Kapitulo Dise Otso

Dagiti Leksion Maipapan iti Di Kinamatalek

Isaias 22:1-25

1. Ania ngata koma ti kasasaad iti uneg ti nagkauna a siudad a madama a malaklakub?

PANUNOTENYO no ania koma ti kasasaad no addakayo idi iti nagkauna a siudad a malaklakub. Ti kabusor​—a maingel ken nadangkok​—adda iti ruar dagiti pader. Ammoyo a pinarmeknan dagiti dadduma a siudad. Ita, determinadon a mangparmek ken mangsamsam iti siudadyo ket ramesen ken papatayenna dagiti agnanaed dita. Nabileg unay dagiti buyot ti kabusor a dikay kabaelan a sarangten iti gubat; mangnamnamakay laengen a kabaelan koma nga atipaen ida dagiti pader ti siudad. No tuman-awkayo iti ngatuen dagiti pader, makitayo dagiti panglakub a torre nga inaramid ti kabusor. Addaanda met kadagiti makinaria a panglakub a makabael a mangipalladaw iti dadakkel a bato a mangrebba kadagiti paderyo. Makitayo dagiti troso a pagbuttawda ken dagiti agdan a pagkalay-atda, dagiti pumapana ken karuaheda, dagiti umariwekwek a soldadoda. Anian a nakabutbuteng a buya!

2. Kaano a mapasamak ti pannakalakub a nadeskribir iti Isaias kapitulo 22?

² Iti Isaias kapitulo 22, mabasatayo ti kasta a pananglakub​—pananglakub iti Jerusalem. Kaano a mapasamak dayta? Narigat ti mangitudo iti aniaman a maymaysa a pananglakub a nakatungpalan amin dagiti paset a nadeskribir. Agparang a nasaysayaat a tarusan dayta a padto kas sapasap a deskripsion ti nadumaduma a pananglakub a mapasamak iti Jerusalem, sapasap a pakdaar no ania ti mapasamak iti masanguanan.

3. Ania ti reaksion dagiti agnanaed iti Jerusalem iti pannakalakub a desdeskribiren ni Isaias?

³ Iti laksid ti kasta a pannakalakub a deskribiren ni Isaias, ania  ti ar-aramiden dagiti agnanaed idiay Jerusalem? Kas naitulag nga ili ti Dios, umar-ararawda kadi ken Jehova tapno ispalenna ida? Saan, ipakpakitada ti minamaag unay a kababalin, a kas iti masarakan itatta kadagiti adu nga agkunkuna nga agdaydayaw iti Dios.

Siudad a Malaklakub

4. (a) Ania “ti ginget ti sirmata,” ket apay a kastoy ti naganna? (b) Ania ti naespirituan a kasasaad dagiti agnanaed iti Jerusalem?

⁴ Iti kapitulo 21 ti Isaias, nayam-ammo ti tunggal maysa kadagiti tallo a mensahe ti panangukom babaen iti sasao a “Ti balikas.” (Isaias 21:1, 11, 13) Kasta met ti panangirugi ti Isa kapitulo 22: “Ti balikas ti ginget ti sirmata: Ania ti mapaspasamak kenka, ngarud, ta naan-anaykan a nakauli kadagiti atep?” (Isaias 22:1) “Ti ginget ti sirmata” tuktukoyenna ti Jerusalem. Maawagan ti siudad a ginget gapu ta nupay nangato, linikmut dagiti nangatngato a kabambantayan. Nainaig iti “sirmata” agsipud ta adu a nadibinuan a sirmata ken palgaak ti naited sadiay. Gapu iti daytoy, ipangag koma dagiti agnanaed iti siudad ti sasao ni Jehova. Imbes ketdi, dida inkankano ket nayaw-awanda iti palso a panagdayaw. Ti kabusor a nanglakub iti siudad ket instrumento a pangukom ti Dios iti nasukir nga ilina.​—Deuteronomio 28:45, 49, 50, 52.

