Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

KAPITULO 8

Kayat ni Jehova a Nadalus ti Ilina

Kayat ni Jehova a Nadalus ti Ilina

“Kadagidiay nadalus, ipakitam a nadaluska.”​—SALMO 18:26.

1-3. (a) Apay a sigsiguraduen ti maysa nga ina a nadalus ti anakna? (b) Apay a kayat ni Jehova a nadalus ti ilina?

 PANUNOTEM ti nadungngo nga ina a mangparparubbuat iti anakna a mapan ageskuela. Sigsiguraduenna a nagdigus ti anakna ken nadalus ken naurnos ti badona. Makatulong dayta tapno agtalinaed a nasalun-at ken dayta ti pakakitaan nga ay-aywanan ti nagannakna.

2 Kayat ti Amatayo a ni Jehova a nadalustayo. (Salmo 18:26) Ammona a pagsayaatantayo ti panagbalintayo a nadalus. No nadalustayo met, pakaidayawanna dayta.​—Ezekiel 36:22; basaen ti 1 Pedro 2:12.

3 Ania ti kaipapanan ti panagbalin a nadalus? Apay a pagsayaatantayo ti kinadalustayo? Bayat nga usigentayo dagita a saludsod, mabalin a makitatayo nga adda dagiti masapul a balbaliwantayo.

APAY A MASAPUL NGA AGBALINTAYO A NADALUS?

4, 5. (a) Apay a masapul nga agbalintayo a nadalus? (b) Ania ti isuro kadatayo dagiti parsua maipapan iti panangmatmat ni Jehova iti kinadalus?

4 Masursurotayo ti agbalin a nadalus manipud iti ulidan ni Jehova. (Levitico 11:44, 45) No kasta, ti kangrunaan a rason a masapul nga agbalintayo a nadalus ket kayattayo a ‘tuladen ti Dios.’​—Efeso 5:1.

5 Adu ti masursurotayo kadagiti pinarsua ni Jehova maipapan iti panangmatmatna iti kinadalus. Pinarsua ni Jehova dagiti natural a siklo tapno agtalinaed a nadalus ti angin ken danumtayo. (Jeremias 10:12) Panunotentayo ti adu a pamay-an ti daga nga agdalus uray kalpasan a rinugitan dayta dagiti tattao. Kas pagarigan, dinisenio ni Jehova dagiti nagbabassit a sibibiag a banag a maawagan iti mikrobio, a makita laeng iti mikroskopio. Dagiti makasabidong a basura ket mapagbalin dagiti mikrobio a di makadangran a banag. Nakaskasdaaw dayta a proseso. Us-usaren pay ketdi dagiti sientista ti dadduma kadagita a mikrobio tapno mabaliwanda dagiti epekto ti polusion.​—Roma 1:20.

6, 7. Kasano nga ipakita ti Linteg a naited ken Moises a masapul a nadalus dagidiay agdaydayaw ken Jehova?

6 Iti Linteg nga inted ni Jehova kadagiti Israelita babaen ken Moises, makitatayo met no kasano kapateg ti panagbalin a nadalus. Kas pagarigan, masapul a nadalus ti bagi dagiti tattao tapno akseptaren ni Jehova ti panagdaydayawda. Iti Aldaw ti Panangabbong, masapul a mamindua nga agdigus ti nangato a padi. (Levitico 16:4, 23, 24) Sakbay met a makaidaton ti dadduma a papadi, masapul a bugguanda dagiti ima ken sakada. (Exodo 30:17-21; 2 Cronicas 4:6) Iti dadduma a situasion, ipapatay ti dusa ti saan a panagtulnog kadagiti linteg maipapan iti kinadalus.​—Levitico 15:31; Numeros 19:17-20.

7 Ita ngay? Iti dayta a Linteg, adu ti masursurotayo maipapan kadagiti pagalagadan ni Jehova. (Malakias 3:6) Nalawag nga impakitana a masapul a nadalus dagiti agdaydayaw ken Jehova. Saan a nagbalbaliw dagiti pagalagadan ni Jehova. Namnamaenna latta a nadalus dagiti agdaydayaw kenkuana.​—Santiago 1:27.

ANIA TI KAIPAPANAN TI PANAGBALIN A NADALUS?

8. Kadagiti ania a pamay-an a masapul nga agbalintayo a nadalus?

8 Para ken Jehova, saan la a ti panangsigurado a nadalus ti bagi, bado, ken pagtaengantayo ti kaipapanan ti panagbalin a nadalus. Ti kinadalus ramanenna ti intero a biagtayo. Karaman iti dayta ti panagdaydayaw, kababalin, ken panagpampanunottayo. Wen, tapno ibilangnatayo a nadalus ni Jehova, masapul a nadalustayo iti amin a paset ti biagtayo.

