‘Pannakidangadang Kadagiti Nadangkes nga Espiritu a Puersa’
Kapitulo Otso
‘Pannakidangadang Kadagiti Nadangkes nga Espiritu a Puersa’
1. Apay a paginteresantayo ti aramid dagiti dakes nga espiritu?
KATAWAAN ti adu a tattao ti ideya nga adda dagiti dakes nga espiritu. Ngem saan nga ang-angaw dayta. Patien man dagiti tattao wenno saan, adda dagiti dakes nga espiritu, ket padasenda a sulisogen ti tunggal maysa. Saan a naipuera dagiti agdaydayaw ken Jehova. Kinapudnona, isuda ti kangrunaan a puntiria. Pakdaarannatayo ni apostol Pablo maipapan iti dayta, a kunkunana: “Addaantayo iti pannakigubal, saan a maibusor iti dara ken lasag, no di ket maibusor kadagiti [di makita a] gobierno, maibusor kadagiti autoridad, maibusor kadagiti agturay iti lubong daytoy a kinasipnget, maibusor kadagiti nadangkes nga espiritu a puersa kadagiti nailangitan a disso.” (Efeso 6:12) Iti kaaldawantayo a napasamak ti kakaruan a panangsulisog dagiti dakes nga espiritu a puersa agsipud ta naitapuak ni Satanas manipud langit ket nakaro ti pungtotna, nga ammona a bassiten ti tiempona.—Apocalipsis 12:12.
2. Kasano a posible a masarangettayo dagiti espiritu a nabilbileg ngem iti tao?
2 Posible kadi a masarangettayo ti puersa dagiti espiritu a nabilbileg ngem iti tao? Wen, no la ket ta naan-anay nga agpannuraytayo ken Jehova. Masapul nga umimdengtayo kenkuana ken tungpalentayo ti Saona. No aramidentayo dayta, maliklikantayo ti adu a pisikal, moral, ken emosional a pannakadangran a mapaspasaran dagidiay adda iti sidong ti sataniko a panangkontrol.—Santiago 4:7.
Dagiti Agturay iti Lubong Kadagiti Nailangitan a Disso
3. Siasino dagiti nakaro a busoren ni Satanas, ken kasano?
3 Silalawag a dineskribir kadatayo ni Jehova ti kasasaad ti lubong sigun iti panangmatmatna manipud langit. Impakitana ken apostol Juan ti maysa a sirmata a sadiay, nailadawan ni Satanas kas “maysa a dakkel a dragon a maris-apuy.” Nakasagana a mangalun-on, no mabalbalin, iti Mesianiko a Pagarian ti Dios apaman a naipasngay daytoy idiay langit idi 1914. Gapu ta napaay iti dayta, nangyussuat ni Satanas iti nakaro a panangbusor kadagiti naindagaan a pannakabagi iti dayta a Pagarian. (Apocalipsis 12:3, 4, 13, 17) Kasano nga ibanag ni Satanas daytoy a pannakigubat? Babaen dagiti mismo a natauan a pannakabagina.
4. Asino ti gubuayan ti pannakabalin dagiti natauan a gobierno, ket kasano nga ammotayo dayta?
4 Simmaruno a naipakita ken ni Juan ti maysa nga atap nga animal nga addaan iti pito nga ulo ken sangapulo a sara, nga addaan iti autoridad “iti tunggal tribu ken ili ken pagsasao ken nasion.” Irepresentar dayta nga animal ti intero a napolitikaan a sistema ti lubong. Naipakaammo ken ni Juan a “ti dragon [ni Satanas a Diablo] intedna iti animal ti pannakabalinna ken ti tronona ken dakkel nga autoridad.” (Apocalipsis 13:1, 2, 7) Wen, ni Satanas ti gubuayan ti pannakabalin ken autoridad dagiti natauan a gobierno. Kas insurat ngarud ni apostol Pablo, ti pudno nga “agturay iti lubong” isu dagiti “nadangkes nga espiritu a puersa kadagiti nailangitan a disso,” a mangkonkontrol kadagiti natauan a gobierno. Nasken a naan-anay a matarusan dayta ti amin nga agtarigagay nga agdayaw ken Jehova.—Lucas 4: 5, 6.
