“Awanto ti Agtataeng nga Agkuna: ‘Masakitak’”
Kapitulo Beinte Sais
“Awanto ti Agtataeng nga Agkuna: ‘Masakitak’”
1. Apay a makaliwliwa ti sasao ti Isaias 33:24?
“ISUAMIN a sangaparsuaan agtultuloyda nga agas-asug a sangsangkamaysa ken agpapaut-otda a sangsangkamaysa agingga ita.” Kasta ti kinuna ni apostol Pablo. (Roma 8:22) Nupay dimmur-as ti medikal a siensia, agtultuloy ti panangsaplit ti sakit ken ipapatay iti puli ti tao. Gapuna, anian a nakaay-ayat ti kari a mangitampok iti daytoy a paset ti padto ni Isaias! Arapaapenyo ti tiempo inton “awanto ti agtataeng nga agkuna: ‘Masakitak.’” (Isaias 33:24) Kaano ken kasanonto a matungpal daytoy a kari?
2, 3. (a) Kasano a masakit ti nasion ti Israel? (b) Kasano nga agserbi ti Asiria a kas “pagbaut” ti Dios a pangdisiplina?
2 Agsursurat ni Isaias idi madama a masakit iti naespirituan ti ili a naitulag iti Dios. (Isaias 1:5, 6) Napalalo ti pannakaigamerda iti apostasia ken imoralidad ket kasapulanda ti nainget a panangdisiplina ni Jehova a Dios. Agserbi ti Asiria a kas “pagbaut” ni Jehova a mangipakat iti dayta a disiplina. (Isaias 7:17; 10:5, 15) Umuna, pinarmek dagiti Asirio idi tawen 740 K.K.P. ti makin-amianan a sangapulo-tribu a pagarian ti Israel. (2 Ar-ari 17:1-18; 18:9-11) Sumagmamano a tawen kalpasanna, iyussuat ni Ari Senaquerib ti Asiria ti naan-anay a panangraut iti makin-abagatan a pagarian ti Juda. (2 Ar-ari 18:13; Isaias 36:1) Bayat nga agtultuloy ti panangparmek ti nabileg a buyot ti Asiria iti pagilian, kasla din maliklikan ti naan-anay a pannakatalipupos ti Juda.
3 Ngem ti Asiria, a lumlumbesen iti autoridadna a mangdisiplina iti ili ti Dios, ikagkagumaannan a ragpaten ti bukodna nga inaagum nga ambision a mangsakup iti lubong. (Isaias 10:7-11) Ipalubos kadi lattan ni Jehova a di madusa ti Asiria iti naulpit a panangtratona iti ilina? Mapaimbagto ngata ti naespirituan a sakit ti nasion? Mabasatayo iti Isaias kapitulo 33 dagiti sungbat ni Jehova kadagitoy a saludsod.
Maagawan ti Manangagaw
4, 5. (a) Ania a panagbaliw ti kasasaad ti mapasaran ti Asiria? (b) Ania ti inkararag ni Isaias agpaay iti ili ni Jehova?
4 Irugi ti padto: “Asika pay nga agag-agaw, a sika a mismo saanka a maag-agawan, ken sika a makilanglangen a sigugulib, nupay dagiti dadduma saandaka a pinakilangenan a sigugulib! Apaman a naminggakan a kas maysa a manangagaw, maagawankanto. Apaman a naaramidmon ti pannakilangen a sigugulib, pakilangenandakanto a sigugulib.” (Isaias 33:1) Direkta a kasarita ni Isaias ti manangagaw, ti Asiria. Iti kangitingitan ti pannakabalinna, kasla di maparmek dayta a narungsot a nasion. ‘Nagag-agaw a pulos a di naag-agawan,’ rinebbekna dagiti siudad ti Juda, a kinayaskasna pay dagiti gameng ti balay ni Jehova—ket inaramidna dayta a kasla dinto madusa! (2 Ar-ari 18:14-16; 2 Cronicas 28:21) Ngem ita agbaliwen ti kasasaad. “Maagawankanto,” situtured nga imbaga ni Isaias. Anian a makaliwliwa daytoy a padto kadagidiay matalek!
