1-3. (a) Ania ti rikna ti adu no maipapan iti trabahoda? (b) Ania a panangmatmat iti trabaho ti iparparegta ti Biblia, ken ania dagiti saludsod nga usigentayo iti daytoy a kapitulo?

ADU ita ti saan a naragsak iti trabahoda. Gapu ta saanda a kaay-ayo ti trabahoda, nadagsen ti riknada nga agtrabaho nga inaldaw iti adu nga oras. Kasano a dagiti kasta ti kaririknada ket magutugot a mangipateg ken mangtagiragsak iti trabahoda?

² Iparparegta ti Biblia ti positibo a panangmatmat iti napinget a panagtrabaho. Ibagana kadatayo a maibilang a sagut ti trabaho ken dagiti resultana. Insurat ni Solomon: “Ti tunggal tao mangan ken pudno nga uminum ken makakita iti imbag iti isuamin a napinget a panagtrabahona. Dayta ti sagut ti Dios.” (Eclesiastes 3:13) Gapu ta ay-ayatennatayo ni Jehova ken isu ket kanayon a maseknan iti pagimbagantayo, kayatna a tagiragsakentayo ti trabahotayo ken lak-amentayo ti nagbannogantayo. Tapno agtalinaedtayo iti ayatna, nasken nga agbiagtayo a mayannurot iti panangmatmatna ken kadagiti prinsipiona maipapan iti trabaho.—Eclesiastes 2:24; 5:18.

³ Iti daytoy a kapitulo, usigentayo ti uppat a saludsod: Kasanotay a matagiragsak ti napinget a panagtrabahotayo? Ania dagiti trabaho a saan a maiparbeng kadagiti Kristiano? Kasanotay nga agbalin a natimbeng no maipapan iti panggedantayo tapno saan a mabaybay-an dagiti naespirituan nga aktibidadtayo? Ken ania ti kapatgan a trabaho a mabalintay nga aramiden? Ngem, usigentay pay nga umuna ti maipapan  kadagiti dua a kangrunaan a trabahador iti uniberso—ni Jehova ken ni Jesu-Kristo.

4, 5. Kasano nga ipakita ti Biblia a nabunga a trabahador ni Jehova?

⁴ Ni Jehova ti Kasayaatan a Trabahador. Kuna ti Genesis 1:1: “Idi punganay, ti Dios pinarsuana ti langlangit ken ti daga.” Kalpasan ti panangparsua ti Dios kadagiti amin a mainaig iti daga, kinunana a “nasayaat unay” dagiti gapuananna. (Genesis 1:31) Iti sabali a pannao, kapkapnekanna ti amin nga inaramidna ditoy daga. Yantangay ni Jehova “ti naragsak a Dios,” awan duadua a naragsakan unay iti nakaad-adu a gapuananna.—1 Timoteo 1:11.

⁵ Pulos a di sumarsardeng nga agtartrabaho ti nagaget a Diostayo. Nabayag kalpasan a naparsua ti daga ken amin nga adda iti dayta, kinuna ni Jesus: “Ni Amak agtultuloy nga agar-aramid agingga ita.” (Juan 5:17) Ania ti ar-aramiden ti Ama? Manipud iti nailangitan a taengna, awan duadua nga agtultuloy nga iwanwanwan ken ay-aywananna ti sangatauan. Nangpataud iti “baro a parsua,” dagiti napulotan iti espiritu a Kristiano a makipagturay ken Jesus idiay langit. (2 Corinto 5:17) Itartrabahona ti pannakaibanag ti panggepna iti sangatauan—a dagidiay agayat kenkuana maaddaanda iti gundaway nga agbiag nga agnanayon iti baro a lubong. (Roma 6:23) Maragsakan la ketdi unay ni Jehova kadagiti resulta daytoy a trabahona. Minilionen dagiti nangipangag iti mensahe maipapan iti Pagarian. Isuda dagiti tattao nga inyasideg ti Dios ken nangbalbaliw iti kabibiagda tapno agtalinaedda iti ayatna.—Juan 6:44.

6, 7. Kasano a napaneknekan a maysa ni Jesus a nagaget a trabahador manipud pay idi punganay?

