Ni Jesu-kristo ti Tulbek iti Pannakaammo ti Dios

I-PLAY

Kapitulo 4

Ni Jesu-kristo ti Tulbek iti Pannakaammo ti Dios

1, 2. Kasanot’ panangmitir dagiti relihion ti lubong iti tulbek iti pannakaammo ti Dios?

SITATAKDERKAYO iti ruangan, a mangar-arikap kadagiti tulbekyo. Nalam-ek ken nasipnget, ket aggagarkayo a sumrek—ngem saan a makalukat ti tulbek. Kasla isu ti umiso a tulbek, ngem saanna a maluktan ti serradura. Anian a makaupay! Kitaenyo manen dagiti tulbekyo. Umiso kadi ti us-usarenyo? Adda kadi nangdadael iti tulbek?

²Maitutop dayta a panangiladawan iti namay-an dagiti makariro a relihion daytoy a lubong iti pannakaammo ti Dios. No ar-arigen, adu ti nangmitir iti tulbek a manglukat iti pannakaawattayo iti dayta—ni Jesu-Kristo. Adda dagiti relihion a nangikkat iti tulbek, a linaksidda a namimpinsan ni Jesus. Binallikug dagiti dadduma ti akem ni Jesus, a daydayawenda kas Mannakabalin-amin a Dios. Aniaman kadagitoy, sipupunit kadatayo ti pannakaammo ti Dios no awan ti umiso a pannakaawat iti daytoy kangrunaan a persona, ni Jesu-Kristo.

3. Apay a maawagan ni Jesus a tulbek iti pannakaammo ti Dios?

³Mabalin a malagipyo a kinuna ni Jesus: “Daytoy kaipapananna ti agnanayon a biag, ti pananggun-odda iti pannakaammo maipapan kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken iti daydiay imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Iti panangibagana iti daytoy, saan nga agpampannakkel ni Jesus. Maulit-ulit nga ipaganetget dagiti Kasuratan ti pannakasapul iti umiso a pannakaammo ken Kristo. (Efeso 4:13; Colosas 2:2; 2 Pedro 1:8; 2:20) “Dagiti amin a mammadto mangsaksida [ken Jesu-Kristo],” kinuna ni apostol Pedro. (Aramid 10:43) Ken insurat ni apostol Pablo: “Siaannad a naitalimeng [ken Jesus] dagiti isuamin a gameng ti sirib ken pannakaammo.” (Colosas 2:3) Kinuna pay ni Pablo a matungpal ti amin a kari ni Jehova gapu ken Jesus. (2 Corinto 1:20) Isu a ni Jesu-Kristo ti mismo a tulbek iti pannakaammo ti Dios. Masapul nga umiso ti pannakaammotayo ken Jesus no maipapan iti kasasaadna ken ti akemna iti urnos ti Dios. Ngem apay nga ibilang dagiti pasurot ni Jesus nga isut’ kangrunaan kadagiti panggep ti Dios?

TI NAIKARI A MESIAS

4, 5. Ania a namnama ti nakasentro iti Mesias, ken kasanot’ panangmatmat dagiti adalan ni Jesus kenkuana?

⁴Manipud idi kaaldawan ti matalek a lalaki a ni Abel, sigagagar a pinadpadaanan dagiti adipen ti Dios ti Bin-i nga impadto a mismo ni Jehova a Dios. (Genesis 3:15; 4:1-8; Hebreo 11:4) Naipalgak a tungpalento ti Bin-i ti panggep ti Dios kas Mesias, kayatna a sawen, “Napulotan.” ‘Panungpalennanto ti basol,’ ken naipadto kadagiti salmo ti kinadayag ti Pagarianna. (Daniel 9:24-26; Salmo 72:1-20) Siasino ti agbalinto a Mesias?

