1. Iladawam ti kasasaad bayat ti Piesta ti Pentecostes.

 NAGDUDUPUDOP dagiti tattao kadagiti lansangan ti Jerusalem. a Naggapuda kadagiti adayo a lugar a kas iti Elam, Mesopotamia, Capadocia, Ponto, Egipto, ken Roma. b Agpangpangato ti asuk manipud iti altar ti templo bayat a kankantaen dagiti Levita ti Hallel (Salmo 113 agingga iti 118), a nalabit iti estilo nga agsinsinnungbat dagiti agkankanta. Ania ti okasion? Madama ti Piesta ti Pentecostes a maawagan met kas “aldaw dagiti umuna a naluom a bunga.” (Num. 28:26) Daytoy a tinawen a piesta ket tanda ti panagpatingga ti panagapit iti sebada ken panangrugi met ti panagapit iti trigo. Nakaragragsak nga aldaw daytoy.

2. Ania dagiti nakaskasdaaw a pasamak idi Pentecostes 33 C.E.?

² Kalkalainganna ti paniempo idi iti agarup alas nuebe ti bigat iti primavera ti 33 C.E. idi adda napasamak a pagsidsiddaawan agingga kadagiti sumarsaruno a siglo. Giddato nga adda dimteng manipud langit “nga ungor a kaasping ti ungor ti bumanesbes a napigsa a puyupoy,” wenno “kasla ungor ti napigsa nga angin.” (Ara. 2:2; Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Ti napigsa nga ungor pinunnona ti balay a nagtataripnongan ti agarup 120 nga adalan ni Jesus. Idi kuan, adda napasamak a makapasiddaaw. Nagparang ti apuy a kasla dila sa nagdisso iti tunggal maysa kadagiti adalan. c Kalpasanna, ‘napno [dagiti adalan] iti nasantuan nga espiritu’ ket nangrugida nga agsao iti nadumaduma a pagsasao! Idi rimmuarda iti balay a nagtataripnonganda, nasdaaw dagiti sangaili nga adda kadagiti lansangan ti Jerusalem ta nabaelan dagiti adalan ti makisarita kadakuada! Wen, ti tunggal maysa nangngegna ida nga “agsasao . . . iti bukodda a lengguahe.”—Ara. 2:1-6.

3. (a) Apay a maikuna a ti Pentecostes 33 C.E. ket nagpateg a pasamak iti pakasaritaan ti pudno a panagdaydayaw? (b) Kasano a ti palawag ni Pedro ket nainaig iti pannakausar dagiti “tulbek ti Pagarian”?

³ Ipakita daytoy a makapagagar a salaysay ti napateg a pasamak a mainaig iti pudno a panagdaydayaw—ti pannakaipasdek ti nasion ti naespirituan nga  Israel, ti kongregasion dagiti dinutokan ti espiritu a Kristiano. (Gal. 6:16) Ngem saan la a dayta. Idi kinasarita ni Pedro dagiti naguummong a tattao iti dayta nga aldaw, inusarna ti umuna kadagiti tallo a “tulbek ti Pagarian.” Mausar ti tunggal maysa kadagita a tulbek a manglukat kadagiti naisangsangayan a pribilehio nga agpaay kadagiti nagduduma a grupo dagiti tattao. (Mat. 16:18, 19) Dayta nga umuna a tulbek inikkanna dagiti Judio ken dagiti proselita iti gundaway a mangawat iti naimbag a damag ken madutokan iti nasantuan nga espiritu ti Dios. d Iti kasta, agbalinda a paset ti naespirituan nga Israel nga addaan iti namnama nga agturay kas ar-ari ken papadi iti Mesianiko a Pagarian. (Apoc. 5:9, 10) Idi agangay, nailukat dayta a pribilehio kadagiti Samaritano ken Gentil. Ania ti masursuro dagiti Kristiano ita kadagiti nagpateg a pasamak idi Pentecostes 33 C.E.?

4. Apay a maikuna a ti kongregasion Kristiano iti kaaldawantayo ket katuloy ti kongregasion a naipasdek idi 33 C.E.?

⁴ Idi damo, ti kongregasion Kristiano ket buklen laeng ti agarup 120 nga adalan a dinutokan ti nasantuan nga espiritu ken “addada amin iti maymaysa a lugar”—iti makinngato a kuarto. (Ara. 2:1) Iti ngudo dayta nga aldaw, rinibu ti nabautisaran ken nagbalin a miembro dayta a kongregasion. Ngem rugrugi laeng dayta ti panagrang-ay ti organisasion nga agtultuloy a rumangrang-ay agingga iti kaaldawantayo! Wen, babaen ti grupo dagiti managbuteng iti Dios a lallaki ken babbai, a mangbukel iti kongregasion Kristiano iti kaaldawantayo, ti “naimbag a damag maipapan iti Pagarian” ket ‘maikaskasaba iti intero a daga tapno maammuan ti amin a nasion’ dayta a mensahe sakbay a dumteng ti panungpalan daytoy a sistema ti bambanag.—Mat. 24:14.

