SIPUD idi 1920’s, ikagkagumaanen a sapulen dagiti Estudiante ti Biblia dagiti tattao nga agbirbirok iti kinapudno idiay Georgia. Idi 1924, adda naluktan nga opisina idiay Beirut, Lebanon, tapno maorganisar ti trabaho a panangasaba iti dayta a lugar, kasta met iti Armenia, Georgia, Syria, ken Turkey.

Uray no mabalin nga adda dagiti naimula a bukel ti kinapudno idiay Georgia iti dayta a tiempo, saan a dagus a nakita ti resultana. (Mat. 13:33) Ngem idi agangay, nagsaknap ti mensahe maipapan iti Pagarian ket adu a Georgian ti nangbalbaliw iti biagda.

Tin-edyer pay laeng ni Vaso Kveniashvili idi nangrugi ti maikadua a gubat sangalubongan. Gapu ta ti Georgia  ket paset ti Soviet Union, naayaban ni tatangna nga agserbi kas soldado ti Soviet. Natay idin ti nanangna. Ni Vaso ti inauna kadakuada nga agkakabsat ket napilitan nga agtakaw tapno mabiagna dagiti addingna.

Nakimiembro ni Vaso iti maysa a gang ken idi agangay, iti maysa a sindikato. Kinunana, “Impagarupko a mas adda hustisia iti sindikato ngem iti gobierno wenno kagimongan.” Ngem nabigbig ni Vaso a saan a maited ti tao ti birbirokenna. Kinunana, “Inar-arapaapko a maadda koma ti hustisia.”

Idi agangay, naaresto ni Vaso ket naipan iti maysa a pagbaludan idiay Siberia. Naam-ammona sadiay ti maysa a Saksi ni Jehova a naibalud gapu iti pammatina. “Nabirokak met laengen ti birbirokek,” kuna ni  Vaso. “Awan ti literatura nga iggemmi ngem dimngegak a naimbag kadagiti imbaga ti kabsat isu a nakasursuroak.”

Idi nawayawayaan ni Vaso idi 1964, nagsubli idiay Georgia ket binirokna dagiti Saksi ni Jehova. Kabayatanna, nagsinsinnuratda iti brother a naam-ammona iti pagbaludan. Makapaladingit ta natay ti matalek a gayyemna ket awanen ti nakasaritana a Saksi. Limmabas pay ti dandani dua a dekada sakbay a nakasaritana manen dagiti Saksi. Maituloyto ti pakasaritaanna.

Nagbalin a bendision iti maysa a Georgian a ni Valentina Miminoshvili ti pannakaibaludna iti maysa a pagbaludan ti Nazi. Naam-ammona sadiay dagiti Saksi ni Jehova. Ti nabileg a pammatida ti kangrunaan a naapresiarna.  Natukay ti pusona kadagiti insuroda manipud iti Biblia.

Idi nakaawiden kalpasan ti gubat, inranud ni Valentina dagiti baro a nasursurona. Ngem naammuan dayta dagiti autoridad ket sinentensiaanda a maibalud iti 10 a tawen idiay Russia. Adda manen dagiti Saksi ni Jehova a naam-ammona sadiay, ket nabautisaran idi agangay.

Idi nawayawayaan ni Valentina idi 1967, immakar iti makinlaud a Georgia ket siaannad nga intultuloyna ti nangasaba. Dina ammo nga isu ket agbalinto a sungbat iti maysa a naimpusuan a kararag.

Aggigian ni Sister Antonina Gudadze ken ti di manamati nga asawana idiay Siberia. Ngem idi 1962, nagdesision ti asawana nga agsubli iti nakayanakanna a pagilian ti Georgia. Taga-Siberia ni Antonina ken naammuanna ti kinapudno kadagiti Saksi a napagtalaw iti pagilianda ken naipan sadiay. Gapu ta aggigiandan iti siudad ti Khashuri iti makindaya a Georgia, nayadayon kadagiti kapammatianna.

Inyestoria ni Antonina no kasano a sinungbatan ni Jehova dagiti kararagna: “Maysa nga aldaw, adda impaw-it ni nanangko manipud Siberia ket adda dagiti naibatay-Biblia a publikasion a nailemmeng a naimbag iti unegna. Iti innem a tawen, agtultuloy nga immawatak iti naespirituan a taraon iti kasta a pamay-an. Kada adda maawatko, agyamanak ken Jehova iti panangiwanwan, pammaregta, ken panangaywanna kaniak.”

Ngem agmaymaysa ni Antonina a Saksi iti lugarda. Kunana: “Kanayon nga ikarkararagko ken Jehova a  makaduak koma manen dagiti kakabsat. Maysa nga aldaw, adda dua a babbai a simrek iti paglaklakuak. Dinamagda, ‘Sika ni Antonina?’ Nadlawko a nasingpetda isu a dagus a nabigbigko a kakabsatko ida. Nagiinnarakup ken nagsangsangitkami.”

