Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

KAPITULO 8

“Mangdutokakto iti Pastorda”

“Mangdutokakto iti Pastorda”

Ezekiel 34:23

NAKAISENTRUANNA: Uppat a padto maipapan iti Mesias ken ti pannakatungpal dagita ken Kristo

1-3. Apay a naladingit ni Ezekiel, ken ania ti impaisurat ti Dios kenkuana?

MAIKANEM itan a tawen sipud naipanaw ni propeta Ezekiel. * Naladingit a mangpampanunot iti nakalkaldaang a kasasaad ti panagturay idiay Juda, ti ipatpategna nga ili a ginasut a kilometro ti kaadayona. Adun nga ari ti nakitana a nagturay sadiay.

2 Nayanak ni Ezekiel iti katengngaan ti panagturay ti matalek nga ari a ni Josias. Naragsakan la ketdi idi naammuanna a dadaelen ni Josias dagiti kinitikitan nga imahen ken isublina ti nadalus a panagdaydayaw idiay Juda. (2 Cron. 34:1-8) Ngem saan a nangyeg iti permanente a panagbalbaliw dagiti panagregget ni Josias. Ngamin, intultuloy ti kaaduan kadagiti simmaruno nga ari ti panagdaydayaw kadagiti idolo isu a lallalo a nadadael ti espiritualidad ken moralidad ti nasion ti Israel gapu kadagita a dakes nga ari. Awan kadin ti namnama? Adda!

3 Impaisurat ni Jehova iti matalek a propetana ti padto​—ti umuna iti adu a padto—​maipapan iti Mesias, ti Agturay ken Pastor, a permanente a mangisublinto iti nadalus a panagdaydayaw ken siaayat a mangaywan kadagiti karnero ni Jehova. Nasayaat no usigentayo a naimbag dagita a padto ta ti kaitungpalanda apektaranna ti agnanayon a masanguanantayo. Usigentayo ngarud ti uppat a padto maipapan iti Mesias a mabasa iti libro nga Ezekiel.

“Naganus a Saringit” nga Agbalin a “Narukbos a Sedro”

4. Ania a padto ti imbaga ni Ezekiel, ken kasano ti panangirugi ni Jehova iti dayta a padto?

4 Idi agarup 612 B.C.E., imbaga ni Jehova ken Ezekiel ti padto a mangiladawan iti panagturay ti Mesias ken ti kinapateg ti panagtalek iti Pagarianna. Inrugi ni Jehova ti padto idi imbilinna ken Ezekiel nga ibagana kadagiti padana a naipanaw ti burburtia a padto a mangyilustrar iti kinaawan pammati dagiti agtuturay iti Juda ken mangipaganetget iti kinapateg ti nalinteg a Mesias nga Agturay.​—Ezek. 17:1, 2.

5. Ania ti pakabuklan ti burburtia?

5 Basaen ti Ezekiel 17:3-10. Daytoy ti pakabuklan ti burburtia: Adda “dakkel nga agila” a nangkettel iti saringit iti tuktok ti kayo a sedro ken impanna dayta iti “siudad dagiti komersiante.” Kalpasanna, nangala ti agila iti “sumagmamano a bin-i iti daga” ken immulana iti nadam-eg a talon “iti abay ti adu a danum.” Nagtubo ken dimmakkel kas “agkalkalatkat a puon ti ubas. Idi kuan, adda nagparang a maikadua a “dakkel nga agila.” “Sigagagar nga inggaw-at” ti puon ti ubas dagiti ramutna iti maikadua nga agila ta kayatna ti umadayo iti nakaimulaanna tapno mapadanuman. Para ken Jehova, saan a nasayaat dagiti inaramid ti puon ti ubas a mangipakita a maparutto ken “magango a naan-anay” dagiti ramutna.”