5. Iti ania a maur-urnong ita dagiti napolitikaan nga agtuturay?
5 Nupay adu a napolitikaan nga agtuturay ti agkuna a relihiosoda, awan kadagiti nasion ti agpaspasakup iti turay ni Jehova wenno iti dinutokanna nga Ari, ni Jesu-Kristo. Kasta unay ti panangikagumaanda amin a mangtaginayon iti pannakabalinda. Ita, kas ipakita ti salaysay iti Apocalipsis, ‘dagiti ebkas nga impaltiing dagiti sairo’ ur-urnongenda dagiti agtuturay iti lubong agpaay iti “naindaklan nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin” inton Armagedon.—Apocalipsis 16:13, 14, 16; 19:17-19.
6. Apay a nasken ti panagannad tapno saan a mairubo a mangsuporta iti sataniko a sistema?
6 Kada aldaw, maap-apektaran ti biag dagiti tattao kadagiti rinnisiris iti politika, kagimongan, ekonomia, ken relihion a mangwarawara kadagiti pamilia. Kadagita a rinnisiris, gagangay laeng a dasigan dagiti tattao—iti sao wenno iti aramid—dagiti pagilian, tribu, pagsasao, wenno saad iti kagimongan a nakaikamenganda. Uray no saan a direkta a karaman dagiti tattao iti dadduma a rinnisiris, saan a maliklikan nga adda dasiganda. Ngem agpapan pay iti tao wenno prinsipio nga itantandudoda, siasino ti talaga a supsuportaranda? Nalawag ti kuna ti Biblia: “Ti intero a lubong adda iti pannakabalin daydiay nadangkes.” (1 Juan 5:19) Kasano ngarud a maliklikan ti tao a mairubo iti sangatauan? Babaen laeng ti naan-anay a panangsuportana iti Pagarian ti Dios ken naan-anay a panagtalinaedna a neutral kadagiti rinnisiris ti lubong.—Juan 17:15, 16.
Dagiti Nasikap a Taktika ti Nadangkes
7. Kasano a naiparangarang ti kinasikap ni Satanas iti panangusarna iti palso a relihion?
7 Iti intero a historia, inaramat ni Satanas ti berbal ken pisikal a panangidadanes tapno pagbaw-ingenna ti tattao manipud iti pudno a panagdayaw. Inusarna met dagiti nasikap nga aramid ken taktika. Sisisigo a pinagtalinaedna iti sipnget ti adu a tattao babaen ti palso a relihion, a kinullaapanna ti isipda tapno ipapanda nga agserserbida iti Dios. Mabalin a maguyugoyda kadagiti misterioso ken emosional a seremonia ti relihion wenno matukay ti riknada kadagiti datdatlag nga aramid gapu ta kurang ti umiso a pannakaammoda maipapan iti Dios ken ti panagayatda iti kinapudno. (2 Tesalonica 2:9, 10) Ngem mapakdaarantayo nga uray kadagiti dati a kameng ti pudno a panagdayaw, “umikayto ti sumagmamano . . . , nga ipangagda dagiti makayaw-awan a naipaltiing a sasao ken sursuro dagiti sairo.” (1 Timoteo 4:1) Kasano a mapasamak dayta?