5. Apay ngata nga umuli dagiti tattao iti atepda?

 ⁵ Imutektekanyo ta dagiti agnanaed iti Jerusalem ‘naan-anaydan a nakauli kadagiti atep’ ti balbalayda. Idi un-unana, daplat dagiti atep ti pagtaengan dagiti Israelita ket masansan nga agtitipon sadiay ti kada pamilia. Saan nga ibaga ni Isaias no apay a kasta ti aramidenda iti daytoy nga okasion, ngem ti sasaona mangipasimudaag iti pammabalaw. No kasta, nalabit immulida kadagiti atep tapno umararawda kadagiti palso a didiosenda. Kastoy ti ugalida kadagidi tawen sakbay ti pannakadadael ti Jerusalem idi 607 K.K.P.​—Jeremias 19:13; Sofonias 1:5.

6. (a) Ania dagiti kasasaad iti uneg ti Jerusalem? (b) Apay nga agrag-o unay dagiti dadduma, ngem ania ti adda iti masanguanan?

⁶ Ituloy ni Isaias: “Napnoka kadagiti bellaak, maysa a naariwawa a siudad, maysa a narag-o unay nga ili. Dagidiay  napapatay kenka saanda a dagidiay napapatay babaen ti kampilan, wenno uray dagidiay natay iti bakal.” (Isaias 22:2) Rineprep ti nagaaripuno iti siudad, ket napno iti bellaak. Naariwawa ken mabutbuteng dagiti tattao kadagiti kalsada. Ngem agragrag-o dagiti dadduma, nalabit gapu ta ipapanda a natalgedda wenno ipagarupda a lumabasen ti peggad. * Ngem minamaag ti agrag-o iti daytoy a tiempo. Adu iti dayta a siudad ti matay iti nakaskas-ang nga amang ngem ti ipapatay iti tadem ti kampilan. Iti siudad a malaklakub, awanen ti makastrek a taraon. Agkirangen dagiti nakadulin nga abastoda. Tumaud dagiti epidemia gapu kadagiti mabisbisin ken aglilinnetlet a tattao. Gapuna, adunto ti matay idiay Jerusalem gapu iti bisin ken angol. Napasamak nga agpadpada daytoy  idi 607 K.K.P. ken idi 70 K.P.​—2 Ar-ari 25:3; Un-unnoy 4:9, 10. *

7. Ania ti aramiden dagiti agtuturay iti Jerusalem kabayatan ti pannakalakub, ket ania ti mapasamak kadakuada?

⁷ Iti daytoy a krisis, ania a panangiwanwan ti ipaay dagiti agtuturay iti Jerusalem? Sumungbat ni Isaias: “Amin dagiti mismo a diktadormo nagtalawda a namimpinsan. Naalada a balud a saan a kasapulan ti bai. Amin dagiti tattaom a nasarakan sangsangkamaysa a naalada a balud. Nagtalawda iti adayo.” (Isaias 22:3) Aglibas dagiti agtuturay ken dagiti mannakabalin a lallaki sa kalpasanna matiliwda! Nupay awan bai a maibiat kadakuada, makautibo ken maibaludda. Napasamak daytoy idi 607 K.K.P. Idi masiwangen ti pader ti Jerusalem, naglibas ni Ari Zedekias iti rabii a kaduana dagiti maingel a lallakina. Naammuan daytoy ti kabusor, kinamatna ida, ket nakamakamna ida kadagiti tanap ti Jerico. Nasinasina dagiti maingel a lallaki. Kinemmegda ni Zedekias, binulsekda, kinawaranda kadagiti gambang, sada inulod nga impan idiay Babilonia. (2 Ar-ari 25:2-7) Anian a nakalkaldaang a resulta ti dina panagmatalek!