Ti umuna a dakkel nga agila ti mangisimbolo ken Nabucodonosor nga ari ti Babilonia (Kitaen ti parapo 6)

6. Ilawlawagmo ti kaipapanan ti burburtia.

6 Ania ti kaipapanan ti burburtia? (Basaen ti Ezekiel 17:11-15.) Idi 617 B.C.E., ni Ari Nabucodonosor ti Babilonia (ti umuna a “dakkel nga agila”) rinautna ti Jerusalem. Kinettelna ti ari ti Juda a ni Jehoiakin (ti “saringit iti tuktok”) iti trono ken impanna iti Babilonia (“siudad dagiti komersiante”). Introno ni Nabucodonosor ni Zedekias (ti “bin-i iti daga,” kayatna a sawen, nagtaud iti pamilia dagiti ari) idiay Jerusalem. Ti baro nga ari ti Juda ket napagsapata iti nagan ti Dios tapno maobligar nga agbalin a matalek nga ari nga agpaituray ken Nabucodonosor. (2 Cron. 36:13) Ngem saan a tinungpal ni Zedekias ti sapatana; nagrebelde iti Babilonia ken nagpatulong iti militar ni Faraon ti Egipto (ti maikadua a “dakkel nga agila”), ngem saan a nagballigi. Kinagura ni Jehova dagiti inaramid ni Zedekias ta saan a nagmatalek ken saanna a tinungpal ti sapatana. (Ezek. 17:16-21) Kamaudiananna, naikkat ni Zedekias kas ari, sa natay iti pagbaludan idiay Babilonia.​—Jer. 52:6-11.

7. Ania dagiti masursurotayo iti burburtia a padto?

7 Ania dagiti masursurotayo iti burburtia a padto? Umuna, kas mangsupsuporta iti nadalus a panagdaydayaw, masapul a napudnotayo iti ibagbagatayo. “No kunayo a ‘Wen,’ wen; ngem no ‘Saan,’ saan,” kinuna ni Jesus. (Mat. 5:37) No masapul nga agkaritayo iti Dios nga ibagatayo ti pudno​—kas no agtestigotayo iti korte—​ibilangtayo dayta a serioso a banag. Maikadua, masapul nga agannadtayo no asino ti pagtalkantayo. Ipakdaar ti Biblia: “Saankayo nga agtalek kadagiti prinsipe wenno uray iti tao ta saan a makaisalakan.”​—Sal. 146:3.

8-10. Kasano nga inladawan ni Jehova ti masanguanan nga Agturay a Mesias, ken kasano a natungpal ti padto? (Kitaen ti kahon a “Padto Maipapan iti Mesias​—Ti Narukbos a Sedro.”)

8 Ngem adda agturay a maikari unay a pagkompiansaan ken pagtalkantayo. Kalpasan nga imbaga ni Jehova ti burburtia a padto maipapan iti nayakar a saringit, inusarna met la dayta a naindaniwan a padto a mangiladawan iti masanguanan a Mesias nga Agturay.

9 Ti ibaga ti padto. (Basaen ti Ezekiel 17:22-24.) Ita, saanen a dagiti dadakkel nga agila no di ket ni Jehova a mismo ti agtignay. Mangalanto iti naganus a saringit “iti murdong ti natayag a sedro” sana ‘imula’ iti “natayag ken nangato a bantay.” Dumakkel dayta a saringit ken agbalin a “narukbos a sedro” a pagaponan ti “tunggal kita ti billit.” Maammuanton ti “amin a kayo iti tanap” a ni Jehova ti nangpadakkel iti dayta a narukbos a kayo.

10 No kasano a natungpal ti padto. Kinettel ni Jehova ti Anakna a ni Jesu-Kristo iti naarian a pamilia ni David (“ti natayag a sedro”) sana immula iti nailangitan a Bantay Sion (“natayag ken nangato a bantay”). (Sal. 2:6; Jer. 23:5; Apoc. 14:1) Innala ngarud ni Jehova ti Anakna, nga imbilang dagiti kabusorna a “kanunumuan kadagiti tattao,” ket intan-okna babaen ti panangitedna kenkuana iti “trono ni David nga amana.” (Dan. 4:17; Luc. 1:32, 33) Kas iti narukbos a sedro, ti Mesias nga Ari a ni Jesu-Kristo nga adda idiay langit ti mangiturayto iti intero a daga ken agbalin a gubuayan ti bendision para iti amin nga iturayanna. Adda met laengen ti Agturay a maikari a pagtalkantayo! Iti Pagarian nga iturayan ni Jesus, dagiti natulnog a tattao iti intero a daga ket ‘natalged ken awan pagbutnganda a didigra.’​—Prov. 1:33.