8. Kasano nga usaren ni Satanas ti palso a relihion a pangsilo kadatayo uray no agdaydayawtayo ken ni Jehova?
8 Sisisikap a puntiriaen ti Diablo dagiti pagkapuyantayo. Agbutengkayo pay kadi iti tao? No kasta, mabalin a mapilitdatayo pay laeng dagiti kabagian wenno kaarrubatayo a makiraman kadagiti aramid a namunganay iti palso a relihion. Natangsittayo kadi? No kasta, mabalin nga agsakit ti nakemtayo no mabalakadan wenno saan nga awaten ti dadduma ti kapanunotantayo. (Proverbio 15:10; 29:25; 1 Timoteo 6:3, 4) Imbes nga itunos ti kapanunotantayo iti ulidan ni Kristo, nalabit kaykayattayo dagidiay ‘manggagatel iti lapayagtayo’ babaen ti panagkunada nga umdasen kano ti basta panagbasa iti Biblia ken liklikan ti agaramid iti dakes. (2 Timoteo 4:3) Saan a napateg ken ni Satanas no makitimpuyogtayo iti sabali a relihion wenno agtalinaedtayo iti relihiontayo, no la ketdi ta saantayo nga agdayaw ken ni Jehova iti wagas a makaay-ayo iti Dios sigun iti Saona ken iti organisasionna.
9. Kasano nga inaramat ni Satanas ti sekso a mangibanag iti gakatna?
9 Sisisikap met a gargarien ni Satanas dagiti tattao tapno penkenda dagiti natural a tarigagay iti di umiso a wagas. Kasta ti inaramidna no maipapan iti seksual a tarigagay. Iti panangilaksidda kadagiti pagalagadan ti Biblia, adu a tattao iti lubong ti mangmatmat iti seksual a relasion ti di agassawa kas gagangay a pagragsakan wenno kas pamay-an a mangpaneknek nga adultoda. Komusta met ngay dagiti naasawaan? Adu kadakuada ti makikamalala. Ket uray no dida ginuliban ti assawada, adu ti makidiborsio wenno makisina tapno mabalinda manen ti makiasawa. Ti nasikap a gakat ni Satanas ket nairanta a mangimpluensia kadagiti tattao tapno agbiagda agpaay iti ragragsak ita, a mangisungsong kadakuada a mangtagilag-an kadagiti dakes nga epektona saan laeng nga iti bagida ken iti sabsabali, no di ket nangnangruna iti relasionda ken ni Jehova ken iti Anakna.—1 Corinto 6:9, 10; Galacia 6:7, 8.
10. Kadagiti ania a pamay-an a dadaelen ni Satanas ti panangmatmattayo iti imoralidad ken kinaranggas?
10 Ti sabali pay a natural a tarigagay isu ti panaglinglingay. Ti nasayaat a panaglinglingay ket makapabang-ar iti pisikal, mental, ken emosion. Ngem ania ti aramidentayo no sisisikap nga usaren ni Satanas dagiti panawen ti panagaliwaksay tapno iyadayona ti isiptayo iti Dios? Ammotayo, kas pagarigan, a kagura ni Jehova ti seksual nga imoralidad ken kinaranggas. No dagitoy ti maitampok kadagiti sine, programa iti telebision, wenno iti teatro, itugawan ken buyaentayo kadi dagitoy? Laglagipenyo met nga ikagumaan ni Satanas a pakaruen dagitoy yantangay asidegen ti pannakaigarangugongna iti mangliwengliweng nga abut, ket “dagiti nadangkes a tattao ken dagiti agpampammarang rumang-aydanto manipud dakes nga agturong iti dakdakes pay, a mangyaw-awan ken mayaw-awanda.” (2 Timoteo 3:13; Apocalipsis 20:1-3) Masapul ngarud nga agsalukagtayo a kanayon kadagiti palab-og ni Satanas.—Genesis 6:13; Salmo 11:5; Roma 1:24-32.
11. Kadagiti ania a wagas a mabalin a masiluan uray ti tao nga ammona ti kinapudno maipapan iti espiritismo no saan nga agannad?
