Adda kadi nabileg a rason tapno mamatitayo iti Dios?

Sal. 19:1: “Ti langlangit ipalawagda ti dayag ti Dios; ket ti law-ang ipakitana ti aramid ti im-imana.”

Sal. 104:24: “O Jehova, anian a nagadu ti ar-aramidmo! Nainsiriban ti panangaramidmo kadakuada amin. Ti daga napno kadagiti gapuanam.”

Roma 1:20: “Dagiti di makita a kababalinna isuda ti sibabatad a makita manipud pay pannakaparsua ti lubong agingga ita, ta maipakitada kadagiti banag a naaramid.”

Kuna ti New Scientist magazine: “Ti komon a panangmatmat isu daytoy—a dagiti sientista ‘pinaneknekanda ti kinaulbod’ ti relihion. Panangmatmat daytoy a kadawyan nga expektaren a dagiti sientista dida mamati iti Dios; a ni Darwin isut’ kamaudianan a nangpukaw ti panamati iti Dios; a ti agsasagadsad a sientipiko ken teknolohikal nga imbension nanipud idin ket kasla dinan isubli ti panamati iti Dios. Kamali unay dayta a panangmatmat.”—Mayo 26, 1977, p. 478.

Kuna ti maysa a miembro ti French Academy of Sciences: “Ti natural a kinaurnos saan nga imbension ti natauan nga isip wenno impasdek man dayta dagiti managsukisok a pannakabalin. . . . Ti kaadda ti kinaurnos ipakitana ti kaadda ti nangorganisar a saririt. Ti kasta a saririt awan sabali a makinkukua no di ti Dios.”—Dieu existe? Oui (Paris, 1979), Christian Chabanis, nga inadawna ni Pierre-Paul Grassé, p. 94.

Dagiti sientista nainagananda ti nasursurok ngem 100 a kemikal nga elemento. Ti atomika a pannakabalabalada ipanayagna ti nabatad a matematikal a panagnanaig dagita nga elemento. Ti panagsasagadsadda ipatuldona ti nakabatbatad a pannakadisenioda. Ti kasta a narikut a disenio saan a mabalin nga aksidente laeng, a resulta ti pannakaiparparna.

 Kas pangarigan: No adda makitatayo a kamera, radio, wenno computer, bigbigentayo a dagus a dagitoy ket gapuanan dagiti nasaririt a managdisenio. Rasonable ketdi, ngarud, koma a kunaen a dagiti mas komplikado a bambanag—ti mata, ti lapayag, ken ti utek ti tao—dida timmaud manipud maysa a nasaririt a Nagdisenio?

Kitaenyo met ti panid 315-317, iti paulo a “Panamarsua.”

 Ti kaadda ti kinadakes ken panagsagsagaba paneknekanna aya nga awan Dios?

Amirisenyo dagitoy a pangarigan: Gapu kadi ta dagiti kutsilio naaramatda a pammapatay paneknekanna nga awan nangdisenio kadagita? Ti pannakaaramat dagiti jet nga eroplano a para bomba no tiempo ti gubat paneknekanna aya nga awan nangdisenio kadagita? Wenno saan aya a ti wagas a panangusarda kadagita isut’ nangpaldaang iti sangatauan?

Saan kadi nga adu a sakit ti rimsua gapu iti narugit a kabibiag ti tao ken ti panangdadaelna iti naglawlaw kenkuana ken ti naglawlaw ti padana a tao? Dagiti gubat nga inyusuat ti tao saan aya a nakagapu ti adu a panagsagsagaba ti tao? Saan aya met a pudno nga, idinto ta adu a milion dagiti agbisbisin, aglaplapusanan met ti taraon kadagiti sabali a daga, gapuna a ti problema isu ti natauan a kinaagum? Amin dagitoy paneknekanda a ti tattao nakalkaldaang nga ab-abusarenda dagiti galad nga inted ti Dios kadakuada agraman ti mismo a daga, saan ketdi a gapu ta awan ti Dios.

Talaga kadi a ti Dios maseknan iti mapasamak kadatayo?

