Aktual kadi nga iparit ti Biblia ti panagusar iti droga a pagparagsak?

Dina dakamaten ti nagnagan dagiti droga a kas iti heroin, cocaine, LSD, PCP (angel dust), marijuana, ken tabako. Ngem itdenna dagiti nasken a giya tapno ammotay ti aramidentayo ken dagiti liklikantayo tapno maay-ayotayo ti Dios. Mayasping itoy, saan a kunaen ti Biblia a dakes ti agusar iti paltog tapno patayen ti maysa a tao, ngem iparitna ti pammapatay.

Luc. 10:25-27: “‘Anianto ti aramidek tapno matawidko ti biag nga agnanayon?’ . . . ‘“Ayatem ni Jehova a Diosmo iti isuamin a pusom ken iti isuamin a kararuam ken iti isuamin a pigsam ken iti isuamin nga isipmo,” ken, “ti kaarubam a kas iti bagim.”’” (Talaga kadi nga ay-ayaten ti maysa ti Dios iti isuamin a kararuana ken iti isuamin nga isipna no igaggagarana met a paababaen ti biagna ken ul-ulawenna ti isipna? Ay-ayatenna aya ti kaarubana no takawanna met ida tapno maitultuloyna ti panagdroga a bisiona?)

2 Cor. 7:1: “Yantangay adda kadatayo dagitoy a kari [a ni Jehova isut’ Diostayo ken Amatayo], ay-ayatek, agdalustay koma iti isuamin a kinarugit ti lasag ken espiritu, nga an-anayentayo ti kinasanto iti panagbuteng iti Dios.” (Ngem mainanamatayo kadi ti anamong ti Dios no igagaratayo a rugitan ti bagbagitayo?)

Tito 2:11, 12: “Ta nagparang ti di kaikarian a kinamanangaasi ti Dios a mangyeg ti pannakaisalakan kadagiti isuamin a tattao, nga isursuronatayo a manglaksid iti kinadakes ken dagiti nailubongan a tarigagay ken agbiagtay a sipaparbeng [“sitetengngel,” JB; ‘agbiag a siteteppel,’ TEV] ken sililinteg ken iti nadiosan a debosion itoy agdama a sistema ti bambanag.” (Ti panagusar kadagiti droga a makadadael ti umiso a pangngeddeng wenno pakapukawan ti panagteppel ti maysa maitunos kadi iti dayta a balakad?)

Gal. 5:19-21: “Addada a sipapatak dagiti aramid ti lasag, nga isuda . . . ti panagespiritismo, . . . panagraragsak nga aglablabes, ken bambanag nga umas-asping kadagitoy. . . . Dagiti agaramid kadagitoy saandanto a tawiden ti pagarian ti Dios.” (Ti literal a kaipapanan ti Griego a sao a phar·ma·kiʹa, a naiyulog ditoy kas “panagespiritismo,” isu ti “panagdroga.” Kunaen ti Expository Dictionary of New Testament Words, ni W. E. Vine, maipapan itoy a Griego a sao: “No iti panagbuyon,  ti pannakausar dagiti droga, sangkabassit man wenno nakaro, masansan napakuyogan ti panagtantanamitim ken yuuman kadagiti bileg dagiti espiritu, a mairaman dagiti karkarading, anting-anting, kdp., a kunaenda a nairanta a mangiliklik iti aplikante wenno pasiente manipud atension ken pannakabalin dagiti demonio, ngem kinapudnona tapno mamati ti aplikante kadagiti misterioso a bileg ken pannakabalin ti mammuyon.” [Londres, 1940, Tomo IV, pp. 51, 52] Umarngi met ita, adu dagiti agdodroga a nainaig kadagiti espiritismo wenno makikadkadua kadagiti espiritista, yantangay ti blanko nga isip wenno ti tao nga agam-amangaw ket nalaka a serken dagiti demonio. Idiligyo ti Lucas 11:24-26.)

Tito 3:1: “Paiturayanda koma ken agtulnogda kadagiti gobierno ken autoridad kas agtuturay.” (Kadagiti adu a lugar, iparit ti linteg ti panangikut wenno panagusar kadagiti droga.)

Yantangay adda dagiti droga a mangpasaranta iti maysa a tao, talaga kadi a makadangranda?