11 Ammotayo met nga asinoman a makiraman iti aniaman a kita ti espiritismo—panagipadles, panagsalamangka, wenno pannakiuman kadagiti natay—ket makarimon ken ni Jehova. (Deuteronomio 18:10-12) Gapu ta silalagiptayo iti dayta, saantay a kayat ti agkonsulta kadagiti mannakiuman iti espiritu, ken sigurado a ditay kayat nga aramidenda dagiti sinasairo a seremoniada iti pagtaengantayo. Ngem imdengantayo kadi ida no agparangda iti telebision wenno iti Internet? Nupay ditay agpaagas kadagiti erbolario, singdanantayo kadi ti pungupunguan ti maladagatayo, nga ipapantayo a mabalin a masaluadan ti ubing iti peggad? Yantangay ammotayo a kondenaren ti Biblia ti panangilabeg, ipalubostayo kadi ti maysa a hipnotiko a mangkontrol ti isiptayo?—Galacia 5:19-21.
12. (a) Kasano a mausar ti musika a pangallukoy kadatayo a mangpanunot kadagiti bambanag nga ammotayo a dakes? (b) Kasano a ti panagkawkawes, panagbubuok, wenno panagsasao ti maysa a tao ipamatmatna a kaay-ayona dagidiay kagura ni Jehova ti estilo ti panagbiagda? (c) Ania ti makalikaguman kadatayo tapno ditay agbalin a biktima dagiti nasikap a taktika ni Satanas?
12 Kuna ti Biblia a saan a maiparbeng uray madakamat laeng ti pannakiabig wenno aniaman a kita ti kinarugit (buyogen ti nalulok a motibo). (Efeso 5:3-5) Ngem kasanon no dagita a tema ket madanggayan iti musika a makaay-ayo ti ayugna, makakayaw ti ritmona, wenno makaallukoy ti kumpasna? Rugiantay kadi a tuladen dagiti liriko a mangitandudo iti panagdenna ti saan nga agassawa, ti panagdroga kas pagpalpaliwaan, ken dadduma pay a naalas nga aramid? Wenno idinto ta ammotayo a di maiparbeng a tuladen ti estilo ti panagbiag dagiti tattao a naigamer iti kakasta nga aramid, padasentayo kadi ti agbalin a kas kadakuada babaen ti panangtulad iti panagkawkawes, panagbubuok, wenno panagsasaoda? Anian a makaallilaw dagiti metodo nga us-usaren ni Satanas a pangallukoy kadagiti tattao tapno tuladenda ti nalulok a panagpampanunotna! (2 Corinto 4:3, 4) Tapno saan a mabiktima kadagiti nasikap a taktikana, masapul a liklikantayo ti mayayus iti daytoy a lubong. Nasken a laglagipentayo no siasino ‘dagiti agturay iti lubong daytoy a kinasipnget’ ket ikagumaan a sarangten dagiti impluensiada.—1 Pedro 5:8.
Nakabalan a Mangparmek
13. Kasano a posible a maparmektayo ti lubong nga iturayan ni Satanas iti laksid ti kinaimperpektotayo?
13 Sakbay ti ipapatayna, kinuna ni Jesus kadagiti apostolna: “Bumilegkayo! Pinarmekko ti lubong.” (Juan 16:33) Mabalinda met ti mangparmek. Kalpasan ti agarup 60 a tawen, insurat ni apostol Juan: “Siasino daydiay mangparmek iti lubong no di ti addaan pammati a ni Jesus isu ti Anak ti Dios?” (1 Juan 5:5) Maipakitatayo ti kasta a pammati babaen ti panagtulnog kadagiti bilin ni Jesus ken panagpannuray iti Sao ti Dios, kas iti inaramid ni Jesus. Ania pay ti makalikaguman? Ti panagtalinaedtayo a nasinged iti kongregasion a ni Jesus ti Ulo. No nakabasoltayo, masapul a naimpusuan nga agbabawi ket dumawattayo iti pammakawan ti Dios maibatay iti daton ni Jesus. Iti kasta, iti laksid dagiti kinaimperpekto ken pagkurangantayo, mabalintay met ti mangparmek.—Salmo 130:3, 4.