Pudno a wen! Amirisenyo ti pammaneknek: Ti Biblia kunaenna a ti Dios inikkanna ti tao iti perpekto a nangrugian. (Gen. 1:27, 31; Deut. 32:4) Ngem ti agtultuloy a panangtagiragsak ti tao iti parabor ti Dios agdepende iti panagtulnogna iti Nangaramid kenkuana. (Gen. 2:16, 17) No natulnog ti tao, agtultuloyto a tagiragsakenna ti perpekto a natauan a biag—awan panagsakitna, panagsagsagabana ken ipapatay. Ti Namarsua ipaayanna ti tao iti nasken a giya ket usaren ti Dios ti pannakabalinna a manalaknib iti tao iti aniaman a didigra. Ngem inwaksi ti tao ti giya manipud iti Dios; kinaykayat ti tao ti agwaywayas. Gapu ta sinurot ti tao daydiay banag a saan met nga isut’ nakairantaanna inyegnat’ didigra iti bagina. (Jer. 10:23; Ecl. 8:9; Roma 5:12) Kaskasdi, a kadagiti naglabas a  sigsiglo siaanus ti Dios a nangbirbirok kadagidiay situtulok nga agserbi kenkuana gaput’ panagayatda kenkuana ken iti dandanana. Insaadna iti sanguananda ti gundaway a mangtagiragsak kadagiti amin a bendision a naikkat iti tao gaput’ kinaimperpektona ken ti di umno a panagturayna. (Apoc. 21:3-5) Ti probision nga inted ti Dios babaen iti Anakna a panangsubbot iti tao manipud basol ken ipapatay isut’ karkarna nga ebidensia ti naindaklan a panagayatna iti tao. (Juan 3:16) Nangipasdek pay ti Dios iti naituding a tiempo a panangdadaelnanto kadagidiay mangdaddadael iti daga ken ipamuspusannanto a dagiti managayat iti kinalinteg tagiragsakendanto ti biag a maitunos iti mismo nga orihinal a panggep ti Dios.—Apoc. 11:18; Sal. 37:10, 11; kitaenyo met dagiti paulo a “Panagsagaba” ken “Kinadakes.”

Pudpudno aya a persona ti Dios?

Heb. 9:24: “Simrek ni Kristo . . . idiay langit a mismo, tapno agparang ita iti sanguanan ti persona ti Dios gapu kadatayo.”

Juan 4:24: “Ti Dios maysa nga Espiritu.”

Juan 7:28: “Ti nangibaon kaniak napudno,” kuna ni Jesus.

1 Cor. 15:44: “No adda bagi a linalasag, adda met bagi a naespirituan.”

Ti Dios adda ngata rikriknana a kas iti rikrikna dagiti tattao a sibibiag?

Juan 16:27: “Ni met laeng Ama ayatennakayo, gapu ta dakayo inayatdak ket pinatiyo nga immayak kas pannakabagi ni Amak.”

Isa. 63:9: “Iti amin a ladingitda isu napaladingit. . . . Iti ayatna ken iti asina isu met laeng sinubbotna ida.”

1 Tim. 1:11: “Ti naragsak a Dios.”

Adda aya punganay ti Dios?

Sal. 90:2: “Idi kasakbayan ti pannakapataud ti bambantay, wenno idi pay la pinaltuadmo ti daga ken ti nabunga a talon, uray manipud panawen a di nakedngan agingga iti panawen a di nakedngan sika ti Dios.”

Rasonable kadi dayta? Di mautob ti isiptayo dayta. Ngem di umdas a rason dayta tapno ditay patien dayta. Amirisenyo dagitoy nga ehemplo: (1) Panawen. Awan makapiho no ania a  kanito a nangrugi ti panawen. Ket pudno nga, uray agpatingga ti biagtayo, saan nga agpatingga ti panawen. Ditay ilaksid ti idea maipapan iti panawen gapu la ta ditay mautob dayta. Imbes ketdi, ti kabibiagtayo itunostayo iti panawen. (2) Law-ang. Umarngi dita, dagiti astronomo awan matakuatanda a punganay wenno ungto ti law-ang. Mientras ad-adayo a paset ti uniberso ti sukimatenda, ad-adda met a lumawlawa ti law-ang. Dida a laksiden ti ibatad ti ebidensia; adut’ mangikuna a ti law-ang awan patinggana. Kasta met la a prinsipio ti agaplikar iti kaadda ti Dios.

Dadduma pay nga ehemplo: (1) Kuna dagiti astronomo a ti kapudot ti init no idiay bugasna ket 27,000,000 degrees Fahrenheit (15,000,000° C.). Laksidentay ngata dayta nga idea gapu ta ditay naan-anay a mautob ti kasta a kapudot? (2) Kunaenda a ti kalawa ti Milky Way nga ayantayo ket napalalo unay gapuna a ti annaraar ti lawag a ti kapartakna ket nasurok a 186,000 milia por segundo (300,000 km⁄seg) ket agbiahe ti 100,000 a tawen tapno lasatenna dayta. Talaga kadi a kabaelan ti isiptayo nga utoben ti kasta a kaadayo? Kaskasdi nga akseptarentayo dayta gapu ta suportaran ti sientipiko nga ebidensia dayta.