⁶ Nagaget a trabahador ni Jesus manipud pay idi punganay. Sakbay a nagbiag ditoy daga kas tao, nagserbi ni Jesus kas “nasigo a managobra [wenno, trabahador]” ti Dios idi pinarsua ni Jehova ti amin a banag “iti langlangit ken iti rabaw ti daga.”  (Proverbio 8:22-31; Colosas 1:15-17) Idi adda ditoy daga, saan a nagbaliw ti kinagagetna nga agtrabaho. Idi ubing pay, nasursurona ti agkarpintero, isu a naawagan iti “allawagi.” * (Marcos 6:3) Nadagsen ken agkasapulan iti kinasigo dayta a trabaho, nangruna ta awan pay idi dagiti pagtistisan, tiendaan a paggatangan kadagiti masapsapul ti karpintero, ken dagiti de koriente a remienta. Mailadawam kadi iti panunotmo ni Jesus a mapan iti kabakiran tapno agpukan iti kayo a kasapulanna sana ipan iti pagtrabahuanna, agipatpatakder kadagiti balay—a mangisagsagana ken agikabkabil kadagiti awanan, agar-aramid kadagiti ridaw ken uray tugaw, lamisaan, ken dadduma pay? Awan duadua a naragsakan ni Jesus iti naanep ken nasigo a panagtrabahona.

⁷ Naisangsangayan ti kinaanep ni Jesus a nangitungpal iti ministeriona. Daytoy a kapatgan a trabaho ti nakakumikomanna iti unos ti tallo ket kagudua a tawen. Gapu ta kayatna nga adu a tattao ti makasabaanna, awan ti sinayangna a panawen. Nasapa a bumangon ken mangaskasaba pay laeng uray no rabiin. (Lucas 21:37, 38; Juan 3:2) Napan ni Jesus “iti siniudansiudad ken iti pinuronpurok, nga ikaskasabana ken idekdeklarana ti naimbag a damag ti pagarian ti Dios.” (Lucas 8:1) Nagnagna kadagiti natapuk a dalan iti adu a kilometro tapno idanonna ti naimbag a damag kadagiti tattao.

8, 9. Apay a maikunatayo a napnek ni Jesus iti napinget a panagtrabahona?

⁸ Napnek kadi ni Jesus iti naanep a panangitungpalna iti ministeriona? Wen! Isu ket nangimula kadagiti bin-i ti kinapudno maipapan iti Pagarian ket nagtubo ken dimmakkel dagitoy agingga a mabalinen nga anien. Ti panangaramid ni Jesus iti trabaho ti Dios ti nangpakpakired kenkuana ken imbilangna dayta kas taraonna nga uray la a situtulok a lumangan a mangan tapno laeng maitungpalna dayta. (Juan 4:31-38)  Panunotem ti pannakapnek a sigurado a nariknana idi nga iti ngudo ti ministeriona ditoy daga, sipupudno a maikunana iti Amana: “Pinadayagka ditoy daga, yantangay naturposko ti trabaho nga intedmo kaniak nga aramidek.”—Juan 17:4.

⁹ Nalawag ngarud a da Jehova ken Jesus dagiti kangrunaan a trabahador a naragsakan iti napinget a panagtrabahoda. Ti ayattayo ken Jehova tignayennatayo a ‘mangtulad iti Dios.’ (Efeso 5:1) Ti ayattayo ken Jesus gutugotennatayo a ‘mangsurot a sisisinged kadagiti addangna.’ (1 Pedro 2:21) Intay ngarud usigen ita no kasanotay met a matagiragsak ti napinget a panagtrabahotayo.

10, 11. Ania ti makatulong kadatayo a maaddaan iti positibo a panangmatmat iti trabahotayo?

¹⁰ Iti biag dagiti pudno a Kristiano, adda lugar ti panggedan. Kayattayo a maragsakan ken mapnektayo iti trabahotayo, ngem mabalin a pudno a maysa a karit daytoy aglalo no saantay a kaay-ayo ti panggedantayo. Kasanotay a matagiragsak ti trabahotayo iti sidong dagiti kasta a kasasaad?

¹¹ Babaen ti positibo a panangmatmat. Saantay a kanayon a mabaliwan ti kasasaadtayo, ngem mabalintay a baliwan ti panangmatmattayo. Ti panangutob iti panangmatmat ti Dios matulongannatayo a maaddaan iti positibo a panangmatmat iti trabaho. Kas pagarigan, no maysaka nga ulo ti pamilia, panunotem a ti trabahom, uray no nanumo laeng, ket makatulong kenka a mangsustento iti pamiliam. Saan ngarud a bassit a banag iti imatang ti Dios ti panangaywan kadagiti patpatgem iti biag. Kuna ti Biblia a daydiay di mangasikaso iti pamiliana ket “dakdakes ngem ti tao nga awanan pammati.” (1 Timoteo 5:8) No panunotem a babaen ti trabahom ket matungpalmo ti inted ti Dios a responsabilidadmo, mabalin a makariknaka iti pannakapnek ken mabigbigmo nga adda kapapay-an ti trabahom, banag a nalabit saan a marikna dagiti katrabahuam.

