New World Translation
Kayuloganna: Patarus dagiti Nasantuan a Kasuratan a naala a direktamente manipud Hebreo, Aramaiko, ken Griego ket naiyulog iti moderno nga aldaw nga Ingles babaen iti komitiba a buklen dagiti napulotan a saksi ni Jehova. Kastoy ti inyebkas dagitoy no maipapan iti patarusda: “Dagiti nagipatarus iti daytoy a libro, nga agbutengda ken ay-ayatenda ti Nadibinuan nga Autor dagiti Nasantuan a Kasuratan, mariknada nga adda naisangsangayan a responsabilidadda Kenkuana a mangiyulog kadagiti pampanunotna ken sasaona a siuumiso sigun iti pannakabalinna. Mariknada met ti responsabilidadda kadagidiay agsuksukimat a managbasa isuda nga agpannuray iti patarus ti naipaltiing a Sao ti Kangatuan amin a Dios para iti agnanayon a pannakaisalakanda.” Daytoy a patarus damo a rimmuar a napasenpaset, nanipud 1950 aginggat’ 1960. Dagiti edision kadagiti sabali a lenguahe naibatayda iti Ingles a patarus.
Aniat’ nakaibatayan ti “New World Translation”?
Ti nakaibatayan ti patarus dagiti Hebreo a Kasuratan isu ti texto a Biblia Hebraica ni Rudolf Kittel, dagiti edision ti 1951-1955. Ti 1984 a rebision ti New World Translation napabaro a maitunos iti Biblia Hebraica Stuttgartensia ti 1977. Mainayon pay, nausar met ti Dead Sea Scrolls ken dagiti adu a nagkauna a patarus kadagiti sabali a lenguahe. No kadagiti Nakristianuan a Griego a Kasuratan, nangnangruna a nausar ti master Greek text ti 1881 nga insagana da Westcott ken Hort, ngem nakonsulta met dagiti adu a sabsabali a master texts agraman nagadu a nagkauna a bersion kadagiti sabali a lenguahe.
Siasinoda dagiti nagipatarus?
Idi indatagda a kas sagut dagiti kalinteganda a mangipablaak iti patarusda, kiniddaw ti New World Bible Translation Committee a di mainagnaganan dagiti miembroda. Pinatgan ti Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania ti kiddawda. Dagiti nagipatarus dida birbiruken ti bukodda a dayaw, no di ket ti dayaw ti Nadibinuan nga Autor dagiti Nasantuan a Kasuratan.
Iti ilalabas ti tawtawen kasta met ti inalagad dagiti dadduma a komitiba dagiti nagipatarus. Kas pangarigan, ti akkub ti Reference Edition (1971) ti New American Standard Bible kunana: “Dikam inusar ti nagan ti asinoman nga eskolar kas reperensia wenno rekomendasion yantangay mamatikami a ti Sao ti Dios agminar koma sigun iti bukodna a dayaw.”
Talaga kadi a patarus dagiti eskolar daytoy?
Yantangay dagiti nagipatarus ket dida kayat ti mainaganan, daytoy a saludsod saan a masungbatan sigun kadagiti naigraduarda idiay eskuelaan. Daytoy a patarus masapul a matingiting sigun iti bukodna a pateg.
Ania daytoy a kita ti patarus? Kinapudnona, daytoy isut’ umiso, kaaduanna ket literal a patarus manipud kadagiti orihinal a lenguahe. Daytoy ket saan a loose paraphrase, a dagidiay nagipatarus ket ikkatenda dagiti detalye nga impagarupda a di nasken sada nayonan kadagiti idea nga ipapanda a makatulong. Kas pangtulong kadagiti estudiante, adda sumagmamano nga edision a mangipaay kadagiti adu a footnotes tapno ipakitana ti nagduduma a patarus dagidiay sasao a mabalin a nasursurok ngem maysa ti pannakaiyulogda, agraman ti listaan dagiti espesipiko a kadaanan a manuskrito a nakaibatayan ti sumagmamano a pannakaiyulog.
Adda dagiti bersikulo a ti pannakabasada ket saan a kas daydiay nakairuaman ti tattao. Ania ngay ti hushusto a patarus? Dagiti bumabasa maawisda a mangsukimat kadagiti suporta ti manuskrito a naisitar kadagiti footnote ti Reference edition ti New World Translation, sada basaen dagiti explanasion idiay Apendese, sadanto idilig ti pannakaiyulogna sigun kadagiti dadduma a patarus. Matakuatandanto a kaaduanna dagiti dadduma a nagipatarus nabigbigda met a kasapulan a maiyebkas dagita iti kasta met la a wagas.
Apay a ti nagan a Jehova ket nausar kadagiti Nakristianuan a Griego a Kasuratan?
Lagipenyo koma a ti New World Translation saan laeng nga is-isu ti Biblia a nangaramid iti kasta. Ti nadibinuan a nagan agparang kadagiti patarus dagiti Nakristianuan a Griego a Kasuratan no iti Hebreo, kadagidiay texto a naadaw a direktamente manipud kadagiti naipaltiing a Hebreo a Kasuratan. Ti The Emphatic Diaglott (1864) linaonna ti nagan a “Jehova” iti 18 a daras. Dagiti bersion dagiti Nakristianuan a Griego a Kasuratan sigun iti di kumurang a 38 a sabsabali a lenguahe inusarda met ti dialekto a porma ti nadibinuan a nagan.