9, 10. Ania ti kaipapanan ti panagbalin a nadalus iti panagdaydayawtayo?

9 Nadalus a panagdaydayaw. Saantay a mabalin ti makiraman iti ulbod a relihion iti aniaman a pamay-an. Idi naadipen dagiti Israelita idiay Babilonia, nalikmutda iti tattao a kameng ti immoral a relihion dagiti pagano. Impadto ni Isaias nga agsubli dagiti Israelita idiay dagada nga Israel ken isublida ti nadalus a panagdaydayaw. Imbaga kadakuada ni Jehova: “Rummuarkayo dita, dikay sagiden ti aniaman a narugit! Rummuarkayo iti tengngana, pagtalinaedenyo a nadalus ti bagiyo.” Ti panagdaydayawda iti Dios ket saan a mabalin a malaokan kadagiti pannursuro, aramid, wenno kostumbre ti ulbod a relihion ti Babilonia.​—Isaias 52:11.

10 Dagiti pudno a Kristiano ita ket saan met a makipaspaset iti ulbod a relihion. (Basaen ti 1 Corinto 10:21.) Iti intero a lubong, adu a popular a tradision, kostumbre, ken pampammati ti naibasar kadagiti pannursuro ti ulbod a relihion. Kas pagarigan, iti adu a kultura, mamati dagiti tattao nga adda banag iti unegtayo nga agtultuloy a sibibiag uray nataytayon, ket adu ti kostumbre a naibatay iti dayta a pammati. (Eclesiastes 9:5, 6, 10) Masapul a saan a makipaset dagiti Kristiano kadagita a kostumbre. Mabalin a pilitendatayo dagiti kapamiliatayo a makipaset iti dadduma kadagita. Ngem ditay tumulok uray pilitendatayo ta kayattayo nga ibilangnatayo ni Jehova a nadalus.​—Aramid 5:29.

11. Ania ti kaipapanan ti panagbalin a nadalus iti kababalintayo?

11 Nadalus a kababalin. Tapno ibilangnatayo ni Jehova a nadalus, masapul a liklikantayo ti aniaman a kita ti seksual nga immoralidad. (Basaen ti Efeso 5:5.) Iti Biblia, ibagbaga ni Jehova kadatayo: “Adaywanyo ti seksual nga immoralidad.” Nalawag nga imbagana a dagiti immoral ken saan nga agbabbabawi “saandanto a tawiden ti Pagarian ti Dios.”​—1 Corinto 6:9, 10, 18; kitaen ti Endnote 22.

12, 13. Apay a masapul a nadalus ti panagpampanunottayo?

12 Nadalus a panagpampanunot. Dagiti pampanunotentayo ket masansan nga agtungpal iti panangaramidtayo kadagita. (Mateo 5:28; 15:18, 19) No nadalus ti panagpampanunottayo, nadalus met dagiti aramidentayo. Siempre, imperpektotayo, isu nga adda dagiti tiempo a makapanunottayo iti di umiso. No kasta, masapul nga iwaksitayo a dagus dagita. No saan, addanto panawen a saanen a nadalus ti pusotayo. Mabalin a kayattayonton nga aramiden dagiti sangkapanunottayo. Kanayon koma a dagiti banag a nadalus ti panunotentayo. (Basaen ti Filipos 4:8.) Isu a liklikantayo dagiti banag a kas kadagiti immoral wenno naranggas a paglinglingayan. Siaannad a pilientayo dagiti basaen, buyaen, ken pagsasaritaantayo.​—Salmo 19:8, 9.

13 Tapno agtalinaedtayo iti ayat ti Dios, masapul a nadalus ti panagdaydayaw, kababalin, ken panagpampanunottayo. Ngem para ken Jehova, masapul a nadalustayo met iti pisikal.

KASANOTAYO NGA AGBALIN A NADALUS ITI PISIKAL?

14. Apay a nagpateg a nadalustayo iti pisikal?

14 No kanayon a nadalus ti bagi ken aglawlawtayo, pagsayaatantayo dayta ken dagiti makalkalangentayo. Nasayaat ti panagriknatayo, ken magustuan ti sabsabali ti makikadua kadatayo. Ngem adda pay napatpateg a rason nga agtalinaedtayo a nadalus iti pisikal. Ti kinadalustayo ket pakaidayawan ni Jehova. Panunotem: No makakitaka iti ubing a kanayon a nadungrit, mabalin a saan a nasayaat ti mapanunotmo kadagiti nagannakna. No saantayo met nga asikasuen a naimbag ti bagitayo ken ditay pagtalinaeden a nadalus, mabalin a saan a nasayaat ti mapanunot dagiti tattao maipapan ken Jehova. Kinuna ni Pablo: “Saanmi a kayat ti mangted iti aniaman a pakaitibkolan, tapno awan ti dakes a maibagada iti ministeriomi; no di ket iti tunggal pamay-an, irekomendami ti bagimi kas ministro ti Dios.”​—2 Corinto 6:3, 4.

