1, 2. No adda problema ti agassawa, kaipapananna kadi a saan a naballigi ti panagasawada? Ilawlawagmo.

 TI PANAGASAWA ket sagut ni Jehova. Pagbalinenna a naragragsak ti biag ti maysa a tao. Ngem adda latta dagiti problema iti tunggal panagasawa. Kasla saan pay ketdin nga agpatingga dagiti problema, isu a mabalin a marikna ti agassawa a saandan a nasinged a kas idi damo.

² Ditay koma masdaaw no pasaray adda dagiti problema iti panagasawatayo. Nupay kasta, dina kaipapanan a no adda dagiti problema, saan a naballigi ti panagasawatayo. Uray dagiti agassawa a naaddaan kadagiti nadagsen a problema ket nakasarak kadagiti pamay-an a mangpasayaat iti relasionda ken mangpatibker iti panagasawada. Kasano?

3, 4. No dadduma, ania ti mapasamak iti panagasawa?

³ Ti panagasawa ti mamagtipon iti dua nga agduma a tao, a nagduma dagiti kayat ken dida kayat, opinion, ken pamay-anda a mangaramid iti bambanag. Mabalin met nga agduma ti nagtaudanda a pamilia wenno kultura. Kasapulan ti panawen ken panagregget ti agassawa tapno lallalo a maam-ammo ken maawatanda ti maysa ken maysa.

⁴ Iti panaglabas ti tiempo, mabalin a dagiti laengen  bukodda a pakaseknan ti as-asikasuen ti agassawa isu nga umadayo ti riknada iti maysa ken maysa. Kasla addan bukod a biag ti tunggal maysa. Ania ti makatulong tapno nasingsingedda iti maysa ken maysa?

5. (a) Ania ti makatulong iti maysa a Kristiano tapno agbalin a nasingsinged iti asawana? (b) Sigun iti Hebreo 13:4, ania ti rumbeng a pangibilangantayo iti panagasawa?

⁵ Nangted ni Jehova iti nagsayaat a balakad a makatulong kenka ken iti asawam nga agbalin a nasingsinged iti Dios ken iti maysa ken maysa. (Salmo 25:4; Isaias 48:17, 18) Ibagana kadatayo: “Ibilang koma ti amin a tattao a nadayaw ti panagasawa.” (Hebreo 13:4) Ti banag nga ibilangmo a nadayaw ket nabalor ken napateg. Salsalaknibam ken an-annadam dayta. Kasta ti kayat ni Jehova a pangibilangantayo iti panagasawa.

6. Ania ti kuna ti Mateo 19:4-6 maipapan iti panangmatmat ni Jehova iti panagasawa?

⁶ Ni Jehova ti nangyurnos iti umuna a panagasawa. Kinuna ti Anakna a ni Jesus: “Saanyo kadi a nabasa a ti nangparsua kadakuada idi rugrugina inaramidna ida a lalaki ken babai ken imbagana: ‘Daytoy ti makagapu a panawanto ti lalaki ti ama ken inana sa makitiponto iti asawana, ket ti dua agbalinto a maymaysa a lasag’? Iti kasta, saandan a dua, no di ket maymaysadan a lasag. Isu a ti pinagtipon ti Dios, saan koma a pagsinaen ti tao.” (Mateo 19:4-6) Manipud pay idi damo, pinanggep ni Jehova a permanente ti panagasawa. Kayatna a nasinged ken naragsak dagiti pamilia ken agkakaduada a mangtagiragsak iti biag.

7. Kasano a mapatibker dagiti agassawa ti panagasawada?

⁷ Ngem ad-adu itan ti pakaburiboran ken pakarigatan dagiti agassawa. No dadduma, nagkaro dagita ket pampanunotenda a saanen a masalbar ti panagasawada, isu a sumukodan. Ngem makatulong kadatayo no maawatantayo ti panangmatmat ni Jehova iti panagasawa.​—1 Juan 5:3.

8, 9. (a) Kaano a surotentayo ti panangiwanwan ni Jehova iti panagasawa? (b) Kasano a maipakitatayo a napateg kadatayo ti panagasawatayo?

⁸ Kanayon a pagsayaatantayo ti panangiwanwan ni Jehova. Kas naammuantayon, imbalakadna: “Ibilang koma ti amin a tattao a nadayaw ti panagasawa.” (Hebreo 13:4; Eclesiastes 5:4) Sigurado a pagsayaatantayo no surotentayo ti panangiwanwan ni Jehova uray no narigat dayta.​—1 Tesalonica 1:3; Hebreo 6:10.

⁹ Gapu ta napateg kadatayo ti panagasawatayo, ditay  agaramid wenno agsao iti aniaman a mangdadael iti dayta. Imbes ketdi, kayattayo nga ad-adda a tumibker ti relasiontayo iti asawatayo. Kasano a maaramidtayo dayta?

