Ti Umuna nga Ar-ari 1:1-53
1 Ita, lakay unayen*+ ni Ari David, ket uray agsusukot ti iyulesda kenkuana, malammin latta.
2 Isu a kinuna dagiti adipenna: “Apo ari, ibirokandaka iti balasang nga agserbi ken mangaywan kenka. Agiddanto iti abaymo tapno maimenganka.”
3 Sinursorda ti intero a teritoria ti Israel tapno agbirokda iti napintas a balasang. Nasarakanda ni Abisag+ a Sunamita+ ket inyegda iti ari.
4 Nakapimpintas ti balasang, a nangaywan ken nangasikaso iti ari, ngem saan a dinennaan ti ari.
5 Kabayatanna, ipangpangas ni Adonias+ nga anak ni Haggit: “Siak ti agbalin nga ari!” Nagpaaramid iti karuahe a kuyogen dagiti kumakabalio ken adda 50 a lallaki nga agtaray iti sanguananna.+
6 Ngem saan a pulos a tinubngar* ni amana ken saanna nga imbaga: “Apay a kastoy ti inaramidmo?” Nakaguapguapo met ni Adonias nga ading ni Absalom ken kabsatna iti ama.
7 Nagkonsulta ni Adonias ken ni Joab nga anak ni Zeruia ken ni Abiatar+ a padi, ket impanamnamada kenkuana ti tulong ken suportada.+
8 Ngem saan a simmuporta ken Adonias da Zadok+ a padi, Benaias+ nga anak ni Jehoiada, Natan+ a propeta, Simei,+ Rei, ken dagiti nabileg a mannakigubat ni David.+
9 Di nagbayag, napan ni Adonias iti asideg ti bato ti Zohelet, nga adda iti asideg ti En-rogel tapno mangidaton+ kadagiti karnero ken nalulukmeg a baka ket inawisna amin a kakabsatna a lallaki nga annak ti ari, ken amin a tattao iti Juda nga adipen ti ari.
10 Ngem saanna nga inawis ni Natan a propeta, ni Benaias, ken dagiti nabileg a mannakigubat, wenno ni Solomon a kabsatna.
11 Kinuna ni Natan+ ken ni Bat-sheba+ nga ina ni Solomon:+ “Dimo pay kadi nadamag a nagbalinen nga ari ni Adonias+ nga anak ni Haggit? Ngem saan a pulos nga ammo dayta ni apotayo a David!
12 Umayka, pangngaasim, ta adda ibalakadko kenka tapno masalbarmo ti biagmo ken ti biag* ti anakmo a ni Solomon.+
13 Mapanka ken Ari David ket ibagam kenkuana, ‘Apo ari, saan kadi nga inkarim iti adipenmo: “Ni Solomon nga anakmo ti sumukat kaniak nga ari, ket isunto ti agtugaw iti tronok”?+ Apay ngarud a ni Adonias ti nagbalin nga ari?’
14 Bayat a makisarsaritaka iti ari, sarunuenkanto ket patalgedak ti ibagbagam.”
15 Napan ngarud ni Bat-sheba iti kuarto ti ari. Lakay unayen ti ari ket as-asikasuen idi ni Abisag+ a Sunamita.
16 Nagdumog ken nagruknoy ni Bat-sheba iti sanguanan ti ari ket imbaga ti ari: “Ania ti kiddawem?”
17 Insungbat ni Bat-sheba: “Apo, inkarim idi iti adipenmo iti nagan ni Jehova a Diosmo, ‘Ni Solomon nga anakmo ti sumukat kaniak nga ari, ket isunto ti agtugaw iti tronok.’+
18 Ngem nagbalinen nga ari ni Adonias, ket saan nga ammo dayta ti apo ari.+
19 Nagidaton ni Adonias iti adu a karnero ken nalulukmeg a baka ket inawisna ti amin nga annak a lallaki ti ari, ni Abiatar a padi, ken ni Joab a pangulo ti armada;+ ngem dina inawis ni adipenmo a Solomon.+
20 Apo ari, ur-urayen ti amin nga Israelita nga ipakaammom kadakuada ti sumukat kenka nga agtugaw iti tronom.
21 Ta no dimo ipakaammo, apo ari, apaman nga aginanaka a kas kadagidi ammam, maibilangakto a traidor agraman ti anakko a ni Solomon.”
22 Bayat a makisasao pay laeng iti ari, simrek ni Natan a propeta.+
23 Dagus a naipadamag iti ari: “Adda ni Natan a propeta!” Simrek ni Natan ket nagruknoy iti ari.
24 Kinuna ni Natan: “Apo ari, imbagam kadi, ‘Ni Adonias ti sumukat kaniak nga ari, ket isu ti agtugawto iti tronok’?+
25 Ta ita nga aldaw, napan nagidaton+ iti adu a karnero ken nalulukmeg a baka, ket inawisna ti amin nga annak a lallaki ti ari, dagiti pangulo ti armada, ken ni Abiatar a padi.+ Agpapangan ken agiinumda ita, ken ibagbagada, ‘Agbiag ni Ari Adonias!’
26 Ngem saannak nga inawis, siak nga adipenmo ken uray ni Zadok a padi, wenno ni Benaias+ nga anak ni Jehoiada, wenno ni Solomon nga adipenmo.
27 Apo ari, impalubosmo kadi daytoy a dimo man la impakaammo iti adipenmo no asino ti rumbeng a sumukat kenka nga agtugaw iti tronom?”
28 Kinuna ni Ari David: “Ayabanyo ni Bat-sheba.” Isu a simrek ket nagtakder iti sanguanan ti ari.
29 Inkari ti ari: “Isapatak iti nagan ti sibibiag a Dios a ni Jehova a nangisalakan kaniak* iti amin a pakarigatak,+
30 kas iti inkarik idi kenka iti nagan ni Jehova a Dios ti Israel, ‘Ni Solomon nga anakmo ti sumukat kaniak nga ari, ket isunto ti agtugaw iti tronok!’ tungpalek dayta ita nga aldaw.”