Pannakalpay Gapu iti Didigra

8. (a) Ania ti reaksion ni Isaias iti padto a mangipakpakauna iti pannakadidigra ti Jerusalem? (b) Anianto ti eksena idiay Jerusalem?

⁸ Agleddaang unay ni Isaias gapu iti daytoy a padto. Kunana: “Iyadayoyo kaniak ti panangmatmatyo. Agsangitakto a sipapait. Dikay ipapilit a liwliwaendak gapu iti pannakasamsam ti anak a babai ti ilik.” (Isaias 22:4) Nagladingitan ni Isaias ti naipadto a pagtungpalan ti Moab ken Babilonia. (Isaias 16:11; 21:3) Nakarkaro pay itan ti pannakalpay ken panagdung-awna bayat a pampanunotenna ti didigra nga umapay iti mismo nga ilina. Dina kayat ti maliwliwa. Apay? “Ta isu ti aldaw ti  pannakariribuk ken ti pannakaibaddebaddek ken ti pannakatikaw nga ipagteng ti Soberano nga Apo, ni Jehova ti buybuyot, iti ginget ti sirmata. Adda ti manangduprak iti pader, ken ti ikkis iti bantay.” (Isaias 22:5) Mapnonto ti Jerusalem iti nakaro a pannakariribuk. Agallaallanto dagiti tattao, a matiktikaw, nga awan pagturonganda. Inton rugian ti kabusor a rebbaen dagiti pader ti siudad, ‘umkisdanto iti bantay.’ Kayat kadi a sawen daytoy a dagiti agnanaed iti siudad umkisdanto iti Dios idiay nasantuan a templona sadi Bantay Moria? Nalabit. Ngem gapu ta saanda a matalek, mabalin a kaipapananna laeng a dagiti ikkis ti panagaligagetda ket agallungoganto iti nanglikmut a bambantay.

9. Deskribirenyo ti buyot a mangipangpangta iti Jerusalem.

⁹ Ania a kita ti kabusor ti mamutbuteng iti Jerusalem? Ibaga kadatayo ni Isaias: “Ti Elam a mismo innalana ti taguban, iti karuahe a pakigubat ti naindagaan a tao, nga addaan kadagiti kabalio a pakigubat; ket ti Kir a mismo impanayagna ti kalasag.” (Isaias 22:6) Kompleto ti armas dagiti kalaban. Addaanda kadagiti pumapana a dagiti tagubanda ket napno iti pana. Isagsagana dagiti mannakigubat dagiti kalasagda a para iti gubat. Addada karuahe ken kabkabalio a nasanay iti gubat. Karaman iti dayta a buyot dagiti soldado manipud iti Elam, a masarakan iti amianan ti makuna itan a Persian Gulf, ken manipud iti Kir, a nalabit asideg iti Elam. Ti pannakadakamat dagita a pagilian ipasimudaagna ti kaadayo ti paggapuan dagiti rumaut. Ipasimudaagna met a nalabit adda dagiti pumapana nga Elamita iti buyot a mangipangpangta iti Jerusalem idi kaaldawan ni Ezekias.

Panangikagumaan nga Agdepensa

10. Ania a pasamak ti mamagpeggad unay iti siudad?

¹⁰ Deskribiren ni Isaias ti tumantanor a situasion: “Mapasamakto a ti kasayaatan kadagiti nababa a tanapmo mapno kadagiti karuahe a pakigubat, ket dagiti mismo a kabalio a pakigubat di bumurong nga isaadda ti bagbagida iti ruangan, ket ti maysa ikkatennanto ti tabing ti Juda.” (Isaias 22:7, 8a) Agaaripuno  dagiti karuahe ken kabkabalio kadagiti tanap iti ruar ti siudad ti Jerusalem ket agpuestodan a mangraut kadagiti ruangan ti siudad. Ania ti naikkat a “tabing ti Juda”? Nalabit maysa a ruangan ti siudad, a no maparmekdan dayta, agpeggad unayen dagiti mangidepensa. * No maikkaten daytoy pangdepensa a tabing, nalakan a sumrek dagiti mangraut iti siudad.