5. Ania a bendision ti itden ti pannakitimpuyog iti kongregasion Kristiano, agpada idi umuna a siglo ken iti kaaldawantayo?

⁵ Ti kongregasion Kristiano ket gubuayan met ti naespirituan a bileg para kadagiti  miembrona, agpadpada kadagiti napulotan ken iti ‘sabsabali a karnero.’ (Juan 10:16) Impakita ni Pablo ti apresasionna iti panagtitinnulong dagiti miembro ti kongregasion idi sinuratanna dagiti Kristiano idiay Roma: “Il-iliwek a makitakayo tapno makaitedak iti naespirituan a sagut a mangpatibker kadakayo; wenno tapno makapagpipinnaregtatayo iti pammati, dakayo ken siak.”—Roma 1:11, 12.

6, 7. Kasano nga itungtungpal ti kongregasion Kristiano ita ti trabaho nga impaannong ni Jesus a panangasaba iti amin a nasion?

⁶ Agpada ti panggep ti kongregasion Kristiano idi umuna a siglo ken ti kongregasion Kristiano iti kaaldawantayo. Inikkan ni Jesus dagiti adalanna iti trabaho a makaparagsak nupay adda dagiti pakarigatan a pakaipasanguanda. Kinunana kadakuada: “Pagbalinenyo ida nga adalak, ken bautisaranyo ida iti nagan ti Ama ken iti nagan ti Anak ken iti nagan ti nasantuan nga espiritu, ken isuroyo a tungpalenda ti amin nga imbilinko kadakayo.”—Mat. 28:19, 20.

⁷ Ti kongregasion Kristiano dagiti Saksi ni Jehova ket isu ti ahensia nga us-usaren ni Jehova a mangibanag iti dayta a trabaho iti kaaldawantayo. Pudno a mabalin a narigat a kasabaan dagiti tattao a nagduduma ti lengguahena. Ngem nangaramid dagiti Saksi ni Jehova kadagiti naibatay iti Biblia a publikasion iti nasurok a 1,000 a lengguahe. Adda panggapuam nga agrag-o no regular a makitimtimpuyogka iti kongregasion Kristiano ken makiramramanka iti trabaho a panangikasaba iti Pagarian ken iti panagaramid iti adalan. Maibilangka kadagiti sumagmamano laeng a tattao ditoy daga ita nga addaan iti pribilehio a mangikasaba iti nagan ni Jehova!

8. Ania a tulong ti maaw-awattayo babaen ti kongregasion Kristiano?

⁸ Tapno siraragsak a makapagibturka kabayatan dagitoy napeggad a tiempo, nangipaay ni Jehova iti sangalubongan a timpuyog dagiti kakabsat. Insurat ni Pablo kadagiti Hebreo a Kristiano: “Agpipinnanunottayo tapno matignaytayo a mangipakita iti ayat ken nasayaat nga ar-aramid, a ditay baybay-an ti panaggigimongtayo, kas iti nakayugalian ti dadduma, no di ket agpipinnaregtatayo, ken ad-adda pay nga aramidentayo amin dagita bayat a makitkitayo nga umas-asidegen ti aldaw.” (Heb. 10:24, 25) Ti kongregasion Kristiano ket maysa a probision manipud ken  Jehova tapno maparegtaka ken uray met dagiti sabsabali. Agtalinaedka a nasinged kadagiti kakabsatmo iti pammati. Pulos a dimo liwliwayan ti makitaripnong kadagiti Nakristianuan a gimong!

9, 10. Ania ti inaramid dagiti dadduma tapno makasabaanda dagidiay sabali ti lengguahena?

⁹ Iladawam iti panunotmo ti kinaragsak dagiti nagtitipon a Judio ken proselita idi Pentecostes 33 C.E. Ti kaaduan kadagidiay presente ket mabalin nga agpapada a makapagsao iti Griego wenno Hebreo. Ngem ita, “nangngeg ti tunggal maysa kadakuada nga agsasao dagiti adalan iti bukodda a lengguahe.” (Ara. 2:6) Sigurado a natukay ti puso dagidiay a tattao idi nangngegda ti naimbag a damag iti bukodda a lengguahe. Pudno a saan a naikkan dagiti Kristiano ita iti namilagruan nga abilidad a makapagsao iti nadumaduma a lengguahe. Ngem adu kadakuada ti mangiwarwaragawag iti mensahe maipapan iti Pagarian kadagiti tattao a nagduduma ti pulina. Kasano? Adda dagidiay nagsursuro iti sabali a lengguahe tapno makapagserbida iti kabangibang a kongregasion a ganggannaet ti pagsasaona wenno umakarda pay ketdi iti sabali a pagilian. Masansan a maayatan dagidiay dumngeg kadakuada gapu iti panangikagumaanda nga agsao iti lengguahe dagiti bumalay.

