Kapitulo 1

Mabalinyo ti Maaddaan iti Naragsak a Masakbayan!

1, 2. Aniat’ tarigagayan ti Namarsua para kadakayo?

NAIRUT nga arakup ti ay-ayatenyo. Nasayaksak a panagkakatawa kabayatan ti panaglalanglangyo kadagiti patpatgenyo a gagayyem. Makaay-ayo a panangbuybuya kadagiti annakyo a siraragsak nga agaayam. Dagiti kastoy a gundaway ket makaparagsak a kanito iti biag. Nupay kasta, kadagiti adu, kasla napno ti biag kadagiti nakaro a parikut. No mapaspasaranyo dayta, papigsaenyo ti nakemyo.

² Pagayatan ti Dios a nanamenyo ti manayon a ragsak iti sidong dagiti kasayaatan a kasasaad iti nakaskasdaaw nga aglawlaw. Saan a maysa laeng nga arapaap daytoy, ta aktual nga ididiaya ti Dios kadakayo ti tulbek iti kasta a naragsak a masakbayan. Dayta a tulbek isu ti pannakaammo.

3. Ania a pannakaammo ti tulbek iti kinaragsak, ket apay a masiguradotayo a maipaay ti Dios dayta a pannakaammo?

³ Pagsarsaritaantayo ti naisangsangayan a kita ti pannakaammo a natantan-ok nga amang ngem iti natauan a sirib. Isu dayta “ti mismo a pannakaammo ti Dios.” (Proverbio 2:5) Agarup 2,000 a tawenen ti napalabas, kinuna ti maysa a mannurat ti Biblia: “Tunggal balay adda nangibangon, ngem ti nangibangon iti isuamin a bambanag isu ti Dios.” (Hebreo 3:4) Panunotenyo ti pannakaammo nga ik-ikutan ti Nangaramid kadagiti amin a bambanag! Kunaen ti Biblia nga ammo ti Dios ti bilang dagiti amin a bituen ken mainagananna ida. Anian a makaariweng a panunoten, tangay adda ginasut a bilion a bituen iti galaksitayo, ket kuna dagiti astronomo nga adda agarup sangagasut a bilion a dadduma pay a galaksi! (Salmo 147:4) Ammo met ti Dios ti amin a maipapan kadatayo, isu nga asino koma pay ti  makaipaay kadagiti nasaysayaat a sungbat dagiti napapateg a saludsod iti biag?​—Mateo 10:30.

4. Apay a namnamaentayo a mangipaay ti Dios kadagiti instruksion a mangiwanwan kadatayo, ket ania a libro ti mangpennek iti daytoy a pakasapulan?

⁴ Darepdepenyo ti dua a lallaki a mangikagkagumaan a mangtarimaan kadagiti kotseda. Iti rurodna, insardeng ti maysa a lalaki ti agtarimaan. Sitatanang a tinaming ti sabali ti parikut, pinaandarna ti lugan, ket napaisem idi agungoren ti makina ken naannayas ti panagandarna. Nalakayo la a maibaga no asino kadagiti dua a lallaki ti addaan iti instruction manual manipud iti nagaramid. Saan kadi a nainkalintegan a mangipaay ti Dios kadagiti instruksion a mangiwanwan iti biagtayo? Mabalin a pagaammoyo a kasta ti ibagbaga ti Biblia​—maysa a libro a naglaon iti instruksion ken giya a naggapu iti Namarsua kadatayo, a nairanta a mangipaay iti pannakaammo ti Dios.​—2 Timoteo 3:16.