11, 12. Aniada a panangidepensa ti aramiden dagiti agnanaed iti Jerusalem?

¹¹ Isentro itan ni Isaias ti salaysay iti panangikagumaan dagiti umili a mangidepensa iti bagbagida. Ti umuna a mapanunotda​—dagiti armas! “Iti dayta nga aldaw iturongmonto ti panagkitam iti pagidulinan kadagiti armas ti balay iti bakir, ket sigurado a makitayonto dagiti mismo a giwang ti Siudad ni David, ta pudno nga adudanto. Ket ummongenyonto ti dandanum ti makimbaba a ban-aw.” (Isaias 22:8b, 9) Naipempen dagiti igam iti pagidulinan kadagiti armas ti balay iti bakir. Binangon ni Solomon daytoy a pagidulinan iti armas. Tangay naaramid dayta kadagiti sedro a naggapu idiay Libano, naawagan iti “balay a nagtaud iti bakir ti Libano.” (1 Ar-ari 7:2-5) Masukimat dagiti giwang iti pader. Maummong ti danum, a napateg a pagdepensa. Masapul dagiti tattao ti danum tapno agbiagda. Saan nga agbayag ti maysa a siudad no awan dayta. Ngem imutektekanyo ta awan nadakamat a panagpannurayda iti panangispal ni Jehova. Imbes ketdi, agpannurayda iti bukodda a pamuspusan. Sapay koma ta ditay maaramid ti kasta a biddut!​—Salmo 127:1.

¹² Aniat’ maaramidan kadagidiay a giwang iti pader ti siudad? “Dagiti balay ti Jerusalem pudno a bilangenyonto. Rugpuenyonto met dagiti balay tapno pagbalinenyo ti pader a di mabalin a sagpaten.” (Isaias 22:10) Masukimat dagiti balay tapno maammuanda no ania kadagita ti marakrak tapno adda material a pangtarimaan kadagiti giwang. Daytoy ti mangatipa iti kabusor a mangsakup a naan-anay iti pader.

 Ili nga Awanan Pammati

13. Kasano nga ikagumaan dagiti tattao a siguraduen nga adda abastoda a danum, ngem siasino ti malipatanda?

¹³ “Addanto pagurnongan a palanggana a masapul nga aramidenyo iti baet ti dua a pader maipaay iti dandanum ti daan a ban-aw. Ket pudno unay a saankayto a kumita iti Naindaklan a Nangaramid iti dayta, ket daydiay nangbukel iti dayta iti nabayagen a tiempo pudno unay a saanyonto a makita.” (Isaias 22:11) Ti panangikagumaan nga agurnong iti danum, a nadeskribir nga agpadpada ditoy ken iti Isa 22 bersikulo 9, ipalagipna kadatayo ti inaramid ni Ari Ezekias tapno masalakniban ti siudad iti panangraut dagiti Asirio. (2 Cronicas 32:2-5) Nupay kasta, dagiti umili ti siudad iti daytoy a padto ni Isaias ket namimpinsan nga awan pammatida. Bayat nga iyagawada a salakniban ti siudad, dida pulos pampanunoten ti Namarsua, saan a kas ken Ezekias.