¹⁰ Alaentay a pagarigan ni Christine, a nagsursuro iti Gujarati a kadua ti pito pay a Saksi. Idi nasabatna ti katrabahuanna a Gujarati ti pagsasaona, kinablaawanna isuna iti bukodna a lengguahe. Nasdaaw ti babai ket kayatna a maammuan no apay nga inkagumaan ni Christine ti agsursuro iti Gujarati. Gapuna, ginundawayan ni Christine ti nangasaba. Kinuna ti babai: “Napateg la ketdi ti mensahe nga idandanonyo.”

11. Kasanotayo a makapagsagana a mangikasaba iti mensahe ti Pagarian kadagiti tattao a sabali ti pagsasaona?

 ¹¹ Pudno a saan a tunggal maysa kadatayo ket kabaelanna ti agsursuro iti sabali a lengguahe. Nupay kasta, makapagsaganatayo a mangikasaba iti mensahe maipapan iti Pagarian kadagiti tattao a nagduduma ti lengguahena. Kasano? Ti maysa a pamay-an ket babaen ti panangusar iti JW Language^® app tapno masursurom dagiti simple a kablaaw iti lengguahe a gagangay a maus-usar iti lugaryo. Mabalinmo met a masursuro dagiti sasao iti dayta a lengguahe a mabalin a mangtukay iti interes dagiti agsasao iti dayta. Iturongmo ida iti jw.org, ken mabalin nga ipakitam kadakuada ti nagduduma a video ken publikasion a magun-odan iti dayta a lengguahe. No usarentayo dagitoy nga alikamen iti ministeriotayo, maaddaantayo iti ragsak a kas iti narikna dagiti kakabsat idi umuna a siglo idi nasdaaw dagiti tattao a naggapu iti nagduduma a nasion ta mangmangngegda ti naimbag a damag “iti bukodda a lengguahe.”

12. (a) Ania ti imbaga ni propeta Joel a tumukoy iti milagro a napasamak idi Pentecostes 33 C.E.? (b) Apay a ti padto ni Joel ket manamnama a matungpal idi umuna a siglo?

¹² “Timmakder ni Pedro” ket nagpalawag iti imatang dagiti tattao a nagduduma ti nasionalidadda. (Ara. 2:14) Inlawlawagna kadagiti amin a dumdumngeg a ti namilagruan nga abilidad a makapagsao iti nadumaduma a lengguahe nga inted ti Dios kadagiti adalan ni Jesus ket kaitungpalan ti padto nga imbaga ni Joel: “Ibukbokkonto ti espirituk iti amin a kita ti tattao.” (Joel 2:28) Sakbay nga immuli ni Jesus idiay langit, kinunana kadagiti adalanna: “Kiddawek iti Ama nga ikkannakayo iti sabali pay a katulongan.” Impabigbig dayta ni Jesus kas “ti espiritu.”—Juan 14:16, 17.

13, 14. Kasano nga inkagumaan ni Pedro a danonen ti puso dagiti agdengdengngeg kenkuana, ken kasanotayo a matulad ti pamay-anna?

¹³ Iti ngudo ti palawag ni Pedro, sititibker a kinunana: “Maammuan koma ti intero a nasion ti Israel a daytoy a Jesus nga inlansayo iti kayo ket pinagbalin ti Dios kas Apo ken Kristo.” (Ara. 2:36) Siempre, ti kaaduan kadagiti dimngeg ken Pedro ket saan a presente idi napapatay ni Jesus iti kayo a  pagtutuokan. Kaskasdi, adda sungsungbatanda iti daytoy kas maysa a nasion. Ngem imutektekam ta napnuan panagraem ken sumalput iti puso ti pannakisarita ni Pedro kadagiti padana a Judio. Ti panggepna ket saan a mangkondenar no di ket tapno matignay nga agbabawi dagiti agdengdengngeg kenkuana. Nasair kadi dagiti dimngeg ken Pedro? Saan a pulos. Imbes ketdi, ‘nariribukan ti puso’ dagiti tattao. Insaludsodda: “Ania ti rumbeng nga aramidenmi?” Mabalin a nakatulong ti napnuan panagraem a sasao ni Pedro isu a nadanonna ti puso ti adu a tattao, iti kasta natignayda nga agbabawi.—Ara. 2:37.