⁵Iladawanyo ti gagar ti maysa nga agtutubo a Judio nga agnagan Andres idi mangngegna dagiti sasao ni Jesus a taga-Nazaret. Nagdardaras ni Andres a napan iti kabsatna a ni Simon Pedro ket kinunana kenkuana: “Nasarakanmi ti Mesias.” (Juan 1:41) Kapkapnekan dagiti adalan ni Jesus nga isu ti naikari a Mesias. (Mateo 16:16) Ken situtulok dagiti pudno a Kristiano a mangipusta iti biagda gapu iti pammatida a ni Jesus ket isu a talaga ti naipadto a Mesias, wenno Kristo. Aniat’ pammaneknekda? Usigentayo ti tallo a pammaneknek.

TI PAMMANEKNEK A NI JESUS TI MESIAS

6. (a) Makinkapuonan ti pagtaudan ti naikari a Bin-i, ken kasanotay nga ammo a nagtaud ni Jesus iti dayta a kapuonan? (b) Apay a di mapaneknekan ti asinoman a nagbiag kalpasan ti 70 K.P. ti panangako nga isu ti Mesias?

⁶Ti kapuonan ni Jesus ti umuna a mangpasingked nga isu ti naikari a Mesias. Imbaga ni Jehova iti adipenna a ni Abraham nga agtaudto ti naikari a Bin-i iti kapuonanna. Kasta met laeng ti naikari iti anak ni Abraham a ni Isaac, iti anak ni Isaac a ni Jacob, ken iti anak ni Jacob a ni Juda. (Genesis 22:18; 26:2-5; 28:12-15; 49:10) Sumagmamano a siglo kalpasanna, ad-adda pay a napasingkedan ti kapuonan ti Mesias idi naibaga ken Ari David nga agtaudto daytoy [a Mesias] iti kapuonanna. (Salmo 132:11; Isaias 11:1, 10) Patalgedan dagiti salaysay ti Ebanghelio da Mateo ken Lucas a nagtaud ni Jesus iti dayta a kapuonan. (Mateo 1:1-16; Lucas 3:23-38) Nupay adu idi dagiti nainget a kabusor ni Jesus, awan kadakuada ti nangsupiat iti nalatak a kapuonan a nagtaudanna. (Mateo 21:9, 15) Ngarud, nalawag a di mapagduaduaan ti kapuonanna. Nupay kasta, nadadael dagiti rekord ti kapuonan dagiti Judio idi rinubbuot dagiti Romano ti Jerusalem idi 70 K.P. Kadagiti naud-udi a panawen, di mapaneknekan ti asinoman ti panangako nga isu ti naikari a Mesias.

7. (a) Ania ti maikadua a pammaneknek a ni Jesus ti Mesias? (b) Kasano a natungpal ti Mikias 5:2 mainaig ken Jesus?

⁷Ti maikadua a pammaneknek isu ti natungpal a padto. Nakaad-adu dagiti padto iti Hebreo a Kasuratan a mangiladawan iti nadumaduma a pasamak iti biag ti Mesias. Idi maika-8 a siglo K.K.P., impadto ni propeta Mikias a mayanakto daytoy natan-ok nga agturay iti nanumo nga ili a Betlehem. Dua nga ili iti Israel ti napanaganan iti Betlehem, ngem espesipiko a dinakamat daytoy a padto no ania kadagitoy: Betlehem Efrata, a nakayanakan ni Ari David. (Mikias 5:2) Nagnaed dagiti dadakkel ni Jesus, da Jose ken Maria, idiay Nazaret, ag-150 kilometro iti amianan ti Betlehem. Nupay kasta, idi masikog ni Maria, binilin ti Romano nga agturay a ni Cesar Augusto dagiti amin nga umili nga agparehistro kadagiti siudad a nakayanakanda. * Isu a kapilitan nga impan ni Jose ti masikog nga asawana idiay Betlehem, a nakayanakan ni Jesus.—Lucas 2:1-7.

8. (a) Kaano ken iti ania a pasamak a nangrugi ti 69 a “lawas”? (b) Kasanot’ kapaut ti 69 a “lawas,” ket aniat’ napasamak idi nagpatingga dagitoy?