5 Kabayatan dayta a nakabutbuteng a tiempo, dagiti nasungdo nga agdaydayaw ken Jehova masapul nga agpatulongda kenkuana. Gapuna, ikararag ni Isaias: “O Jehova, ipakitaannakami iti parabur. Nanginanamakami kenka. Agbalinka a takiagmi [a bileg ken suporta] iti binigat, wen, ti salakanmi iti tiempo ti rigat. Iti uni ti bellaak nagtalaw dagiti ili. Iti itatakdermo nawarawara dagiti nasion.” (Isaias 33:2, 3) Maitutop unay nga ikararag ni Isaias nga ispalen ni Jehova ti ilina a kas iti namin-adun nga inaramidna iti napalabas. (Salmo 44:3; 68:1) Ket kalpasan la unay daytoy a kararag ni Isaias, ipadtonan ti sungbat ni Jehova iti dayta!
6. Anianto ti mapasamak iti Asiria, ket apay a maikanatad daytoy?
6 “[Dagiti Asirio a] samsamyo pudno a maurnongto kas kadagiti ipes no panaguurnong, kas iti idadarundon dagiti pangen ti dudon a dumaruros maibusor iti maysa.” (Isaias 33:4) Pagaammo ti Juda dagiti makadadael a panangraut dagiti insekto. Ngem iti daytoy a tiempo, dagiti kabusor ti Juda ti madadael. Lak-amento ti Asiria ti nakababain a pannakaabak, ket mapilitanto nga aglibas dagiti soldadona, nga ibatida ti nawadwad a samsam nga urnongen dagiti agnanaed iti Juda! Maikanatad laeng a mapasaran ti Asiria, nga agdindinamag ti kinadangkokna, ti maagawan.—Isaias 37:36.
Ti Moderno-Aldaw nga Asirio
7. (a) Siasino itatta ti mayasping iti nasion ti Israel a masakit iti naespirituan? (b) Siasinonto ti agserbi a kas “pagbaut” ni Jehova a mangdadael iti Kakristianuan?
7 Kasano nga agaplikar ti padto ni Isaias iti kaaldawantayo? Ti nasion ti Israel a masakit iti naespirituan mayasping iti di matalek a Kakristianuan. No kasano nga inusar ni Jehova ti Asiria a kas “pagbaut” a mangdusa iti Israel, addanto met usarenna a “pagbaut” a mangdusa iti Kakristianuan—agraman ti amin a dadduma pay a paset ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion, ti “Babilonia a Dakkel.” (Isaias 10:5; Apocalipsis 18:2-8) Dayta a “pagbaut” isunto dagiti nasion a miembro ti Naciones Unidas—organisasion a nailadawan iti Apocalipsis kas pito ti ulona, sangapulo ti sarana, kolor eskarlata nga atap nga animal.—Apocalipsis 17:3, 15-17.
8. (a) Siasino itatta ti mayasping ken Senaquerib? (b) Tumuredto ti moderno-aldaw a Senaquerib a mangraut kadagiti siasino, ken ania ti pagbanaganna?
8 Inton dumuklos ti moderno-aldaw nga Asirio iti intero a sakup ti ulbod a relihion, kasla dinto mabalin nga atipaen. Kas iti kababalin ni Senaquerib, tumuredto ni Satanas a Diablo a mangraut—saan laeng a kadagiti apostata nga organisasion a maikari a madusa no di pay ket kadagiti pudno a Kristiano. Iti dasig dagiti natda kadagiti napulotan a naespirituan nga annak ni Jehova, addada minilion a rimmuar manipud iti lubong ni Satanas, a pakairamanan ti Babilonia a Dakkel, a dimmasig iti Pagarian ni Jehova. Gapu ta makapungtot iti di panagrukbab kenkuana dagiti pudno a Kristiano, “ti dios daytoy a sistema ti bambanag,” a ni Satanas, iyussuatnanto ti naan-anay a panangraut kadakuada. (2 Corinto 4:4; Ezequiel 38:10-16) Nupay di pagduaduaan a nakaal-alinggetto daytoy nga iraraut, awanto ti pagbutngan ti ili ni Jehova. (Isaias 10:24, 25) Addaanda iti pammatalged ti Dios nga isunto ti “salakan[da] iti tiempo ti rigat.” Makibiangto, a duprakenna ni Satanas ken ti buyotna. (Ezequiel 38:18-23) Kas iti napasamak idi un-unana, dagidiay mangpadas a mangagaw iti ili ti Dios isudanto ti maagawan! (Idiligyo ti Proverbio 13:22b.) Masantipikarto ti nagan ni Jehova, ket magunggonaanto dagiti makalasat gapu ta sinapulda ti “sirib ken pannakaammo [ken] ti panagbuteng ken Jehova.”—Basaenyo ti Isaias 33:5, 6.