14. Iti laksid ti pakdaar a mensahe ni Jehova, ania a di nainsiriban a kababalin ti adda kadagiti umili?

¹⁴ Ituloy ni Isaias: “Ti Soberano nga Apo, ni Jehova ti buybuyot, umayabto iti dayta nga aldaw iti panagsangit ken iti panagleddaang ken iti panagkalbo ken iti panagibarikes iti tinakpil. Ngem, adtoy! panagragsak unay ken panagrag-o, ti panangpatay iti bakbaka ken ti panangparti iti karkarnero, ti pannangan iti lasag ken ti panaginum iti arak, ‘Adda koma pannangan ken panaggiinum, ta inton bigat mataytayonto.’” (Isaias 22:12, 13) Awan panagladingit nga ipakita dagiti agnanaed iti Jerusalem iti iyaalsada ken Jehova. Dida agsangit, dida pukisan ti buokda, wenno dida agkawes iti tinakpil, a kas tanda ti panagbabawi. No aramidenda koma ti kasta, nalabit ispalen ni Jehova ida kadagiti um-umay a didigra. Imbes ketdi, kaykayatda ti nainlasagan a panagragragsak. Kasta met laeng ti kababalin itatta ti adu a tattao nga awanan pammati iti Dios. Gapu ta awan namnamada​—iti panagungar man dagiti natay wenno ti panagbiag iti masanguanan a Paraiso a daga​—agbibiagda nga agpappapas, a kunkunada: “Mangan ken uminumtayo, ta inton bigat mataytayo.” (1 Corinto 15:32) Anian a nagakikid a panagpampanunot!  No koma la ta agtalekda ken Jehova, addaanda koma iti mataginayon a namnama!​—Salmo 4:6-8; Proverbio 1:33.

15. (a) Ania ti pangukom a mensahe ni Jehova iti Jerusalem, ket siasino ti mangipatungpal iti panangukomna? (b) Apay a lak-amento ti Kakristianuan ti kas iti napasamak iti Jerusalem?

¹⁵ Saanto a masagrap dagiti nalakub nga agnanaed iti Jerusalem ti kinatalged. Kuna ni Isaias: “Kadagiti lapayagko impanayag ni Jehova ti buybuyot ti bagina: ‘“Daytoy a biddut saanto a maabbongan maigapu kadakayo agingga a mataykayo,” kinuna ti Soberano nga Apo, ni Jehova ti buybuyot.’” (Isaias 22:14) Gapu iti kinasubeg dagiti umili, awanto ti pammakawan. Di bumurong, dumtengto ni patay. Sigurado daytoy. Ti Soberano nga Apo, ni Jehova ti buybuyot, ti nangibaga iti dayta. Kas kaitungpalan dagiti naimpadtuan a sasao ni Isaias, mamindua a dumteng ti didigra iti di matalek a Jerusalem. Dinadael dagiti buyot ti Babilonia sa kalpasanna dagiti buyot ti Roma. Kasta met, dumtengto ti didigra iti di matalek a Kakristianuan, a dagiti miembrona ibagbagada nga agdaydayawda iti Dios ngem kinapudnona paglikudanda babaen kadagiti aramidda. (Tito 1:16) Ti basbasol ti Kakristianuan, agraman kadagidiay sabsabali pay a relihion ti lubong a mangrabrabak kadagiti nalinteg a daldalan ti Dios, “namuntuonda a tumukno sadi langit.” Kas iti basol ti apostata a Jerusalem, nakaro unayen ti basolda a din mabalin a maabbongan.​—Apocalipsis 18:5, 8, 21.

Managimbubukodan a Mayordomo

16, 17. (a) Siasino itan ti umawat iti mensahe a pammakdaar manipud ken Jehova, ken apay? (b) Gapu kadagiti nangato unay nga arapaapna, anianto ti mapasamak ken Sebna?

¹⁶ Kalpasan ti panangiturong ti mammadto iti atensionna iti di matalek nga ili isublatna itan ti di matalek nga indibidual. Isurat ni Isaias: “Daytoy ti kinuna ti Soberano nga Apo, ni Jehova ti buybuyot: ‘Mapanka, sumrekka a mapan iti daytoy a mayordomo, ken ni Sebna, nga agaywan iti balay, “Ania ti karbengam ditoy, ket iti siasino nga addaanka iti karbengan ditoy, ta inkutkotam ta bagim ditoy iti maysa a lugar a pagitabonan?”  Iti nangato kutkutkotenna ti lugar a pagitabonanna; iti napasdok a bato itagtagaanna ti bagina iti pagtaengan.’”​—Isaias 22:15, 16.