14. Basaenyo ti Efeso 6:13-17, ket usarenyo dagiti saludsod ken dagiti kasuratan a nadakamat iti daytoy a parapo bayat a pagsasaritaanyo dagiti pagimbagan nga itden ti tunggal paset dayta a naespirituan a kabal.
14 Tapno agballigi, masapul a kompleto nga isuottayo “ti naan-anay a kabal manipud iti Dios.” Pangngaasiyo ta ukagenyo ti Bibliayo iti Efeso 6:13-17, ket basaenyo ti pannakailadawan dayta a kabal. Babaen ti panangsungbatyo kadagiti sumaganad a saludsod, usigenyo no kasano a masalaknibannakayo ti kada paset dayta a kabal.
‘Lomo a nabariksan iti kinapudno’
Nupay nalabit ammotayo ti kinapudno, kasano a salaknibannatayo ti regular a panagadal, panangusig iti kinapudno a linaon ti Biblia, ken ti pannakigimong? (1 Corinto 10:12, 13; 2 Corinto 13:5; Filipos 4:8, 9)
“Kabal ti barukong nga isu ti kinalinteg”
Makinpagalagadan daytoy a kinalinteg? (Apocalipsis 15:3)
Iyilustraryo no kasano a ti di panangsurot kadagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova pagpeggadenna ti maysa iti naespirituan. (Deuteronomio 7:3, 4; 1 Samuel 15:22, 23)
‘Saka a nasapatosan iti alikamen ti naimbag a damag ti kappia’
Apay a proteksion kadatayo ti panagbalin nga okupado a mangidanon kadagiti tattao ti maipapan kadagiti probision ti Dios mainaig iti talna? (Salmo 73:2, 3; Roma 10:15; 1 Timoteo 5:13)
“Dakkel a kalasag ti pammati”
No addaantayo iti natibker a pammati, ania ti aramidentayo no maipasangotay kadagiti situasion a nairanta a mamagduadua wenno mamutbuteng kadatayo? (2 Ar-ari 6:15-17; 2 Timoteo 1:12)
“Kabal ti ulo ti pannakaisalakan”
Kasano a ti namnama a pannakaisalakan tulonganna ti maysa a di matnag iti nalabes a pannakaseknan iti material a kinabaknang? (1 Timoteo 6:7-10, 19)
“Kampilan ti espiritu”
Pagpannurayantayo koma a kanayon no sarangtentayo dagiti mangdadael iti espiritualidadtayo wenno iti sabsabali? (Salmo 119:98; Proverbio 3:5, 6; Mateo 4:3, 4)
Ania pay ti napateg tapno agballigitayo iti naespirituan a pannakidangadang? Kasano kasansan nga aramiden koma daytoy? Maipuon iti siasino? (Efeso 6:18, 19)
15. Kasanotay nga umabante iti naespirituan a pannakidangadang?
15 Kas soldado ni Kristo, kamengnatayo ti maysa a dakkel a buyot a makidangdangadang iti naespirituan. No agtalinaedtayo a sisasalukag ken usarentayo ti kompleto a kabal a naggapu iti Dios, saantay a maabak iti daytoy a pannakidangadang. Imbes ketdi, agbalintayo a pakapabilgan dagiti padatayo nga agserserbi iti Dios. Sisasagana ken sigagagar nga umabantetayo, nga irakurak ti naimbag a damag ti Mesianiko a Pagarian ti Dios, ti nailangitan a gobierno a busbusoren iti kasta unay ni Satanas.
Panagrepaso
• Apay nga agtalinaed a naan-anay a neutral dagiti agdaydayaw ken ni Jehova no maipapan kadagiti rinnisiris iti lubong?
• Ania ti sumagmamano a nasikap a taktika nga us-usaren ni Satanas tapno dadaelenna ti espiritualidad dagiti Kristiano?
• Kasano a dagiti naespirituan a kabal nga impaay ti Dios salaknibannatayo iti naespirituan a pannakidangadangtayo?
[Salsaludsod]
[Ladawan iti panid 76]
Maur-urnong dagiti nasion iti Armagedon
