Kapitulo Dise Otso

“Saanda a Paset ti Lubong”

1. (a) Sakbay ti ipapatayna, ania ti inkararag ni Jesus agpaay kadagiti adalanna? (b) Apay a nagpateg ti panagbalin a “saan a paset ti lubong”?

ITI rabii sakbay a napapatay, inkararagan ni Jesus dagiti adalanna. Gapu ta ammona a maipasangoda iti nakaro a pammarigat ni Satanas, kinuna ni Jesus iti Amana: “Kiddawek kenka, a saanmo nga ikkaten ida iti lubong, no di ket aywanam ida gapu iti daydiay nadangkes. Saanda a paset ti lubong, a kas kaniak a saan a paset ti lubong.” (Juan 17:15, 16) Apay a nagpateg ti panagbalin a naisina iti lubong? Agsipud ta ni Satanas ti agturay iti daytoy a lubong. Saan a kayat dagiti Kristiano ti agbalin a paset ti lubong nga adda iti babaen ti turayna.​—Lucas 4:5-8; Juan 14:30; 1 Juan 5:19.

2. Kadagiti ania a wagas a ni Jesus ket saan a paset ti lubong?

² Dina kayat a sawen nga awan panagayat ni Jesus iti sabsabali gapu iti dina panagbalin a paset ti lubong. Maisupadi iti dayta, pinaimbagna ti masakit, pinagungarna ti natay, ken insurona dagiti tattao maipapan iti Pagarian ti Dios. Intedna pay ketdi ti biagna agpaay iti sangatauan. Ngem dina inayat ti dakes a kababalin ken aramid dagidiay nangiparangarang iti espiritu ti lubong ni Satanas. Gapuna, nangballaag maibusor iti imoral a tarigagay, materialistiko a panagbiag, ken pananggun-od iti dayaw. (Mateo 5:27, 28; 6:19-21; Lucas 20:46, 47) Saan ngarud a pagsiddaawan a liniklikan ni Jesus ti politika ti lubong. Nupay maysa a Judio, awan ti dinasiganna kadagiti napolitikaan a rinnisiris dagiti Romano ken Judio.

 “Ti Pagariak Saan a Paset Daytoy a Lubong”

3. (a) Iti sanguanan ni Pilato, ania ti impabasol dagiti Judio a panguluen ti relihion ken ni Jesus, ken apay? (b) Ania ti mangipakita a saan nga interesado ni Jesus nga agbalin a natauan nga ari?

³ Usigenyo ti napasamak idi a ni Jesus ket pinaaresto dagiti Judio a panguluen ti relihion sada impan ken Poncio Pilato, ti Romano a gobernador. Ti kinaagpaysuanna, mariribukan dagidi a pangulo gapu ta imbutaktak ni Jesus ti panaginsisingpetda. Tapno agtignay ti gobernador maibusor ken ni Jesus, kastoy ti impabasolda kenkuana: “Daytoy a tao nasarakanmi nga iluluodna ti nasionmi ken iparparitna ti panagbayad kadagiti buis ken Cesar ket kunkunana nga isu ti Kristo nga ari.” (Lucas 23:2) Nalawag a kinaulbod daytoy gapu ta makatawen sakbayna, idi kayat ti tattao a pagbalinenda nga ari ni Jesus, nagkedked daytoy. (Juan 6:15) Ammona nga agbalinto nga Ari idiay langit iti masanguanan. (Lucas 19:11, 12) Maysa pay, ni Jehova ti mangitrono kenkuana, saan a ti tattao.

4. Ania ti panangmatmat ni Jesus iti panagbayad iti buis?

⁴ Tallo nga aldaw sakbay ti pannakaaresto ni Jesus, pinadas dagiti Fariseo a pagsawen ni Jesus iti maikontra iti panagbayad iti buis. Ngem kinunana: “Ipakitaandak iti denario [maysa a sinsilio dagiti Romano]. Makinladawan ken surat ti adda iti dayta?” Idi insungbatda “Ni Cesar,” kinunana: “No kasta, ngarud, ibayadyo ken Cesar ti bambanag ni Cesar, ngem iti Dios ti bambanag ti Dios.”​—Lucas 20:20-25.