31 Nagdumog ken nagrukob ni Bat-sheba iti ari ket kinunana: “Agbiag koma iti agnanayon ni apok nga Ari David!”
32 Dagus nga imbaga ni Ari David: “Ayabanyo ni Zadok a padi, ni Natan a propeta, ken ni Benaias+ nga anak ni Jehoiada.”+ Iti kasta, napanda iti sanguanan ti ari.
33 Kinuna ti ari: “Ikuyogyo dagiti adipen ti apoyo, ket pagsakayenyo ni Solomon nga anakko iti mulo*+ a kukuak ket ipanyo idiay Gihon.+
34 Sadiayto a dutokan* da Zadok a padi ken Natan a propeta+ kas ari iti Israel, sa puyotenyo ti tangguyob ket ipukkawyo, ‘Agbiag ni Ari Solomon!’+
35 Kalpasanna, kuyogenyo nga agsubli ken agtugaw iti tronok. Isu ti sumukat kaniak nga ari, ken dutokak a lider iti Israel ken Juda.”
36 Insigida a kinuna ni Benaias nga anak ni Jehoiada iti ari: “Amen! Patalgedan koma dayta ni Jehova a Diosmo, apok nga ari.
37 Kas iti kaadda idi ni Jehova kenka apok nga ari, kasta koma ti kaaddana ken Solomon,+ ket pagbalinenna koma ti trono ni Solomon a natantan-ok ngem iti tronom, apok nga Ari David.”+
38 Napan ngarud ni Zadok a padi, ni Natan a propeta, ni Benaias+ nga anak ni Jehoiada, ken dagiti Kereteo ken Peleteo+ ket pinagsakayda ni Solomon iti mulo ni Ari David,+ sa impanda idiay Gihon.+
39 Innala ni Zadok a padi ti sara a pagkargaan iti lana+ manipud iti tolda+ ket imbukbokna ti lana iti ulo ni Solomon.+ Kalpasanna, rinugianda a puyoten ti tangguyob, ket impukkaw ti amin a tattao: “Agbiag ni Ari Solomon!”
40 Kalpasanna, simmurot kenkuana ti amin a tattao ket simmang-atda bayat a puypuyotenda dagiti plauta ken nagragragsakda iti kasta unay nga uray la nagrengngat ti daga gapu iti kinaariwawada.+
41 Nangngeg dayta ni Adonias ken ti amin nga inawisna kalpasan ti panagpapanganda.+ Apaman a nangngeg ni Joab ti uni ti tangguyob, kinunana: “Apay a nakaar-ariwawa iti siudad?”
42 Bayat nga agsasao pay laeng ni Joab, simmangpet ni Jonatan+ nga anak ni Abiatar a padi. Kinuna ni Adonias: “Sumrekka, ta maysaka a nasayaat* a tao. Naimbag la ketdi ti ipadamagmo.”
43 Ngem kinuna ni Jonatan ken ni Adonias: “Saan! Ni Ari David nga apotayo pinagbalinnan nga ari ni Solomon.
44 Impakuyog kenkuana ti ari da Zadok a padi, Natan a propeta, Benaias nga anak ni Jehoiada, ken dagiti Kereteo ken Peleteo, ket pinagsakayda iti mulo ti ari.+
45 Napanda idiay Gihon ket sadiay a dinutokan* ni Zadok a padi ken ni Natan a propeta ni Solomon kas ari. Kalpasanna, nakaragragsakda a simmang-at, ket nakaar-ariwawa ti siudad. Dayta ti nangngegyo.
46 Nagtugaw metten ni Solomon iti trono ti ari.
47 Napan ken apotayo nga Ari David dagiti adipenna sa inkablaawda, ‘Pagbalinen koma ti Diosmo ti nagan ni Solomon nga ad-adda a maidaydayaw ngem ti naganmo, ket pagbalinenna koma ti tronona a natantan-ok ngem ti tronom!’ Kalpasanna, nagruknoy ti ari iti pagiddaanna.
48 Kinuna pay ti ari, ‘Maidaydayaw koma ni Jehova a Dios ti Israel, ta ita nga aldaw, nangisaad iti agtugaw iti tronok ken impalubosna a makitak dayta!’”
49 Napabutngan ti amin nga inawis ni Adonias isu a nagpapanawda.
50 Napabutngan met unay ni Adonias gapu ken Solomon isu a napan kimpet kadagiti sara ti altar.+
51 Naipadamag ken Solomon: “Kabuteng ni Adonias ni Ari Solomon, isu a kimpet kadagiti sara ti altar, ket kinunana, ‘Ikari pay nga umuna ni Ari Solomon a saannanto a patayen daytoy adipenna.’”
52 Kinuna ni Solomon: “No mapagtalkan, awanto ti uray maysa a buok ti ulona a matnag iti daga; ngem no adda dakes nga aramidenna,+ masapul a mapapatay.”
53 Nangibaon ngarud ni Ari Solomon iti mangibaba ken Adonias iti altar. Isu nga immay ket nagruknoy ken Ari Solomon. Kalpasanna, kinuna kenkuana ni Solomon: “Agawidkan.”
Footnotes
^ Lit., “aduanen iti al-aldaw.”
^ Wenno “sinair; binabalaw.”
^ Wenno “ti kararuam ken ti kararua.”
^ Wenno “nangsubbot iti kararuak.”
^ Wenno “kabaian a mulo.”
^ Wenno “pulotan.”
^ Wenno “ta maikarika.”
^ Wenno “pinulotan.”