Pakdaar Kadagidiay Awanan Pammati
9. (a) Anianto ti aramiden dagiti ‘bannuar’ ken “mensahero ti kappia” ti Juda? (b) Anianto ti reaksion ti Asiria kadagiti pannakikappia ti Juda?
9 Ngem anianto ti mapasamak kadagidiay awanan pammati idiay Juda? Mangipaay ni Isaias iti nakalkaldaang a deskripsion ti umad-adanin a pannakadadaelda kadagiti ima ti Asiria. (Basaenyo ti Isaias 33:7.) Umkis iti buteng dagiti militar a ‘bannuar’ ti Juda gapu iti iraraut dagiti Asirio. Maumsi ken maibabain dagiti “mensahero ti kappia,” dagiti embahador a maibaon a makitulag iti kappia kadagiti mannakigubat nga Asirio. Sangitandanto iti kasta unay ti pannakapaayda. (Idiligyo ti Jeremias 8:15.) Saanto a maasian kadakuada ti nauyong nga Asiria. (Basaenyo ti Isaias 33:8, 9.) Sidadangkokto nga iwalinna dagiti tulag nga inaramidna kadagiti agnanaed iti Juda. (2 Ar-ari 18:14-16) Ti Asiria ‘ab-abiennanto dagiti siudad’ ti Juda, a matmatanna ida a buyogen ti pananglais ken panangirurumen, a dida ikabkabilangan ti biag ti tao. Nakaam-amakto ti situasion, a kayariganna, agleddaangto a mismo ti pagilian. Agleddaangto met ti Libano, Saron, Basan, ken Carmelo gapu iti dayta a pannakalangalang.
10. (a) Kasanonto a mapaneknekan nga awan mamaayna dagiti ‘bannuar’ ti Kakristianuan? (b) Siasinonto ti mangsalaknib kadagiti pudno a Kristiano iti aldaw ti panagrigat ti Kakristianuan?
10 Di pagduaduaan nga addanto met kakasta a kasasaad a tumaud iti asidegen a masanguanan inton irugi dagiti nasion ti panangrautda iti relihion. Kas idi kaaldawan ni Ezekias, awanto ti mamaay ti pisikal a panangsarked kadagitoy makadadael a puersa. Dagiti ‘bannuar’ ti Kakristianuan—dagiti politikona, dagiti gubuayan ti kuartana, ken dadduma pay a naturay a tattao—didanto makatulong kenkuana. Marakrakto dagiti napolitikaan ken pinansial a “tulag,” wenno nagnunumuanda, a nairanta a mangsalaknib kadagiti interes ti Kakristianuan. (Isaias 28:15-18) Mapaayto dagiti napalalo a panangikagumaanda a mangliklik iti pannakadadael babaen ti diplomasia. Maisardengto ti panagkomersio, yantangay makompiskar wenno madadael dagiti sanikua ken panguartaan ti Kakristianuan. Awanton ti maaramid ti asinoman a nasinged pay laeng iti Kakristianuan no di agtakderda laengen iti pangadayuen ket sangitanda ti pannakadadaelna. (Apocalipsis 18:9-19) Mairamanto kadi ti pudno a Kristianidad inton madadael ti palso? Saan, ta kastoy ti ipasigurado a mismo ni Jehova: “‘Ita tumakderakto,’ kuna ni Jehova, ‘ita itan-okkonto ti bagik; ita ipangatokto ti bagik.’” (Isaias 33:10) Kamaudiananna, bumallaetto ni Jehova maigapu kadagidiay matalek, a kas ken Ezekias, ket atipaenna ti iyaabante ti Asiria.—Salmo 12:5.
11, 12. (a) Kaano ken kasano ti pannakatungpal ti sasao ti Isaias 33:11-14? (b) Ania a pakdaar ti ipaay ti sasao ni Jehova itatta?
