Naispal ti Biagda Gapu ta Nangipangagda

IMPAKDAAR ni Jesu-Kristo ti panagpatingga ti sistema ti bambanag dagiti Judio a naisentro iti templo idiay Jerusalem. Saanna nga imbaga no kaano a mapasamak dayta. Ngem dinakamatna dagiti pasamak a mangiturong iti dayta a pannakadadael. Indagadagna kadagiti adalanna nga agsalukagda ken panawanda ti napeggad a disso.

Impakpakauna ni Jesus: “Inton makitayo ti Jerusalem a nalikmut kadagiti nagkampo a buyot, iti kasta ammuenyo a ti pannakalangalangna immasidegen.” Kinunana pay: “Inton makitayo ti makarimon a banag a mamaglangalang . . . a sitatakder iti maysa a nasantuan a disso, . . . iti kasta dagidiay adda idiay Judea rugianda koma ti agkamang iti bambantay.” Indagadag ni Jesus kadagiti adalanna a saandan a sublian dagiti sanikuada. Nasken a pumanawda a dagus tapno maispal ti biagda.​—Lucas 21:20, 21; Mateo 24:15, 16.

Tapno maatipa ti napaut a rebelion, indauluan ni Cestius Gallus ti buyot ti Roma a rimmaut iti Jerusalem idi 66 K.P. Sinerrekda pay ti siudad ket linakubda ti templo. Nabungon ti siudad iti riribuk. Ammo dagidiay nagtalinaed a nasalukag a mangipangpangta ti didigra. Ngem makapagtalawda ngata? Di ninamnama nga insanud ni Cestius Gallus ti buyotna. Sinunson ida dagiti rebelde a Judio. Panawenen tapno panawan dagiti umili ti Jerusalem ken ti intero a Judea!

Iti sumuno a tawen, nagsubli ti buyot ti Roma nga indauluan da Vespasian ken ni Tito nga anakna. Nagsaknap ti gubat iti intero a pagilian. Idi rugrugi ti 70 K.P., dagiti Romano nangipatakderda iti aglikmut ti Jerusalem iti sarikedked nga addaan kadagiti natitirad a kayo. Awan ti mabalin a paglibasan. (Lucas 19:43, 44) Nagpipinnatay dagiti agbibinnusor a bunggoy nga adda iti siudad. Dagiti Romano pinapatayda dagiti natda nga umili ket kinautiboda dagiti dadduma. Naan-anay a nadadael ti siudad ken ti templo daytoy. Sigun ken ni Josephus, maysa a Judio a historiador idi umuna a siglo, nasurok a maysa a milion a Judio ti nagsagaba ken natay. Pulos a saanen a naibangon pay dayta a templo.

No adda pay laeng idiay Jerusalem dagiti Kristiano idi 70 K.P., mabalin a napapatay  wenno naadipenda a kas kadagiti dadduma sadiay. Nupay kasta, impadamag dagiti nagkauna a historiador nga impangag dagiti Kristiano ti pakdaar ti Dios. Pinanawanda ti Jerusalem ken ti intero a Judea sada nagkamang iti kabambantayan iti daya ti Karayan Jordan. Nagnaed dagiti dadduma idiay Pella, iti probinsia ti Perea. Pinanawanda ti Judea ket saandan a nagsubli. Naispal ti biagda gapu ta impangagda ti pakdaar ni Jesus.

Ipangagmo Kadi Dagiti Pakdaar a Mapagtalkan ti Gubuayanda?

Gapu ta saan a napasamak dagiti nangngegda a pakdaar, adu ti di mangikankano kadagiti pakdaar. Nupay kasta, ti panangipangag kadagiti pakdaar mabalin nga ispalenna ti biagmo.

Idiay China idi 1975, nairakurak dagiti pakdaar nga adda mapasamak a ginggined. Nagtignay dagiti opisial. Nangipangag dagiti umili. Rinibu a biag ti naispal.

Idi Abril 1991 iti Pilipinas, dagiti agnanaed iti arisadsad ti Bantay Pinatubo impadamagda a mangipugpugso ti bantay iti asuk ken dapo. Kalpasan ti dua a bulan a panangpaliiwna iti kasasaad, impakdaar ti Philippine Institute of Volcanology and Seismology ti panagbettak ti bulkan. Naibakuit a dagus ti pinullo ribu a tattao. Iti agsapa ti Hunio 15, bimtak ti bulkan iti nakapigpigsa. Nasurok a walo a kilometro kubiko a dapo ti naipugso ken nagdisso iti aglawlaw ti bantay. Naispal ti biag ti rinibu a tattao gapu ta nangipangagda.

Ipakpakdaar ti Biblia ti panungpalan ti agdama a sistema ti bambanag. Agbibiagtayon kadagiti maudi nga aldaw. Bayat nga umas-asideg ti panungpalan, agsalsalukagka kadi? Agtigtignayka kadi tapno mailisika iti peggad? Gapu iti kinaganat ti tiempo, pakpakdaaram kadi dagiti dadduma nga aramidenda met ti kasta?

[Ladawan iti panid 20]

Gapu ta impangagda ti pakdaar, naispal ti biag ti adu a tattao idi bimtak ti Bantay Pinatubo

[Ladawan iti panid 21]

Naispal ti biag dagiti Kristiano idi nadadael ti Jerusalem idi 70 K.P. gapu ta impangagda ti pakdaar ni Jesus