¹⁷ Ni Sebna ket ‘mayordomo nga agaywan iti balay,’ nalabit ti balay ni Ari Ezekias. Gapu ta kasta, adda naturay a saadna, kakaisuna a maikadua iti ari. Dakkel ti makalikaguman kenkuana. (1 Corinto 4:2) Ngem idinto ta umun-una koma nga asikasuenna dagiti pakaseknan ti nasion, kalkalikaguman ni Sebna ti bukodna a dayag. Mangkutkutkot iti bukodna a nagarbo a tanem​—a kas iti tanem ti ari​—iti nangato a napasdok a bato. Gapu ta mapaliiw ni Jehova daytoy, paltiinganna ni Isaias a mangpakdaar iti di matalek a mayordomo: “Adtoy! Ni Jehova ipalladawnaka iti nadawel a panangipalladaw, O nabaneg a lalaki, ket sipupuersa a petpetannaka. Di bumurong a bungonennakanto a siiirut, kas iti bola a maipaay iti nalawa a daga. Sadiay a mataykanto, ken sadiay a dagiti karuahe ti dayagmo isudanto ti pakaibabainan ti balay ni apom. Ket pagtalawenkanto iti saadmo; ket manipud iti opisial a sasaadem rebbaennakanto ti maysa.” (Isaias 22:17-19) Gapu ta managimbubukodan, awanto ti uray kadawyan la koma a tanem a para ken Sebna idiay Jerusalem. Imbes ketdi, maipalladawto a kasla bola, tapno matay iti adayo a daga. Gapu iti daytoy adda pakdaar kadagiti amin a nakaitalkan ti autoridad iti ili ti Dios. Ti panangabuso iti turay ket mangituggod iti pannakapukaw dayta nga autoridad ken nalabit pannakapaksiat.

18. Siasinonto ti mangsukat ken Sebna, ket ania ti kaipapanan ti panangawatnanto kadagiti opisial a kawes ni Sebna ken ti tulbek ti balay ni David?

 ¹⁸ Ngem kasanonto a maikkat ni Sebna iti saadna? Babaen ken Isaias, ilawlawag ni Jehova: “Mapasamakto iti dayta nga aldaw nga awagakto ti adipenko, awan sabali, ni Eliakim nga anak ni Hilkias. Ket isu kawesakto iti nagayad a pagan-anaymo, ket ti sintasmo ibarikeskonto a sititibker kenkuana, ket ti pagturayam itedkonto iti imana; ket masapul nga agbalin nga ama iti agnanaed iti Jerusalem ken iti balay ti Juda. Ket ikabilkonto iti rabaw ti abagana ti tulbek ti balay ni David, ket masapul a luktanna a saan nga irikep ti asinoman, ket masapul nga irikepna a saan nga ilukat ti asinoman.” (Isaias 22:20-22) Yantangay suktanna ni Sebna, maipaayan ni Eliakim iti opisial a kawes ti mayordomo agraman ti tulbek ti balay ni David. Usaren ti Biblia ti sao a “tulbek” a mangisimbolo iti autoridad, gobierno, wenno pannakabalin. (Idiligyo ti Mateo 16:19.) Idi un-unana, ti mammagbaga ti ari, a nakaitalkan dagiti tulbek, mabalin nga isu ti sapasap a mangaywan kadagiti naarian a siled, nga isu pay ti mangeddeng kadagiti kandidato nga agserbi iti ari. (Idiligyo ti Apocalipsis 3:7, 8.) No kasta, napateg ti saad ti mayordomo, ket dakkel ti makalikaguman iti asinoman nga agserbi a kasta. (Lucas 12:48) Mabalin a kualipikado ni Sebna, ngem gapu ta di matalek, suktanto ni Jehova.

