1. Ịtọ ẹla oyina ahị tị́ ka tịlọhị myị́?

KORI ká kụ irya u-uhye nya ang ịlẹ kị ja ka họ ị-ịlahị, lala ayịreji ọ-tata nya ịgba ọgbagba nya ịnịịkịla, ụka ká ịGọọgụ nya ịMagọọgụ ka gba mịlaahị, bala ẹwụ nya Amagẹdọn, à kaa chuko ụka ọhẹ? Ọhẹka, à tịlọng ịtọ ẹla ọlẹ wo ẹnẹhẹ lẹ, ‘M̀ ka dayị la ọmyịmyị nyam myị́ ụka ká ang ị-la uhihi ịwẹ ka họ?’ Kori ká kụ irya u-uhye nya ẹla ịlịịwẹ ẹnẹhẹ lẹ aalẹ, abwọlẹ ká ang ọjẹ́jẹ ọlẹ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ omyi ẹla nya iJisọsị ọlụpwụ ịgọgọ ọlẹ ko ri egbeju nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ ka dang ụbwọ. IJisọsị byi angịjụgbẹyị nyamwụ yẹkẹẹ: “Ọkịlẹtụ, a kpụnụ enyi kpong-kpong ka. Anụ myị . . . mẹ.” (Jọn. 14:1) Ọmyịmyị ọnyọọngịrị ka dahị ụbwọ nyọka jahị da ijuju la ugbodu ojuju.

2. Ányị ahị tị́ ka bwu ju ọmyịmyị nyahị ọngịrị? Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ?

² Ahị ka jẹ́-ẹ ju ọmyịmyị nyahị ọngịrị lẹẹlẹẹ nyọka jẹ́-ẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya akama ịla ịlahị bwula ọ-kụ ẹhị yẹ abwọlẹ kahị kaa họ ẹ-ẹpwụ nya akama ịlẹ kị kaa ma ọmyịmyị nyahị yẹ lẹẹlẹẹ. Ụka kahị kụ irya u-uhye nya abwọlẹ kahị kaa họ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ịlẹ kahị kaa la lẹẹlẹẹ, ahị ka jẹ́-ẹ yẹ apa ịlẹ kahị baba nyọka ju ọmyịmyị nyahị ọngịrị bwu. Ụka myị́ ụka kahị bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ọmayẹ ọhẹ, ọmyịmyị nyahị kaa la ọngịrị gụ́ ọọwa. Ọwẹ ka dahị ụbwụ nyọka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ịla ịlahị myị́. Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka da ẹhị wụla iwe-ahụrụ ine ihyẹ ịlẹ kị mẹjẹ nyori angịjụgbẹyị nya iJisọsị baba nyọka la ọmyịmyị gụ́ ọọwa. Ọọwa lẹ ahị ka kụ ẹhị yẹ abwọlẹ káahị ka la akama ịlịnyị alẹ myị́ bala abwọlẹ kọọwa ka nwụlahị nọ gbe ijuju lẹlẹ.

3. Jaabwọ ká ịMatiyu 6:30, 33 ya, ẹlịyẹ iJisọsị à tị́ da wụlẹ u-uhye nya ọmyịmyị?

³ Ayịdẹpwa wuu kaa tịtọ nyọka họ ká ahụ bala anjwo nyamwụ ka la ang oriri, ang ọkụrụ-kụrụ, bala ube onune. Ọọwa á tị ri ụkụrwọ ọ-chịkpẹẹ ẹ-ẹpwụ nya ụka olujwọ ọlẹ ka. Ụkụrwọ nya aanahị ịhyẹ kaa gwaa myị́, nanana nyori ị kaa mwahị nya ọkịla yẹẹyẹẹ, ị́ kaa yé ka. Angịkịla tị kaa pwa la o-ye ụkụrwọ ọlẹ kọ pwoku Angịnyị nya ịKịrayịsị la ọ-họhọ ka. Ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ịlịịwẹ wuu, ahị baba nyọka la ọmyịmyị ọnyọọngịrị nyori iJihova ka ya ang ịlẹ ká ugbiyegu nyahị baba hahị. IJisọsị ya ẹlẹwẹ gbagbịla je angịjụgbẹyị nyamwụ ụka nya Ang ọ-Mẹjẹ ọla Uhye Ọgbọdọ. (Wa ịMatiyu 6:30, 33.) Ụka kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova á ka nyẹẹkpẹ dahị ka, ahị jẹ́-ẹ ya ẹhị ku ịgba ọgbagba nyamwụ kịnyaa. Jaabwọ kahị tị wẹẹ yẹ ká iJihova wẹẹ ha ang ịlẹ kahị baba hahị, ahị kaa tụ́ jwọọ chwẹẹ gụ́ olene, ọọwa tị kaa ju ọmyịmyị nyahị ọngịrị ịnyịnyị.