⁸Idi maikanem a siglo K.K.P., impadto ni propeta Daniel nga agparangto ti “Mesias a Pangulo” kalpasan ti 69 a “lawas” manipud iti pannakaipaulog ti bilin a maisubli ken mabangon manen ti Jerusalem. (Daniel 9:24, 25) Pito a tawen ti kapaut ti tunggal maysa kadagitoy a “lawas.” * Sigun iti Biblia ken sekular a historia, naibilin ti pannakabangon manen ti Jerusalem idi 455 K.K.P. (Nehemias 2:1-8) Isu nga agparangto ti Mesias kalpasan ti 483 (mamin-7 nga 69) a tawen manipud idi 455 K.K.P. Iyegnatay dayta iti 29 K.P., ti mismo a tawen a pinulotan ni Jehova ni Jesus iti nasantuan nga espiritu. Gapuna, nagbalin ni Jesus a “Kristo” (kayatna a sawen, “Napulotan”), wenno Mesias.—Lucas 3:15, 16, 21, 22.

9. (a) Kasano a natungpal ti Salmo 2:2? (b) Ania dagiti dadduma pay a padto a natungpal ken Jesus? (Kitaenyo ti tsart.)

⁹Siempre, saan nga inawat ti amin ni Jesus kas ti naikari a Mesias, ken impadto ti Kasuratan daytoy. Kas nailanad iti Salmo 2:2, impadto ni Ari David babaen ti nadibinuan a paltiing: “Dagiti ari ti daga pabilgenda dagiti bagida met laeng ket dagiti nangangato nga opisial nagkaykaysada a maibusor ken Jehova ken maibusor iti pinulotanna.” Impamatmat daytoy a padto nga agkaykaysanto dagiti pangulo iti nasursurok ngem maysa a daga a bumusor iti Pinulotan ni Jehova, wenno Mesias. Ket kasta nga agpayso ti napasamak. Adda sungsungbatan amin dagiti relihioso a papangulo a Judio, ni Ari Herodes, ken ti Romano a gobernador a ni Poncio Pilato iti pannakapapatay ni Jesus. Manipud idin, nagbalin a nadekket nga aggayyem da Herodes ken Pilato a sigud nga agkabusor. (Mateo 27:1, 2; Lucas 23:10-12; Aramid 4:25-28) Maipaay iti kanayonan a pammaneknek a ni Jesus ti Mesias, pangngaasiyo ta kitaenyo ti naipakuyog a tsart a napauluan “Dagiti Sumagmamano a Nalatak a Mesianiko a Padto.”

10. Kadagiti ania a pamay-an a pinaneknekan ni Jehova a ni Jesus ti naikari a Napulotan?

¹⁰Ti maikatlo a pammaneknek a mangpasingked iti kina-Mesias ni Jesus isu ti pammaneknek ni Jehova a Dios. Nangibaon ni Jehova kadagiti anghel a mangipakaammo kadagiti tattao a ni Jesus ti naikari a Mesias. (Lucas 2:10-14) Kinapudnona, kabayatan ti panagbiag ni Jesus ditoy daga, nagsao ni Jehova a mismo manipud langit, nga inyebkasna ti pananganamongna ken Jesus. (Mateo 3:16, 17; 17:1-5) Inikkan ni Jehova a Dios ni Jesus iti pannakabalin a mangaramid kadagiti milagro. Tunggal maysa kadagitoy ket kanayonan a nadibinuan a pammaneknek a ni Jesus ti Mesias, ta pulos a di ikkan ti Dios ti maysa nga impostor iti pannakabalin a mangaramid kadagiti milagro. Inaramat met ni Jehova ti nasantuan nga espirituna a nangipaltiing kadagiti salaysay ti Ebanghelio, isut’ gapuna a ti pammaneknek iti kina-Mesias ni Jesus ket nagbalin a paset ti Biblia, ti kasaknapan pannakaipatarus ken pannakaiwarasna a libro iti historia.—Juan 4:25, 26.