Dua a Simboliko a Pasok

19, 20. (a) Kasano nga agbalinto ni Eliakim a bendision kadagiti kailianna? (b) Anianto ti mapasamak kadagidiay agtultuloy nga agpannuray ken Sebna?

¹⁹ Kamaudiananna, agusar ni Jehova iti simboliko a pagsasao a mangdeskribir iti pannakayallatiw ken Eliakim ti turay ni Sebna. Kunana: “‘Isu [ni Eliakim] ipalokkonto a kas iti pasok iti agpaut a disso, ket isu masapul nga agbalin a kas trono ti dayag iti balay ni amana. Ket masapul nga ibitinda kenkuana ti isuamin a dayag ti balay ni amana, dagiti putot ken dagiti kaputotan, amin dagiti basehas a babassit, dagiti basehas a malukong ken kasta met amin dagiti basehas a dadakkel a karamba. Iti dayta nga aldaw,’ kuna ni Jehova ti buybuyot, ‘ti pasok [a ni  Sebna] a naipalok iti agpaut a disso maikkatto, ket masapul a matikapan ken marba, ket ti awit nga adda iti rabawna masapul a magessat, ta ni Jehova a mismo sinaona dayta.’”​—Isaias 22:23-25.

²⁰ Kadagitoy a bersikulo, ni Eliakim ti umuna a pasok. Agbalinto a “trono ti dayag” iti balay ni amana, a ni Hilkias. Saan a kas ken Sebna, dinanto ibabain ti balay wenno reputasion ni amana. Agbalinto ni Eliakim a manayon a suporta kadagiti basehas ti sangakabbalayan, kayatna a sawen, kadagidiay sabsabali pay nga agserserbi iti ari. (2 Timoteo 2:20, 21) Maisupadi iti dayta, ni Sebna ti maikadua a pasok. Nupay kasla natalged, maikkatto. Matnagto ti asinoman nga agtultuloy nga agpannuray kenkuana.

21. Iti moderno a tiempo, siasino ti nasuktan a kas ken Sebna, apay, ken siasino ti nangsukat?

²¹ Ipalagip kadatayo ti kapadasan ni Sebna a kadagidiay agkunkuna nga agdaydayawda iti Dios, dagidiay umawat kadagiti pribilehio ti panagserbi usarenda koma dagita  a pagserbi kadagiti sabsabali ken pangidayaw ken Jehova. Dida koma abusaren ti saadda tapno agpabaknang wenno agbalinda a nalatak. Kas pagarigan, nabayagen nga intandudo ti Kakristianuan ti bagina a kas nadutokan a mayordomo, ti naindagaan a pannakabagi ni Jesu-Kristo. Nupay kasta, kas iti panangibabain ni Sebna iti amana babaen ti panagtarigagayna iti bukodna a dayag, imbabain dagiti panguluen ti Kakristianuan ti Namarsua babaen ti panaggamgamda kadagiti kinabaknang ken pannakabalin para iti bagbagida. Gapuna, idi dimteng ti tiempo ti panangukom a “mangrugi iti balay ti Dios” idi 1918, inikkat ni Jehova ti Kakristianuan. Adda sabali a mayordomo a naipabigbig ​—“ti matalek a mayordomo, ti maysa a masirib”​—ken nadutokan a mangaywan iti naindagaan a sangakabbalayan ni Jesus. (1 Pedro 4:17; Lucas 12:42-44) Daytoy ragup a klase pinaneknekanna ti bagina a maikari a mangikut iti naarian a “tulbek” ti balay ni David. Kas iti mapagpiaran a “pasok,” napaneknekan dayta a kas mapagtalkan a sadiri dagiti isuamin a nagduduma a “basehas,” dagiti napulotan a Kristiano nga addaan iti nagduduma a responsabilidad nga agpampannuray iti dayta para iti naespirituan a taraon. Uray dagiti “sabsabali a karnero,” a kas iti ‘ganggannaet a makipagnaed iti las-ud dagiti ruangan’ ti nagkauna a Jerusalem, agpannurayda  iti daytoy a “pasok,” ti moderno-aldaw nga Eliakim.​—Juan 10:16; Deuteronomio 5:14.