11. Ania dagiti napateg a masursurotayo iti padto maipapan iti “naganus a saringit” a nagbalin a “narukbos a sedro”?

11 Dagiti masursurotayo iti padto. Ti makaparagsak a padto maipapan iti “naganus a saringit” a nagbalin a “narukbos a sedro” ti makatulong kadatayo a mangsungbat iti nakapatpateg a saludsod: Asino ti pagtalkantayo? Kinamaag ti agtalek kadagiti gobierno ti tao ken iti puersa ti militarda. Tapno maaddaantayo iti pudpudno a kinatalged, masiribtayo no naan-anay nga agkompiansa ken agtalektayo iti Mesias nga Ari a ni Jesu-Kristo. Ti laeng nailangitan a gobierno a kabaelanna nga iturayan ti kakaisuna a namnama ti sangatauan.​—Apoc. 11:15.

“Daydiay Addaan iti Kalintegan”

12. Ania ti inted ni Jehova nga ebidensia a saanna a linipat ti tulagna ken David?

12 Idi inlawlawag ti Dios ti burburtia a padto maipapan iti dua nga agila, naawatan ni Ezekiel a ni Zedekias, a di matalek nga ari iti pamilia ni David, ket maikkat kas ari ken maipan idiay Babilonia. Nalabit pinampanunot ti propeta, ‘Kasanon ti tulag ti Dios ken David, a nangikari nga adda ari iti pamilia ni David nga agturay iti agnanayon?’ (2 Sam. 7:12, 16) No pinampanunot ni Ezekiel dayta, saan a masapul nga aguray iti nabayag sakbay a masungbatan. Idi agarup 611 B.C.E., iti maikapito a tawen sipud naipanaw, bayat nga agar-ari pay laeng ni Zedekias iti Juda, adda manen ‘kinuna ni Jehova’ ken Ezekiel. (Ezek. 20:2) Impaibaga ni Jehova kenkuana ti sabali pay a padto maipapan iti Mesias, kas ebidensia a saan a linipat ti Dios ti tulagna ken David. Impakita ketdi ti padto a ti Mesias nga Agturay iti masanguanan ket addaan kalintegan nga agturay kas agtawid iti trono ni David.

13, 14. Ania ti pakabuklan ti padto a naisurat iti Ezekiel 21:25-27, ken kasano a natungpal ti padto?

13 Ti ibaga ti padto. (Basaen ti Ezekiel 21:25-27.) Saan nga espesipiko ti sasao nga impaibaga ni Jehova ken Ezekiel para iti “dakes a panguluen ti Israel,” a dimtengen ti oras ti pannakadusana. Imbaga ni Jehova iti daytoy a dakes a panguluen a maikkat kenkuana ti “turbante” ken “korona” wenno diadema (dagiti simbolo ti pannakabalin a mangituray). Kalpasanna, maipangato dagiti “nababa” a mangiturturay, ken maipababa dagiti “nangato.” Agtultuloy nga agturay dagiti madama nga ari agingga “nga umay daydiay addaan iti kalintegan,” ket ited ni Jehova kenkuana ti Pagarian.

14 No kasano a natungpal ti padto. Idi 607 B.C.E., nadadael ti Jerusalem. Naipababa ti “nangato” a pagarian ti Juda a ti sentrona ket ti Jerusalem idi dinadael dagiti Babilonio dayta a siudad ken impanawda ni Ari Zedekias a naikkat iti tronona. Gapu ta awanen ti ari iti pamilia ni David nga agturturay idiay Jerusalem, naipangato dagiti “nababa” nga agtuturay dagiti Gentil. Isudan ti nangkontrol iti daga​—ngem iti limitado laeng a tiempo. Nagpatingga idi 1914 ti Panawen dagiti Gentil, wenno “ti naikeddeng a tiempo dagiti nasion,” idi inted ni Jehova ti kinaari ken Jesu-Kristo. (Luc. 21:24) Kas kaputotan ni Ari David, talaga a ni Jesus ti addaan iti “kalintegan” iti Mesianiko a Pagarian. * (Gen. 49:10) Tinungpal ngarud ni Jehova ken Jesus ti napudno a karina ken David nga ipaayanna iti permanente nga agtawid iti agnanayon a Pagarian.​—Luc. 1:32, 33.