4-5. Ịyẹ à tị́ da ugbiyegu ọhẹ ụbwọ ụka kị la uko ọchịchị nyọlẹ kọ lujwo haa nyọka yé ang ịlẹ kị baba?

⁴ Kụ ẹhị yẹ abwọlẹ ká ugbiyegu ọhẹ ịị Venezuela yé ụbwọ ọdada nya iJihova ụka kị la uko ọchịchị u-uhye nya abwọlẹ kị ka bwu yé ang ịlẹ kị baba ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị wẹẹ. Ụka nya ọgbanyẹ, ugbiyegu nya Castro kaa yé okpoko nwà ịlaa bwu ẹpwụ nya ẹrụ ọlẹ kị kaa wu. Ọọwa lẹ, alagbụrụ ị-kpa ọkọnị à naa ọpyị la agbụrụ bala o-kwaa rụ lẹlẹ. Miguel, ko ri adịda yẹkẹẹ: “Ang ọlẹ kahị wu ọ-ọpyị ọnyị kahị bịlẹ kpa họ ang ahị kaa kpụnịrọ gụ́ lẹẹlẹẹ lẹ. M̀ kaa dọmwụ nya ahyẹẹnụ ọnyị myị́ ọnyị bwula ọ-bịlẹ iJihova nyọka ya ang ọlẹ kahị baba nya ahyẹẹnụ ọwẹ hahị.” Ọhịhị lujwo ha ugbiyegu ọwẹ, ma ị tị la ọmyịmyị ẹ-ẹga nya Adahị olepwoohe nyori ọ ka họ ịbaba nya ahyẹẹnụ haa myị́. Ọọwa dudu ká ugbiyegu nya Castro kaa ka ọjịra-jịra bala ọ-kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ ụka myị́ ụka. Ị hu ẹla nya Ịpyị-Adịrahụ kụ ịlahị ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyaa, iJihova tị ya ang ịlẹ kị baba haa ịnyịnyị.

⁵ Ẹ-ẹpwụ nya ụka olujwo ọwẹ wuu, Miguel bala Yurai ahụ nyamwụ kaa ya ẹhị rịrị u-uhye nya abwọlẹ ká iJihova kpahị jwaa. Ụka ọhẹ, iJihova kaa gu aanahị alẹng bala anyang gbịla nyọka ya ang ịhyẹ ịlẹ kị baba haa lee ọ-mwahị nya ụkụrwọ ha Miguel. Ụka ọkịla, iJihova kaa họ ọbaba nyaa bwula ụbwọ ọdada nya egbeju ẹpwa nyahị ọla oye nyaa. IJihova á nyẹẹkpẹ daa ẹnẹhẹ lẹka. Chajị nya ọọwa, ọmyịmyị nyaa nwà kịlahị gụ́ olene. Nyọlẹ ká Yoselin ko ri ọnyị nyaa ọgbahị gu ẹnyị nya iwe-ahụrụ ọhẹ kpangga ọlẹ ká iJihova daa ụbwọ ẹ-ẹpwụ nyamwụ, ọ yẹkẹẹ: “O guhi ọ-ọkịlẹtụ nyọka yẹ jaabwọ ká iJihova dahị ụbwọ. M̀ yọọ lala oligu ọlẹ kam ka jẹ́-ẹ kpụnịrọ ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyam wuu.” Ọ myịmyị yẹkẹẹ: “Ịmayẹ ịlẹ kahị chịpwụrụ bwu lala ugbiyegu nwụlahị nọ gbe ịlẹ kị ka lujwo gụ́ ọọwa ị-ịlahị.”

6. Ányị a tị́ ka bwu ju ọmyịmyị nyang ọngịrị ụka ká la akama nya ang o-yé nwa ka?

