Kapitulo Tres

Petpetanyo a Naimbag ti Sao ti Dios

1. (a) Kasano a napasaran ti nagkauna nga Israel ti kinamapagtalkan ti sao ti Dios? (b) Apay a paginteresantayo dayta?

“PAGAAMMOYO unay iti amin a pusoyo ken iti amin a kararuayo nga awan napaay a maysa a sao manipud iti amin a naimbag a sasao a sinao kadakayo ni Jehova a Diosyo. Pimmudnoda amin maipaay kadakayo.” (Josue 23:14-16) Kasta ti kinuna ni Josue kadagiti panglakayen ti Israel idi nakasimpadan iti Naikari a Daga. Wen, pudno a mapagtalkan dagiti kari ni Jehova. Dayta a rekord​—ken amin a linaon ti Biblia​—naitalimengda nga agpaay kadatayo tapno “maaddaantay koma iti namnama.”​—Roma 15:4.

2. (a) Iti ania nga anag a ti Biblia ket “impaltiing ti Dios”? (b) Gapu ta ammotayo nga impaltiing ti Dios ti Biblia, ania ti makalikaguman kadatayo?

² Nupay agarup 40 a tattao ti nausar a nangisurat iti Biblia, ni Jehova a mismo ti Autorna. Kayatna kadi a sawen nga isu ti direkta a nangimaniobra iti pannakaisurat dagiti linaon ti Biblia? Wen. Inaramidna dayta babaen ti nabileg a nasantuan nga espirituna, ti aktibo a puersana. Pudno ti kinuna ni apostol Pablo: “Amin a Kasuratan impaltiing ti Dios . . . tapno ti tao ti Dios naan-anay koma a makabael, naan-anay a nakabalan maipaay iti tunggal naimbag nga aramid.” Amin a tattao a kombinsido iti dayta ipangagda ti Biblia ken itunosda ti biagda sigun kadagiti sursurona.​—2 Timoteo 3:16, 17; 1 Tesalonica 2:13.

 Tulonganyo ti Dadduma a Mangapresiar iti Biblia

3. Ania ti kasayaatan a pamay-an a pangtulong iti adu a tattao a di mamati a Sao ti Dios ti Biblia?

³ Patientayo a Sao ti Dios ti Biblia. Ngem adu kadagiti makasaritatayo ti di mamati iti dayta. Kasanotay a matulongan ida? Masansan a ti kasayaatan a wagas isu ti pananglukat iti Biblia ket ipakita kadakuada ti linaonna. “Ta ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna ken natartarumamis ngem iti aniaman a kampilan a dua ti tademna . . . ket kabaelanna a lasinen dagiti panunot ken dagiti panagem ti puso.” (Hebreo 4:12) “Ti sao ti Dios” ket saan a historia nga awan serserbina; makaisuro ketdi dayta! Awan ti makalapped iti pannakatungpal dagiti kari ti Biblia. Ti epekto ti mensahe ti Biblia iti naimpusuan a motibo ti tao ket nabilbileg ngem iti aniaman a personal a pammaregta nga iyebkastayo.

4. Ania kadagiti kinapudno a masarakan iti Biblia ti namagbalbaliw iti panangmatmat ti dadduma a tattao iti Biblia, ken apay?

⁴ Adu ti nangsukimat iti Biblia idi nabasada dita ti nagan ti Dios. Dadduma ti nagadal iti Biblia idi naipakita kadakuada ti linaonna maipapan iti panggep ti biag, no apay nga impalubos ti Dios ti kinadakes, ti kaipapanan dagiti agdama a pasamak, wenno ti namnama a biag nga agnanayon iti paraiso a daga. Kadagiti pagilian a dagiti dakes nga espiritu parigatenda dagiti tattao gapu kadagiti narelihiosuan nga aramid, natukay ti interes ti dadduma gapu iti panangilawlawag ti Biblia maipapan iti pakaigapuan daytoy ken no kasano ti lumapsut iti dayta. Apay a makapainteres dagitoy a punto kadagiti napasnek a tattao? Agsipud ta ti Biblia laeng ti gubuayan dagiti mapagpiaran nga impormasion maipapan kadagita a napateg a banag.​—Salmo 119:130.