11. Kasanot’ kawadwad ti pammaneknek a ni Jesus ti Mesias?

¹¹Amin-amin, dagitoy a kita ti pammaneknek ket buklen ti ginasut a pasamak a mangipabigbig ken Jesus kas ti naikari a Mesias. Nalawag, no kasta, nga umiso ti panangmatmat dagiti pudno a Kristiano kenkuana kas ‘daydiay maysa a sinaksian dagiti amin a mammadto’ ken ti tulbek iti pannakaammo ti Dios. (Aramid 10:43) Ngem saan laeng a ti kinapudno nga isu ti Mesias ti rumbeng a maammuantayo maipapan ken Jesu-Kristo. Sadinot’ nagtaudanna? Aniat’ kasasaadna?

NI JESUS SAKBAY A NAGBALIN A TAO

12, 13. (a) Kasanotay nga ammo nga adda ni Jesus idiay langit sakbay nga immay ditoy daga? (b) Siasino “ti Sao,” ken aniat’ inaramidna sakbay a nagbalin a tao?

¹²Mabalin a bingaybingayen ti biag ni Jesus iti tallo a paset. Nangrugi ti umuna a paset nabayag sakbay a nayanak ditoy daga. Kinuna ti Mikias 5:2 a namunganay ti Mesias “manipud idi un-unana a panawen, manipud kadagiti aldaw a di nakedngan.” Ken sibabatad a kinuna ni Jesus nga isut’ naggapu “iti disso a pagturayan iti ngato,” kayatna a sawen, iti langit. (Juan 8:23; 16:28) Kasanot’ kabayag nga adda sadi langit sakbay nga immay ditoy daga?

¹³Naawagan ni Jesus iti ‘bugbugtong nga Anak’ ti Dios agsipud ta direkta a pinarsua ni Jehova. (Juan 3:16) Kas “ti inauna kadagiti amin a parsua,” inusar ti Dios ni Jesus a nangparsua kadagiti amin a sabsabali pay a bambanag. (Colosas 1:15; Apocalipsis 3:14) Kuna ti Juan 1:1 a “ti Sao” (ni Jesus sakbay a nagbalin a tao) ket adda a kadua ti Dios “idi punganay.” Isu nga adda ti Sao a kadua ni Jehova idi naparsua “dagiti langlangit ken ti daga.” Kasarsarita ti Dios ti Sao idi kinunana: “Aramidenta ti tao iti ladawanta.” (Genesis 1:1, 26) Kasta met, ti Sao la ketdi ti “nalaing a trabahador” a patpatgen ti Dios, a nailadawan iti Proverbio 8:22-31 kas personipikasion ti sirib, nga agtartrabaho iti sibay ni Jehova iti pannakaaramid dagiti amin a bambanag. Kalpasan ti panangparsua ni Jehova kenkuana, adda idi ti Sao a kadua ti Dios idiay langit iti di mabilang a panawen sakbay a nagbalin a tao ditoy daga.

14. Apay a maawagan ni Jesus a “ti ladawan ti di makita a Dios”?

¹⁴Di pakasdaawan, iti Colosas 1:15 maawagan ni Jesus kas “ti ladawan ti di makita a Dios”! Iti unos ti di mabilang a tawtawen a nasinged a panagkaduada, ti natulnog nga Anak ket nagbalin a kas iti Amana, ni Jehova. Maysa pay daytoy a rason no apay a ni Jesus ti tulbek iti makaited-biag a pannakaammo ti Dios. Amin nga inaramid ni Jesus idi adda ditoy daga ket isu ti eksakto nga inaramid koma met ni Jehova. Gapuna, ti panangammo ken Jesus kaipapananna met ti panangparang-ay iti pannakaammotayo ken Jehova. (Juan 8:28; 14:8-10) Nalawag, no kasta, a nagpateg ti panagsursuro iti ad-adu pay maipapan ken Jesu-Kristo.