⁶ À juwa ẹ-ẹpwụ nya akama nya ang o-yé nwà ka lẹẹlẹẹ? Ó-ri ịnyị aalẹ, ụka ọlẹ ka lujwo hang.  Ma, jaabwọ myị́ abwọ ká iwe-ahụrụ nyang á lujwo kaka ba, à ka jẹ́-ẹ kpa ụka ọlẹ ju ọmyịmyị nyang ọngịrị. Raabwọ ha iJihova, ká wa omyi ẹla nya iJisọsị ọlụpwụ nya ịMatiyu 6:25-34 bala ọ-kpa me irya ju. Kụ irya u-uhye nya oja nya angị ịlụka nyahị ịlẹ kị mẹjẹ nyori iJihova kaa hu ha angịlẹ kị kaa kpa ụka nyaa họ ụkụrwọ họọ. (1 Kọr. 15:58) Kori ká họ ịnyị, ahị ọ-dahile nyang ka la ọngịrị gụ́ ọọwa nyori iJihova ka dang ụbwọ jaabwọ kọ da angịkịla ụbwọ ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlala ịnyang. Ọ jẹ́ ang ọlẹ ká baba, ọ tị jẹ́ abwọlẹ kọ ka bwu họọ hang ịnyịnyị. Jaabwọ ká wẹẹ yé ụbwọ ọdada nya iJihova ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyang, ọmyịmyị nyang ka la ọngịrị gụ́ olene chajị ká ka jẹ́-ẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya akama ị-gụ́ ọwẹ gụ́ ị-ịlahị.​—Hab. 3:17, 18.

7. Jaabwọ ká ịMatiyu 8:23-26 ya, ányị “igbachịwụ ọtụka” ọhẹ à tị ma ọmyịmyị nya angịjụgbẹyị nya iJisọsị yẹ?

⁷ Ụka ká igbachịwụ tọ iJisọsị bala angịjụgbẹyi nyamwụ ụ-ụwa ihu, iJisọsị kpa ẹla ọọwa daa ụbwọ nyọka yẹ ẹga ọlẹ kị baba nya ọmyịmyị gụ́ ọọwa. (Wa ịMatiyu 8:23-26.) Ụka ká igbachịwụ wẹẹ da la ọngịrị-ọngịrị kpụ ká enyi da kaka myị ẹpwụ nya ụmwụ tọlọng wẹẹ, iJisọsị juwa nune nyamwụ la okpunyi. Ụka ká angịjụgbẹyị nyamwụ chọọ ahị la uhi ẹ-ẹpwụ kị byọọ nyị chịwa da mẹ, Ọngọlahị taa wo la ọkọ ọdụmwọ yẹkẹẹ: “Ịịyẹ à tị́ du kanụ juwa juhi ọlịịwẹ ene? Anụ angị la ọmyịmyị ochiche.” Angịjụgbẹyị ịlẹ kị wẹẹ juhi chịla ịnọ kị ka jẹ́ nyori iJihova ka jẹ́-ẹ chewu ke iJisọsị bala angịlẹ kị juwa balọọ myị́. À yẹ ịngịhyẹ ọlẹ kahị ka jẹ́ bwu ẹgẹwẹ? Ọmyịmyị ọnyọọngịrị ka dahị ụbwọ nyọka kụ kpọọ ẹ-ẹpwụ nya “igbachịwụ ọtụka” lee akama ịlẹ kị lala igbachịwụ.

8-9. Ịyẹ à tị́ ma ọmyịmyị nya Anel yẹ? Ịyẹ à tị́ dọọ ụbwọ?

⁸ Kụ ẹhị yẹ abwọlẹ ká ọmyịmyị nya ọọnahị Anel bwu Puerto Rico, kọ rwọrụ lẹka, la ọngịrị gụ́ olene nyọlẹ kọ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ịnyịịngịrị wẹẹ. Ọmayẹ nyamwụ ri “igbachịwụ ọtụka” ọlam-ọlam. Ọmayẹ ọọwa dọmwụ la 2017 ụka ká igbachịwụ ọlẹ kị wụrụ nya Hurricane Maria ta ẹpwa nya Anel ayịreji. Igbachịwụ ọọwa dudu ká ụkụrwọ nyamwụ myị́ ịnyịnyị. Anel yẹkẹẹ: “Ẹ-ẹpwụ nya ahyẹẹnụ ilujwo ịwẹ wuu, m̀ kaa chuko. Ma m̀ tị kaa dahịhile iJihova bwula abwọ ọrịrị, lẹ ḿ kaa ya iwe da uko ọchịchị nyam ka yem mile ka.”