5. (a) Ania a leksion ti insuro ni Jesus kadagiti adalanna idi naaresto? (b) Kasano nga inlawlawag ni Jesus ti makagapu ti tignayna? (c) Ania ti resulta dayta a bista?

⁵ Saan nga insuro ni Jesus ti iyaalsa iti sekular nga autoridad. Idi a ni Jesus ket immay arestuen dagiti Romano a soldado ken dadduma a lallaki, nangasut ni Pedro iti kampilan ket piningasanna ti maysa kadagiti lallaki.  Ngem kinuna ni Jesus: “Ipulangmo ta kampilanmo iti lugarna, ta amin dagidiay mangaramat iti kampilan mataydanto iti kampilan.” (Mateo 26:51, 52) Iti sumuno nga aldaw, inlawlawag ni Jesus ken ni Pilato no apay a kasta ti inaramidna: “Ti pagariak saan a paset daytoy a lubong. No koma ti pagariak paset daytoy a lubong, nakibakal koma dagiti agserserbi kaniak tapno saanak a mayawat kadagiti Judio.” (Juan 18:36) Inamin ni Pilato nga ‘awan ti pakaibatayan dagiti pammabasol’ ken ni Jesus. Ngem gapu iti panangpilit dagiti managderraaw, impailansa ni Pilato ni Jesus.​—Lucas 23:13-15; Juan 19:12-16.

Sinurot Dagiti Adalan ti Ulidan ni Jesus

6. Kasano nga impakita dagiti nagkauna a Kristiano a liniklikanda ti espiritu ti lubong ngem inayatda dagiti tattao?

⁶ Naawatan ngarud dagiti adalan ni Jesus no ania ti kalikaguman ti saan a panagbalin a paset ti lubong. Kaipapananna a liklikanda dagiti dakes nga espiritu ken aramid ti lubong, a pakairamanan ti naranggas ken imoral a pabuya kadagiti arena ken teatro idiay Roma. Gapu iti dayta, dagiti adalan ket naibilang a bumusbusor iti sangatauan. Ngem pulos a dida kagura ti tattao. Imbes ketdi, nagreggetanda ti timmulong iti sabsabali tapno magunggonaan dagitoy iti probision ti Dios agpaay iti pannakaisalakan.

7. (a) Gapu ta dida paset ti lubong, ania ti napasaran dagiti nagkauna nga adalan? (b) Ania ti panangmatmatda kadagiti napolitikaan nga agtuturay ken iti panagbayad iti buis, ken apay?

⁷ Naidadanes dagiti pasurot ni Jesus kas kenkuana, masansan a babaen dagiti opisial ti gobierno a di umiso ti pannakaammoda. Kaskasdi, idi agarup 56 K.P., nagsurat ni apostol Pablo kadagiti Kristiano idiay Roma, nga indagadagna a ‘paiturayanda koma kadagiti nangatngato nga autoridad [dagiti napolitikaan nga agtuturay], ta awan  ti autoridad no saan a babaen iti Dios.’ Saan a ni Jehova ti nangipasdek kadagiti sekular a gobierno, ngem palpalubosanna dagita agingga a ti Pagarian ti kakaisunanto a mangituray iti intero a daga. Maitutop ngarud ti balakad ni Pablo kadagiti Kristiano a raemenda dagiti sekular nga opisial ken agbayadda iti buis.​—Roma 13:1-7; Tito 3:1, 2.

8. (a) Agingga iti ania nga agpasakup dagiti Kristiano kadagiti nangatngato nga autoridad? (b) Kasano a sinurot dagiti nagkauna a Kristiano ti ulidan ni Jesus?

