Kapitulo 16

No Kasanokay a Makaadani iti Dios

1. Aniat’ nabatad a pagpapadaan ti adu a relihion?

IDI nagpasiar iti maysa a pagilian iti Dumaya, nasdaaw ti maysa a turista kadagiti relihioso a ritual a napaliiwna iti maysa a templo dagiti Budhista. Nupay saan a ladawan ni Maria wenno ni Kristo ti nakitana, adu kadagiti ritual ti umarngi kadagidiay ar-aramiden ti iglesia a nakaikamenganna iti pagilian a pagnanaedanna. Kas pagarigan, nadlawna ti panagusar kadagiti rosario ken panangidagdagullit kadagiti kararag. Kasta met laeng ti kapaliiwan dagiti dadduma. Iti Dumaya man wenno Lumaud, nakakadkadlaw ti panagpapada ti pamay-an dagiti deboto nga umadani iti Dios wenno kadagiti bambanag a daydayawenda.

2. Kasano a nadeskribir ti kararag, ken apay nga adu a tattao ti agkarkararag?

² Adut’ mangikagkagumaan nga umadani iti Dios babaen ti panagkararag kenkuana. Nadeskribir ti kararag kas “pannakisao ti tao iti sagrado wenno nasantuan​—iti Dios, kadagiti didiosen, iti sabali a lubong, wenno iti karkarna a puersa.” (The New Encyclopædia Britannica) Nupay kasta, no agkararagda iti Dios, ti laeng maganabda iti dayta ti pampanunoten ti dadduma. Kas pagarigan, sinaludsod naminsan ti maysa a lalaki iti maysa kadagiti Saksi ni Jehova: “No ikararagannak, marisutto ngata dagiti parikutko iti pamiliak, iti panggedan, ken iti salun-atko?” Mabalin a kasta ti impagarup ti lalaki, ngem adu ti agkarkararag ket agtultuloy met latta dagiti parikutda. Isu a maisaludsodtayo, ‘Apay aya ngamin nga umadanitay iti Dios?’

 NO APAY NGA UMADANITAY ITI DIOS

3. Siasino ti rumbeng a pakaiturongan dagiti kararagtayo, ken apay?

³ Ti kararag ket saan a maysa nga ubbaw a ritual, wenno maysa laeng a pamay-an tapno magun-od ti maysa a banag. Ti kangrunaan a rason nga umadanitay iti Dios ket tapno maaddaan iti nasinged a relasion kenkuana. Rebbeng ngarud a maiturong dagiti kararagtayo ken Jehova a Dios. “Asideg ni Jehova kadagiti amin nga umawag kenkuana,” kinuna ni salmista David. (Salmo 145:18) Aw-awisennatay ni Jehova a maaddaan iti natalna a relasion kenkuana. (Isaias 1:18) Dagidiay mangipangpangag iti daytoy nga awis umanamongda iti salmista a nangikuna: “No kaniak a maysa, nasayaat nga umas-asidegak iti Dios.” Apay? Agsipud ta masagrap dagidiay umadani ken Jehova a Dios ti pudpudno a ragsak ken talna ti panunot.​—Salmo 73:28.

4, 5. (a) Apay a napateg ti agkararag iti Dios? (b) Ania a kita ti relasion iti Dios ti maipasdektayo babaen ti kararag?