2 Tim. 3:1-5: “Kadagiti maudi nga aldaw umaydanto dagiti napeggad a panawen. Ta dagiti tattao . . . managayatda kadagiti ragragsak a nangnangruna ngem iti panagayatda iti Dios . . . Umadayoka met kadagiti kakastoy.” (Nabatad a pakdaarannatay ti Biblia a maikaniwas iti panagtarigagay iti ragragsak a yun-unatay dayta ngem iti panangyaplikar kadagiti nalinteg a prinsipio ti Sao ti Dios ken pananggun-od iti anamongna.)

Dadduma a NARCOTICO makapabang-arda ken kasla makapatalinaay, ngem adiktiboda ken makapapatayda no ma-overdose. Ti panangsinglot kadagiti SOLVENTS makapasarantada, ngem makaibunga met iti panagat-at, panagduling, panaglusdoy, malaksid pay iti permanente a pannakadadael ti utek, dalem ken dagiti bekkel. Dagiti HALLUCINOGENS “makabartekda” ket kasla malipatam ti bannogmo, ngem dadaelenna met ti panagmiram, pakapuyenna ti panagpanunotmo, balbaliwanna a permanente ti personalidadmo, ken adda pagannayasam a mangpapatay ita bagim wenno iti sabali a tao.

Ti marijuana ngay—saan aya a makadangran? Dadduma a doktor ti agkuna a makadangran dayta

Ni David Powelson, M.D., pasado a hepe ti psychiatry, Cowell Hospital, University of California, Berkeley, idi damo  indagadagna nga ipalubos koma ti linteg ti panagusar iti marijuana. Kalpasanna, idi a nagun-odda ti nawadwadwad nga ebidensia, insuratna: “Mamatiak itan a ti marijuana isut’ kapepeggadan a droga a sarangtentayo: 1. Ti damo a panangusar ket makaallukoy. Daydiay agmarijuana kasla nasaranta ti rikriknana; dina madlaw ti pannakaperdi ti utek ken ti bagina. 2. Ti agtultuloy a panagusar pagam-amangawenna ti panunot. Kalpasan ti maysa aginggat’ tallo a tawen a kanayon a panagmarijuana, ti agam-amangaw a panunot isun ti mangituray iti limpio a panunot.”—Executive Health Report, Oktubre 1977, p. 8.

Ni Dr. Robert L. DuPont, pasado a direktor ti National Institute on Drug Abuse idiay Estados Unidos, nga idi damo nasaona a saan unay a delikado ti marijuana, ket kastoy ti nabiit pay la a nakunana: “Ti aktual nga isyu isut’ peggad iti salun-at a buangayen daytoy a sakit [a patauden ti marijuana manipud kadagiti agtutubo], peggad a dua a klase. Maysa isut’ epekto ti pannakaulaw, nga isut’ peligro no agmaneho ti maysa ken iti dina panagan-annad iti aniaman nga aramidenna. Ti sabali a peggad isu met ti pisikal. Ditoy agsasabali ti sakit manipud kroniko a bronkitis kadagidiay agmarmarijuana aginggat’ posibilidad iti pannakadadael dagiti hormones, pannakaapektar ti resistansia ken pannakaala iti kanser.”—Montreal Gazette, Marso 22, 1979, p. 9.

Ipaay ti Science Digest dagitoy a detalye: “Ti kanayon a panagmarijuana, inton agangay, paglulokenna dagiti murdong dagiti urat idiay utek idinto ta dagita ti mangpaandar iti memoria, emosion ken tigtignay ti tao. Tapno nasayaat ti panagandar dagiti urat, masapul agtutunosda iti maysa ken maysa. Sa, kas komentonat’ resulta ti panageksperimentoda kadagiti animal, kunaen ti artikulo: “Kakaruan a naapektaran ti paset a septal, a nainaig kadagiti emosion; ti hippocampus, a nainaig iti panagipempen iti memoria; ken ti amygdala, responsable kadagiti nagduduma a panagtigtignay.”—Marso 1981, p. 104.

Ti panagusar iti marijuana kas met la ayat’ kakaro ti panaginom ti arak?