Adda legal a kalintegan ni Jesus nga agbalin nga Ari iti Pagarian ti Dios (Kitaen ti parapo 15)

15. Apay a makapagtalektayo unay iti Ari a ni Jesu-Kristo?

15 Dagiti masursurotayo iti padto. Makapagtalektayo unay iti Ari a ni Jesu-Kristo. Apay? Gapu ta saan a kas kadagiti agtuturay ditoy lubong a mabalin a pinili ti tattao wenno mangagaw iti agdama a turay, ni Jesus ti pinili ni Jehova ken ‘naited kenkuana ti pagarian’ ta isu ti adda kalinteganna. (Dan. 7:13, 14) Talaga a maikari a pagtalkantayo ti Ari a dinutokan a mismo ni Jehova!

“Ni Adipenko a David” ti Agbalinto a “Pastorda”

16. Ania ti panagrikna ni Jehova kadagiti karnerona, ken kasano ti panangtrato “dagiti pastor ti Israel” iti arban idi tiempo ni Ezekiel?

16 Ni Jehova a Katan-okan a Pastor ket maseknan unay iti pagimbagan dagiti karnerona​—dagiti agdaydayaw kenkuana ditoy daga. (Sal. 100:3) No italekna ti pannakaaywan dagiti karnerona kadagiti tattao a katulonganna a papastor​—dagidiay naikkan iti autoridad—​kitkitaenna ngarud a naimbag ti panangtratoda kadagiti karnerona. Panunotenyo ngarud ti narikna ni Jehova “kadagiti pastor ti Israel” idi tiempo ni Ezekiel. Awan babain dagidi a panguluen a nangituray a “sigugubsang ken siuulpit” isu a nagsagaba ti arban ket adu ti nangpanaw iti nadalus a panagdaydayaw.​—Ezek. 34:1-6.

17. Ania ti inaramid ni Jehova a mangisalakan kadagiti karnerona?

17 Ania ti aramiden ni Jehova? Imbagana kadagiti naulpit nga agtuturay iti Israel a singirenna ida. Inkarina pay: “Ispalekto dagiti karnerok.” (Ezek. 34:10) Kanayon a tungpalen ni Jehova ti ibagana. (Jos. 21:45) Idi 607 B.C.E., insalakanna dagiti karnerona babaen ti panangusarna kadagiti rimmaut a Babilonio tapno maikkat dagidiay a naagum a papastor iti turayda. Insalakanna dagiti arig karnero nga agdaydayaw kenkuana manipud idiay Babilonia 70 a tawen kalpasanna. Insublina ida iti ilida tapno maisublida sadiay ti pudno a panagdaydayaw. Ngem agpegpeggad latta dagiti karnero ni Jehova ta agtultuloy nga iturayan ida dagiti kabilgan a turay iti lubong. Ginasut pay a tawen ti kapaut “ti naikeddeng a tiempo dagiti nasion.”​—Luc. 21:24.

18, 19. Ania a padto ti insurat ni Ezekiel idi 606 B.C.E.? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti kapitulo.)

18 Idi 606 B.C.E., agarup makatawen kalpasan a nadadael ti Jerusalem ken dinekdekada sakbay a nawayawayaan dagiti Israelita idiay Babilonia, impaisurat ni Jehova ken Ezekiel ti padto tapno maipakita a maseknan unay ti Katan-okan a Pastor iti agnanayon a pagimbagan dagiti karnerona. Inladawan ti padto no kasano nga ipastoran ti Mesias nga Agturay dagiti karnero ni Jehova.