5. Kasanot’ kapateg ti pannakaammo a linaon ti Biblia?

⁵ No pudno ti ibagbaga ti Biblia, panunotenyo ti gameng ti pannakaammo a linaon dayta a libro! Iti Proverbio 2:1-5, idagadagna a birokentay ti sirib, a kalientay dayta a kas nalmeng a gameng​—saan nga iti daga ti natauan a panagpampanunot, no di ket iti mismo a Sao ti Dios. No sadiay ti pagbirokantayo, “masarakan[tayo] ti mismo a pannakaammo ti Dios.” Tangay maawatan ti Dios dagiti limitasion ken kasapulantayo, impaayannatay iti instruksion a tumulong kadatayo a maaddaan iti natalna, naragsak a panagbiag. (Salmo 103:14; Isaias 48:17) Maysa pay, naglaon ti pannakaammo ti Dios iti makapagagar a naimbag a damag.

BIAG NGA AGNANAYON!

6. Aniat’ impatalged ni Jesu-Kristo maipanggep iti pannakaammo ti Dios?

⁶ Nalawag ti panangiladawan ti nalatak a historikal a tao a ni Jesu-Kristo iti daytoy a paset ti pannakaammo ti Dios. Kinunana: “Daytoy kaipapananna ti agnanayon a biag, ti pananggun-odda iti pannakaammo maipapan kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken iti daydiay imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” (Juan 17:3)  Panunotenyo​—pannakaammo a mangiturong iti biag nga agnanayon!

7. Aniat’ mangpaneknek a saan a pinanggep ti Dios a mataytayo?

⁷ Diyo koma iwaksi a dagus ti biag nga agnanayon kas maysa laeng nga arapaap. Imbes ketdi, amirisenyo ti pannakaaramid ti bagi ti tao. Nadisenio dayta iti nakaskasdaaw a pamay-an tapno makaramán, makangngeg, makaangot, makakita, ken makarikna. Nagadu dagiti bambanag ditoy daga a makaawis kadagiti sentidotayo​—naimas a taraon, makaay-ayo nga uni ti billit, nabanglo a sabsabong, napintas a buya, naragsak a panaglalangen! Ken adayo a nasaysayaat ti nakaskasdaaw nga utektayo ngem iti maysa a supercomputer, ta gapu iti dayta maapresiar ken matagiragsaktayo amin dagita a bambanag. Iti panagkunayo, kayat ngata ti Namarsua kadatayo a matay ken mapukawtay amin dagitoy? Saan kadi nga ad-adda a rasonable a kunaen a kayatna nga agbiagtay a siraragsak ken nanamen ti biag iti agnanayon? Bueno, dayta ti mabalin a kaipapanan kadakayo ti pannakaammo ti Dios.

BIAG ITI PARAISO

8. Aniat’ kuna ti Biblia maipapan iti masakbayan ti sangatauan?

⁸ Mabalin a gupgopen iti maysa a sao ti kuna ti Biblia maipapan iti masakbayan ti daga ken ti sangatauan​—Paraiso! Nasao ni Jesu-Kristo dayta idi kinunana iti maysa a lalaki a dandanin matay: “Makikaduakanto kaniak idiay Paraiso.” (Lucas 23:43) Ti pannakadakamat ti Paraiso awan duadua nga impalagipna iti dayta a lalaki ti naragsak a kasasaad dagiti immuna a nagannak kadatayo, da Adan ken Eva. Idi pinarsua ti Dios ida, perpektoda ken nagnaedda iti kasla minuyongan a parke a dinisenio ken impasdek ti Namarsua. Maitutop a naawagan dayta iti minuyongan ti Eden, a ti naganna mangipamatmat iti kinaragsak.