11 Dagiti di matalek dida manamnama ti kasta a pannalaknib. Kuna ni Jehova: “Mangyinawkayo iti nagango a ruot; ipasngayyonto ti punget ti garami. Ti bukodyo nga espiritu, kas iti apuy, ibusennakayto. Ket dagiti ili masapul nga agbalinda a kas kadagiti nagpuoran iti apug. Kas kadagiti sisiitan a napukan, mapagayebgebdanto babaen a mismo iti apuy. Denggenyo, dakayo nga adda iti adayo, no ania ti masapul nga aramidek! Ket ammuenyo, dakayo nga adda iti asideg, ti kinamannakabalinko. Idiay Sion nagalinggaget dagiti managbasol; ti panagtigerger ginammatanna dagiti apostata: ‘Siasino kadatayo ti makabalin a makipagtaeng iti aniaman a tiempo iti apuy a mangalun-on? Siasino kadatayo ti makabalin a makipagtaeng iti aniaman a tiempo kadagiti napaut nga uram?’” (Isaias 33:11-14) Dagitoy a sao nabatad nga agaplikar iti tiempo a panangsango ti Juda iti baro a kabusor, ti Babilonia. Kalpasan ti ipapatay ni Ezekias, sinublian ti Juda dagiti dakes a dalanna. Kadagiti sumaganad a sumagmamano a dekada, dimmakes dagiti kasasaad ti Juda agingga a masapul a lak-amen ti intero a nasion ti apuy ti pungtot ti Dios.—Deuteronomio 32:22.
12 Dagiti dakes a plano ken gakat a pinutar dagidiay nasukir tapno maliklikanda ti panangukom ti Dios ket awan serserbina a kas iti punget ti garami. Kinapudnona, ti natangsit, rebelioso a kababalin ti nasion isunto ti aktual a mangrubrob kadagiti pasamak a mangituggod iti pannakadadaelna. (Jeremias 52:3-11) Dagidiay nadangkes “agbalinda a kas kadagiti nagpuoran iti apug”—mamimpinsan a madadael! Bayat nga ut-utobenda daytoy umad-adanin a pannakadadael, napalalo ti panagalinggaget dagiti rebelioso nga agnanaed iti Juda. Ti sasao ni Jehova iti di matalek a Juda iladawanna ti situasion dagiti miembro ti Kakristianuan itatta. No dida ipangag ti pakdaar ti Dios, nakalkaldaang a masakbayan ti agur-uray kadakuada.
“Magmagna iti Agtultuloy a Kinalinteg”
13. Ania ti naikari iti daydiay “magmagna iti agtultuloy a kinalinteg,” ken kasano a natungpal dayta iti kaso ni Jeremias?
13 Kas panamaggidiat, isaruno a kunaen ni Jehova: “Adda maysa a magmagna iti agtultuloy a kinalinteg ken agsasao iti nalinteg, a pagkedkedanna ti nakillo a gunggona manipud kadagiti panagkusit, a mangiwagwagteng kadagiti imana tapno siwayawaya manipud panangpetpet iti pasuksok, a mangsulsullat iti lapayagna manipud panagimdeng iti panagibukbok iti dara, ken mangikidkidem kadagiti matana tapno saanna a makita ti dakes. Isu daydiay agtaengto kadagiti kangatuan a mismo; ti natalged a kamangna isunto dagiti nabato a rangkis a lugar a narigat nga asitgan. Ti bukodna a tinapay sigurado a maitedto kenkuana; ti abastona a danum saanto nga agkurang.” (Isaias 33:15, 16) Kas kinuna ni apostol Pedro, “ammo ni Jehova no kasanona nga ispalen dagiti tattao nga addaan nadiosan a debosion manipud iti pannakasuot, ngem isaganana dagiti nakillo a tattao maipaay iti aldaw a panangukom tapno magessatda.” (2 Pedro 2:9) Napadasan ni Jeremias ti kasta a pannakaispal. Kabayatan ti pananglakub ti Babilonia, dagiti tattao kasapulan idi a ‘manganda iti tinapay a tinimbeng, ken sibubuteng.’ (Ezequiel 4:16) Addada pay babbai a nangan iti lasag dagiti mismo nga annakda. (Un-unnoy 2:20) Kaskasdi, sinigurado ni Jehova ti kinatalged ni Jeremias.