⁸ Nupay kasta, saan a naan-anay no di ket relatibo ti panagpasakup iti napolitikaan nga agtuturay. No agsupadi dagiti linteg ni Jehova ken linteg ti tao, dagiti linteg ni Jehova ti pagtulnogan dagiti agserserbi kenkuana. Imutektekanyo ti kuna ti libro nga On the Road to Civilization—A World History maipapan kadagiti nagkauna a Kristiano: ‘Nagkedkedan dagiti Kristiano ti dadduma a pagrebbengan dagiti umili ti Roma. Matmatan dagiti Kristiano a maikontra iti pammatida ti makiraman iti serbisio militar. Awan ti napolitikaan a saadda. Dida nagrukbab iti emperador.’ Idi ‘positibo nga imbilin’ ti nangato a korte dagiti Judio nga isardeng dagiti adalan ti mangasaba, simmungbat dagitoy: “Masapul nga agtulnogkami iti Dios kas agturay imbes a kadagiti tattao.”​—Aramid 5:27-29.

9. (a) Apay a pinanawan dagiti Kristiano ti Jerusalem idi 66 K.P.? (b) Apay a nagpateg dayta a padron?

⁹ No maipapan kadagiti rinnisiris iti politika ken iti militar, nagtalinaed a naan-anay a neutral dagiti adalan. Idi 66 K.P., dagiti Judio idiay Judea immalsada ken Cesar. Dagdagus a linakub dagiti buyot ti Roma ti Jerusalem. Ania ti inaramid dagiti Kristiano nga adda iti siudad? Nalagipda ti kinuna ni Jesus a panawanda ti siudad. Idi  temporario a nagsanud dagiti Romano, nagtalaw dagiti Kristiano iti ballasiw ti Karayan Jordan agingga iti kabambantayan ti Pella. (Lucas 21:20-24) Ti neutral a takderda ti nagserbi a pagwadan kadagiti simmaruno a matalek a Kristiano.

Neutral Dagiti Kristiano Kadagitoy Maudi nga Al-aldaw

10. (a) Iti ania a trabaho nga okupado dagiti Saksi ni Jehova, ken apay? (b) Maipapan iti ania a neutralda?

¹⁰ Maibatay iti historikal a rekord, adda kadi aniaman a grupo kadagitoy maudi nga al-aldaw a nangsalimetmet iti naan-anay a neutral a takder kas panangtulad kadagiti nagkauna a Kristiano? Adda, kas ipakita ti takder dagiti Saksi ni Jehova. Kadagitoy nga al-aldaw, itultuloyda nga ikasaba ti Pagarian ti Dios kas ti kakaisuna a makaiyeg iti manayon a talna, rang-ay, ken ragsak kadagidiay mangay-ayat iti kinalinteg. (Mateo 24:14) Ngem no maipapan kadagiti rinnisiris dagiti nasion, nagtalinaedda a naan-anay a neutral.

11. (a) Kasano a naigidiat ti neutral a takder dagiti Saksi iti ar-aramiden dagiti klero? (b) Ania ti takder dagiti Saksi ni Jehova maipapan iti ar-aramiden ti dadduma mainaig iti politika?

¹¹ Nakadkadlaw ti pannakaigidiat ti klero dagiti relihion iti lubong gapu ta naigamerda iti politika. Iti dadduma a pagilian, aktiboda iti kampania agpaay wenno maikontra kadagiti kandidato. Dadduma a klero ti addaan pay ketdi iti napolitikaan a saad. Adda met dagiti klero a pilitenda dagiti politiko a manganamong kadagiti programa nga ilunglungalongda. Nupay kasta, saan a makinamin dagiti Saksi ni Jehova iti politika. Dida met lapdan ti dadduma a makiraman iti napolitikaan a partido, agkandidato para iti posision iti gobierno, wenno agbutos. Kinuna ni Jesus a saan a paset ti lubong dagiti adalanna,  isu a saan a makinamin dagiti Saksi ni Jehova iti politika.