⁹ Anel ya nyori ihi ojuju nyị da ọwa ụbwọ ịnyịnyị nyọka bohụ ẹ-ẹpwụ nya akama ịịwa. Ọ yẹkẹẹ: “Ọ-ba ẹla ọlẹ ká ogu nya iJihova ya jẹ dam ụbwọ nyọka kụ kpọọ. IJihova kpa aanahị alẹng bala anyang dam ụbwọ. Ị jum ọhụ bala ọ-ya ang ịlẹ kam baba nyọka hịhị ham.” Ọ myịmyị yẹkẹẹ: “IJihova họ ang ham kpoye nya abwọlẹ kam ka jẹ́-ẹ bịlẹ, ọọwa tị ju ọmyịmyị nyam ọngịrị yẹẹyẹẹ.”

10. Ịyẹ a tị́ ka họ kori ká “igbachịwụ ọtụka” ọhẹ á ja dang?

¹⁰ “Igbachịwụ ọtụka” ọhẹ ja dang ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị? Ọhẹka à wẹẹ yẹ akama ọọlajị nya ayịreji o-bwagaga. Lee ọ ka ri igbachịwụ nya ẹdụrụ ọnyọọngịrị kọ kpụng ọkịlẹtụ enyi dudu ká jẹ́  abwọlẹ ká ka họ ka myị́. À ka chuko ụka ọhẹ myị́, ma a ya iwe da ká uko ọchịchị a hung abwọ la ọ-ka dahịhile iJihova ka. Tụ́ ju iJihova chwẹẹ ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị bwu ọkịlẹtụ. Ju ọmyịmyị nyang ọngịrị bwula ọ-kụ irya u-uhye nya ụka ịkẹkpẹ ịlẹ ká iJihova dang ụbwọ. (Eje. 77:11, 12) Jẹ́ myị̀myị̀ nyori ọ́ ka nyẹẹkpẹ dang ẹnẹnẹhẹ ka.

11. Ịyẹ tị́ du kahị ka cheje nyọka ju ihi nya angịlẹ kị kaa kpịlahị?

¹¹ Ang ọkịla oyina à tị́ ka dang ụbwọ nyọka jẹ́-ẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ? Jaabwọ ká Anel ya, ihi ojuju ịnyị. Maga nyọka dahịhile angịlẹ ká iJihova bala iJisọsị dahịhile. Ụka ọhẹ, angịlẹ kị chụ nyọka kpa ịlahị ka mẹ ụgbẹyị ọlẹ kọ ka rihi onyeewe jẹ́ẹhị myị́. Ma, iJihova tị ka wahị kụrụụhị kori kahị ju ihi. Ahị jẹ́ bwu ẹpwụ nya Omyi Ẹla nyamwụ bala oja nya anchẹ nyamwụ ị-la ọmyịmyị nyori ihi ojuju kaa chị ọhịhị da. (Ehe. 14:1-4; 2 Ego. 20:17) Kpa oja ịlịịwẹ me irya ju. Ọ-họ ịnyị ka dang ụbwọ nyọka ju ihi nya ẹla ọlẹ ká ogu nya iJihova ya ahị nyị họ lẹẹlẹẹ bala ọlẹ kị ka ya ị-ịlahị. (Hib. 13:17) Ọọwa lẹ, á ka juhi nya igbachịwụ ọgụgụụgụ ọlẹ kọ ji ọnaabwọ-ọ̀ wẹ kaka.​—Etu 3:25.

12. Ẹlịyẹ iLuku 18:1-8 à tị́ ya u-uhye nya ọmyịmyị ọlala bala ọhụ ọbaba ẹ-ẹpwụ nya ẹla ọkịrọrọ kọ me awụlẹ?