14. Kasano a makapagtalinaed dagiti Kristiano itatta a ‘magna iti agtultuloy a kinalinteg’?
14 Dagiti Kristiano itatta masapul met a ‘magnada iti agtultuloy a kinalinteg,’ nga inaldaw a salimetmetanda dagiti pagalagadan ni Jehova. (Salmo 15:1-5) Masapul nga ‘agsaoda iti kinalinteg’ ket iwaksida ti panagulbod ken kinatiri. (Proverbio 3:32) Mabalin a gagangay ti panagsaur ken panagpasuksok iti adu a pagilian, ngem makarimon dagita iti daydiay “magmagna iti agtultuloy a kinalinteg.” Masapul met a salimetmetan dagiti Kristiano ti ‘napudno a konsiensia’ iti panagnegosio, a sipapasnek a liklikanda dagiti mapagduaduaan wenno sinasaur a gakat. (Hebreo 13:18; 1 Timoteo 6:9, 10) Ket daydiay ‘nangsullat iti lapayagna manipud panagimdeng iti panagibukbok iti dara ken nangikidem kadagiti matana tapno saanna a makita ti dakes’ pilienna a siaannad ti musika ken paglinglingayanna. (Salmo 119:37) Kabayatan ti aldaw ti panangukomna, salakniban ken tulonganto ni Jehova dagiti agdaydayaw kenkuana, nga agbibiag a maitunos kadagita a pagalagadan.—Sofonias 2:3.
Makitada ti Arida
15. Ania a kari ti makatulong kadagiti matalek a Judio a naidestiero?
15 Isaruno nga ipaay ni Isaias daytoy naranga a pangripiripan iti masanguanan: “Ti maysa nga ari iti kinataerna isunto ti makita dagiti matam; makakitadanto iti daga iti adayo. Ti bukodmo a puso agkomentonto iti nababa a timtimek maipapan iti nakaal-aliaw a banag: ‘Sadino ti ayan ti sekretario? Sadino ti ayan daydiay agbaybayad? Sadino ti ayan daydiay mangbilbilang kadagiti torre?’ Awanto ti makitam a nakuspag nga ili, maysa nga ili a nauneg unay ti pagsasaona tapno imdengan, nga addaan iti beddal a dila a dika maawatan.” (Isaias 33:17-19) Ti kari maipapan iti masanguanan a Mesianiko nga Ari ken ti Pagarianna matulongannanto dagiti matalek a Judio kabayatan ti adu a dekada a pannakaidestiero idiay Babilonia, nupay makitada laeng iti adayo dayta a Pagarian. (Hebreo 11:13) Inton agpaypayso nga agturayen ti Mesias iti kamaudiananna, dinton malagip ti panangirurumen ti Babilonia. Dagiti nakalasat iti iraraut ti Asiria siraragsakdanto nga agsaludsod: “Sadino ti ayan dagiti manangikuspil nga opisial, a nangbuis kadatayo, nangsingir kadatayo, nangala iti impuesto kadatayo?”—Isaias 33:18, Moffatt.
16. Sipud pay kaano a mabalinen a ‘kitaen’ ti ili ti Dios ti Mesianiko nga Ari, ket ania ti resultana?
16 Nupay garantisaran ti sasao ni Isaias ti pannakaisubli manipud panangkautibo ti Babilonia, masapul nga urayen dagiti naidestiero nga indibidual a Judio ti panagungar tapno matagiragsakda ti naan-anay a kaitungpalan daytoy a paset ti padto. Kasano ngay dagiti adipen ti Dios itatta? Nanipud idi 1914, ti ili ni Jehova mabalindan a ‘kitaen,’ wenno lasinen, ti Mesianiko nga Ari, a ni Jesu-Kristo, buyogen ti isuamin a naespirituan a kinaimnasna. (Salmo 45:2; 118:22-26) Kas resultana, napasaranda ti pannakaispal iti panangirurumen ken panangtengngel ti dakes a sistema ni Satanas. Iti sidong ti Sion, ti pagsaadan ti Pagarian ti Dios, tagiragsakenda ti pudno a naespirituan a kinatalged.
17. (a) Ania dagiti naikari maipapan iti Sion? (b) Kasano a dagiti kari ni Jehova maipapan iti Sion natungpal iti Mesianiko a Pagarian ken kadagidiay mangsupsuporta iti dayta ditoy daga?