19 Ti ibaga ti padto. (Basaen ti Ezekiel 34:22-24.) Ti Dios ket ‘mangdutok iti pastor,’ nga awaganna iti “adipenko a David.” Ipakita ti sao a ‘pastor’ agraman ti “adipenko” a ti Agturay ket agbalin a maysa a permanente nga agtawid iti trono ni David, saan a mangisubli iti dinastia dagiti ari iti pamilia ni David. Ti Pastor nga Agturay pakanennanto dagiti karnero ti Dios ken agbalin “a panguluen iti tengngada.” Ni Jehova ket ‘mangaramidto iti tulag ti kappia’ kadagiti karnerona. “Agbuyatto [kadakuada] dagiti bendision a kas iti tudo,” ket maragragsakandanto iti kinatalged, makapabang-ar a kinarang-ay ken kinabuslon. Agkakappianton dagiti tattao ken natalnanto metten ti panagkakadua dagiti tattao ken animal!​—Ezek. 34:25-28.

20, 21. (a) Kasano a natungpal ti padto maipapan iti naibaga nga “adipenko a David”? (b) Ania ti kaipapanan ti imbaga ni Ezekiel a “tulag ti kappia” para iti masanguanan?

20 No kasano a natungpal ti padto. Inawagan ti Dios daytoy nga Agturay kas “adipenko a David,” kas pangtukoyna iti padtona a ni Jesus, ti kaputotan ni David, ti adda kalinteganna nga agturay. (Sal. 89:35, 36) Idi adda ditoy daga ni Jesus, pinaneknekanna nga isu “ti nasayaat a pastor,” ta intedna ti biagna “para kadagiti karnero.” (Juan 10:14, 15) Ngem maysa itan a nailangitan a Pastor. (Heb. 13:20) Introno ti Dios ni Jesus kas Ari idi 1914, ken intedna kenkuana ti responsabilidad a mangipastor ken mangpakan kadagiti karnero ti Dios ditoy daga. Di nagbayag, dinutokan ti kaitrontrono nga Ari “ti matalek ken masirib nga adipen” idi 1919, a mangpakan kadagiti “adipen iti balayna”​—dagiti matalek nga agdaydayaw iti Dios nga addaan iti nailangitan ken naindagaan a namnama. (Mat. 24:45-47) Iwanwanwan ni Kristo ti matalek nga adipen tapno dagiti karnero ti Dios ket agtultuloy a mapakan a naimbag iti naespirituan a taraon. Dayta a taraon ti tumultulong kadakuada a mangisaknap iti talna ken kinatalged iti tagtagiragsakendan a naespirituan a paraiso.

21 Ania ti kaipapanan ti imbaga ni Ezekiel a “tulag ti kappia” ken dagiti bendision a kas iti agbuyat a tudo? Iti asidegen a baro a lubong, masagrapto dagiti mangipapaay iti nadalus a panagdaydayaw ken Jehova dagiti naan-anay a bendision ti “tulag ti kappia.” Iti literal a sangalubongan a paraiso, dinton pulos mapasaran dagiti matalek a tattao ti gubat, krimen, bisin, sakit, wenno madangran kadagiti narungsot nga animal. (Isa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23) Saankayo kadi a maragsakan iti namnama a biag nga agnanayon iti paraiso a daga a sadiay, dagiti karnero ti Dios “agnaeddanto a sitatalged, nga awan ti pagbutnganda”?​—Ezek. 34:28.

Kas nailangitan a Pastor, sipsiputan ni Jesus ti pannakatrato dagiti karnero ti Dios (Kitaen ti parapo 22)

22. Kasano ti panagrikna ni Jesus kadagiti karnero, ken kasano a matulad dagiti katulongan a pastor ti pannakaseknanna?

22 Dagiti masursurotayo iti padto. Kas ken Amana, interesado unay ni Jesus iti pagimbagan dagiti karnero. Sigsiguraduen ti Pastor nga Ari a nasayaat ti naespirituan a pannakataraon dagiti karnero ni Amana ken natalna ken natalgedda iti naespirituan a paraiso. Anian a nagsayaat ti agpaaywan iti kasta nga Agturay! Masapul a panunoten a naimbag dagidiay agserserbi kas katulongan a pastor ti pannakaseknan ni Jesus kadagiti karnero. Dagiti panglakayen ket masapul a “saan a mapilpilit” ken “sigagagar” a mangipastor iti arban ken masapul nga agbalinda nga ulidan kadagiti karnero. (1 Ped. 5:2, 3) Saan a pulos a kayat ti maysa a panglakayen a maltratuen ti maysa kadagiti karnero ni Jehova! Laglagipentayo ti imbaga ni Jehova kadagiti nagubsang a pastor idiay Israel idi tiempo ni Ezekiel: “Singirekto ida.” (Ezek. 34:10) Sipsiputan a naimbag ti Katan-okan a Pastor ti pannakatrato dagiti karnerona​—ket kasta met ti ar-aramiden ti Anakna.