10, 11. (a) Ania ti nakaro a problema ti dadduma nga agassawa? (b) Apay a napateg ti pamay-an ti pannakisaritatayo iti asawatayo?

¹⁰ Nadumaduma ti pamay-an a mabalin a masaktan ti maysa ti asawana. Ammotayo a masapul a di pulos kabilen dagiti Kristiano ti asawada wenno agaramid iti aniaman a mangdangran iti bagida. Ngem mabalin a masairtayo ti maysa ken maysa gapu iti sasaotayo. Ti sasaotayo ket posible nga agbalin nga armas. Kinuna ti maysa a babai: “Pagsasawannak ni lakayko. Awan ti makita a sugat ti bagik ngem sugsugatenna ti pusok ta sangkaibagana ti nasakit a sasao a kas iti ‘Makapadagsenka iti biagko!’ ken ‘Awan serserbim!’” Imbaga ti maysa a lalaki a kanayon a pabpabainan ni baketna ken makapainsulto dagiti iyaw-awagna kenkuana. Kinunana: “Diak maibaga iti mararaem a tattao dagiti ibagbagana kaniak, isu a diak kasarsarita ken kaykayatko ti marabiyan iti trabahok. Nataltalgedak nga amang iti pagtrabahuan ngem iti balaymi.” Gagangay ita ti nasakit a panagsasao, ti panangibaga iti naalas ken makapainsulto a sasao a mangsugat iti rikna.

¹¹ No agkakadakes ti ibagbaga ti agassawa iti maysa ken maysa, mangsugat dagita iti rikna a mabayag nga aglunit. Nalawag a saan a kasta ti kayat ni Jehova a panangtrato ti agassawa iti maysa ken maysa. Ngem mabalin a dimo madmadlaw a masaksaktam ti asawam. Mabalin nga ipagarupmo a naimbagka kenkuana ngem  ania ngata ti panagriknana kenka? No adda naibagam a nangsair kenkuana, sisasaganaka kadi nga agbalbaliw?​—Galacia 5:15; basaen ti Efeso 4:31.

12. No addan asawa ti maysa, ania ti mabalin a mangapektar iti relasionna ken Jehova?

¹² Napateg ken Jehova ti pamay-an ti pannakisaritam iti asawam, iti man sango ti adu a tattao wenno no duduakayo. (Basaen ti 1 Pedro 3:7.) Ipalagip kadatayo ti Santiago 1:26: “No ipagarup ti asinoman a daydayawenna ti Dios ngem saanna a medmedan ti dilana, al-allilawenna ti pusona, ket awan serserbi ti panagdaydayawna.”

13. Ania ti sabali pay a situasion a mabalin a masaktan ti maysa ti asawana?

¹³ Adda pay dagiti situasion a masapul a pagannadan  ti agassawa. Kas pagarigan, ania ngata ti marikna ti asawam no adun a tiempo ti pannakikaduam iti sabali a tao? Uray no mabalin nga adda nasayaat a rason, kas iti pannakikadua iti ministerio wenno panangtulong iti addaan problema, masaksaktan kadi ti rikna ti asawam? Kinuna ti maysa a Kristiano nga asawa a babai: “Masaksaktanak no adu a tiempo ken atension ti ipapaay ni lakayko iti sabali a babai iti kongregasion. Kasla saanak a napateg.”

14. (a) Ania a napateg a kinapudno ti masursurotayo iti Genesis 2:24? (b) Ania ti masapul nga isaludsodtayo iti bagitayo?

¹⁴ Kas Kristiano, adda responsabilidadtayo kadagiti nagannak ken kakongregasiontayo. Ngem no adda asawatayon, ti kangrunaan a responsabilidadtayo ket ti asawatayo. Imbaga ni Jehova a ti lalaki “makitiponto iti asawana.” (Genesis 2:24) Masapul a nakapatpateg kadatayo dagiti rikna ti asawatayo. Isaludsodmo iti bagim: ‘Ipapaayko kadi iti asawak ti kasapulanna a tiempo, atension, ken pammateg a rumbeng laeng a maipaay kenkuana?’

15. Apay a masapul a liklikan dagiti Kristiano nga addaan asawa ti agbalin a nakadekdekket iti saanda nga asawa?

¹⁵ No nakadekdekkettayo iti saantayo nga asawa, agproblema ti panagasawatayo. Mabalin a suminged ken matnag ti riknatayo iti dayta a tao. (Mateo 5:28) Mabalin a rumasuk dayta a rikna ket makaaramidka iti banag a pakaibabainan ti panagasawayo.

16. Ania ti bilin ti Biblia maipapan iti panagasawa?

¹⁶ Kalpasan nga imbaga ti Biblia: “Ibilang koma ti amin a tattao a nadayaw ti panagasawa,” intuloyna:  “Saan koma a matulawan ti pagiddaan ti agassawa, ta ukomento ti Dios dagiti agar-aramid iti seksual nga immoralidad ken makikamkamalala.” (Hebreo 13:4) “Ti pagiddaan ti agassawa” tukoyenna ti seksual a relasion ti asawa a lalaki ken asawa a babai. (Proverbio 5:18) Kasanotayo a maipakita ti panagraem iti daytoy a relasion ken ditay matulawan dayta?