17 Ituloy ni Isaias: “Kitaem ti Sion, ti ili dagiti piestatayo! Dagiti bukodmo a mata makitadanto ti Jerusalem a di masingsinga a disso a pagyanan, maysa a tolda nga awanto ti asinoman a mangakas. Saanto a pulos mabag-ut dagiti pasokna, ket awanto kadagiti tali ti toldana ti mapugsat a magudua. No di ket sadiay Daydiay Nadaeg, ni Jehova, maysanto a disso dagiti karayan maipaay kadatayo, dagiti nalawa a kanal. Iti dayta awanto ti mapan a bunggoy dagiti barko a magagaudan, ket awanto ti nadaeg a barko a bumallasiw iti dayta.” (Isaias 33:20, 21) Ipasigurado ni Isaias kadatayo a dinto maparut wenno madadael ti Mesianiko a Pagarian ti Dios. Mainayon pay, ti kasta a salaknib nabatad a saklawenna dagiti matalek a mangsupsuporta iti Pagarian ditoy daga itatta. Nupay adu dagiti indibidual nga aglak-am iti nakaro a pannakasuot, maipasigurado kadagiti iturayan ti Pagarian ti Dios a dinto agballigi ti aniaman a panagregget a mangdadael kadakuada kas maysa a kongregasion. (Isaias 54:17) Salaknibanto ni Jehova ti ilina a kas iti panangsalaknib ti adalem a waig wenno kanal iti maysa a siudad. Madadaelto ti aniaman a kabusor a makidangadang kadakuada—uray pay kas iti kinabileg ti “bunggoy dagiti barko a magagaudan” wenno iti “nadaeg a barko”!
18. Ania a responsabilidad ti akseptaren ni Jehova?
18 Ngem apay a makapagtalek unay dagiti mangipatpateg iti Pagarian ti Dios iti nadibinuan a salaknib? Ilawlawag ni Isaias: “Ni Jehova isu ti Ukomtayo, ni Jehova isu ti Manangted-paglintegantayo, ni Jehova isu ti Aritayo; isu a mismo isalakannatayto.” (Isaias 33:22) Akseptaren ni Jehova ti responsabilidad a mangsalaknib ken mangiwanwan iti ilina, isuda a mangbigbig iti saadna kas Kangatuan a Soberano. Situtulok dagitoy nga agpasakup iti turayna baeten ti insaadna a Mesianiko nga Ari, a bigbigenda a ni Jehova ti addaan iti autoridad, saan laeng a mangaramid kadagiti linteg no di pay ket mangipaalagad kadagita. Nupay kasta, agsipud ta ipatpateg ni Jehova ti kinalinteg ken kinahustisia, ti turayna, baeten ti Anakna, saan a dadagsen kadagiti agdaydayaw kenkuana. Imbes ketdi, ‘magunggonaanda ti bagbagida’ babaen ti panagpasakup iti autoridadna. (Isaias 48:17) Dinanto pulos baybay-an dagidiay nasungdo kenkuana.—Salmo 37:28.
19. Kasano ti panangdeskribir ni Isaias iti kinakapuy dagiti kabusor ti matalek nga ili ni Jehova?
19 Kunaen ni Isaias kadagiti kabusor ti matalek nga ili ni Jehova: “Dagiti talim masapul nga agbissayotda; ti paloda saandanto nga iggaman a nakatakder a sititibker; saanda a nangyukrad iti layag. Iti dayta a tiempo uray dagiti samsam a naruay masapul a mabingbingayto; dagidiay pilay mangaladanto iti dakkel a samsam.” (Isaias 33:23) Asinoman nga umasideg a kabusor agbalinto a nakapuy ken awan gawayna a maibusor ken Jehova a kas iti bapor a pakigubat nga agbisbissayot ti talina, agwaliwali ti palona, ken awan layagna. Ti pannakadadael dagiti kabusor ti Dios agresultanto iti nawadwad unay a samsam, ket makipagsamsamto uray dagidiay baldado. Makapagtalektayo ngarud a baeten ken Ari a Jesu-Kristo, abakento ni Jehova dagiti kabusorna iti um-umay a “dakkel a rigat.”—Apocalipsis 7:14.