⁴ Apay a kasapulan pay laeng ti agkararag iti Dios a dumawat iti tulong no ‘ammonan dagiti kasapulantayo sakbay nga agdawattayo kenkuana’? (Mateo 6:8; Salmo 139:4) Ti panagkararag ipakitana nga adda pammatitayo iti Dios ken bigbigentayo nga isu ti Gubuayan ti “tunggal naimbag a sagut ken tunggal naan-anay a rangkap.” (Santiago 1:17; Hebreo 11:6) Kaay-ayo ni Jehova dagiti kararagtayo. (Proverbio 15:8) Maragsakan a dumngeg kadagiti nabagas nga ebkas ti panagyaman ken panagdayawtayo, no kasano a maragsakan ti maysa nga ama a dumngeg iti napasnek a panagyaman ti bassit nga anakna. (Salmo 119:108) No nasayaat ti relasion ti agama, nabara ti panagsaritada. Ti anak a maipatpateg kayatna ti makisarita iti amana. Pudno met dayta no maipapan iti relasiontayo iti Dios. No talaga nga apresiarentayo ti maad-adaltayo maipapan ken Jehova ken ti ayat nga ipakpakitana kadatayo, magagarantay a makisarita kenkuana iti kararag.​—1 Juan 4:16-18.

⁵ No umadanitay iti Kangatuan a Dios, nadayawtayo koma, nupay di rumbeng a pakaringgorantay ti masnup a sasao nga intay aramaten. (Hebreo 4:16) Mabalintay ti umasideg ken  Jehova iti amin a tiempo. Ken anian a pribilehio ta mabalintay nga ‘ibukbok ti pusotayo’ iti Dios babaen ti panagkararag! (Salmo 62:8) Ti panagyaman ken Jehova mangiturong iti nabara a pannakirelasion kenkuana, kas iti tinagiragsak ti matalek a lalaki a ni Abraham a gayyem ti Dios. (Santiago 2:23) Ngem no agkararagtayo iti Soberano nga Apo ti uniberso, masapul a tungpalentayo dagiti pagannurotanna iti iyaadani kenkuana.

DAGITI KASAPULAN ITI IYAADANI ITI DIOS

6, 7. Nupay saan nga agpabpabayad ti Dios tapno ipangagna dagiti kararagtayo, aniat’ kalikagumanna kadatayo no agkararagtayo?

⁶ Kasapulan kadi ti kuarta tapno makaasidegtayo iti Dios? Adu dagiti tattao nga agbaybayad kadagiti klero tapno ikararaganda ida. Patien pay ketdi ti dadduma a maipangag dagiti kararagda sigun iti kaadu ti abuloyda. Nupay kasta, saan nga ibagbaga ti Sao ti Dios a kasapulan ti daton a kuarta tapno makaasidegtayo iti Dios babaen ti panagkararag. Magun-odan nga awan bayadna dagiti naespirituan a probisionna ken dagiti bendision ti pannakirelasion kenkuana babaen ti panagkararag.​—Isaias 55:1, 2.

⁷ Ania ngarud ti kasapulan? Nasken ti umiso a kasasaad ti puso. (2 Cronicas 6:29, 30; Proverbio 15:11) Iti pusotayo, masapul a mamatitayo ken Jehova a Dios kas ti “Managdengngeg iti kararag” ken “mananggunggona kadagidiay sipapasnek a mangsapsapul kenkuana.” (Salmo 65:2; Hebreo 11:6) Masapul nga addaantay met iti napakumbaba a puso. (2 Ar-ari 22:19; Salmo 51:17) Iti maysa kadagiti pangngarigna, impakita ni Jesu-Kristo nga idi immadani iti Dios napaneknekan a nalinlinteg daydiay agsingsingir iti buis a napakumbabat’ panagpuspusona ngem daydiay napalangguad a Fariseo. (Lucas 18:10-14) No umadanitay iti Dios babaen ti panagkararag, laglagipentay koma nga “isuamin a natangsit ti pusona makarimon ken ni Jehova.”​—Proverbio 16:5.