12. Kadagiti ania a wagas a makagunggona ti panagbalin a nagaget ken mapagpiaran iti panggedantayo?

 ¹² Babaen ti panagbalin a nagaget ken mapagpiaran. Makagunggona ti agbalin a nagaget ken nasigo iti trabahotayo. Dagiti nagaget ken nasigo a trabahador ket masansan nga ilalaen unay dagiti amoda. (Proverbio 12:24; 22:29) Kas pudno a Kristiano, masapul met a mapagpiarantayo iti panggedantayo. Ditay agtakaw iti kuarta, materiales, wenno oras a kukua ti pagpapaayantayo. (Efeso 4:28) Kas nakitatayo iti napalabas a kapitulo, makagunggona ti kinamapagpiaran. Nalaka a pagtalkan ti empleado a pagaammo a mapagpiaran. Mapaliiw man ti amotayo wenno saan ti kinaaneptayo nga agtrabaho,  makariknatayo iti pannakapnek ta ammotayo nga addaantayo iti “napudno a konsiensia” ken maay-ayotayo ti Dios nga ay-ayatentayo.—Hebreo 13:18; Colosas 3:22-24.

13. Ania ti mabalin a resulta ti nasayaat a konduktatayo iti panggedan?

¹³ Babaen ti panangbigbig a pakaidayawan ti Dios ti konduktatayo. No salimetmetantayo ti nangato nga estandarte ti Nakristianuan a kondukta iti panggedantayo, sigurado a mapaliiw dayta dagiti dadduma. Ania ti resultana? ‘Maarkosantayo ti sursuro ti Manangisalakantayo, ti Dios.’ (Tito 2:9, 10) Wen, no nasayaat ti konduktatayo, mabalin a maatrakar dagiti dadduma iti wagas ti panagdayawtayo. Panunotem laengen ti riknam no akseptaren ti katrabahuam ti kinapudno gapu iti nasayaat a konduktam iti panggedan! Kangrunaan iti amin, utobem daytoy: Adda kadi pay mas makapnek ngem ti pannakaammom a ti nasayaat a konduktam ket pakaidayawan ni Jehova ken mangparagsak iti pusona?—Proverbio 27:11; 1 Pedro 2:12.

14-16. No maipapan iti panangpili iti panggedan, ania a dua a napateg a saludsod ti nasken nga usigentayo?

¹⁴ Saan a detalyado a dinakamat ti Biblia no ania a panggedan ti mabalin wenno saantay a mabalin nga awaten. Di kayat a sawen daytoy a mabalintay nga awaten ti uray ania lattan a trabaho. Matulongannatayo ti Biblia a mangpili iti makagunggona ken nadayaw a trabaho a makaay-ayo iti Dios ken mangliklik iti panggedan a di makaay-ayo kenkuana. (Proverbio 2:6) Iti panangpili iti panggedan, adda dua a napateg a saludsod nga usigentayo.

¹⁵ Kondenaren kadi ti Biblia daytoy a trabaho? Nalawag a kondenaren ti Biblia ti panagtakaw, panagulbod, ken ti panagaramid kadagiti idolo. (Exodo 20:4; Aramid 15:29; Efeso 4:28; Apocalipsis 21:8) Pagkedkedantayo ti aniaman a panggedan a mangkalikagum kadatayo nga agaramid kadagiti kasta a banag. Gapu ta ay-ayatentayo ni Jehova, pulos a ditay awaten ti trabaho nga adda pakainaiganna kadagiti aramid a maisalungasing kadagiti bilin ti Dios.—1 Juan 5:3.

 ¹⁶ Daytoy kadi a trabaho ket nalawag nga ikalam-itnatayo iti dakes nga aramid wenno pagbalinennatayo a promotor ti dakes nga aramid? Usigem ti maysa a pagarigan. Saan a dakes ti agtrabaho kas resepsionista. Ngem no ngay naidiaya iti maysa a Kristiano ti kasta a trabaho iti klinika a pagpaaborsionan? Pudno a saan a paset ti trabahona ti direkta a panangasistirna iti aborsionista. Nupay kasta, saan kadi a ti regular a trabahona sadiay ket adda pakainaiganna iti taray ti negosio ti maysa a  klinika a pakaaramidan ti aborsion—maysa nga aramid a kondenaren ti Sao ti Dios? (Exodo 21:22-24) Gapu ta ay-ayatentayo ni Jehova, ditay kayat ti maikalam-it kadagiti aramid a kondenaren ti Biblia.