12. Ania ti resulta ti saan a panagbalin a neutral dagiti relihion ti lubong?

¹² Kas impadto ni Jesus, masansan ti panaggugubat dagiti nasion. Agdadangadang uray dagiti agkakailian. (Mateo 24:3, 6, 7) Dandani kanayon nga adda maysa a pagilian wenno grupo a suportaran dagiti panguluen ti relihion maibusor iti sabali, nga iparegtada kadagiti pasurotda nga aramidenda met ti kasta. Ti resultana? Agpipinnatay dagiti agkakarelihion gapu laeng iti panagduma iti puli wenno tribu. Maikontra dayta iti pagayatan ti Dios.​—1 Juan 3:10-12; 4:8, 20.

13. Ania ti ipakita dagiti ebidensia maipapan iti neutral a takder dagiti Saksi ni Jehova?

¹³ Nupay kasta, naan-anay a neutral dagiti Saksi ni Jehova iti aniaman a panagdadangadang. Kinuna Ti Pagwanawanan a Nobiembre 1, 1939: “Nasken a neutral ti amin nga adda iti dasig ti Apo mainaig iti panaggugubat dagiti nasion.” Agtultuloy a kasta ti takder dagiti Saksi ni Jehova iti amin a nasion ken iti aniaman a kasasaad. Dida ipalubos a madadael ti sangalubongan a panagkakabsatda gapu iti mamagsisina a politika ken panaggugubat ti lubong. ‘Pagbalinenda a subsob ti arado dagiti kampilanda ken pangarbas a getgetteng dagiti pikada.’ Gapu ta neutralda, dida sursuruen ti makigubat.​—Isaias 2:3, 4; 2 Corinto 10:3, 4.

14. Gapu ta nagtalinaedda a naisina iti lubong, ania ti napasaran dagiti Saksi ni Jehova?

¹⁴ Ania ti maysa a resulta ti panagbalinda a neutral? Kinuna ni Jesus: “Agsipud ta saankayo a paset ti lubong, . . . guraennakayo ti lubong.” (Juan 15:19) Naibalud ti adu a Saksi ni Jehova gapu iti panagserbida iti Dios. Adda dagiti  naparigat, napapatay pay ketdi ti dadduma, kas napasamak kadagiti Kristiano idi umuna a siglo. Ni Satanas ngamin “ti dios daytoy a sistema ti bambanag” ket busbusorenna dagiti adipen ni Jehova, a saan a paset ti lubongna.​—2 Corinto 4:4; Apocalipsis 12:12.

15. (a) Pagturturongan ti amin a nasion, ket ania ti ikagumaan a liklikan dagiti Saksi ni Jehova? (b) Apay a serioso a banag ti panagbalin a naisina iti lubong?

¹⁵ Agyaman dagiti adipen ni Jehova ta saanda a paset ti lubong, yantangay agturturong amin a nasion iti panungpalanda iti Armagedon. (Daniel 2:44; Apocalipsis 16:14, 16; 19:11-21) Ditayto lak-amen dayta gapu ta nagtalinaedtayo a naisina iti lubong. Kas nagkaykaysa a tattao iti sangalubongan, nasungdotayo iti nailangitan a Pagarian ti Dios. Pudno, mapasarantayo dagiti pannakaumsi ken pannakaidadanes gapu ta saantayo a paset ti lubong. Ngem iti di agbayag, agsardengen dayta agsipud ta madadael iti agnanayon ti agdama a dakes a lubong ni Satanas. Iti sabali a bangir, dagidiay agserserbi ken Jehova agbiagdanto nga agnanayon iti nalinteg a baro a lubongna iti sidong ti Pagarian ti Dios.​—2 Pedro 3:10-13; 1 Juan 2:15-17.

Panagrepaso

• Ania ti impakita ni Jesus a nairaman iti panagbalin a “saan a paset ti lubong”?

• Ania ti panangmatmat dagiti nagkauna a Kristiano maipapan iti (a) espiritu ti lubong, (b) sekular nga agtuturay, ken (c) panagbayad iti buis?

• Kadagiti ania a pamay-an a pinaneknekan dagiti Saksi ni Jehova iti moderno a panawen a neutral ti takderda kas Kristiano?

[Salsaludsod]

 [Ladawan iti panid 165]

Inlawlawag ni Jesus nga isu ken dagiti pasurotna ket “saan a paset ti lubong”