“Ni Adipenko a David ti Panguluenda iti Agnanayon”

23. Ania ti inkari ni Jehova maipapan iti panagkaykaysa ti nasion ti Israel, ken kasano a tinungpalna dayta?

23 Kayat ni Jehova nga agkaykaysa nga agserbi dagiti agdaydayaw kenkuana. Iti padto maipapan iti pannakaisubli ti nadalus a panagdaydayaw, inkari ti Dios nga ummongenna ti tattaona​—dagiti mangibagi iti 2 a tribu a pagarian ti Juda ken mangibagi iti 10 a tribu a pagarian ti Israel—​ket pagkaykaysaenna ida kas “maymaysa a nasion,” a kasla dua a “baston” nga agbalin a “maymaysa” iti imana. (Ezek. 37:15-23) Natungpal dayta a padto, ta insubli ti Dios ti nagkaykaysa a nasion ti Israel iti Naikari a Daga idi 537 B.C.E. * Ngem bassit la dayta a pagarigan iti mapasamakto nga adayo a dakdakkel ken manayon a panagkaykaysa. Inkari ni Jehova a pagkaykaysaenna ti Israel isu nga impaipadtona ken Ezekiel no kasano a ti masanguanan nga Agturay pagkaykaysaenna iti agnanayon dagiti agdaydayaw iti pudno a Dios iti intero a daga.

24. Kasano ti panangtukoy ni Jehova iti Mesias nga Agturay, ken kasanonto ti panagturay daytoy nga Ari?

24 Ti ibaga ti padto. (Basaen ti Ezekiel 37:24-28.) Tinukoy manen ni Jehova ti Mesias nga Agturay kas “ni adipenko a David,” ‘maymaysa a pastor,’ ken ‘panguluen.’ Ngem ita, awagan met ni Jehova daytoy a Naikari kas “ari.” (Ezek. 37:22) Kasanonto ti panagturay daytoy nga Ari? Permanente ti panagturayna. Ipakita ti pannakausar ti sao nga “agnanayon” a dinto agpatingga dagiti bendision ti panagturay ti Ari. * Addanto panagkaykaysa bayat ti panagturayna. Kas panagpasakupda iti “maysa nga ari,” surotento dagiti matalek ti isu met la a ‘pangngeddeng,’ ken “agnaeddanto iti daga” a sangsangkamaysa. Ti panagturayna pagbalinenna dagiti iturayan ti Ari a nadekdekket ken Jehova a Dios. Mangaramidto ni Jehova iti “tulag ti kappia” kadagita nga iturayan ti Ari. Ni Jehova ti agbalinto a Diosda, ket isuda ti agbalinto nga ilina. Ti santuariona ket addanto met “iti tengngada iti agnanayon.”

25. Kasano a natungpal ti padto maipapan iti Mesias nga Ari?

25 No kasano a natungpal ti padto. Idi 1919, dagiti matalek a napulotan wenno nadutokan ket naikaykaysa iti ‘maymaysa a pastorda,’ ti Mesias nga Ari a ni Jesu-Kristo. Idi agangay, ti “dakkel a bunggoy” manipud iti “amin a nasion, tribu, puli, ken lengguahe” ket naikaykaysa kadagiti kapammatianda a nadutokan. (Apoc. 7:9) Nagbalindan a “maymaysa nga arban” nga ay-aywanan ti “maymaysa a pastor.” (Juan 10:16) Idiay man langit wenno ditoy daga ti namnamada a pagnaedan, agtultulnogda amin kadagiti pangngeddeng ni Jehova. Gapu iti dayta, sangsangkatunos nga agkakaduada iti naespirituan a paraiso kas sangalubongan nga agkakabsat. Ipapaayan ida ni Jehova iti talna, ken adda iti tengngada ti santuariona a mangisimbolo iti nadalus a panagdaydayaw. Ni Jehova ti Diosda, ken ipagpannakkelda nga agdaydayawda kenkuana​—ita ken iti agnanayon!