¹⁴ Matuladtayo ti pamay-an ni Pedro a mangdanon iti puso. No kasabaantayo dagiti sabsabali, saan a kasapulan nga ilintegtayo ti tunggal di nainkasuratan a panangmatmatda. Imbes ketdi, nasayaat no pagtungtongantayo dagiti punto a pagtunosantayo. No makasapultayo iti banag a pagtunosantayo iti bumalay, mailawlawagtayo ti Sao ti Dios iti nataktika a pamay-an. No saantayo a makisupsupiat, masansan a ti isursuro ti Biblia ket mabalin nga ipangag dagiti napudno ti panagpuspusoda a tattao.

15. (a) Ania ti kinuna ni Pedro, ket ania ti resultana? (b) Apay a ti rinibu a nakangngeg iti naimbag a damag idi Pentecostes ket kualipikado a mabautisaran iti dayta met laeng nga aldaw?

¹⁵ Iti makaparagsak nga aldaw ti Pentecostes 33 C.E., kinuna ni Pedro kadagiti nangipangag a Judio ken proselita: “Agbabawikayo, ken agpabautisar ti tunggal maysa kadakayo.” (Ara. 2:38) Kas resultana, agarup 3,000 ti nabautisaran. Mabalin a naitanebda kadagiti ban-aw idiay Jerusalem wenno iti kabangibangna. e Dinadarasudos kadi a tignay ti inaramidda? Kayatna kadi a sawen a dagiti mayad-adalan iti Biblia ken ti annak dagiti Kristiano a nagannak mabalinda met ti agganat nga agpabautisar uray no saanda pay a nakasagana? Saan. Laglagipem a dagiti  Judio ken proselita a nabautisaran idi aldaw ti Pentecostes 33 C.E. sipapasnek nga inad-adalda ti Sao ti Dios ken paset ida ti nasion a dedikadon ken Jehova. Malaksid iti dayta, iparparangarangdan ti kinaregtada—iti dadduma a kasasaad, babaen ti panagdaliasatda iti adayo a lugar tapno matabunuanda daytoy a tinawen a piesta. Idi inawatda dagiti napateg a kinapudno mainaig iti akem ni Jesu-Kristo iti pannakaibanag ti panggep ti Dios, nakasaganada nga agtultuloy nga agserbi iti Dios—ngem kas bautisadon a pasurot ni Kristo.

16. Kasano nga impakita dagiti Kristiano idi umuna a siglo ti kinamanagsakripisioda?

¹⁶ Nalawag a binendisionan ni Jehova dayta a bunggoy. Kuna ti salaysay: “Naguummong ti amin a nagbalin a manamati ken nagririnnanudda iti amin nga adda kadakuada, ken inlakoda dagiti adda kadakuada ken dagiti sanikuada ket inwarasda dagiti naglakuanda iti amin, sigun iti kasapulan ti tunggal maysa.” f (Ara. 2:44, 45) Awan duadua a kayat a tuladen dagiti amin a pudno a Kristiano ti kinamanagayat ken kinamanagsakripisioda.

17. Ania dagiti napateg nga addang tapno maikari a mabautisaran ti maysa a tao?

¹⁷ Ti panagdedikar ken panagpabautisar kas maysa a Kristiano ramanenna ti sumagmamano a napateg a Nainkasuratan nga addang. Nasken a maaddaan ti maysa a tao iti pannakaammo maipapan iti Sao ti Dios. (Juan 17:3) Masapul nga iparangarangna babaen kadagiti aramidna nga adda pammatina ken agbabawi, nga ipakitana a pudpudno a pagladingitanna ti dati a wagas ti panagbiagna. (Ara. 3:19) Kalpasanna, masapul a makomberte, wenno agbalbaliw, ket rugiannan nga aramiden ti umiso ken maitunos iti pagayatan ti Dios. (Roma 12:2; Efe. 4:23, 24) Kalpasan dagitoy nga addang, idedikarna ti bagina iti Dios babaen ti kararag sa agpabautisar.—Mat. 16:24; 1 Ped. 3:21.

18. Ania a pribilehio ti silulukat kadagiti bautisado nga adalan ni Kristo?

¹⁸ Maysaka kadi a dedikado ken bautisado nga adalan ni Jesu-Kristo? No kasta, agyamanka iti pribilehio a naipaay kenka. Kas kadagiti adalan idi umuna a siglo a napno iti nasantuan nga espiritu, mapabilegnaka ni Jehova tapno makakasabaka a naan-anay ken maaramidmo ti pagayatanna!