¹² IJisọsị jẹ́ nyori ẹla ọkịrọrọ nyị ka ma ọmyịmyị nya angịjụgbẹyị nyamwụ yẹ myị́. Nyọka daa ụbwọ kị ka jẹ́-ẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nyamwụ, ọ joja ọ-chụ kpịta ọhẹ kị da ju ụ-ụpwụ nya iLuku. IJisọsị joja nya ahụ-ogu ọhẹ kọ kaa kịnyaa la ọ-bịlẹ ọngọleje ọhẹ nyọka chị oku họọ. Ọngọleje ọọwa á kaa họ ẹla ọnyịịla ka. Ọ tị dahịhile nyori ọngọleje ọwẹ nyị ka dọọ ụbwọ kori kọ kịnyaa la ọ-bịlọọ. Ọ ka nọ chẹẹ lẹ, ọngọleje ọwẹ à wo ọbịlẹ-bịlẹ nyamwụ lẹlẹ. Ẹlịyẹ ahị tị́ jẹ́ bwu ụwa? IJihova kaa họ ẹla ọ-la kpakpa. Lẹ iJisọsị tọ wo yẹkẹẹ: ‘Ohe Oluhye á ka hu ọwẹwẹ ọnyịịla u-uhye nya ang myị́ ang ọlẹ wuu ká angịnyị nyamwụ ịlẹ kọ chụchụ ha ịlọmwụ, juwa jida jwọọ, chajị nyaa lodu bala alẹnụ haa ka?’ (Wa iLuku 18:1-8.) IJisọsị myịmyị yẹkẹẹ: “Ụka kaam Ọnyị nya ọngịnyị ehe ka mwẹẹkpẹ warị wẹ odehe ọlẹ lẹ, anụ ya kam ka ye angịlẹ kị ka la ọmyịmyị nya ịlẹhị-ịlẹhị wẹẹ?” Ụka kị họhị ẹla ọkịrọrọ, ahị baba nyọka mẹjẹ nyori ahị la ọmyịmyị ọnyọọngịrị lala ahụ-ogu ọwẹ bwula ugbodu ojuju bala ọhụ ọbaba nyahị. Ọmyịmyị ọlịịwẹ ka dudu kahị ka jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova ka dahị ụbwọ. Ahị baba nyọka jẹ́ ịnyịnyị nyori abwọ ọrịrị la ọngịrị. Ụka ọhẹ, ahị kaa yé ọwẹwẹ nya abwọ ọrịrị nyahị ụ-ụgbẹyị ọlẹ kahị ya ahị mẹ ka.

13. Ányị abwọ ọrịrị à tị́ da ugbiyegu ọhẹ ọlẹ kị họ ẹla ọkịrọrọ ụbwọ?

¹³ Kụ ẹhị yẹ oja nya Vero, kọ ri ọọnahị ọnyang ọhẹ bwu Democratic Republic of the Congo wẹẹ. Vero, bala ọrụmwụ ọlẹ kọ kaa gbịgba ha iJihova ka, tụ́ ọnyị nyaa ọnyang ọlẹ kọ gu ẹka 15 rụnyẹ rụ nyọlẹ ká ebwo nya alisoja ịhyẹ gba mịla ẹpweji nyaa. Nyọlẹ kị jẹ pwụ́ ẹga ọlẹ kị yẹ ang hịla ụgbẹyị, alisoja waa dayị bala tịtọ  nyọka nwaa. Ụka ká Vero dọmwụ nyọka jida, ọnyị nyamwụ maga nyọka kpọọ ọkịlẹtụ weji bwula ọ-raabwọ gboo bala o-gu ẹnyị nya iJihova mwụba-mwụba ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị. Nyọlẹ kọ raabwọ kpá, olegbeju nya alisoja ịịwa tọọ wo yẹkẹẹ: “Ọyẹẹnọ, owo à tị́ mẹ abwọ ọrịrị jẹ́ng?” Ọ wẹ yẹkẹẹ: “Ịnam à mẹjẹ́m bwu ẹpwụ nya ịMatiyu 6:9-13 lẹ.” Olegbeju ọọwa à yẹkẹẹ: “Ọyẹẹnọ, anụ rụ la okpunyi mẹ, iJihova Ohe nyang ka chewu keenu!”

14. Ịyẹ à tị́ ka ma ọmyịmyị nyahị yẹ myị́? Ịyẹ à tị́ ka dahị ụbwọ nyọka bọhụ?

