Kapitulo 19

Panangisuro iti Samaritana

IDIAY dalanda manipud Judea nga agpa-Galilea, limmasat ni Jesus ken dagiti adalanna idiay distrito ti Samaria. Nabannog gaput’ panagdaliasatda, idi agarup agmatuon nagsardengda nga aginana iti sibay ti maysa a bubon iti asideg ti siudad ti Sicar. Daytoy a bubon ket kinali ni Jacob adu a siglon sakbayna, ket nagtalinaed agingga itatta nga aldaw, idiay asideg ti moderno-aldaw a siudad ti Nablus.

Bayat nga agin-inana ni Jesus ditoy, napan dagiti adalanna idiay siudad a gumatang iti taraon. Idi umay ti maysa a Samaritana a sumakdo iti danum, inkalikagum ni Jesus: “Ikkannak ti inumen.”

Iti kadawyanna dagiti Judio ken dagiti Samaritano awan ti pannakilangenlangenda iti maysa ken maysa gapu kadagiti nakaro a panagil-ilemda. Gapuna, iti panagsiddaawna, nagsaludsod ti babai: “Kasano a sika, idinto a Judioka, dumawatka kaniak iti inumen, idinto a babaiak a taga Samaria?”

“No malasinmo koma,” insungbat ni Jesus, “no siasino ti agkuna kenka, ‘Ikkannak iti inumen,’ dimmawatka koma kenkuana ket inikkannaka koma iti danum a nabiag.”

“Apo,” insungbatna, “awan ti pagsakdom, ket ti danum nauneg. Adino ngarud ti pangpaaddaam iti danum a nabiag? Dakdakkelka aya ngem ni amatayo a Jacob, a nangted kadatayo ti bubon nga ininumanna ken dagiti annakna ken dagiti animalna?”

“Isuamin nga uminom itoy a danum mawawto manen,” insungbat ni Jesus. “Siasinoman nga uminom iti danum nga itdekto kenkuana, uray kaano saanto a mawawen, no di ket ti danum nga itdekto kenkuana agbalinto kenkuana nga ubbog ti danum nga agburayok a maipaay iti biag nga agnanayon.”

“Apo, itedmo kaniak daytoy a danum tapno saanak a mawaw ken tapno diak umayen ditoy a sumakdo,” insungbat ti babai.

Ita kuna ni Jesus kenkuana: “Inka, ayabam ni asawam.”

“Awan ti asawak,” insungbatna.

Pinaneknekan ni Jesus ti saona. “Naimbag ti panagkunam, ‘Awan asawak.’ Ta naaddaanka ti lima nga asawa ket ti adda ita kenka, saanmo nga asawa.”

“Apo, makitak a sika mammadtoka,” kuna ti babai a sisisiddaaw. Iti panangipanayagna kadagiti naespirituan nga interesna, kinunana a dagiti taga Samaria “nagdaydayawda ditoy a bantay [ti Gerizim, nga adda iti asideg]; ngem kunayo (dagiti Judio) nga idiay Jerusalem ti masapul a pagdaydayawan.”

Kaskasdi, ti lugar a pagdaydayawan saan nga isut’ napateg a banag, intudo ni Jesus. “Ngem ti oras umay,” kunana, “a dagiti pudno nga agdaydayaw agdaydayawdanto iti Ama iti espiritu ken iti kinapudno, ta ni Ama sapulenna dagiti kasta nga agdaydayaw kenkuana. Ti Dios maysa nga Espiritu, ket dagiti agdaydayaw kenkuana masapul nga agdaydayawda iti espiritu ken kinapudno.”

Nagsiddaaw unay ti babai. “Ammok a ti Mesias umay, isu a managan ti Kristo,” kunana. “Inton isu umay, ipalawagnanto kadatayo dagiti amin a banag.”

“Siak met laeng a makisasao kenka isu dayta,” kuna ni Jesus. Agasenyo dayta! Daytoy a babai nga immay sumakdo iti danum iti tengngat’ aldaw, nalabit tapno maliklikanna ti pannakaidennana kadagiti babbai iti ili a manglalais kenkuana gaput’ wagas ti panagbiagna, naparaburan iti nakaskasdaaw a pamay-an babaen ken ni Jesus. Imbagana a diretsa iti babai ti banag a saanna nga impudno a silalatak iti asinoman. Ania dagiti ibungana?