Ania ti mas rasonable—a ti uniberso ket gapuanan ti sibibiag, nasaririt a Namarsua? wenno ti uniberso rimsua laeng gapu iti pannakaiparparna manipud awan biagna a gubuayan ken awanan nasaririt a direksion? Dadduma dagiti mamati itoy maikadua yantangay no saan a kasta ti pammatida mapilitanda a mangbigbig iti kaadda ti Namarsua a dagiti galadna dida kabaelan nga utoben. Ngem pagaammo unay a dagiti sientista dida mautob ti panagandar dagiti genes a nailas-ud kadagiti sibibiag a selula a mangikeddeng no kasanonto ti idadakkel dagita. Ket dida met maawatan a naan-anay ti panagandar ti utek ti tao. Kaskasdi, asino ti di mamati iti kaadda dagitoy? Masapul aya nga expektarentayo a maawatantayo amin maipapan iti maysa a Persona a napalalot’ kinadayagna nga isut’ namataud iti uniberso, agraman amin a komplikado a diseniona ken karkarna a kinalawana?

Nasken kadi nga aramatentayo ti nagan ti Dios?

Roma 10:13: “Siasinoman nga umawagto iti nagan ni Jehova maisalakanto.”

Ezeq. 39:6: “Mabigbigdanto a siak ni Jehova.”

 Kinuna ni Jesus ken Amana: “Impakaammok kadakuada [kadagiti pudno a pasurotna] ti naganmo ket ipakaammokto.”—Juan 17:26.

Kitaenyo met ti panid 182, 183, iti paulo a “Jehova.”

Nasken kadi uray no asino a Dios ti pagserbiantayo, no la ket ta adda relihiontayo?

1 Cor. 10:20: “Ti bambanag nga idaton ti nasnasion idatonda ida kadagiti demonio, a saan nga iti Dios.”

2 Cor. 4:4: “Ti dios daytoy a sistema ti bambanag binulsekna ti is-isip dagiti saan a mamati, tapno di agraniag kadakuada ti lawag ti nadayag a naimbag a damag maipapan ken Kristo, isu a ladawan ti Dios.” (Ti Diablo nadakamat ditoy a kas “dios.” Kitaenyo ti 1 Juan 5:19; Apocalipsis 12:9.)

Mat. 7:22, 23: “Adunto dagiti agkuna kaniak [ken Jesu-Kristo] iti daydiay nga aldaw, ‘Apo, Apo, saankami aya a nagipadto iti naganmo, ket iti naganmo pinaruarmi dagiti demonio, ket iti naganmo nagaramidkami kadagiti adu a nabileg nga ar-aramid?’ Ket siak ipalgakkonto kadakuada: Uray kaano dikayo naam-ammo! Umadayokayo kaniak, dakayo nga agar-aramid ti dakes.” (Uray kunaentayo a Kristianotayo saan a dayta ti manggarantisar a maanamongan ti panagserbitayo iti pudno a Dios.)

Kitaenyo met ti panid 361, 362, iti paulo a “Relihion.”

No ni Jehova ti maymaysa a pudno a Dios, ania a kita a “Dios” ni Jesus?

Ni Jesus dinakamatna ni Amana a kas “maymaysa a pudno a Dios.” (Juan 17:3) Kinuna a mismo ni Jehova: “Awan ti Dios no di la sisiak.” (Isa. 44:6) Ni apostol Pablo insuratna a, kadagiti pudno a Kristiano, “adda maymaysa a Dios, ti Ama.” (1 Cor. 8:5, 6) Ni Jehova no kasta ket naisangsangayan; awan pumadis iti saadna. Ni Jehova nagpaiduma unay no maidilig kadagiti pagrukrukbabanda nga idolo, tattao a mapagrukruknoyan ken ni Satanas. Ulbod a didiosen amin dagitoy.

Ni Jesus nadakamat kadagiti Kasuratan a kas “maysa a dios,” ken kas “Mannakabalin a Dios.” (Juan 1:1; Isa. 9:6) Ngem awan nakadakamatanna a pulos kas Mannakabalin-amin, a kas ken Jehova. (Gen. 17:1) Ni Jesus nakuna a kas  “raniag ti dayag [ti Dios],” ngem ti Ama isut’ Gubuayan dayta a dayag. (Heb. 1:3) Ni Jesus pulos a dina kinalikaguman ti saad ni Amana. Kinunana: “Agdaydayawkanto ken Jehova a Diosmo, ket is-isunto laeng ti pangipaayam ti sagrado a panagserbi.” (Luc. 4:8) Ni Jesus immadda “iti langa ti Dios,” ket imbilin ti Ama nga “iti nagan ni Jesus isuamin a tumeng agparintumeng,” ngem amin dagitoy maaramid “tapno pakaidayawan ti Dios Ama.”—Fil. 2:5-11; kitaenyo met ti panid 187-191.