17. (a) Ania dagiti rumbeng a tingitingentayo no maipapan iti panangpili iti panggedan? (Kitaem ti kahon a “ Rumbeng Kadi nga Awatek Daytoy a Trabaho?”) (b) Kasano a matulongannatayo ti konsiensiatayo a mangaramid kadagiti desision a makaay-ayo iti Dios?

¹⁷ Adu a saludsod maipapan iti panggedan ti masungbatan babaen ti naannad a panangutob kadagiti sungbat dagiti dua a napateg a saludsod a naidatag iti parapo 15 ken 16. Kanayonanna, adda dadduma pay a rumbeng a tingitingentayo no maipapan iti panangpili iti panggedan. * Ditay namnamaen a mangipasdek ti klase matalek nga adipen kadagiti paglintegan  a mangsaklaw iti amin a situasion a mabalin a tumaud. Ditoy a kasapulantayo ti nauneg a pannakaawat. Kas naadaltayo iti Kapitulo 2, masapul a sursuruan ken sanayentayo ti konsiensiatayo babaen ti panangadal no kasano nga iyaplikar ti Sao ti Dios iti inaldaw a panagbiagtayo. No nasanay ti ‘pannakabalin ti pannakaawattayo’ “babaen iti panangusar,” matulongannatayo ti konsiensiatayo a mangaramid kadagiti desision a makaay-ayo iti Dios ken tumulong kadatayo nga agtalinaed iti ayatna.—Hebreo 5:14.

18. Apay a saan a nalaka ti agtalinaed a natimbeng iti naespirituan?

¹⁸ Ti panagtalinaed a natimbeng iti naespirituan ket saan a nalaka kadagitoy “maudi nga aldaw,” kadagitoy “napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan.” (2 Timoteo 3:1) Pudno a maysa a karit ti panagsapul ken panangmantener iti panggedan. Kas pudno a Kristiano, bigbigentayo ti kinapateg ti napinget a panagtrabaho tapno maipaaytayo dagiti kasapulan ti pamiliatayo. Ngem no ditay agannad, mabalin a makatubeng kadagiti naespirituan nga aktibidadtayo dagiti pakaringgoran iti panggedan wenno ti makaakar a materialistiko a panagpampanunot ti lubong. (1 Timoteo 6:9, 10) Intay usigen no kasanotayo a makapagtalinaed a natimbeng, a ditay maliwayan “ti napatpateg a bambanag.”—Filipos 1:10.

19. Apay a rumbeng nga agtalektayo a naan-anay ken Jehova, ken ania ti maliklikantayo no addaantayo iti kasta a panagtalek?

¹⁹ Agtalekka a naan-anay ken Jehova. (Proverbio 3:5, 6) Saan kadi a rumbeng laeng nga agtalektayo kenkuana? Wen ta isu ket maseknan kadatayo. (1 Pedro 5:7) Ad-adda nga ammona dagiti kasapulantayo, ken saan nga ababa ti imana. (Salmo 37:25) Nasayaat ngarud nga ipangagtayo daytoy a palagip ti Saona: “Ti wagas ti panagbiagyo siwayawaya koma iti panagayat iti kuarta, bayat a mapnekkayo iti agdama a bambanag. Ta kinuna [ti Dios]: ‘Saankanto a pulos panawan ket saankanto a pulos baybay-an.’” (Hebreo 13:5) Adu dagiti agserserbi iti  amin a tiempo a makapaneknek a kabaelan ti Dios nga ipaay dagiti kasapulantayo. No naan-anay nga agtalektayo a dinatay baybay-an ni Jehova, ditay unay maringgoran maipapan iti pagbiag ti pamiliatayo. (Mateo 6:25-32) Ditay ipalubos a mabaybay-antayo dagiti naespirituan nga aktibidadtayo, kas ti panangikasaba iti naimbag a damag ken pannakigimong, gapu iti sekular a trabaho.—Mateo 24:14; Hebreo 10:24, 25.