5. (a) No kuna ti tattao a dida patien ti Biblia, ania dagiti mabalin a makagapu? (b) Kasano a matulongantayo ti kasta a tattao?

⁵ Ngem kasanon no ibaga kadatayo dagiti tattao a dida patien ti Biblia? Dayta kadin ti pagpatinggaan ti saritaan?  Saan, no la ketdi ta sidadaanda a mangtingiting kadagiti bambanag. Nalabit a dida patien ti Biblia gapu ta matmatanda dayta kas libro ti Kakristianuan. Adda ngamin reputasion ti Kakristianuan a managinsisingpet ken mannakibiang iti politika, agraman ti kinalaingna nga agkolekta iti kuarta. Apay a diyo imtuoden no dayta ti makagapu? Mabalin a maabbukay ti interesda no ipakitayo a kondenaren ti Biblia dagiti nailubongan nga aramid ti Kakristianuan, ken no ania dagiti nagdumaan ti Kakristianuan ken ti pudno a Kristianidad.​—Mikias 3:11, 12; Mateo 15:7-9; Santiago 4:4.

6. (a) Ania ti personal a nakakombinsir kadakayo a ti Biblia ket Sao ti Dios? (b) Ania ti dadduma a punto a makatulong kadagiti tattao tapno patienda a ti Biblia ket pudno a naggapu iti Dios?

⁶ Mabalin a makatulong iti dadduma ti maysa a prangka a diskusion maipapan kadagiti pammaneknek a ti Biblia ket impaltiing ti Dios. No kadakayo, ania ti nalawag a pammaneknek a naggapu ti Biblia ken Jehova a Dios? Ti kadi mismo nga ibaga ti Biblia a gubuayanna? Wenno gapu ta naglaon ti Biblia iti nagadu a padto a mangipakita iti detaliado a pannakaammo iti masanguanan, dagiti padto a posible nga aggubuay laeng iti maysa a mannakabalin a persona? (2 Pedro 1:20, 21) Nalabit gapu kadi ta nakaskasdaaw ti panagtutunos dagiti linaon ti Biblia, nupay 40 a tattao ti nangisurat iti dayta iti las-ud ti agarup 1,600 a tawen? Wenno gapu iti kinaeksaktona iti siensia no idilig iti dadduma a surat kadagidi a panawen? Ti kadi kinaprangka dagiti mannuratna? Wenno ti pannakaitalimengna iti laksid ti nakaro a panagregget a mangdadael iti dayta? Aniaman ti personal a nangtukay iti interesyo, mabalin nga usarenyo dayta a pangtulong kadagiti sabsabali. *

 Ti Panagbasatayo iti Biblia

7, 8. (a) Ania koma ti masapul nga aramidentayo iti Biblia? (b) Ania ti kasapulantayo malaksid iti personal a panagbasa iti Biblia? (c) Kasanoyo a personal a naawatan dagiti panggep ni Jehova?

⁷ Malaksid iti panangtulongtayo iti dadduma tapno patienda ti Biblia, nasken a datayo a mismo iwayaantayo ti regular a panangbasa iti dayta. Ar-aramidenyo kadi dayta? Kadagiti amin a libro a naaramid, daytoy ti kapatgan. Siempre, dina kayat a sawen nga awanen ti sabali a kasapulantayo gapu ta basbasaentayo dayta a bukodtayo. Ballaagannatayo ti Biblia maipapan iti panangiputputong iti bagitayo. Ditay koma ipapan a matarusantayo ti amin a banag iti bukodtayo a panagsukimat. No kayattayo ti agbalin a balanse a Kristiano, nasken ti personal a panagadal ken regular nga itatabuno kadagiti gimong ti ili ti Dios.​—Proverbio 18:1; Hebreo 10:24, 25.