‘Diak mamati iti Dios’

Kunaenyo: ‘Sigsigud kadi a kastat’ kapanunotanyo? . . . Sakbay a kasta ti inkeddengyo, inusigyo kadi dagiti ebidensia a natakuatanyo a makaallukoy?’ Sayonto inayon: ‘Dakkel unay ti interesko itoy a tema ket napalalo ti panangut-utobkon iti daytoy. Dagitoy man ti sumagmamano a punto a nakatulong unay kaniak: . . . (Idiay  panid 113, kitaenyo ti segundario a paulo nga “Adda kadi nabileg a rason tapno mamatitayo iti Dios?” ken kasta met kitaenyo ti panid 313-315, iti paulo a “Panamarsua.”)’

Wenno: ‘Kayatyo kadi a sawen a dikay mamati nga adda Namarsua, wenno adu a kinamanaginsisingpet ti napaliiwyo kadagiti simbaan gapuna dikayon mamati iti isursuroda?’ No ti makagapu ket daytoy maikadua, mabalinyo nga inayon: ‘Dakkel unay ti nagdumaan dagiti simbaan ti Kakristianuan ken ti pudno a Kinakristiano. Pudno a ti Kakristianuan inrurumenna dagiti umili, ngem saan a kasta ti Kinakristiano. Ti Kakristianuan inyusuatna ti gubat, ngem saan a kasta ti Kinakristiano. Ti Kakristianuan napaay no iti panangiburay iti umno a direksion no iti moral, ngem saan a kasta ti Kakristianuan. Ti Biblia a Sao ti Dios dina suportaran ti Kakristianuan. Kondenarenna ketdi ti Kakristianuan.’

Wenno: ‘Adun ti nakasaritak a kas met kadakayo ti kapanunotanda. Kunada a narigatda a patien nga adda Dios gapu kadagiti panagsagsagaba ken kinadakes nga adda ditoy lubong. Kasta met kadi ti makunayo? (No wen, usarenyo dagidiay dadduma a material iti  panid 114, 115, paulo a “Ti kaadda ti kinadakes ken panagsagsagaba paneknekanna aya nga awan Dios?”)’

 ‘Daydiay la makitak ti patiek, ket diak pay pulos nakita ti Dios’

Kunaenyo: ‘Dayta a panangmatmat ket kadawyan itan. Ket adda rason no apay a kasta. Agbibiagtayo iti sosiedad a material a sanikua dagiti maigunamgunam. Ngem maysakayo a realistiko a tao, saan kadi?’ Sayonto inayon: (1) ‘Addada kadi bambanag a di makita dagiti matatayo ngem patientayo nga addada gapu ta nabileg dagiti rason nga intay pamatian kadagita? Ti angin ngay nga ang-angsentayo? Mariknatayo dayta no adda pul-oy. Ammotayo a makarkargaan dagiti baratayo, nupay ditay makita ti angin. Ngem gapu ta makitatayo dagiti epektona, umdas ti rason tapno mamatitayo iti kaaddanan, di ngamin?’ (2) ‘Ket ditay met makita ti grabidad. Ngem no adda banag a matennagtayo makitatayo ti panagandar ti grabidad. Ditay met makita dagiti angot, ngem madlaw ti agongtayo dagita. Ditay makita ti uni, ngem madlaw dagiti lapayagtayo dagita. No kasta mamatitayo iti bambanag a ditay makita—no la ket ta adda nabileg a rason nga intay pamatian kadagita, di ngamin?’ (3) ‘Ala ket, adda kadi ebidensia a ti di makita a Dios ket talaga nga adda? (Usarenyo ti material a masarakan iti  panid 113, idiay segundario a paulo nga “Adda kadi nabileg a rason tapno mamatitayo iti Dios?”)’

‘Adda bukodko a kapanunotan no maipapan iti Dios’

Kunaenyo: ‘Maragsakanak ta dakayo ket pinampanunotyo daytoy a banag ken dakayo ket mamatikayo iti Dios. Damagek man, Ania ti kapanunotanyo no maipapan iti Dios?’ Sayonto inayon: ‘Siguradok a mamatikayo a nasken unay a siertuentayo nga uray no aniat’ patientayo masapul a maitunos koma iti mismo a makuna ti Dios. Di la mabalin a maibatianka ti maysa a kapanunotan manipud Biblia no maipapan itoy? (Sal. 83:18)’