbẹ ọgọ́ja. Ọ yẹkẹẹ: “Ụpwụ ịgọgọ ọhẹ ọlẹ kọ kaa ya ẹjẹ ọkpụ́kpụ ham gụ́ wuu ri Ayịsaya 26:3. Nanana nyori áhị ka jẹ́-ẹ yẹ iwe-ahụrụ nyahị da ụka wuu ka, ọgba ọwẹ họ kam jẹ́ nyori iJihova ka jẹ́-ẹ ya okpunyi nya ọkịlẹtụ hahị bala ọ-dahị ụbwọ nyọka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya akama ọnyị myị́ ọnyị.” Ụpwụ ịgọgọ ọhẹ ji kọ kaa ya ẹjẹ ọkpụ́kpụ hang yẹẹyẹẹ ụka ká juwa ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlẹ kọ lujwo nya ịlẹhị-ịlẹhị, kọ dọmwụ lala o-ri ahị ọ-dahịle nyị́ ji kaka?
19. Ịyẹ ahị tị́ wẹẹ ya ẹhị rịrị gbe ị-ịlahị?
19 Ahị jam ẹ-ẹpwụ nya ahyẹẹnụ ihyẹẹkpẹ yẹẹyẹẹ lẹ, lẹ ahị yahị guru nyori ang ịlẹ kị ka du kahị ka nyà egbejida ka ji gụ́ ọọwa. Ma jaabwọ kahị yẹ bwu oja nya ịHana, iDevidi, bala Adịrahụ iHesekaya, iJihova yẹ egbejida ịlẹ kị wẹẹ nyà bwu ạhị́ nyahị, ọ tị kaa jwọọ ịnyịnyị. Ọ kaa kpịtịya nya egbejida nyahị ịnyịlẹhị. Lẹ ụka kahị ji ẹpwụ nya iwe-ahụrụ olujwo, ahị maga kahị ya ẹla ọlọkịlẹtụ nyahị je iJihova ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị. Ahị chị ịlọhị ebwo hi aanahị alẹng bala anyang ịla ọjịra-jịra ẹnẹnẹhẹ ka. Ahị kịnyaa la ọ-ja yé ẹjẹ ọkpụ́kpụ bwu omyi ẹla nya iJihova ọla ẹpwụ nya ịBayịbụụ mẹ. Ahị ka jẹ́ myị̀myị̀ nyori kori kahị kịnyaa la ọ-ba ọhụ pwụ ọbaba, iJihova ka nwụhị uri. Ọhẹ lẹpwụ nya ang ịlẹ kọ ka họ hahị ri ehe ọlẹ kọ chị nyọka hịlẹ egbejida nya ajụjụ, ọngịnyị ọ-nyẹẹkpẹ dahị, ahị ọdahile ọ-gụụhị myị́ bwu ahị́ nyahị lụka o-kpii. (Ọwụ. 21:4) Kori kahị nyà egbejida ụka ọọwa aalẹ, ịnya ọkẹkẹnị kem ọ ka ri lẹlẹ.
EJE 4 “Jehovah Is My Shepherd”