TI BIAG NI JESUS DITOY DAGA

15. Kasano a naipasngay ni Jesus kas maysa a perpekto a maladaga?

¹⁵Ti maikadua a paset ti panagbiag ni Jesus ket ditoy daga. Situtulok nga immannugot idi inyallatiw ti Dios ti biagna manipud langit iti aanakan ti maysa a matalek a birhen a Judio nga agnagan Maria. ‘Sinalinongan’ ti nabileg a nasantuan nga espiritu, wenno aktibo a puersa, ni Jehova ni Maria, a namagsikog kenkuana ket iti kasta nangipasngay idi kamaudiananna iti maysa a perpekto a maladaga. (Lucas 1:34, 35) Awan ti natawid ni Jesus a kinaimperpekto, tangay nagtaud ti biagna iti perpekto a Gubuayan. Isut’ napadakkel iti nanumo a pagtaengan kas pannakaanak ti allawagi a ni Jose ken isu ti inauna kadagiti adu a kakabsatna.—Isaias 7:14; Mateo 1:22, 23; Marcos 6:3.

16, 17. (a) Sadinot’ nangalaan ni Jesus iti pannakabalin a mangaramid kadagiti milagro, ket ania ti sumagmamano kadagitoy? (b) Ania ti sumagmamano a galad nga impakita ni Jesus?

¹⁶Nagminaren ti nasged a debosion ni Jesus ken Jehova a Dios idi agtawen iti 12. (Lucas 2:41-49) Idi nataenganen ket inruginan ti ministeriona iti edad a 30, impakita met ni Jesus ti napasnek nga ayatna kadagiti padana a tattao. Idi pinabileg ti nasantuan nga espiritu ti Dios a mangaramid kadagiti milagro, siaasi a pinaimbagna dagiti masakit, pilay, pawad, bulsek, tuleng, agkukutel. (Mateo 8:2-4; 15:30) Pinakan ni Jesus ti rinibu [a tattao] a mabisin. (Mateo 15:35-38) Pinagtalnana ti bagio a namagpeggad kadagiti gagayyemna. (Marcos 4:37-39) Kinapudnona, pinagungarna pay ketdi dagiti natay. (Juan 11:43, 44) Pasingkedan ti historia dagitoy a milagro. Binigbig uray dagiti kabusor ni Jesus nga isu ket ‘nagaramid iti adu a pagilasinan.’—Juan 11:47, 48.

¹⁷Sinursor ni Jesus ti ilina, a sinursuruanna dagiti tattao maipapan iti Pagarian ti Dios. (Mateo 4:17) Nangipaay met iti nagpaiduma nga ulidan iti kinaanus ken kina-nainkalintegan. Nupay pinaay dagiti adalanna, kinunana a buyogen ti pannakipagrikna: “Ti espiritu, pudno unay, sigagagar, ngem ti lasag nakapuy.” (Marcos 14:37, 38) Kaskasdi, natured ken prangka ni Jesus kadagidiay nangumsi iti kinapudno ken nangirurumen kadagiti awan gawayna. (Mateo 23:27-33) Kangrunaan iti amin, naan-anay a tinuladna ti ulidan ti ayat ni Amana. Situtulok pay ketdi a matay ni Jesus tapno maaddaan ti imperpekto a sangatauan iti namnama iti masanguanan. Ngarud, di pakasdaawan a siuumiso a maikunatayo a ni Jesus ti tulbek iti pannakaammo ti Dios! Wen, isu ti sibibiag a tulbek! Ngem apay a kunatayo a sibibiag a tulbek? Iyegnatay daytoy iti maikatlo a paset ti biagna.

NI JESUS ITATTA

18. Kasanot’ rumbeng a panangmatmattayo ken Jesu-Kristo itatta?

¹⁸Nupay ipadamag ti Biblia ti ipapatay ni Jesus, isu ket sibibiag itan! Kinapudnona, ginasut a tattao a nagbiag idi umuna a siglo K.P. ti nakaimatang iti panagungarna. (1 Corinto 15:3-8) Kas naipadto, isut’ nagtugaw kalpasanna iti makannawan ni Amana ken inur-urayna ti panangawatna iti naarian a pannakabalin idiay langit. (Salmo 110:1; Hebreo 10:12, 13) Isu a kasanot’ rumbeng a panangmatmattayo ken Jesus itatta? Rumbeng kadi a matmatantayo a kas maysa nga awan gawayna a maladaga nga adda iti kulluong? Wenno maysa nga agsagsagaba a tao nga agturturong ken patay? Saan. Isu ket maysa a mannakabalin, agturturayen nga Ari! Ket din agbayag, iparangarangnanto ti kinaturayna iti rabaw ti nariribuk a dagatayo.