Kas ili ni Jehova, masapul a pagtalinaedentayo a nadalus ti bagitayo ken ti aglawlawtayo

15, 16. Ania dagiti aramidentayo tapno kanayon a nadalustayo?

15 Ti bagi ken badotayo. Masapul nga inaldaw nga iyugalitayo a nadalus ti bagitayo. Kas pagarigan, regular nga agdigustayo, inaldaw no mabalin. Bugguantayo dagiti imatayo iti sabon ken danum, nangruna sakbay nga agluto wenno mangantayo, aglalo no naggaputayo iti kasilias wenno adda naiggamantayo a narugit. Kasla simple laeng ti panangbuggo kadagiti ima, ngem napateg dayta tapno di agwaras dagiti bakteria ken sakit. Makasalbar pay ketdi dayta iti biag. No awan kasiliastayo, adda latta dagiti epektibo a pamay-an a maibellengtayo ti takkitayo. Awan idi ti kasilias dagiti nagkauna nga Israelita, isu nga ikalida ti takkida iti lugar nga adayo iti balbalay ken pagalaan iti danum nga inumen.​—Deuteronomio 23:12, 13.

16 Saan a kasapulan a nagarbo, nangina, wenno kabaruan nga uso dagiti badotayo. Ngem masapul a naurnos ken nadalusda. (Basaen ti 1 Timoteo 2:9, 10.) Kanayon a kayattayo a ti langatayo ket pakaidayawan ni Jehova.​—Tito 2:10.

17. Apay a kayattayo a kanayon a nadalus ti pagtaengan ken aglawlawtayo?

17 Ti pagtaengan ken aglawlawtayo. Sadinoman ti ayantayo, pagtalinaedentayo a nadalus ti pagtaengantayo. Siguraduentayo met a nadalus ti lugan, motor, bisikleta, wenno aniaman a lugantayo, nangruna no usarentayo dayta a makigimong wenno mangasaba. Ngamin, iti trabaho a panangasaba, ibagbagatayo ti maipapan iti panagbiag iti nadalus a paraiso a daga. (Lucas 23:43; Apocalipsis 11:18) Ipakita ti itsura ti pagtaengan ken aglawlawtayo nga agsagsaganatayo itan iti biag iti dayta a nadalus a baro a lubong.

18. Apay a kayattayo a nadalus ti lugar a pagdaydayawantayo?

18 Ti lugar a pagdaydayawantayo. Ipakpakitatayo a napateg kadatayo ti kinadalus no kanayon a nadalus ti pagtataripnongantayo, iti man Kingdom Hall wenno iti pagasambleaantayo. No damo dagiti tattao ti mapan iti Kingdom Hall, ti kinadalusna ti masansan a madlawda. Pakaidayawan dayta ni Jehova. Kas miembro ti kongregasion, addaantay amin iti gundaway a tumulong a mangdalus ken mangmantener iti Kingdom Hall-tayo.​—2 Cronicas 34:10.

PANANGISARDENG KADAGITI NARUGIT NGA ARAMID

19. Ania dagiti masapul a liklikantayo?

19 Uray no saan a dinakamat ti Biblia ti amin a dakes nga aramid a masapul a liklikantayo, nangipaay dayta kadagiti prinsipio a makatulong tapno maawatantayo ti rikna ni Jehova kadagita. Dina kayat nga agsigariliotayo wenno aginumtayo iti adu nga arak wenno agdrogatayo. No gagayyemnatayo ti Dios, liklikantayo dagita. Apay? Gapu ta ipatpategtayo unay ti sagutna a biag. Dagita nga aramid ket mangpaababa iti biagtayo, mangdadael iti salun-attayo ken mangdangran kadagiti tattao iti aglawlawtayo. Adu ti nangikagumaan a mangisardeng kadagita a bisio para iti salun-atda. Ngem kas gagayyem ni Jehova, ti kasayaatan a rason nga isardengtayo dagita ket ti ayattayo iti Dios. Kinuna ti maysa a babai: “Iti tulong ni Jehova, nagbalin a nadalus ti biagko ken naisardengko dagiti bisiok. . . . Imposible a nakapagbalbaliwak no sisiak.” Usigentayo ti lima a prinsipio ti Biblia a makatulong iti maysa a mangisardeng kadagiti bisiona.

