Kapitulo 110

Ti Panagserbi Idiay Templo Nalpasen

AARAMIDEN ni Jesus ti maudi a panagparangna idiay templo. Kinapudnona, turturposennan ti ministeriona iti publiko ditoy daga malaksid kadagiti pasamak ti pannakaukomna ken pannakapapatayna, a daytat’ tallo nga aldaw iti masanguanan. Itan ituloyna ti panangbabalawna kadagiti eskriba ken Fariseo.

Namintallo pay a daras a kinunana: “Asikayo pay, eskriba ken Fariseo, a managinsisingpet!” Umuna, inyebkasna ti ay-ay kadakuada agsipud ta ugasanda “ti ruar ti kopa ken ti pinggan, ngem iti uneg napnoda ti kinarawet ken panaglablabes.” Gapuna impatigmaanna: “Ugasam nga umuna ti uneg ti kopa ken ti pinggan, tapno ti ruarna madalusan met.”

Sumaganad inyebkasna ti ay-ay kadagiti eskriba ken Fariseo gapu ti kinarugit ken kinabulokda iti uneg a kayatda nga ilemmeng babaen ti pammarang a kinasantoda. “Ta umaspingkayo kadagiti tanem a napapudaw,” kunana, “nga iti ruar pudno a nalibnosda ngem iti uneg napno kadagiti tultulang dagiti natay ken isuamin a rugit.”

Kamaudiananna, naiparangarang ti kinamanaginsisingpetda babaen ti iyaanamongda nga agaramid ti tantanem agpaay kadagiti mammadto ket sada arkosan ida tapno mangallukoy ti atension iti bukodda nga ar-aramid ti asi. Kaskasdi, kas impalgak ni Jesus, isuda “dagiti annak dagiti namapatay kadagiti mammadto.” Pudno unay, asinoman nga adda turedna a mangibutaktak ti kinamanaginsisingpetda ket agpegpeggad!

Iti panagtultuloyna, inyebkas ni Jesus dagiti kapipingetan a sasao ti panangtubngar. “Dakayo nga ul-uleg, kaputotan dagiti karasaen,” kunana, “kasanonto ti panaglisiyo iti pannakadusa ti Gehenna?” Ti Gehenna isut’ ginget a nausar kas pagbasuraan ti Jerusalem. Gapuna ibagbaga ni Jesus a gaput’ dakes a kursoda, agsagabanto dagiti eskriba ken Fariseo ti agnanayon a pannakadadael.

Maipapan kadagidiay imbaonna kas dagiti pannakabagina, kuna ni Jesus: “Kadakuada adda papatayenyonto ken ilansayo, ket adda saplitenyonto kadagiti sinagogayo ken irurumenyo iti siudad ken siudad; tapno umay kadakayo ti amin a dara dagiti nalinteg a naiparukpok itoy daga, manipud idi dara ni Abel a nalinteg agingga iti dara ni Zacarias nga anak ni Baraquias [a naawagan Joiada idiay Maikadua a Cronicas], isu a pinapatayyo iti nagbaetan ti santuario ken ti altar. Pudno kunak kadakayo, Amin daytoy umayto iti daytoy a kaputotan.”

Gapu ta situtured a tinubngar ni Zacarias dagiti pangulo ti Israel, “bimmusorda kenkuana ket inuborda kadagiti batbato a mayannurot iti bilin ti ari idiay paraangan ti balay ni Jehova.” Ngem, kas impadto ni Jesus, bayadanto ti Israel amin dagita a naibuyat a dara a nalinteg. Agbayaddanto 37 a tawen kamaudiananna, idi 70 K.P., idi dinadael dagiti buyot a Romano ti Jerusalem ket nasurok a sangamilion a Judio ti napukaw.

Idi pampanunoten ni Jesus daytoy nakabutbuteng a kasasaad, isut’ maladingitan. “O Jerusalem, Jerusalem,” kunana manen, “namin-ano a kinayatko nga urnongen koma dagiti annakmo a kas iti maysa nga upa urnongenna dagiti piekna iti sirok dagiti payakna! Ket dika kinayat. Adtoy! Ti balayyo mapanawan kadakayo nga awan naggian.”

Sa innayon ni Jesus: “Ta kunak kadakayo a manipud ita didakto makita agingga iti panagkunayonto, ‘Bendito dayta umay iti nagan ni Jehova!’” Dayta nga aldaw isunto ti kaadda ni Kristo inton umay iti nailangitan a Pagarianna ket isunto ti makita dagiti tattao kadagiti mata ti pammati.

Itan immalis ni Jesus iti lugar a sadiay makitkitana dagiti kahon ti kuarta idiay templo ken ti adu a tattao nga agipispisok ti kuarta kadagita. Dagiti baknang agipispisokda ti adu a sinsilio. Ngem maysa a napanglaw a balo ti immay ket nangipisok idiay ti dua a babassit a sinsilio a nagbassit ti pategna.

Ket inayabanna dagiti adalanna, kuna ni Jesus: “Kinapudnona kunak kadakayo a daytoy napanglaw a balo nangikabil ti ad-adu ngem isuda amin.” Agpampanunotda siguro no kasano daytoy. Gapuna inlawlawag ni Jesus: “Ta amin dagitoy nangidatonda iti paset dagiti sobrada, ngem isu, iti kinapanglawna, intedna amin ti pagtaraon nga adda kenkuana.” Kalpasan ti panagkunana kadagitoy, pimmanawen ni Jesus iti kamaudiananna manipud templo.

Iti panagsiddaawda iti kadakkel ken kapintas ti templo, kuna ti maysa kadagiti adalanna: “Mannursuro, kitaem! nakaskasdaaw a batbato ket anian a patakder!” Wen, dagiti bato ti nakuna a nasurok a 11 metros ti kaatiddogda, nasurok a 5 metros ti kaakabada, ken nasurok a 3 metros ti kangatoda!

“Makitayo dagitoy dadakkel a patpatakder?” insungbat ni Jesus. “Awan ti bato a matdanto iti rabaw ti bato a dinto marba.”

Kalpasan ti panagkunana kadagitoy a bambanag, bimmallasiw ni Jesus ken dagiti apostolna iti Lobong ti Kidron ket simmang-atda iti Bantay dagiti Olivo. Manipud sadiay matan-awanda ti naranga a templo. Mateo 23:25–24:3; Marcos 12:41–​13:3; Lucas 21:1-6; 2 Cronicas 24:20-22.

▪ Aniat’ aramiden ni Jesus iti maudi a panagsarungkarna idiay templo?

▪ Kasano a naiparangarang ti kinamanaginsisingpet dagiti eskriba ken Fariseo?

▪ Aniat’ kaipapanan ti “pannakadusa ti Gehenna”?

▪ Apay a kuna ni Jesus nga ad-adu ti impisok ti balo a babai ngem dagiti babaknang?