⁸ Mainaig iti daytoy, salaysayen ti Biblia ti maipapan iti maysa nga opisial nga Etiope nga agbasbasa iti padto ni Isaias. Maysa nga anghel ti nangiturong iti ebanghelisador a Kristiano a ni Felipe tapno isaludsodna iti lalaki: “Ammom kadi nga agpayso no ania ti basbasaem?” Sipapakumbaba a simmungbat ti Etiope: “Pudno unay, kasano koma a maawatak, malaksid no adda nangidalan kaniak?” Kiniddawna nga ilawlawag ni Felipe dayta a teksto ti Kasuratan. Saan nga agbukbukod a sinukimat ni Felipe ti Biblia sana inted ti opinionna maipapan iti Kasuratan. Nakitimpuyog ketdi a regular iti makitkita nga organisasion ti Dios. Dayta ti makagapu a natulonganna ti Etiope a makasursuro manipud iti instruksion nga ipapaay ni Jehova babaen ti dayta nga organisasion. (Aramid 6:5, 6; 8:5, 26-35) Awan met ita ti makatarus a siuumiso kadagiti panggep ni Jehova iti bukodna. Kasapulantay amin ti naayat a panangiwanwan ni Jehova babaen ti makitkita nga organisasionna.

9. Ania a programa iti panagbasa iti Biblia ti makagunggona kadatayo amin?

 ⁹ Tapno matarusantayo ti Biblia, mangipapaay ti organisasion ni Jehova kadagiti ekselente a Nainkasuratan a material nga adda iti nadumaduma a publikasion. Kanayonanna, adda nayurnos agpaay kadatayo a regular nga eskediul ti panagbasa iti Biblia mainaig iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro a maang-angay iti amin a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong. Nagdakkel ti magunggona iti personal a panangsukimat iti Nasantuan a Kasuratan. (Salmo 1:1-3; 19:7, 8) Ikagumaanyo koma a basaen a regular ti Biblia. Nupay diyo naan-anay a matarusan ti amin a linaonna, dakkel ti pagimbaganna no ammoyo ti pakabuklan ti Kasuratan. Kas pagarigan, no mangbasakayo iti uppat wenno lima laeng a panid kada aldaw, mabasayonto ti intero a Biblia iti makatawen.

10. (a) Kaano a mabalinyo a basaen ti Biblia? (b) Siasino pay koma ti mairaman no basaenyo ti Biblia, ken apay a napateg ti regular a panagbasa?

¹⁰ Kaano a mabalinyo a basaen ti Biblia? Dakkel ti magunggonayo no iwayaanyo a basaen dayta iti 10 wenno 15 minuto kada aldaw. No saan, mangyeskediulkayo iti regular a panagbasa iti kada lawas ket mantenerenyo dayta. No kasadokayo, mabalin a maragsakankayo iti asawayo a mangibasa iti Biblia iti maysa ken maysa. No adda annakyo a makabasa, mabalinda ti agsisinnublat a mangibasa iti napigsa. Tungpal-biag koma ti panagbasa iti Biblia, kas iti pannangan iti taraon. Kas pagaammoyon, maapektaran ti salun-at ti tao no saan nga umiso ti pannanganna. No kasta, ti naespirituan a salun-attayo agraman ti namnamatayo a biag nga agnanayon, agpannurayda iti regular a pannangantayo iti “tunggal sao a rumrummuar iti ngiwat ni Jehova.”​—Mateo 4:4.

 Ti Panggeptayo

11. Ania koma ti panggeptayo a mangbasa iti Biblia?

¹¹ Ania koma ti panggeptayo a mangbasa iti Biblia? Ti kalattayo ket saan koma a basta mangbasa iti sumagmamano a panid. Imbes ketdi, kayattayo a maam-ammo a naimbag ti Dios tapno maparayray ti ayattayo ken makaay-ayo ti panagdayawtayo kenkuana. (Juan 5:39-42) Ti kababalintayo ket kas koma iti mannurat iti Biblia a nagkuna: “Ipakaammom kaniak dagiti bukodmo a dalan, O Jehova; isurom kaniak dagiti bukodmo a dana.”​—Salmo 25:4.