22. (a) Apay a naintiempuan ti pannakasukat ni Sebna a kas mayordomo? (b) Iti moderno a tiempo, apay a naintiempuan ti pannakadutok “ti matalek a mayordomo, ti maysa a masirib”?

²² Sinuktan ni Eliakim ni Sebna idi ipangpangta ni Senaquerib ken dagiti buyotna ti Jerusalem. Umarngi iti dayta, “ti matalek a mayordomo, ti maysa a masirib,” ket nadutokan nga agserbi kabayatan ti tiempo ti panungpalan, nga agpatingganto inton agtignay ni Satanas ken dagiti buyotna para iti maudi a panangraut iti “Israel ti Dios” ken dagiti kakaduada a sabsabali a karnero. (Galacia 6:16) Kas idi kaaldawan ni Ezekias, agpatingganto dayta a panangraut iti pannakadadael dagiti kabusor ti kinalinteg. Makalasatto dagidiay agsammaked iti dayta a “pasok iti agpaut a disso,” ti matalek a mayordomo, a kas iti pannakailasat dagidi matalek nga agnanaed idiay Jerusalem kabayatan ti iraraut ti Asiria iti Juda. Ngarud, anian a nainsiriban ti di panagtaklin iti dayta naibabain a “pasok” ti Kakristianuan!

23. Ania ti mapasamak ken Sebna iti kamaudiananna, ket ania ti maadaltayo iti daytoy?

²³ Ania ti mapasamak ken Sebna? Awan rekord a pangkitaantayo no kasano a natungpal ti padto maipapan kenkuana a nailanad iti Isaias 22:18. Idi itan-okna ti bagina sa kalpasanna naibabain, kaaspingna ti Kakristianuan, ngem mabalin a naleksion manipud iti pannakadisiplinana. Iti daytoy, naiduma unay no idilig iti Kakristianuan. Idi imandar ni Asirio a Rabsaque ti isusuko ti Jerusalem, ti kabbaro a mayordomo ni Ezekias a ni Eliakim, idauluanna ti delegasion a rummuar a sumango kenkuana. Nupay kasta, adda ni Sebna iti sibayna a kas sekretario ti ari. Nalawag nga agserserbi pay laeng ni Sebna iti ari. (Isaias 36:2, 22) Anian a nagsayaat a leksion kadagidiay makapukaw iti saadda ti serbisio iti organisasion ti Dios! Imbes nga agluksaw ken agsakit ti nakemda, nainsiriban nga agtultuloyda nga agserbi ken Jehova iti aniaman a kapasidad nga ipalubosna. (Hebreo 12:6) No kasta ti aramidenda, maliklikandanto ti didigra a lak-amento ti Kakristianuan. Sagrapendanto ti parabur ken bendision ti Dios iti agnanayon.

[Footnotes]

[Salsaludsod]

[Ladawan iti panid 231]

Idi aglibas ni Zedekias, tiniliw ken binulsekda

[Ladawan iti panid 232, 233]

Awan namnama dagiti Judio a napupok idiay Jerusalem

[Ladawan iti panid 239]

Pinagbalin ni Ezekias ni Eliakim a “pasok iti agpaut a disso”

[Ladawan iti panid 241]

Kas ken Sebna, adu a papanguluen ti Kakristianuan ti nangibabain iti Namarsua babaen ti panaggamgamda iti kinabaknang

[Dagiti Ladawan iti panid 242]

Iti moderno a tiempo adda matalek a mayordomo a nadutokan a mangaywan iti sangakabbalayan ni Jesus