Ti panangipaganetget ni Jesu-Kristo iti nagan ti Amana ipasimudaagna nga isu ket personal nga inusarna a naynay dayta. (Mat. 6:9; Juan 17:6, 26) Ni apostol Mateo insuratna a damo iti Hebreo ti Ebangheliona, sigun ken Jerome idi maikapat a siglo K.P., ket ti Ebangheliona namin-adu a nagadaw kadagiti texto manipud kadagiti Hebreo a Kasuratan a naglaon iti Nadibinuan a Nagan. Dadduma a nagsurat kadagiti Nakristianuan a Griego a Kasuratan nagadawda manipud iti Greek Septuagint (Griego a patarus dagiti Hebreo a Kasuratan, a nairugi agarup 280 K.K.P.), a dagidi immuna a kopia naglaonda iti Nadibinuan a Nagan a naisurat kadagiti letra a Hebreo, kas paneknekan dagiti naitalimeng nga aktual a pirsay dagiti manuskrito.
Insurat ni Propesor George Howard ti University of Georgia: “Yantangay ti Tetragram [dagiti uppat a Hebreo a letra para iti nadibinuan a nagan] ket kaskasdi a nagparang kadagiti kopia dagiti Griego a Biblia nga inar-aramat kas Kasuratan ti immuna nga iglesia, rasonable ngarud a patien a dagidi mannurat ti B[aro a] T[ulag], no agadawda manipud Kasuratan, insuratda ti Tetragram idiay texto ti Biblia.”—Journal of Biblical Literature, Marso 1977, p. 77.
Apay a kasla dadduma a bersikulo ket naikkat?
Dagidiay a bersikulo, a masarakan kadagiti dadduma a patarus, dida agparang kadagiti kadaanan a manuskrito ti Biblia nga adda ita. No idilig kadagiti dadduma a moderno a patarus, a kas iti The New English Bible ken ti Catholic Jerusalem Bible, matakuatan a dagiti dadduma a nagipatarus binigbigda met a dagidiay pagduaduaan a bersikulo ket saan ida a paset ti Biblia. Kadagiti dadduma a kaso, dagitoy a texto naggapuda iti sabali a paset ti Biblia sada nainayon iti daydiay texto a kopkopiaen ti eskriba.
No Adda Agkuna—
‘Adda bukodyo a Biblia’
Kunaenyo: ‘Ania ti adda kadakayo a patarus ti Biblia? Isu kadi ti . . . (inagananyo ti sumagmamano)? Ammoyo, nagadu ti patarus ti Biblia.’ Sayonto inayon: ‘Maragsakanak a mangusar iti aniaman a patarus a kayatyo. Ngem nalabit kayatyo a maammuan no apay nga ad-adda a kayatko nga usaren ti New World Translation. Ngamin ta moderno, nalaka a maawatan ti lenguahena, ken gapu ta dagiti nagipatarus siingetda a sinurot ti adda kadagiti orihinal a lenguahe ti Biblia.’
Wenno: ‘Sigun iti panagsaoyo, nalabit adda Biblia ditoy balayyo. Ania kadi a patarus ti Biblia ti us-usarenyo? . . . Di la mabalin a pakiruaryo?’ Sayonto inayon: ‘Para kadatay amin, uray pay no ania a patarus ti usarentayo, impaganetget ni Jesus idiay Juan 17:3 ti nasken a banag a laglagipentayo, kas mabasayo ditoy Bibliayo. . . . ’
Wenno: ‘Adu dagiti patarus ti Biblia. Ti Sosiedadmi paregtaennatayo nga agusar ti nadumaduma a patarus tapno mapagdidiligtayo ida ken tapno tumulong kadagiti estudiante a manganag iti pudpudno a kayulogan dagiti Kasuratan. Kas pagaammoyo, ti Biblia orihinal a naisurat iti Hebreo, Aramaiko, ken Griego. Gapuna apresiarentayo ti gapuanan dagiti managipatarus a nangiyulog dayta iti pagsasaotayo. Ania kadi a patarus ti Biblia ti us-usarenyo?’
Wenno: ‘Nabatad a dakayo ket managayatkayo iti Sao ti Dios. Gapuna masiguradok nga interesadokayo nga umammo ti maysa kadagiti dakkel a nakaigidiatan ti New World Translation ken dagiti dadduma a bersion. Dayta isut’ maipapan iti nagan ti kaskenan unay a persona a nadakamat kadagiti Kasuratan. Ammoyo kadi no siasino dayta?’ Sayonto inayon: (1) ‘Ammoyo kadi a ti personal a naganna agparang idiay Biblia sigun iti orihinal a Hebreo iti agarup 7,000 a daras—ad-adu ngem iti uray ania a sabali a nagan?’ (2) ‘Ania kadi ti gidiatna no usarentayo ti personal a nagan ti Dios wenno saan? . . . No kayattayo ti maaddaan iti personal a relasiontayo iti Dios, ti panangammotay iti naganna isut’ nasken a pangrugian. Paliiwenyo ti kuna ni Jesus idiay Juan 17:3, 6. (Sal. 83:18)’