9. Aniat’ kasasaad idi ti biag iti orihinal a Paraiso?

⁹ Anian a makaay-ayo daydi a minuyongan! Pudno a maysa a paraiso. Kadagiti agkakapintas a kayo sadiay, adda dagiti agkakaimas ti bungada. Bayat a sinukisok da Adan ken Eva ti taengda, nga umin-inum iti naimas a dandanum daytoy, ken agpurpuros iti bunga dagiti kayo, awan ti rumbeng a pagdanagan wenno pagbutnganda. Uray dagiti animal, di rumbeng a  kabutengda, ta inkabil amin ida ti Dios iti sidong ti naayat a panangaywan ti lalaki ken ti asawana. Mainayon pay, nakasalsalibukag idi ti immuna a pagassawaan. No intultuloyda ti nagtulnog iti Dios, maysa nga agnanayon, naragsak a masakbayan ti agur-uray idi kadakuada. Naikkanda iti makapnek a trabaho a panangaywan iti nakaay-ayat a Paraiso a taengda. Maysa pay, imbilin ti Dios kada Adan ken Eva a ‘punnuenda ti daga ken iturayanda dayta.’ Palawaenda agraman ti kaputotanda dagiti beddeng ti Paraiso agingga nga agbalin ti intero a planetatayo a napintas ken makaay-ayo a lugar.​—Genesis 1:28.

10. Idi dinakamat ni Jesus ti Paraiso, aniat’ kayatna a sawen?

¹⁰ Nupay kasta, idi dinakamat ni Jesus ti Paraiso, dina kalkalikaguman iti dandanin matay a lalaki a panunotenna ti napalabas. Saan, tuktukoyen ni Jesus ti masanguanan! Ammona nga agbalinto a paraiso ti intero a daga a pagnanaedantayo. Iti kasta, tungpalento ti Dios ti orihinal a panggepna iti sangatauan ken iti dagatayo. (Isaias 55:10, 11) Wen, maisublinto ti Paraiso! Ket anianto ti kasasaad sadiay? Bay-anyo a ti Sao ti Dios, ti Nasantuan a Biblia, ti sumungbat.

TI BIAG ITI NAISUBLI A PARAISO

11. Iti naisubli a Paraiso, anianto ti mapasamak iti sakit, panaglakay, ken ipapatay?

¹¹ Awanton ti sakit, panaglakay, ken ipapatay. “Iti dayta a tiempo maluktanto dagiti mata ti bulsek, ken maluktanto dagiti lapayag ti tuleng. Iti dayta a tiempo aglagtonto ti pilay a kas maysa nga ugsa, ket ti dila ti umel agkantanto iti rag-o.” (Isaias 35:5, 6) “Ti Dios a mismo addanto [iti sangatauan]. Ket punasennanto ti amin a lua kadagiti matada, ket awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot. Dagiti immuna a bambanag naglabasdan.”​—Apocalipsis 21:3, 4.

12. Apay a masiguradotayo nga awanton ti krimen, kinaranggas, ken kinadakes iti masanguanan a Paraiso?

¹² Mapukawton iti agnanayon ti krimen, kinaranggas, ken kinadakes. “Dagiti agaramid iti dakes magessatdanto . . . Bassit pay a darikmat, ket ti nadangkes maawanton . . . Awanton. Ngem dagiti naemma tagikuaendanto ti daga.” (Salmo 37:9-11)  “No maipapan kadagiti nadangkes, magudasdanto ditoy daga; ket no maipapan kadagiti nagulib, maparutdanto kenkuana.”​—Proverbio 2:22.

13. Kasanonto nga iyeg ti Dios ti talna?

¹³ Agarinto ti talna iti intero a daga. “Pasardengenna [ti Dios] dagiti gubat inggana iti ungto ti daga. Rungrungduenna ti bai ti pana ket gupdenna a maminpinsan ti gayang.” (Salmo 46:9) “Agrangpayanto ti nalinteg, ken kinaruay ti talna agingga iti maawan ti bulan.”​—Salmo 72:7.

14, 15. Aniat’ kuna ti Biblia maipapan iti pagtaengan, trabaho, ken taraon iti naisubli a Paraiso?

¹⁴ Natalgedto ti pagtaengan ken makapnek ti trabaho. “Mangbangondanto iti balbalay ken agtaengdanto kadakuada . . . Didanto mangbangon ket sabali ti agnaed; didanto agmula ket sabali ti mangan. Ta kas kadagiti al-aldaw ti maysa a kayo kastadanto dagiti al-aldaw ti ilik; ket usarento a naan-anay dagiti pinilik iti trabaho dagiti bukodda nga ima. Didanto agtrabaho iti ubbaw, didanto agpasngay a maipaay iti didigra.”​—Isaias 65:21-23.