19. Anianto ti aramiden ni Jesus iti din agbayag?

¹⁹Iti Apocalipsis 19:11-15, silalawag a nailadawan ti Ari a ni Jesu-Kristo nga umay nga addaan dakkel a bileg a mangdadael kadagiti managdakdakes. Magagaran la ketdi daytoy naayat a nailangitan nga Agturay a manggibus iti panagsagsagaba ti riniwriw a tattao itatta! Ken magagaran met a tumulong kadagidiay mangikagkagumaan a mangtulad iti naan-anay nga ulidan nga intuyangna idi adda ditoy daga. (1 Pedro 2:21) Kayatna ida nga isalakan iti umas-asidegen a “gubat ti naindaklan nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin,” a masansan a maawagan iti Armagedon, tapno agbiagda nga agnanayon kas naindagaan nga iturayan ti nailangitan a Pagarian ti Dios.—Apocalipsis 7:9, 14; 16:14, 16.

20. Anianto ti aramiden ni Jesus maipaay iti sangatauan kabayatan ti Sangaribu a Tawen a Panagturayna?

²⁰Kabayatan ti naipadto a Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Jesus iti talna, mangaramidto kadagiti milagro maipaay iti amin a sangatauan. (Isaias 9:6, 7; 11:1-10; Apocalipsis 20:6) Agasanto ni Jesus ti amin a sakit ken pukawennanto ni patay. Pagungarennanto ti binilion a tattao tapno maaddaanda met iti gundaway nga agbiag nga agnanayon ditoy daga. (Juan 5:28, 29) Sigurado a maragsakankayo a makasursuro iti ad-adu pay maipapan iti Mesianiko a Pagarianna iti maud-udi a kapitulo. Manamnamayo daytoy: Ditay mailadawan no kasanot’ kasayaatto ti biagtayo iti sidong ti turay ti Pagarian. Anian a nagpateg ti panangammo a nasaysayaat ken Jesu-Kristo! Wen, pulos a ditay koma liplipatan ni Jesus, ti sibibiag a tulbek iti pannakaammo ti Dios a mangiturong iti biag nga agnanayon.

[Footnotes]

^ par. 7 Pinalaka daytoy a panagrehistro ti panagsingir ti Imperio ti Roma iti buis. Gapuna, saan nga ammo ni Augusto nga isut’ timmulong a nangtungpal iti maysa a padto maipapan iti maysa nga agturay a ‘mangpalabas iti managsamsam iti buis iti intero a pagarian.’ Impakauna ti isu met laeng a padto a ‘maburakto’ “ti Pangulo ti tulag,” wenno Mesias, iti kaaldawan ti suno daytoy nga agturay. Napapatay ni Jesus kabayatan ti panagturay ni Tiberio a suno ni Augusto.—Daniel 11:20-22.

^ par. 8 Kadawyan kadagiti nagkauna a Judio ti kapanunotan a lawlawas dagiti tawen. Kas pagarigan, no kasano a ti tunggal maikapito nga aldaw ket aldaw ti Sabbath, tunggal maikapito a tawen ket tawen ti Sabbath.—Exodo 20:8-11; 23:10, 11.

SUBOKENYO TI PANNAKAAMMOYO

Kasano a pasingkedan ti kapuonan ni Jesus nga isu ti Mesias?

Ania ti sumagmamano a Mesianiko a padto a natungpal ken Jesus?

Kasano a direkta nga impakita ti Dios a ni Jesus ti Pinulotanna?

Apay a ni Jesus ti sibibiag a tulbek iti pannakaammo ti Dios?

[Salsaludsod]

[Tsart iti panid 37]

DAGITI SUMAGMAMANO A NALATAK A MESIANIKO A PADTO

PADTO PASAMAK KAITUNGPALANNA

TI PANNAKAYANAKNA

Isaias 7:14 Mayanak iti maysa a birhen Mateo 1:18-23

Jeremias 31:15 Mapapatay dagiti maladaga Mateo 2:16-18