20. Ania ti kayat a sawen ti simple a mata, ken kasanom a mataginayon ti kasta a panangmatmat?

 ²⁰ Pagtalinaedem a simple ti matam. (Mateo 6:22, 23) Ti panangtaginayon iti simple a mata kaipapananna a saantay nga aramiden a komplikado ti biagtayo. Ti simple a mata ti maysa a Kristiano ket nakaturong iti maymaysa a panggep—ti panangaramid iti pagayatan ti Dios. No umiso ti nakaiturongan ti matatayo, saantayo nga agragut a maaddaan iti trabaho a pakaawatantayo iti nangato a sueldo ken saantay a tarigagayan ti nasaliwanwan a panagbiag. Saantay met a gamden ti di paudi kadagiti kabaruan ken kapintasan a material a banag a kayat nga ipapati ti lubong ti komersio a kasapulantayo tapno agbalintayo a naragsak. Kasanom a mapagtalinaed a simple ti matam? Liklikam ti di kasapulan a panagutang. Saanka nga agurnong kadagiti sanikua a mangibus iti panawen ken atensionmo. Ipangagmo ti balakad ti Biblia a mapnektayo koman “no adda pagtaraon ken pagkawestayo.” (1 Timoteo 6:8) Pagbalinem a simple ti panagbiagmo aginggat’ mabalin.

21. Apay a nasken a mangipasdektayo kadagiti prioridad, ken ania ti rumbeng nga ipangpangrunatayo?

²¹ Ipangpangrunam dagiti naespirituan a banag. Yantangay limitado ti mabalintay nga aramiden, nasken a mangipasdektayo kadagiti prioridad, ta no saan, mabalin a maibus ti napateg a panawentayo kadagiti saan unay a napateg a banag ket awanen ti panawentayo kadagiti napatpateg a banag. Ania ti rumbeng nga ipangpangrunatayo? Adu ditoy lubong ti mangipangpangruna iti nangatngato nga edukasion gapu ta kayatda ti maaddaan iti napigsa a panguartaan a karera iti daytoy a sistema. Nupay kasta, indagadag ni Jesus kadagiti pasurotna nga ‘itultuloyda a sapulen nga umuna ti pagarian.’ (Mateo 6:33) Wen, kas pudno a Kristiano, ti Pagarian ti Dios ti kangrunaan iti biagtayo. Ti wagas ti panagbiagtayo—a saklawenna dagiti pangngeddeng, kalat, ken aramidtayo—rumbeng nga ipakitana a dagiti banag mainaig iti Pagarian ken ti pagayatan ti Dios ket napatpateg kadatayo ngem kadagiti material a banag ken nailubongan a gannuat.

22, 23. (a) Ania ti kangrunaan a trabaho dagiti pudno a Kristiano, ken kasanotay a maipakita a napateg kadatayo daytoy a trabaho? (Kitaem ti kahon a “ Rag-o ken Pannakapnek ti Inyeg Kaniak ti Desisionko.”) (b) Ania ti determinasionmo no maipapan iti sekular a trabaho?

²² Yantangay ammotayo nga agbibiagtayon iti arinunos ti panawen ti panungpalan, ipamaysatayo ti atensiontayo iti kangrunaan a trabaho dagiti pudno a Kristiano—ti panangasaba ken panangaramid kadagiti adalan. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Kas iti Ulidantayo a ni Jesus, kayattayo ti agbalin a naagawa iti daytoy makaispal iti biag a trabaho. Kasanotay a maipakita a napateg kadatayo daytoy a trabaho? Ti kaaduan kadagiti adipen ti Dios ket naimpusuan a makiramraman iti trabaho a panangasaba kas agibumbunannag iti kongregasion. Adda met dagidiay agserserbi kas payunir wenno misionero. Gapu ta mabigbigda ti kinapateg dagiti naespirituan a kalat, adu a nagannak ti mangiparparegta kadagiti annakda nga aramidenda a karera ti amin-tiempo a serbisio. Maragragsakan met la kadi dagiti naregta a manangiwaragawag iti Pagarian iti napinget a panangitungpalda iti ministerioda? Wen! Ti amin-kararua a panagserbi ken Jehova ket sigurado a mangyeg iti rag-o, pannakapnek, ken aglaplapusanan a bendision.—Proverbio 10:22.

²³ Adu kadatayo ti nasken nga agtrabaho iti adu nga oras tapno maipaaytayo dagiti material a kasapulan ti pamiliatayo. Laglagipem a kayat ni Jehova a matagiragsaktayo ti napinget a panagtrabahotayo. No itunostayo ti panagpampanunot ken dagiti aramidtayo iti panangmatmat ken kadagiti prinsipiona, mapnektayo iti trabahotayo. Nupay kasta, determinadotayo koma a pulos a ditay palubosan ti sekular a trabaho a mangsinga iti kangrunaan a trabahotayo—ti panangipakaammo iti naimbag a damag maipapan iti Pagarian ti Dios. No daytoy a trabaho ti ipangpangrunatayo iti biagtayo, ipakpakitatayo ti ayattayo ken Jehova ket iti kasta agtalinaedtayo iti ayatna.