¹⁴ Oja ịlịịwẹ mẹjẹ́ẹhị nyọka ya ẹhị da apyobwuna nya abwọ ọrịrị bwee kpong-kpong ka. Ma ó tị ri ká ọwẹwẹ nya abwọ ọrịrị nyang á wẹ i-ijata lee u-ugbẹyị ọ-la gede-gede ka bẹẹ? Lala ahụ-ogu ọla oja ọ-chụ kpịta nya iJisọsị, kịnyaa la abwọ ọrịrị la ahị ọ-dahile nyori Ohe nyahị á ka nyẹẹkpẹ dang ka, bala o-ri ọ ka wẹ abwọ ọrịrị nyang lụka okpii ụ-ụgbẹyị ọhẹ pyii lẹ. Kịnyaa la ọ-bịlẹ iJihova nyọka ya olegu ịgọgọ nyamwụ hang. (Filip. 4:13) Kpịtịya nyori lụka okpii iJihova ka wahị kụrụng gbee ká ka deeri nya akama ọhẹ-lọhẹ ká yẹ lụka ọkẹkpẹ. Jaabwọ ká wẹẹ kpa ọmyịmyị ọlala bọhụ ẹ-ẹpwụ nya akama bwula ụbwọ ọdada nya iJihova, à ka ja la ọngịrị gbe ahyẹẹnụ ịkịla ịlịlahị.​—1 Pit. 1:6, 7.

15. Jaabwọ ká ịMatiyu 17:19, 20 ya, ẹlịyẹ à tị́ chị angịjụgbẹyị nya iJisọsị ọha?

¹⁵ IJisọsị mẹjẹ angịjụgbẹyị nyamwụ nyori ọmyịmyị nyị ka daa ụbwọ nyọka kụrụ ang ịlẹ kị chọha. (Wa ịMatiyu 17:19, 20.) Ụka ọhẹ juwa kị jẹ́ ku olegu onyobyi kpehe bwu ẹpwụ nya ọngịnyị myị́ ka, nanana nyori ị jẹ́ họ ịnyị ụka ọhẹ lẹ. Ịyẹ à tị́ ri akama? IJisọsị wụlẹ ya jaa nyori nyị baba nya ọmyịmyị gụ́ ọọwa. O byaa nyori kori kịị nyị la ọmyịmyị nwà, nyị ka jẹ́-ẹ tụ́ akama ịlẹ kị lala ọgbọdọ kịnyaa myị́! Alẹ, ahị ka la akama ịlẹ kị ka lala o-ri ahị nyị́ ka jẹ́-ẹ kịnyaa kaka myị́.

16. Ányị ọmyịmyị à tị́ da Geydi ụbwọ nyọka bọhụ nyọlẹ kị nwụ ọrụmwụ?

¹⁶ Kụ irya nya oja nya Geydi kọ ri ọọnahị ọnyang bwu Guatemala lẹẹ wẹẹ. Ị nwụ Edi ọrụmwụ ụka kị wẹẹ jẹ nyà bwu ọjịra-jịra. Ányị ọmyịmyị nya Geydi à tị́ dọọ ụbwọ nyọka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ajụjụ ọtụka ọwẹ? O yẹkẹẹ: “Abwọ ọrịrị dam ụbwọ nyọka pẹhi akama nyam ha iJihova, ọọwa dudu kam kaa la okpunyi. M̀ yẹ jaabwọ ká iJihova kpẹhị rịrịm bwula alugbiyegu nyam bala aligu nyam ịlẹpwụ nya ọjịra-jịra. Ụkụrwọ nya iJihova ọhọhọ ụka myị́ ụka kaa chụ ọjụjụ nyam hi bala ọ-dam ụbwọ nyọka hịhị ahyẹẹnụ ọnyị myị́ ọnyị la ọ-ka chuko nya ijuju kpoye ka. Nyọlẹ kam chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọwẹ kpá, m̀ wẹ ka jẹ́ nyori akama ụma ọnyị myị́ ọnyị kọ wẹ chịm ọgụ ị-ịlahị, m̀ ka jẹ́-ẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nyamwụ myị́ bwula ụbwọ ọdada nya iJihova, iJisọsị, bala ogu nya iJihova.”

17. Ịyẹ ahị tị́ ka họ ụka ká akama ịlala ọgbọdọ á yẹ rịrịịhị?