8. No kayattay a sungbatan ti Dios dagiti kararagtayo, masapul a dalusantay ti bagbagitayo iti ania?

⁸ No kayattay nga ipangag ti Dios dagiti kararagtayo, masapul a dalusantay ti bagbagitayo iti dakes a kababalin. Idi  pinaregta ni adalan a Santiago dagiti dadduma nga umadani iti Dios, innayonna: “Dalusanyo dagiti imayo, dakayo a managbasol, ket guguranyo dagiti pusoyo, dakayo a di makapangeddeng.” (Santiago 4:8) Uray dagiti managbasol mabalinda ti maaddaan iti natalna a relasion ken Jehova no agbabawida ken paglikudanda ti dati a wagas ti panagbiagda. (Proverbio 28:13) Dinatay denggen ni Jehova no aginkukunatay laeng a dinalusantayon ti bagbagitayo [iti naespirituan]. “Dagiti mata ni Jehova addada kadagiti nalinteg, ket dagiti lapayagna naiturongda iti ararawda; ngem ti rupa ni Jehova maibusor kadagidiay agar-aramid iti dakes a bambanag,” kuna ti Sao ti Dios.​—1 Pedro 3:12.

9. Babaen iti siasino a rumbeng nga umadanitay ken Jehova, ken apay?

⁹ Kuna ti Biblia: “Awan ti nalinteg a tao iti rabaw ti daga a kanayon a naimbag ti aramidna ken saan nga agbasol.” (Eclesiastes 7:20) Gapuna, mabalin a maisaludsodyo: ‘Kasanotay ngarud a makaadani ken Jehova a Dios?’ Sumungbat ti Biblia: “No ti asinoman makaaramid iti basol, addaantayo ti katulongan iti Ama, ni Jesu-Kristo, daydiay nalinteg.” (1 Juan 2:1) Nupay managbasoltayo, makaadanitay iti Dios a buyogen ti wayawaya ti panagsao babaen ken Jesu-Kristo, a natay kas maysa a subbot a maipaay kadatayo. (Mateo 20:28) Isu laeng ti dalan tapno makaadanitayo ken Jehova a Dios. (Juan 14:6) Masapul a ditay tagibassiten ti pateg ti daton a subbot ni Jesus ken sipapakinakem nga agbasol. (Hebreo 10:26) Nupay kasta, no ikagumaantay a liklikan ti dakes ket kaskasdi nga agbasoltay latta sagpamisan, mabalintay ti agbabawi ken dumawat iti pammakawan ti Dios. No umadanitay kenkuana a buyogen ti napakumbaba a puso, ipangagnatayo.​—Lucas 11:4.

DAGITI GUNDAWAY A PANNAKISAO ITI DIOS

10. No maipapan iti kararag, kasanotay a matulad ni Jesus, ken ania ti sumagmamano a gundaway a makapagkararagtayo a personal?

¹⁰ Dakkel ti panangipateg ni Jesu-Kristo iti relasionna ken Jehova. Gapuna, inwayaan ni Jesus ti makisao iti Dios iti personal a kararag. (Marcos 1:35; Lucas 22:40-46) Nasayaat no  tuladentayo ti ulidan ni Jesus ken kanayon nga agkararagtayo iti Dios. (Roma 12:12) Maitutop a rugiantay ti aldaw iti kararag, ket sakbay a maturogtayo, maiparbeng nga agyamantay ken Jehova gapu iti agmalmalem a naaramidantayo. Iti aldaw, iruamtay ti umadani iti Dios “iti isuamin a gundaway.” (Efeso 6:18) Mabalintay pay ketdi ti agkararag a siuulimek iti pusotayo, ta ammotayo a mangngegnatay ni Jehova. Tulongannatay ti personal a pannakisao iti Dios a mangpatibker iti relasiontayo kenkuana, ket ti inaldaw a panagkararag ken Jehova pasingedennatay kenkuana.

11. (a) Apay a rumbeng nga agkararag a sangsangkamaysa dagiti pamilia? (b) Aniat’ kayatna a sawen no ibagayo ti “Amen” iti ngudo ti kararag?