¹⁵ Nawadwadto ti makapasalun-at a taraon. “Addanto kinaruay ti bukel iti daga; iti tapaw dagiti bantay addanto panaglaplapusanan.” (Salmo 72:16) “Ti daga pataudennanto ti apit; ti Dios, ti met laeng Diostayo, bendisionannatayto.”​—Salmo 67:6.

16. Apay a makaay-ayonto ti biag iti Paraiso?

¹⁶ Makaay-ayonto ti biag nga agnanayon iti paraiso a daga. “Dagiti nalinteg tagikuaendanto ti daga, ken agtaengdanto iti dayta nga agnanayon.” (Salmo 37:29) “Ti let-ang ken ti namaga a daga agragsakdanto, ket ti tay-ak a langalang agragrag-onto ken agsabongto a kas iti rosa.”​—Isaias 35:1.

TI PANNAKAAMMO KEN TI MASAKBAYANYO

17. (a) Aniat’ rumbeng nga aramidenyo no kayatyo ti agbiag iti Paraiso? (b) Kasanotay nga ammo nga addanto dagiti naindaklan a panagbalbaliw nga iyeg ti Dios ditoy daga?

¹⁷ No kayatyo ti agbiag iti Paraiso, diyo palubosan ti aniaman a manglapped iti pananggun-odyo iti pannakaammo ti Dios. Ay-ayatenna ti sangatauan ket iyegnanto dagiti kasapulan a panagbalbaliw  tapno agbalin a paraiso ti daga. No adda pannakabalinyo, diyo kadi pagpatinggaen ti rigat ken kinaawan hustisia a nakasaksaknap iti lubong? Saan kadi a kasta ti namnamaentayo nga aramiden ti Dios? Kinapudnona, silalawag a saritaen ti Biblia ti maipapan iti panawen inton ikkaten ti Dios daytoy nariribuk a sistema ket suktanna dayta iti naan-anay, nalinteg a turay. (Daniel 2:44) Ngem adu pay ti ibaga ti Biblia kadatayo maipapan kadagitoy. Ipakitana kadatayo no kasanotay a makalasat nga agturong iti baro a lubong nga inkari ti Dios.​—2 Pedro 3:13; 1 Juan 2:17.

18. Aniat’ itden ti pannakaammo ti Dios ita kadakayo?

¹⁸ Adu met ti pagimbagan nga itden kadakayo ita ti pannakaammo ti Dios. Sungbatan ti Biblia dagiti kaunegan ken makariribuk unay a saludsod iti biag. Ti panagpaidalan iti dayta tulongannakayo a makigayyem iti Dios. Anian a naindaklan a pribilehio! Ket daytoy ti tumulong kadakayo a mangtagiragsak iti talna a ti laeng Dios ti makaipaay. (Roma 15:13, 33) Bayat a rugianyo ti gumun-od iti daytoy nagpateg a pannakaammo, irusrusatyo ti kapatgan ken makagunggona unay a raragpaten iti biagyo. Pulos a diyonto pagbabawyan ti pananggun-od iti pannakaammo ti Dios a mangiturong iti biag nga agnanayon.

19. Ania a saludsod ti intay usigen iti sumaganad a kapitulo?

¹⁹ Tinukoytay ti Biblia kas libro a naglaon iti pannakaammo ti Dios. Ngem, kasanotay nga ammo a dayta ket saan a libro ti natauan a sirib, no di ket adayo a natantan-ok? Usigentayo daytoy a saludsod iti sumaganad a kapitulo.

SUBOKENYO TI PANNAKAAMMOYO

Apay a ti pannakaammo ti Dios maiturongnakayo iti agnanayon a kinaragsak?

Anianto ti kasasaad ti biag iti sumungsungad a naindagaan a Paraiso?

Apay a magunggonaankayo iti pananggun-od iti pannakaammo ti Dios ita?

[Salsaludsod]