12. (a) Apay a napateg a gun-oden ti “umiso a pannakaammo,” ken ania koma ti nasken nga aramiden tapno magun-od dayta a pannakaammo? (b) Ania nga uppat a punto de bista ti usigentayo tapno makagunggona ti panagbasatayo iti Biblia? (Kitaenyo ti kahon iti panid 30.) (c) Ilawlawagyo dagitoy a punto bayat a sungbatanyo dagiti saludsod iti daytoy a parapo. Basaenyo dagiti teksto a naisitar ngem di naadaw.

¹² Bayat nga isursuronatayo ni Jehova, tarigagayantayo koma a gun-oden ti “umiso a pannakaammo.” No awan dayta, kasano ngarud a siuumiso a mayaplikartayo ti Sao ti Dios iti biagtayo wenno mailawlawag dayta iti dadduma? (Colosas 3:10; 2 Timoteo 2:15) Ti pananggun-od iti umiso a pannakaammo kalikagumanna ti panangbasatayo a naimbag, ket no adda paset a narigat a tarusan, nalabit masapul nga ulit-ulitentayo a basaen tapno maawatantayo ti anagna. Makagunggona met no iwayaantayo ti mangmennamenna iti material, nga usigentayo dayta iti nadumaduma a panangmatmat. Naitampok iti panid 30 ti uppat a napateg a punto de bista a mausig. Adu a teksto iti Biblia ti makagunggona no sukimaten babaen ti maysa wenno ad-adu pay kadagitoy a punto de bista. Bayat a sungbatanyo dagiti saludsod kadagiti sumaganad a panid, makitayonto no kasano a kasta.

 (1) Masansan a ti maysa a teksto ti Kasuratan a basbasaenyo adda isurona kadakayo maipapan iti kinasiasino ni Jehova. Kas pagarigan, iti Salmo 139:13, 14, maadaltayo ti kasta unay a pannakaseknan ti Dios kadagiti di pay naipasngay: “Pinagtalinaednak a nalingedan iti tian ni inak. Idayawkanto agsipud ta iti nakaam-amak a pamay-an nakaskasdaaw ti pannakaaramidko. Nakaskasdaaw dagiti aramidmo, kas pagaammo unay ti kararuak.” Anian a nakaskasdaaw dagiti parsua ni Jehova! Ti pannakabukel ti tao paneknekanna ti dakkel nga ayatna kadatayo.

Mainaig iti nadakamat iti Juan 14:9, 10, matarusantayo ti aktual a panagtignay ni Jehova no basaentayo ti wagas ti pannakilangen ni Jesus iti sabsabali. Maitunos iti dayta, ania ti maikunatayo maipapan ken Jehova no mainaig kadagiti pasamak a nairekord iti Lucas 5:12, 13 ken Lucas 7:11-15?

(2) Usigenyo no kasano a ti maysa a pasamak ket nainaig iti tema ti Biblia: ti pannakaalangon ti kinasoberano ni Jehova ken ti pannakasantipikar ti naganna babaen ti Pagarian nga iturayan ni Jesu-Kristo, ti naikari a Bin-i.