¹¹ Ipangag met ni Jehova dagiti kararag a maipaay iti grupo dagiti tattao. (1 Ar-ari 8:22-53) Mabalintay ti umadani iti Dios kas maysa a pamilia, a ti ulo ti sangakabbalayan ti mangidaulo. Palagdaen daytoy ti singgalut ti pamilia, ken agbalin a napaypayso ni Jehova kadagiti agtutubo no mangngegda dagiti dadakkelda a sipapakumbaba nga agkarkararag iti Dios. No ngay idauluan ti maysa ti grupo iti kararag, nalabit iti gimong dagiti Saksi ni Jehova? No addatay iti tallaong, dumngegtay koma a sipapasnek tapno iti ngudo ti kararag, naimpusuan a maikunatayo ti “Amen,” kayatna a sawen, “Sapay koma.”​—1 Corinto 14:16.

DAGITI KARARAG NGA IPANGAG NI JEHOVA

12. (a) Apay a saan a sungbatan ti Dios ti dadduma a kararag? (b) Apay a saan a dagiti personal a kasapulan laeng ti ipangrunatayo nga ikararag?

¹² Mabalin nga ipagarup ti dadduma a saan a sungbatan ti Dios dagiti kararagda uray no agkarkararagda kenkuana babaen ken Kristo. Nupay kasta, kinuna ni apostol Juan: “Uray no ania ti dawatentayo maitunos iti pagayatan [ti Dios], denggennatayo.” (1 Juan 5:14) No kasta, masapul nga agdawattayo a mayannurot iti pagayatan ti Dios. Tangay interesado iti naespirituan a pagimbagantayo, maitutop nga ikararag ti aniaman a mangapektar iti espiritualidadtayo. Masapul a  sarangtentay ti pagannayasan a mangipangruna kadagiti pisikal a kasapulan. Kas pagarigan, nupay umiso nga ikararag ti pannakaawat ken kinatibker iti panangsaranget iti sakit, saan koma a dagiti pakaringgoran maipapan iti salun-at ti mangsallin kadagiti naespirituan nga interes. (Salmo 41:1-3) Idi mabigbigna a nalabes unay ti pannakaseknanna iti salun-atna, nagdawat ti maysa a Kristiano a babai iti tulong ni Jehova tapno maaddaan iti umiso a panangmatmat iti sakitna. Nagbanaganna, saannan a pakaringgoran unay ti sakitna, ken nariknana nga isu ket naikkan iti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay.” (2 Corinto 4:7) Rimmayray ti tarigagayna a tumulong kadagiti dadduma iti naespirituan, ket nagbalin a maysa nga amin-tiempo a manangiwaragawag iti Pagarian.

13. Kas naipakita iti Mateo 6:9-13, ania dagiti sumagmamano a maitutop a banag a mabalintay nga ikararag?

¹³ Aniat’ mabalintay nga iraman kadagiti kararagtayo tapno maay-ayo ni Jehova a dumngeg kadagitoy? Insuro ni Jesu-Kristo dagiti adalanna nga agkararag. Iti modelo a kararag a nailanad iti Mateo 6:9-13, nangipasdek iti padron kadagiti bambanag a mabalintay a siuumiso nga ikararag. Ania komat’ kangrunaan a pakaseknan kadagiti kararagtayo? Masapul a ti nagan ken Pagarian ni Jehova a Dios ti ipangrunatayo. Maitutop ti panagdawat iti material a kasapulantayo. Napateg met ti panagdawat iti pammakawan kadagiti basoltayo ken pannakailisi kadagiti sulisog ken iti nadangkes, ni Satanas a Diablo. Di kayat ni Jesus nga ikanta wenno ulit-ulitentayo daytoy a kararag, nga ikabesa a di pampanunoten ti kaipapananna. (Mateo 6:7) Ania a kita ti relasion ti adda iti nagbaetan ti agama no isu la nga isu a sasao ti aramaten ti ubing tunggal makisao ken tatangna?