Pannakapaimbag
20. Anianto a kita ti pannakapaimbag ti mapasaran ti ili ti Dios, ken kaano?
20 Agngudo daytoy a paset ti padto ni Isaias babaen iti makaparagsak a kari: “Awanto ti agtataeng nga agkuna: ‘Masakitak.’ Dagiti umili nga agnanaed iti daga isudanto dagidiay napakawan ti biddutda.” (Isaias 33:24) Naespirituan a sakit ti nangnangruna a tuktukoyen ni Isaias, tangay mainaig dayta iti basol, wenno ‘biddut.’ Iti immuna a kaitungpalan dagitoy a sasao, ikari ni Jehova a kalpasan a mawayawayaanda iti Babilonia a nangkautibo kadakuada, mapaimbagto ti nasion iti naespirituan. (Isaias 35:5, 6; Jeremias 33:6; idiligyo ti Salmo 103:1-5.) Gapu ta napakawanton dagiti napalabas a basolda, ipasdekto manen dagiti nagsubli a Judio ti nasin-aw a panagdayaw idiay Jerusalem.
21. Kasano a sagsagrapen dagiti agdaydayaw ken Jehova itatta ti naespirituan a pannakapaimbag?
21 Nupay kasta, adda moderno a kaitungpalan ti padto ni Isaias. Sinagrap met ti ili ni Jehova itatta ti naespirituan a pannakapaimbag. Nawayawayaandan kadagiti palso a pannursuro a kas iti imortalidad ti kararua, Trinidad, ken umap-apuy nga impierno. Umaw-awatda iti moral a pannakaiwanwan, a mangwayawaya kadakuada kadagiti imoral nga aramid ken tumulong kadakuada a mangaramid kadagiti nasayaat a pangngeddeng. Ket maigapu iti daton a subbot ni Jesu-Kristo, addaanda iti nadalus a takder iti saklang ti Dios ken tagiragsakenda ti nadalus a konsiensia. (Colosas 1:13, 14; 1 Pedro 2:24; 1 Juan 4:10) Adda dagiti pisikal a pagsayaatan daytoy naespirituan a pannakapaimbag. Kas pagarigan, ti panangliklik iti imoral a sekso ken ti di panagusar kadagiti produkto ti tabako salaknibanna dagiti Kristiano manipud kadagiti sakit a mayalis gapu iti sekso ken nagduduma a kita ti kanser.—1 Corinto 6:18; 2 Corinto 7:1.
22, 23. (a) Anianto ti nadaeg a kaitungpalan ti Isaias 33:24 iti masanguanan? (b) Ania ti determinasion dagiti pudno nga agdaydayaw itatta?
22 Mainayon pay, addanto nadadaeg a kaitungpalan ti sasao ti Isaias 33:24 kalpasan ti Armagedon, iti baro a lubong ti Dios. Iti sidong ti turay ti Mesianiko a Pagarian, mapasaranto dagiti tattao ti naindaklan a pisikal a pannakapaimbag agraman ti naespirituan a pannakapaimbagda. (Apocalipsis 21:3, 4) Di agbayag kalpasan ti pannakadadael ti sistema ti bambanag ni Satanas, sigurado a mapasamakto iti intero a lubong dagiti milagro a kas kadagidiay inaramid ni Jesus idi adda ditoy daga. Makakitanton dagiti bulsek, makangngegton dagiti tuleng, magnanton dagiti pilay! (Isaias 35:5, 6) Daytoyto ti mangted iti gundaway kadagiti amin a makalasat iti dakkel a rigat a makiraman iti engrande a trabaho a mamagbalin a paraiso iti daga.
23 Kalpasanna, inton mangrugi ti panagungar, di pagduaduaan a dagidiay mapagungar bumangondanto a nasalun-at. Ngem bayat nga ad-addanto a maipakat ti pateg ti daton a subbot, ad-adunto ti tumaud a pisikal a pagimbagan, agingga nga agbalin a perpekto ti sangatauan. Iti kasta, naan-anayton a maikuna a “nagbiag” dagidiay nalinteg. (Apocalipsis 20:5, 6) Iti dayta a tiempo, agpadpada iti naespirituan ken pisikal a wagas, “Awanto ti agtataeng nga agkuna: ‘Masakitak.’” Anian a makapagagar a kari! Sapay koma ta amin a pudno nga agdaydayaw itatta determinadoda a maibilang kadagidiay mangsagrapto iti kaitungpalanna!
[Salsaludsod]
[Ladawan iti panid 344]
Agkarkararag a sitatalek ni Isaias ken Jehova
[Dagiti Ladawan iti panid 353]
Gapu iti daton a subbot, addaan ti ili ni Jehova iti nadalus a takder iti saklangna
[Ladawan iti panid 354]
Iti baro a lubong, addanto naindaklan a pisikal a pannakapaimbag