Kasano nga intampok da Ezequiel ken Daniel ti tema ti Biblia? (Ezequiel 38:21-23; Daniel 2:44; 4:17; 7:9-14)

Kasano a silalawag nga impatuldo ti Biblia a ni Jesus ti naikari a Bin-i? (Galacia 3:16)

Kasano a dineskribir ti Apocalipsis ti grande a pannakatungpal ti tema ti Pagarian? (Apocalipsis 11:15; 12:7-10; 17:16-18; 19:11-16; 20:1-3; 21:1-5)

(3) Utobenyo no kasano a mayaplikaryo ti basbasaenyo. Kas pagarigan, mabasatayo iti Exodo agingga iti Deuteronomio ti kinaimoral ken kinarebelioso ti Israel. Nakitatayo a nakas-ang ti nagbanagan dagiti kasta a kababalin ken  aramid. No kasta, matignaytayo koma a mangay-ayo ken Jehova babaen ti di panangtulad kadagiti dakes nga ulidan ti Israel. “Dagitoy a banag napagteng kadakuada kas pagulidanan, ket naisuratda a pammakdaar kadatayo a nadatngan dagiti panungpalan dagiti sistema ti bambanag.”​—1 Corinto 10:11.

Ania ti isuro kadatayo ti salaysay maipapan iti panangpapatay ni Cain ken Abel? (Genesis 4:3-12; Hebreo 11:4; 1 Juan 3:10-15; 4:20, 21)

Ti kadi balakad ti Biblia kadagiti Kristiano nga addaan iti nailangitan a namnama agaplikar met kadagidiay addaan iti namnama nga agbiag nga agnanayon ditoy daga? (Numeros 15:16; Juan 10:16)

Nupay nasayaat ti takdertayo iti kongregasion Kristiano, apay a nasken a panunotentayo no kasano nga ad-adda a mayaplikar ti balakad ti Biblia nga ammotayon? (2 Corinto 13:5; 1 Tesalonica 4:1)

 (4) Panunotenyo no kasano nga usarenyo a pangtulong iti sabsabali ti basbasaenyo. Maseknan ti amin a tattao kadagiti an-annayen, isu a mabalintay nga ibasa kadakuada ti ilustrasion ni Jesus maipapan iti nasaksaknap nga aramidenna inton agturay iti Pagarian: “Immasideg kenkuana ti dadakkel a bunggoy, a naikuyog kadakuada dagiti tattao a pilay, pawad, bulsek, umel, ken adu a sabsabali pay, . . . ket inagasanna ida.”​—Mateo 15:30.

Asino ti mabalin a maliwliwa iti salaysay maipapan iti panagungar ti balasitang ni Jairo? (Lucas 8:41, 42, 49-56)

13. Ania ti manamnamatayo a resulta ti agtultuloy a programa ti panagbasa iti Biblia ken ti pannakipagadal iti organisasion ni Jehova?

¹³ Anian a makagunggona ti panagbasa iti Biblia no utobentayo dagiti uppat a punto a kadakdakamat! Pudno a maysa a karit ti panagbasa iti Biblia. Ngem agnanayon a pagimbagantayo dayta agsipud ta ad-adda a bumileg ti espiritualidadtayo bayat a basbasaentayo ti Kasuratan. Ad-adda a sumingedtayo iti naayat nga Amatayo, a ni Jehova, ken kadagiti kakabsattayo a Kristiano no regular a basaentayo ti Biblia. Tulongannatayo a mangyaplikar iti balakad a taginayonen “ti nairut a panangpetpet iti sao ti biag.”​—Filipos 2:16.

[Footnote]

Panagrepaso

• Apay a naisurat ken naitalimeng ti Biblia agingga iti kaaldawantayo?

• Kasanotay a matulongan ti dadduma a mangapresiar iti Biblia?

• Apay a pagimbagantayo ti regular ken personal a panagbasa iti Biblia? Ania nga uppat a punto de bista ti usigentayo tapno makagunggona ti panagbasatayo?

[Salsaludsod]

[Kahon/Ladawan iti panid 30]

NO BASAENYO TI MAYSA A PASET TI BIBLIA, USIGENYO

No ania ti isurona kadakayo maipapan iti kinasiasino ni Jehova

No kasano a mainaig daytoy iti pannakatema ti Biblia

No kasano koma nga apektaranna ti mismo a biagyo

No kasano nga usarenyo a pangtulong iti sabsabali