¹⁷ À juwa gá ẹrwa u-uhye nya igu nya ọngọ háng há ọhẹ? Ju ẹhị ọrịrịị-rịrị nya owuleji bwula igu ọlẹ ká la ọngịrị bwula ọ-wa oja nya angị wuleji bwula igu ịlẹ kị da ju ẹ-ẹpwụ nya  ịBayịịbụụ. À ja bida chajị nyori ị gba alugbiyegu nyang ọhẹ kpehe hi ọjịra-jịra? Jẹ́ ịBayịbụụ chajị kọ ka dang ụbwọ nyọka jẹ́ myị̀myị̀ nyori alibyi oyaya nya Ohe kaa há ụka wuu. Akama ụma ọnyị myị́ ọnyị kọ ja yẹ rịrịng, yọọ lala iwe ọlẹ ká la nyọka ju ọmyịmyị nyang ọngịrị. Ya je iJihova jaabwọ ká ẹla ọọwa lang kpangga. A chị ịlọng ebwo ka, ọkọkọ nya ọọwa, kịnyaa la ọ-yẹ jula aanang alẹng bala anyang. (Etu 18:1) Họ ang ịlẹ kị ka dang ụbwọ nyọka bọhụ, kori ká dọmwụ ka haa la egbejida wẹwẹ. (Eje. 126:5, 6) Kịnyaa la ọjịra-jịra ọ-kaka, ẹrụ ọnyịịla ọ-kpa pyẹ, bala ịBayịbụụ ọwawa. Kịnyaa la ọ-kụ irya u-uhye nya ahị ọwawa ịnyịịla ịlẹ ká iJihova nwụlanọ gbeng ị-ịlahị. Jaabwọ ká wẹẹ yẹ ụgbẹyị ọlẹ ká iJihova wẹẹ dang ụbwọ, ọmyịmyị ọlẹ ká la ẹ-ẹga nyamwụ ka la ọngịrị gụ́ ọwọwa.

18. Kori ká yẹ nyori ọmyịmyị nyang á la ọngịrị nwà ka, ịyẹ a tị́ ka họ?

¹⁸ Kori ká ịmayẹ nyang ịlụka ọkẹkpẹ lee ịlẹẹlẹẹ á mẹjẹ nyori ọmyịmyị nyang á la ọngịrị nwà ka aalẹ, ọkịlẹtụ a kpụng enyi ka. Yọọ lala iwe ọlẹ kọ wụrụ nyọka ju ọmyịmyị nyang ọngịrị. Bịlẹ jaabwọ ká alẹrụ nya iJisọsị bịlẹ yẹkẹẹ: “Họ ká ọmyịmyị ọlala nyahị a nwa kịlahị-ịlahị.” (Luk. 17:5) Ịnyịnyị, kụ irya u-uhye nya oja nya angịlẹ kahị ya ẹla nyaa ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ wẹ. Lala Miguel bala Yurai, kpịtịya ụka myị́ ụka nyori iJihova kaa dụbwọ. Lala Anel ọnyị nya Vero, raabwọ nyịlẹhị-ịlẹhị ha iJihova, ọgụgụụgụ ri ụka ká la akama ọtụka. Lala Geydi, jẹ́ nyori iJihova ka ya ụbwọ ọdada ọlẹ kahị baba hahị bwula alugbiyegu bala aligu nyahị. Kori ká ya iwe da ha iJihova nyọka dang ụbwọ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya akama ịlẹ ká la lẹẹlẹẹ, à ka la ahị ọ-dahile nyori ọ ka dang ụbwọ nyọka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya akama ịlẹ ká ka la ị-ịlahị.

19. Ahị ọ-dahile oyina iJisọsị à tị́ la? Ẹlịyẹ ahụ à tị́ ka jẹ́ myị̀myị̀?

¹⁹ IJisọsị da angịjụgbẹyị nyamwụ ụbwọ nyọka yẹ ẹga ịlẹ kị baba nya ọmyịmyị gụ́ ọọwa, ma ọ́ tị da ịwẹẹ nyori nyị́ ka bọhụ myị́ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ịlịlahị bwula ụbwọ ọdada nya iJihova ka, lẹ ka. (Jọn. 14:1; 16:33) Ọ dahịhile nyori ọmyịmyị ọnyọọngịrị nyị ka ya iwe da ha iru nya angịnyị nyọka be bwu ẹpwụ nya akama ọtụka ọlẹ kọ wẹẹ jẹ warị. (Ọwụ. 7:9, 14) À ka juwa ẹ-ẹpwụ nya angịịwa? Bwula ụbwọ ọdada nya iJihova, à ka juwa kori ká kpa iwe ọnyị myị́ ọnyị ọlẹ ká la lẹẹlẹẹ họ ụkụrwọ nyọka ju ọmyịmyị nyang ọngịrị!​—Hib. 10:39.