Ti arak ket taraon ket sagepsepen ti bagi tapno mapataud ti enerhia; dagiti rugitna iyibleng ti bagi. Nupay kasta, kinuna ti maysa a psychopharmacologist: “Ti marijuana ket nakakarkaro a droga, ket ti kakaruan nga erradotayo isut’ intay  panangipada dayta iti arak.” “No idilig iti tunggal molekula, ti THC [ti marijuana] 10,000 daras a napigpigsa ngem iti arak no ti abilidadna a mangulaw . . . ti THC mabayag a maikkat manipud iti bagi, ket adu a bulbulan ti kasapulan santo maikkat ti epektona.” (Executive Health Report, Oktubre 1977, p. 3) Ammo ti Namarsua ti pannakaaramidtayo, ket ti Saona ipalubosna ti sangkabassit a panaginum ti arak. (Sal. 104:15; 1 Tim. 5:23) Ngem napalalot’ panangkondenarna iti sobra a panaginum ti arak, a kas met lat’ panangkondenarna ti kinabuklis.—Prov. 23:20, 21; 1 Cor. 6:9, 10.

Apay a matmatan dagiti Saksi ni Jehova ti panagsigarilio kas grabe a basol?

Ipakitanat’ di panangraem iti sagot ti biag

Ara. 17:24, 25: “Ti Dios a nangaramid iti lubong ken dagiti amin a banag nga adda kenkuana . . . mangted kadagiti isuamin ti biag ken anges ken dagiti amin a banag.”

“Aglaplapusanan ti pammaneknek a dagiti sigarilio paababaenda ti biag; pasingkedan unay ti medisina ti koneksion dagita.”—Science 80, Setiembre/Oktubre, p. 42.

Ipakita dagiti report a ti tinawen a matmatay idiay Estados Unidos gaput’ panagsigarilio ket dumanon iti 300,000; idiay Britania, 50,000; idiay Canada, 50,000. “Nasurok a maysa a milion a tattao ti matay gaput’ sakit a patauden ti panagsigarilio ket iti Third World, a 52% a tabako ditoy lubong ti maibusda, napartak a ngumatngato ti dagup dagiti matmatay.”—The Journal (Toronto), Setiembre 1, 1983, p. 16.

Kinuna ni Joseph Califano a pasado a sekretario ti Health, Education, and Welfare ti E.U.: “Ita din pagduaduaan a ti panagsigarilio ket talaga nga agin-inut a pammapatay iti bagi.”—Scholastic Science World, Marso 20, 1980, p. 13.

Di maitunos daytoy kadagidiay ipakalikagum ti Dios kadagiti Kristiano

Roma 12:1: “Dawatek ngarud kadakayo, kakabsat, gapu kadagiti kaasi ti Dios, nga ipaayyo ti bagbagiyo kas daton a sibibiag, nasantuan, makaay-ayo iti Dios, maysa a nasantuan a serbisio babaen ti pannakabalin ti panunotyo.”

Kinuna ni C. Everett Koop a surgeon general ti Estados Unidos: “Ti panagsigarilio nabatad a maitudo kas kangrunaan  a mabalin a liklikan a makagapu iti ipapatay no iti sosiedadtayo.” (The New York Times, Pebrero 23, 1982, p. A1) “Ipakita ti panagsirarak ti medisina a . . . ti promedio a biag ti managsigarilio ket tallo aginggat’ uppat a tawen ti ab-ababaanna ngem daydiay di agsigsigarilio. Ti kaunday ti biag ti nakarot’ panagsigariliona—daydiay dua wenno tallo a pakete ti maibusnat’ inaldaw—walo a tawen ti ab-ababaanna ngem daydiay di agsigsigarilio.” (The World Book Encyclopedia, 1984, Tomo 17, p. 430) Umiso kadi nga idatag ti maysa ti biagna a pagserbi iti Dios sananto bassibassiten a daddadaelen ti biagna?

“Makaperdi unay ti panagsigarilio, nangnangruna no iti puso ken bara, a dagiti dadduma a klase ti panangagas bale awan serbida basta agsigarilio ti tao.” (University of Southern California News Service, Pebrero 18, 1982) “Ti panagsigarilio nalabit isut’ kangrunaan nga agsolsolo a maliklikan a puon ti sakit ditoy lubong.” (Dr. H. Mahler, director-general ti World Health Organization, iti World Health, Pebrero/Marso 1980, p. 3) Maitutop kadi nga idatag ti maysa ti bagina para iti sagrado a panagserbi iti Dios sananto igaggagara a dadaelen ti salun-atna?