Adu a Samaritano ti Namati

Idi makapagsubli dagiti adalan manipud Sicar nga adda awitda a taraon, nasarakanda ni Jesus idiay bubon a nangibatianda kenkuana, ket sadiay makisarsaritan iti Samaritana. Idi dimteng dagiti adalan, pimmanaw ti babai, nga imbatina ti karamba a pagsakdona, ket nagturong idiay siudad.

Gaput’ napalalo nga interesna kadagiti bambanag nga imbaga ni Jesus kenkuana, kunana kadagiti tattao idiay siudad: “Umaykayo, kitaenyo ti maysa a tao a nangibaga kaniak ti amin nga inaramidko.” Kalpasanna, iti pamay-an a namataud iti panagusiuso, insaludsodna: “Saan ngata nga isu ti Kristo?” Naibanag ti saludsod ti panggepna​—napan dagiti tattao tapno makitada met a mismo.

Kabayatanna, kiniddaw dagiti adalan ken Jesus a kanenna ti taraon nga inyegda manipud iti siudad. Ngem simmungbat: “Adda taraonko a dikay ammo.”

“Adda ngata nangyeg kenkuana ti makan?” insaludsod dagiti adalan iti maysa ken maysa. Inlawlawag ni Jesus: “Ti taraonko isu ti panangaramidko iti pagayatan ti nangibaon kaniak ken panangturpos ti aramidna. Dikay kuna aya nga adda pay uppat a bulan ket santo dumteng ti panagani?” Nupay kasta, iti panangtukoyna iti naespirituan a panagani, kuna ni Jesus: “Itannawagyo ti matayo ket matmatanyo ti taltalon, ta natangkenandan a maani. Ti agani umawat kadagiti tangdan ket agurnong iti bunga a maipaay iti biag nga agnanayon, tapno ti agmula ken agani aggiddanda nga agrag-o.”

Nalabit makitkita ni Jesus ti dakkel nga epekto ti pannakisaritana iti daytoy a Samaritana​—nga adu ti namati kenkuana gapu iti pammaneknekna. Nangpaneknek kadagiti umili, a kunkunana: “Imbagana kaniak dagiti amin nga inaramidko.” Iti kasta, idi dagiti tattao ti Sicar immayda kenkuana idiay bubon, indawatda nga isut’ agtalinaed tapno makisarita ti ad-adu pay kadakuada. Inawat ni Jesus ti awis ket nagtalinaed iti dua nga aldaw.

Bayat a dimngeg dagiti taga Samaria ken Jesus, adu pay ti namati. Kalpasanna kinunada iti babai: “Ita mamatikami saan a gapu iti saom; ta dakami met laeng nangngegmi ket ammomi a pudno a daytoy ti manangisalakan ti lubong.” Pudno unay a ti Samaritana nangted ti nagsayaat nga ulidan no kasano ti panangtedtayo iti pammaneknek maipapan ken Kristo babaen ti panangpataud ti panagusiuso tapno dagiti tattao ad-adda nga agsukimatda!

Laglagipenyo nga uppat pay a bulan sakbay ti panagani​—nalawag a ti panagani ti sebada, a maar-aramid idiay Palestina iti primavera. Gapuna nalabit nga itan ket Nobiembre wenno Disiembre. Kaipapanan daytoy a simmaruno iti Paskua iti 30 K.P., ni Jesus ken dagiti adalanna binusbosda ti walo a bulan wenno nabaybayag pay idiay Judea a nangaskasaba ken nangbautisar. Ita agrubbuatdan a mapan iti teritoriada a Galilea a pagtaenganda. Aniat’ agur-uray kadakuada sadiay? Juan 4:3-43.

▪ Apay a nakellaat ti Samaritana idi nakisaon Jesus kenkuana?

▪ Aniat’ insuro ni Jesus kenkuana maipapan iti nabiag a danum ken no sadino ti pagdaydayawan?

▪ Kasano nga impanayag ni Jesus ti bagina kenkuana, ket apay a daytoy a panangipudno nakaskasdaaw unay?

▪ Ania a panangpaneknek ti inaramid ti Samaritana ket aniat’ imbungana?

▪ Kasano a ti taraon ni Jesus nainaig iti panagani?

▪ Kasanotay a maikeddeng ti kaatiddog ti ministerio ni Jesus idiay Judea a simmaruno iti Paskua iti 30 K.P.?