14. Malaksid kadagiti araraw, ania a karkararag ti idatontayo?

¹⁴ Malaksid kadagiti araraw ken naimpusuan a dawdawat, rumbeng a mangidatontayo kadagiti kararag a pagdayaw ken pagyaman. (Salmo 34:1; 92:1; 1 Tesalonica 5:18) Mabalintay met nga ikararagan dagiti sabsabali. Ti panangikararag kadagiti naespirituan a kakabsattayo a marigrigatan wenno maidaddadanes ipakitana nga interesadotayo kadakuada, ket maragsakan  ni Jehova a dumngeg iti panangyebkastayo iti kasta a pannakaseknan. (Lucas 22:32; Juan 17:20; 1 Tesalonica 5:25) Kinapudnona, insurat ni apostol Pablo: “Dikay maringgoran iti aniaman, no di ket iti amin a banag babaen ti kararag ken araraw agraman panagyaman maipakaammo koma dagiti dawdawatyo iti Dios; ket ti talna ti Dios a mangringbaw iti amin a panunot aywanannanto dagiti pusoyo ken dagiti pannakabalin ti isipyo babaen ken Kristo Jesus.”​—Filipos 4:6, 7.

REGGETANYO TI AGKARARAG

15. Aniat’ laglagipentayo no kasla saan a masungsungbatan dagiti kararagtayo?

¹⁵ Nupay makagunggun-odkay iti pannakaammo maipapan iti Dios, mabalin a mariknayo a no dadduma saan a masungbatan dagiti kararagyo. Mabalin a kasta agsipud ta nalabit dina pay tiempo tapno sungbatan ti Dios ti espesipiko a kararag. (Eclesiastes 3:1-9) Mabalin nga ipalubos ni Jehova a temporario nga agtultuloy ti maysa a kasasaad, ngem sungbatanna a sungbatan dagiti kararag ken ammona ti kasayaatan a tiempo a panangsungbatna kadagitoy.​—2 Corinto 12:7-9.

16. Apay a rumbeng a kanayon nga agkararagtayo, ken kasano a ti panangaramid iti daytoy apektaranna ti relasiontayo iti Dios?

¹⁶ Ti kanayon a panagkarkararagtayo ipalgakna ti naimpusuan a pannakaseknantayo iti ibagbagatayo iti Dios. (Lucas 18:1-8) Kas pagarigan, mabalin nga idawattay ken Jehova a tulongannatay a mangparmek iti maysa a pagkapuyan. Babaen ti panagporsegi nga agkararag ken panagtignay a maitunos kadagiti ararawtayo, ipakpakitatay ti kinapasnektayo. Espesipiko ken napudnotay koma iti dawdawattayo. Nangnangruna a napateg ti agkararag a sipapasnek no maipasangotayo iti sulisog. (Mateo 6:13) No itultuloytay ti agkararag bayat nga ikagkagumaantay a tenglen dagiti dakes a tarigagaytayo, makitatayo no kasanot’ panangtulong ni Jehova kadatayo. Pabilgen daytoy ti pammatitayo ken patibkerenna ti relasiontayo kenkuana.​—1 Corinto 10:13; Filipos 4:13.

17. Kasanotay a magunggonaan no kanayontay nga agkararag bayat nga agserserbi iti Dios?

¹⁷ No kanayontay nga agkararag bayat a mangipapaay iti  sagrado a panagserbi ken Jehova a Dios, mabigbigtayo a ditay makapagserbi kenkuana iti bukodtayo a pigsa. Ni Jehova ti [mangpabileg kadatayo a] mangaramid kadagiti bambanag. (1 Corinto 4:7) Ti panangbigbig iti daytoy tulongannatay nga agpakumbaba ken pasayaatenna ti relasiontayo kenkuana. (1 Pedro 5:5, 6) Wen, addaantay iti naimbag a rason nga agkararag a kanayon. Dagiti napasnek a kararag ken ti napateg a pannakaammotayo no kasanot’ umadani iti naayat a nailangitan nga Amatayo pagbalinenna ti biagtayo a pudpudno a naragsak.