26. Ania ti maitulongmo iti panagkaykaysa ti naespirituan a paraiso?

26 Dagiti masursurotayo iti padto. Nagsayaat a pribilehio ti maikaykaysa iti sangalubongan a panagkakabsat a mangipapaay iti nadalus a panagdaydayaw ken Jehova. Ngem adda kakuyogna a responsabilidad​—masapul a tumulongtayo a mangtaginayon iti panagkaykaysatayo. Masapul ngarud nga aramidentay amin ti pasettayo a mangtaginayon iti panagkaykaysa ti pammati ken aramidtayo. (1 Cor. 1:10) Gapuna, magagarantayo a mangan iti isu met laeng a naespirituan a taraon, mangsurot kadagiti isu met laeng a Nainkasuratan a pagalagadan iti kababalin, ken makiraman iti isu met laeng a nagpateg a trabaho a panangasaba iti Pagarian ken panangaramid iti ad-adalan. Ngem ti ayat ti kangrunaan a tulbek ti panagkaykaysatayo. No ikagumaantayo a patanoren ken ipakita ti nadumaduma nga aspeto ti ayat​—kas iti empatia, pannakipagrikna, ken panangpakawan—​tumultulongtayo a mangtaginayon iti panagkaykaysatayo. Ti “ayat,” kuna ti Biblia, “ket perpekto a singgalut ti panagkaykaysa.”​—Col. 3:12-14; 1 Cor. 13:4-7.

Bendision ni Jehova kadagiti agdaydayaw kenkuana ti sangalubongan a panagkakabsat a mangipakpakita iti ayat (Kitaen ti parapo 26)

27. (a) Ania ti panagriknam kadagiti padto maipapan iti Mesias iti libro nga Ezekiel? (b) Ania ti adalentayo kadagiti sumaruno a kapitulo?

27 Agyamantayo unay kadagiti padto maipapan iti Mesias iti libro nga Ezekiel! Ti panangbasa ken panangpanunot a naimbag kadagita ti mangisuro kadatayo a ti ipatpategtayo nga Ari a ni Jesu-Kristo ket maikari iti panagtalektayo, adda legal a kalinteganna nga agturay, nadungngo ti panangipastorna kadatayo, ken tagtaginayonenna ti panagkaykaysatayo a dinto pulos agpatingga. Nagsayaat a pribilehio ti agpaituray iti Mesias nga Ari! Laglagipentayo a dagitoy a padto maipapan iti Mesias ket paset ti intero a tema ti pannakaisubli ti nadalus a panagdaydayaw a nailawlawag iti libro ti Biblia nga Ezekiel. Ni Jesus ti inusar ni Jehova a mangummong iti ilina ken mangisubli kadakuada iti nadalus a panagdaydayaw. (Ezek. 20:41) Kadagiti sumaruno a kapitulo daytoy a libro, adalentayo dayta a makapagagar a tema ti pannakaisubli ken no kasano a nailawlawag dayta iti libro nga Ezekiel.

^ par. 1 Idi 617 B.C.E. ti umuna a tawen ti pannakaipanaw dagiti immuna a Judio a naipan idiay Babilonia. Ti ngarud maikanem a tawen ket nangrugi idi 612 B.C.E.

^ par. 14 Ti panagbalin ni Jesus a kaputotan ni David ket naidetalye a naimbag kadagiti Ebanghelio nga impaisurat ti Dios.​—Mat. 1:1-16; Luc. 3:23-31.

^ par. 23 Mailawlawag iti Kapitulo 12 daytoy a libro ti padto ni Ezekiel maipapan iti dua a baston ken no kasano a natungpal dayta.

^ par. 24 Maipapan iti Hebreo a sao a naipatarus kas “agnanayon” kuna ti maysa a reperensia: “Malaksid iti kaipapananna a kapaut, adda met kaipapananna a permanente, patinayon, agtalinaed, di madadael, ken di agbalbaliw.”