20, 21. Ania dagiti aramid a kayat ni Jehova nga isardengtayo?

20 “Gapu ta naited kadatayo dagitoy a kari, ipatpateg a kakabsat, dalusantayo ngarud ti bagitayo iti amin a mangrugit iti lasag ken espiritu, tapno ad-adda a nasantuantayo bayat nga agbutengtayo iti Dios.” (2 Corinto 7:1) Kayat ni Jehova nga isardengtayo dagiti narugit nga aramid a mangdangran iti isip wenno bagitayo.

21 Ti nabileg a rason a ‘dalusantayo ti bagitayo iti amin a mangrugit’ ket mabasa iti 2 Corinto 6:17, 18. Ibaga ni Jehova kadatayo: “Isardengyo a sagiden ti narugit a banag.” Sa ikarkarina: “Awatenkayto. Agbalinakto nga amayo, ket agbalinkayto nga annakko.” Wen, ayatennatayo ni Jehova a kas iti panagayat ti ama kadagiti annakna no liklikantayo ti aniaman a mangrugit kadatayo iti sanguananna.

22-25. Ania dagiti prinsipio ti Biblia a makatulong kadatayo a mangisardeng kadagiti narugit nga aramid?

22 “Masapul nga ayatem ni Jehova a Diosmo iti amin a pusom ken amin a kararuam ken amin a panunotmo.” (Mateo 22:37) Dayta ti kapatgan a bilin. (Mateo 22:38) Maikari ni Jehova iti naan-anay a panagayattayo. Kasanotayo a naan-anay a maayat ni Jehova no adda aramidentayo a mangpaababa iti biagtayo wenno mangdadael iti utektayo? Aramidentay ketdi ti amin a kabaelantayo a mangipakita nga ipatpategtayo ti biag nga intedna kadatayo.

23 Ni Jehova ti “mangipapaay iti biag ken anges ken amin a banag iti amin a tattao.” (Aramid 17:24, 25) No adda espesial nga inregalo kenka ti gayyemmo, ibellengmo kadi wenno dadaelem dayta? Ti biag ket nakaskasdaaw a sagut manipud ken Jehova. Ap-apresiarentayo unay dayta a sagut, isu a kayattayo nga usaren ti biagtayo iti pamay-an a pakaidayawanna.​—Salmo 36:9.

24 “Masapul nga ayatem ti kaarrubam a kas iti bagim.” (Mateo 22:39) Saan laeng a datayo ti madangran kadagiti narugit nga aramidtayo. Mangdangran met dayta iti dadduma, a masansan a dagiti tattao nga ay-ayatentayo. Kas pagarigan, mabalin a maaddaan ti maysa a tao kadagiti grabe a sakit gapu ta malanglang-abna ti asuk ti sigarilio ti mannigarilio a kaduana iti pagtaengan. Ngem no isardengtayo dagiti bisiotayo, ipakpakitatayo nga ay-ayatentayo ti padatayo a tattao.​—1 Juan 4:20, 21.

25 “Itultuloymo a palagipan ida nga agpasakup ken agtulnogda kadagiti gobierno ken autoridad.” (Tito 3:1) Iti adu a pagilian, iparit ti linteg ti maaddaan ken agusar iti dadduma a droga. Gapu ta ibilbilin ni Jehova nga ipakitatayo ti panagraemtayo kadagiti gobierno, agtulnogtayo kadagita a linteg.​—Roma 13:1.

No agtalinaedtayo a nadalus, maidaydayawtayo ni Jehova

26. (a) Ania dagiti masapul nga aramidentayo tapno awaten ni Jehova ti panagdaydayawtayo? (b) Apay a ti panagtalinaed a nadalus iti imatang ti Dios ti kasayaatan a pamay-an ti panagbiag?

26 No kayattayo ti agbalin a gayyem ni Jehova, mabalin a makitatayo nga adda dagiti masapul a balbaliwantayo. No kasta, masapul nga agtignaytayo a dagus. Saan a kanayon a nalaka nga isardeng ti narugit nga aramid, ngem kabaelantayo dayta! Ikarkari ni Jehova a tulongannatayo. Kunana: “Siak, ni Jehova a Diosyo, Daydiay mangisursuro kadakayo tapno magunggonaankayo, Daydiay mangiturturong iti dalan a rumbeng a pagnaanyo.” (Isaias 48:17) No ikagumaantayo ti agtalinaed a nadalus, masiguradotayo a maidaydayawtayo ti Diostayo.