17. (a) Ania ti panangmatmat ti adu a tattao ita iti pannakikamalala? (b) Kasano ti rumbeng a panangmatmat dagiti Kristiano iti pannakikamalala?

¹⁷ Ibilang ti dadduma ita nga awan ti aniaman a pagdaksan ti panangliput iti asawa. Ditay kayat ti agpaimpluensia iti dayta a kapanunotan. Nakalawlawag nga imbaga ni Jehova a kagurana ti seksual nga immoralidad ken pannakikamalala. (Basaen ti Roma 12:9; Hebreo 10:31; 12:29) No makidennatayo iti saantayo nga asawa, matulawantayo ti panagasawatayo. Ipakpakitatayo a ditay raraemen dagiti pagalagadan ni Jehova ken madadaeltayo ti relasiontayo kenkuana. Isu a masapul a liklikantayo uray ti umuna nga addang nga agturong iti pannakikamalala. Karaman iti dayta ti panangliklik kadagiti di umiso a panangpampanunot maipapan iti sabali a tao.​—Job 31:1.

18. (a) Apay a ti pannakikamalala ket kas iti panagdaydayaw kadagiti didiosen? (b) Ania ti panangmatmat ni Jehova iti pannakikamalala?

¹⁸ Iti Linteg ni Moises iti nagkauna nga Israel, ti pannakikamalala ket nakadagdagsen a basol a kas kadagsen ti panagdaydayaw kadagiti didiosen. Agpada nga ipapatay ti dusa dagita. (Levitico 20:2, 10) Kasano a ti pannakikamalala ket kapada ti panagdaydayaw kadagiti didiosen? No agdaydayaw ti maysa nga Israelita kadagiti didiosen, dina tinungpal ti karina nga agbalin a  matalek ken Jehova. No nakikamalala, dina tinungpal ti karina nga agbalin a matalek iti asawana. (Exodo 19:5, 6; Deuteronomio 5:9; basaen ti Malakias 2:14.) Nalawag nga ibilang idi ni Jehova ti pannakikamalala kas nakadagdagsen a basol.

19. Ania ti makatulong kadatayo tapno determinadotayo a saan a makikamalala?

¹⁹ Ita ngay? Uray no saantayon a sursuroten ti Linteg ni Moises, saan a nagbalbaliw ti panangmatmat ni Jehova iti pannakikamalala. No kasano a ditay pulos agdaydayaw kadagiti didiosen, ditay met pulos liputan ti asawatayo. (Salmo 51:1, 4; Colosas 3:5) No aramidentayo dayta, ibabaintayo ti panagasawatayo ken ni Jehova a Diostayo.​—Kitaen ti Endnote 26.

20. Kasano a ti sirib ket makatulong iti panagasawa?

²⁰ Kasanoyo a mapatibker ti panagasawayo? Kuna ti Sao ti Dios: “Mapatibker ti balay babaen ti sirib, ket bumileg babaen ti pannakatarus.” (Proverbio 24:3) Ti balay ket mabalin a nalamiis ken awan nagyanna wenno naimeng, komportable, ken natalged. Kasta met laeng ti panagasawa. Siguraduen ti masirib a tao a natalged, nasayaat, ken naragsak ti panagasawana.

21. Kasano a ti pannakaammo mapatibkerna ti panagasawa?

²¹ No maipapan iti dayta a balay, ituloy ti Biblia: “Babaen ti pannakaammo, mapno dagiti kuartona iti amin a kita ti napateg ken makaay-ayo a gameng.” (Proverbio 24:4) Dagiti naadalyo iti Sao ti Dios mapasayaatna ti panagasawayo. (Roma 12:2; Filipos 1:9) No agkaduakayo a mangbasa iti Biblia ken kadagiti publikasiontayo,  pagsaritaanyo no kasanoyo a mayaplikar dagiti maadalyo. Mangbirokkayo kadagiti pamay-an a maipakitayo ti ayat ken panagraem, ken no kasano nga agbalinkayo a naimbag ken silalagip iti maysa ken maysa. Agpatulongkayo ken Jehova a mangpatanor kadagiti kababalin a mangpatibker iti panagasawayo ken mangpauneg iti panagayat kadakayo ti asawayo.​—Proverbio 15:16, 17; 1 Pedro 1:7.

22. Apay a masapul nga ipakitatayo ti ayat, panagraem, ken dayaw iti asawatayo?

²² Masapul nga aramidentayo ti amin a kabaelantayo a mangipakita iti ayat, panagraem, ken dayaw iti asawatayo. Kas resultana, agbalin a nadekdekket ken natibtibker ti panagasawatayo. Kangrunaanna, maparagsaktayo ni Jehova.​—Salmo 147:11; Roma 12:10.