SAAN A BANGBANGIR TI KOMUNIKASION KEN JEHOVA

18. Kasanotay a dumngeg iti Dios?

¹⁸ No kayattay nga ipangag ti Dios dagiti kararagtayo, masapul nga ipangagtayo ti ibagbagana. (Zacarias 7:13) Saannan nga ipakaammo ti mensahena babaen kadagiti nadibinuan-pannakapaltiingna a mammadto ken sigurado a saan a mangusar kadagiti espiritistiko a pamay-an. (Deuteronomio 18:10-12) Ngem mabalintay ti dumngeg iti Dios babaen ti panagadal iti Saona, ti Biblia. (Roma 15:4; 2 Timoteo 3:16, 17) No kasano a kasapulan a maaddaantay iti ganas a mangan iti pisikal a taraon a mangpasalun-at kadatayo, maidagadag a ‘patanorentay ti panagtarigagay iti awan lalaokna a gatas a kukua ti sao.’ Maaddaankay koma iti ganas a mangipauneg iti naespirituan a taraon babaen ti inaldaw a panangbasa iti Sao ti Dios.​—1 Pedro 2:2, 3; Aramid 17:11.

19. Aniat’ pagimbagan ti panangutob iti mabasbasayo iti Biblia?

¹⁹ Utobenyo ti mabasbasayo iti Biblia. (Salmo 1:1-3; 77:11, 12) Kaipapanan dayta ti panangimutektek iti material. Mayarig daytoy iti panangrunaw iti taraon. Marunawyo ti naespirituan a taraon no inaigyo ti basbasaenyo iti dati nga ammoyon. Usigenyo no kasano nga apektaran ti material ti biagyo, wenno utobenyo no aniat’ ipalgakna maipapan kadagiti galad ken pannakilangen ni Jehova. Iti kasta, babaen ti personal a panagadal, makaipaunegkayo iti naespirituan a taraon nga ipapaay ni Jehova. Ad-adda nga iyadaninakay daytoy iti  Dios ken tulongannakay a mangsaranget kadagiti inaldaw a parikut.

20. Kasano a makatulong kadatayo ti itatabuno kadagiti Nakristianuan a gimong nga umadani iti Dios?

²⁰ Mabalinyo met ti umadani iti Dios babaen ti panagimdeng iti pannakasalaysay ti Saona kadagiti Nakristianuan a gimong, kas iti sipapasnek a panagimdeng dagiti Israelita iti panaguummongda a dumngeg iti publiko a pannakaibasa ti Linteg ti Dios. Inlawlawag dagiti mannursuro iti daydi a tiempo ti kaipapanan ti Linteg nga ibasbasada, iti kasta matulongan dagiti agdengdengngeg a mangtarus ken matignayda a mangyaplikar iti nangngeganda. Nangiturong daytoy iti dakkel a rag-o. (Nehemias 8:8, 12) Isu nga iyugaliyo ti tumabuno kadagiti gimong dagiti Saksi ni Jehova. (Hebreo 10:24, 25) Tulongannakay daytoy a mangtarus sa mangyaplikar iti pannakaammo ti Dios iti biagyo ken mangyeg iti ragsak kadakayo. Ti panagbalin a paset ti sangalubongan a Kristiano a panagkakabsat tulongannakay nga agtalinaed a nadekket ken Jehova. Kas makitatayto, masarakanyo ti pudpudno a kinatalged iti ili ti Dios.

SUBOKENYO TI PANNAKAAMMOYO

Apay a rumbeng nga umadanikayo ken Jehova?

Ania ti sumagmamano a kasapulan iti iyaadani iti Dios?

Aniat’ mabalinyo nga iraman kadagiti kararagyo?

Apay a rumbeng a kanayonkay nga agkararag?

Kasanokay a dumngeg ken Jehova itatta?

[Salsaludsod]

 [Ladawan iti panid 157]