Ti panagsigarilio salungasingenna ti nadiosan a bilin nga ayatentayo koma ti kaarubatayo

Sant. 2:8: “Ayatem ti kaarubam a kas met iti bagim.”—Idiligyo ti Mateo 7:12.

“Maysa a panagsirarak . . . imparangarangna a ti babbai nga assawa dagidiay managsigarilio matayda iti promedio nga uppat a tawen a nasapsapa ngem dagiti babbai a di agsigsigarilio dagiti lallakayda.” (The New York Times, Nobiembre 22, 1978, p. C5) “No agsigarilio ti maysa a masikog nakaro unay a panangdangran ti partuatenna iti sikogna gapuna a mabalin a maalisan, wenno matay ti ubing apaman a mayanak.” (Family Health, Mayo 1979, p. 8) Ti kasta a nakas-ang a panangtratar kadagiti kameng ti pamilia nabatad a pammaneknek a ti kasta a tao ket saan nga agtigtignay kas Kristiano.—Idiligyo ti 1 Timoteo 5:8.

“Impakita dagiti panagsirarak a yantangay ti kaaduan nga agsigsigarilio ket mammanoda laeng a susopen ti sigarilioda bayat a nakasindi dayta, daydiay katugawna a di agsigsigarilio mapilitan uray no madi koma nga umangsab ti carbon monoxide, tar ken nicotine a kas kawadwad ti ang-angsaben  daydiay agsigsigarilio.” (Today’s Health, Abril 1972, p. 39) Ti tao a kasta a dina ayaten ti padana a tao pampaneknekanna a dina met ay-ayaten ti Dios.—Kitaenyo ti 1 Juan 4:20.

Apay a nagaramid ti Dios kadagiti mula a paggubuayan dagiti droga no dakes met ti panagusar kadagita?

Ti bambanag a maabuso masansan nga adda maikanatad nga usarda. Kastat’ mapaspasamak no iti sangkap ti tao a pagputot. Kasta met no iti arak. Ti marijuana naala manipud nagango a bulong ken agsabsabong a rangaw ti mula a hemp, a pakaalaan kadagiti aramiden a tali ken tela. Ti bulong ti tabako, nga abusaren dagiti mannabako, maus-usar a pagaramid kadagiti disinfectant ken insecticide. No maipapan kadagiti kinabaknang ti daga, adu pay lat’ adalentayo no kasanoda a benepisiaran ti tao. Uray pay dagiti ruot mausarda met a panglapped iti panagreggaay ti daga ken mangpadam-eg iti daga bayat a di mamulmulaan dayta.

Aniat’ mabalin nga aramiden ti maysa no pinadpadasnan nga isardeng ti agsigarilio ken agdroga ngem di met agballigi?

Umuna, babaen iti panagadal ti Biblia ken panagmennamenna masapul a parang-ayenyo ti nabileg a tarigagayyo a mangay-ayo iti Dios ken iti panagbiagyo idiay nalinteg a baro a sistema ti bambanag. No umadanikayo kenkuana, umadaninto met kadakayo, nga itdenna ti tulong a kasapulanyo.—Sant. 4:8.

Nasken a kombinsidokayo ti kinadakes dagitoy nga aramid ket papigsaenyo ti napudno a pananggurayo kadakuada. (Sal. 97:10) Maaramidyo daytoy babaen iti panangrepasoyo kadagiti nailanad ditoy a benneg daytoy a libro sayo pagmennamennaan, saan a daydiay temporario nga agdama a ragsak a magun-odyo kadagita nga aramid, no di ket iti daydiay makaay-ayo iti Dios ken no kasano a makarimon dagiti resulta a patauden dagita a dakes nga aramid.

No rumasok ti tarigagayyo nga agsigarilio wenno agdroga, agkararagkayo a sipapasnek a tumulong ti Dios kadakayo. (Luc. 11:9, 13; idiligyo ti Filipos 4:13.) Dagdagusenyo nga aramiden dayta. Kasta met, alaenyo ti Bibliayo ket agbasakayo  a sipipigsa iti dayta, wenno mapankayo makisarita iti maysa a nataengan a Kristiano. Ibagayo ti mapaspasamak ket dawatenyo ti tulongna.