Ni Valentina Miminoshvili ti maysa kadagiti babbai. Naragsakan unay ni Antonina idi naammuanna nga adda maar-aramid a gimong iti makinlaud a Georgia! Sipud idin, maminsan iti kada bulan nga agbiahe iti nasurok a 300 a kilometro tapno makigimong.

Idi 1960’s, dadduma a Saksi nga idaddadanes dagiti autoridad iti dadduma pay a paset ti Soviet Union ti immakar kadagiti lugar a nasaysayaat ti kasasaadna. Maysa kadakuada ti naregta ken naganaygay a kabsat a ni Vladimir Gladyuk a taga-Ukraine. Idi 1969, immakar ni Vladimir iti siudad ti Zugdidi iti makinlaud a Georgia.

Idi damo, Russian ti us-usaren dagiti kakabsat nga immakar idiay Georgia kadagiti gimongda. Ngem idi  umad-adun ti Georgian a makigimgimong, naangayen dagiti gimong iti Georgian. Nakabalballigi ti trabaho a panangaramid iti adalan ket idi Agosto 1970, 12 a Georgian ti nabautisaran.

Idi 1972, immakar ti pamilia ni Vladimir iti siudad ti Sokhumi iti igid ti Black Sea. Imbaga ni Vladimir: “Nariknami a nakabakbaknangkami iti naespirituan ken agyamyamankami ken Jehova ta bembendisionannakami. Nagpartak a dimmakkel ti kongregasion.” Iti dayta a tawen, naangay ti Memorial iti umuna a gundaway idiay Sokhumi ket 45 ti immatender.

Ni Babutsa Jejelava nga agtawen itan iti nasurok a 90 ti maysa kadagiti kaunaan nga immawat iti kinapudno idiay Sokhumi idi rugrugi ti 1973. Insalaysayna: “Maysa  nga aldaw, adda nakitak nga uppat a babbai a mayat ti saritaanda. Madre ti dua kadakuada, ken naammuak idi agangay a Saksi ni Jehova dagiti kasarsaritada.” Ni Lyuba nga asawa ni Vladimir Gladyuk ti maysa kadagiti Saksi, ken ti kaduana ket ni Itta Sudarenko a nakaregregta a payunir a taga-Ukraine.

Inyestoria ni Babutsa ti inaramidna idi nangngegna ti saritaanda, “Dimngegak a naimbag.” Idi nangngegna nga adda nagan ti Dios, dagus a nakiraman iti saritaanda ken dinamagna no adda dayta iti Biblia. Nagadu ti saludsodna nga uray la immabut iti tallo nga oras ti saritaanda.

Madanagan ni Babutsa a baka dinanton makita dagiti Saksi, isu nga insaludsodna, “Panawandak kadin ket dikayton agsubli?”

Insungbat dagiti kakabsat, “Saan, agsublikamto inton Sabado.”

Permi ti ragsak ni Babutsa idi nagsubli dagiti kakabsat iti aldaw nga imbagada! Dagus a nairugi ti panagadal iti Biblia. Idi malmalpasen ti panagadal, kayat manen a siguraduen ni Babutsa a makasaritananto manen dagiti Saksi. Pinanunotna, ‘Ita ta nabirokakon dagitoy a tattao, masapul a siguraduek a saanakon a maisina kadakuada.’

Adda plano ni Babutsa. Kinunana: “Ammok nga adda asawa ni Lyuba, isu a dinamagko ken Itta no adda met asawana. Idi imbagana nga awan, imbagak a dagus: ‘Umakarka ditoyen! Dua ti kama, ken adda silaw iti nagbaetanna isu a mabalinta a pagsaritaan ti Biblia uray iti rabii!’” Immanamong ni Itta ket immakar iti apartment ni Babutsa.

 Insalaysay ni Babutsa: “No dadduma, saanak a maturog ta pampanunotek dagiti nasursurok. Intono kuan, bigla nga adda mapanunotko a saludsod. Riingek ni Itta ket ibagak: ‘Itta, alaem ti Bibliam, adda saludsodko!’ Bayat a lidlidlidenna ti matana, ibagana, ‘Sige, ania daydiay?’ Luktanna ti Biblia sa ipakitana ti sungbat.” Tallo laeng nga aldaw kalpasan nga immakar ni Itta, mangaskasaban ni Babutsa!

Adda nadekket a gayyem ni Babutsa nga agnagan Natela Chargeishvili. Imbaga ni Babutsa: “Impagarupko a dina awaten ti kinapudno gapu ta nabaknang, ngem maragsakanak ta nagkamaliak. Iti pay la damo a panagsaritami, kasta unay ti ragsakna nga immawat iti kinapudno.” Di nagbayag, duadan a naregta a mangiranranud iti namnamada kadagiti gagayyem, katrabahuan, ken kaarrubada.