MANNAKILANGEN dagitoy agtutubo nga agassawa, mararaemda iti kongregasion. Ngem naganat ti timekna idi dinawatna a sumarungkar dagiti panglakayen kadakuada, ket nakalua ti babai. Agsagsagaba ti babai iti nakaro a panagleddaang ken pannakarurod iti bagina gapu iti napalabas a kapadasan, ket kayatna payen ti agbekkel. Isut’ naabuso iti sekso idi ubing pay. Buyogen ti panagyaman iti organisasion ni Jehova a nangipaay iti panangiturong no kasano a tulongan dagita a biktima ti krimen, inadal ti panglakayen dagiti surat ti Sosiedad kadagiti panglakayen agraman dagiti artikulo ti Agriingkayo! nga Oktubre 8, 1991, ken Oktubre 1, 1983, a Pagwanawanan a nangtaming iti daytoy a tema. Adtoy ti sumagmamano a makatulong a singasing manipud kadagitoy a gubuayan.

1. Umimdeng, umimdeng, umimdeng. No makudisan ti tumeng ti maysa nga ubing, ti umuna a mapanunotna isut’ ipapan ken Mommy wenno Daddy tapno maliwliwa. Ngem ti naabuso nga ubing dina pulos aramiden ti kasta. Gapuna kas nataengan, masapulna pay laeng dayta—ti agipudno, agsarita, tapno liwliwaen ti mannakipagrikna a managimdeng. (Idiligyo iti Job 10:1; 32:20.) Idi binisita ti panglakayen ti agassawa a nadakamat iti ngato, nasdaaw ti asawa a lalaki no kasano a mammano laeng ti panagsarita ti panglakayen ken kasta unay ti panagimdengna. Naammuan ti praktikal panagpampanunotna, natulong unay nga asawa a lalaki, a padpadasenna a risoten ti parikut babaen ti lohika, a padpadasenna a korehiren dagiti rikrikna a kasla awan mamaayna kenkuana. Naammuanna nga ad-adda a masapul ni baketna ti empatia ngem dagiti sungbat. (Idiligyo iti Roma 12:15.) Masapul a mangngegna a nainkalintegan ti pannakariknana iti kasta.

2. Ibutaktakyo ti kinaulbod. Ti panangabuso isurona dagiti ubbing a narugitda, di maay-ayat, awan mamaayda. Kas kadagiti ulbod a pammati ti relihion, dagitoy a pampanunot pagbalinenna a nakarigrigat ti nasalun-at a relasion ken Jehova. Gapuna ibutaktakyo dagiti kinaulbod, ket siaalumamay, maulit-ulit, siaanus a sukatanyo ida iti kinapudno. Makirinnasonkayo iti Kasuratan. (2 Corinto 10:4, 5) Kas pangarigan: “Maawatak a mariknam a narugitka. Ngem kasano ti panagrikna ni Jehova kenka? No pinalubosanna a natay ti Anakna ken nangipaay iti subbot agpaay kenka, dina kadi kayat a sawen nga ay-ayatennaka? [Juan 3:16] Iti imatangna, ti pannakaabuso pinagbalinnaka kadi a narugit, wenno pinagbalinna ti manangabuso a narugit? Laglagipem, kinuna ni Jesus: ‘Awan ti banag iti ruar ti tao a no sumrek kenkuana, mabalinna ti mangrugit kenkuana; ngem dagiti banag nga agtaud kenkuana isuda ti mangrugit iti tao.’ [Marcos 7:15] Ti kadi panangabuso pudno a nagtaud kenka, a maysa a bassit nga ubing? Wenno iti panunotna pinanggep ti nangabuso dayta?”

3. Mangliwliwakayo. Naidumduma ti tunggal indibidual, gapuna ti balakad ni Pablo a “liwliwaen dagiti maupay ti nakemda” naiduma ti panagaplikarna iti tunggal kasasaad. (1 Tesalonica 5:14) Ti basta panagsao laeng, nupay kasta, mammano a makaliwliwa. Kas pangarigan, ti basta panangibaga iti nakalasat a naabuso nga ad-adda pay nga agbasa ti Biblia, ad-adda a mangasaba, wenno ‘basta itaklinna ti pakadukotanna ken Jehova’—nupay makatulong dagitoy no dadduma—mabalin a di mangipaay kadagiti pagimbagan. (Salmo 55:22; idiligyo ti Galacia 6:2.) Adut’ mangar-aramiden kadagitoy iti inggat’ kabaelanda ket ipababada laeng ti bagbagida a saan a nasaysayaat pay koma ti naaramidanda.—Idiligyo ti 1 Juan 3:19, 20.

   Umasping iti dayta, ti panangibaga iti nakalasat a naabuso a basta lipatenna ti napalabas mabalin nga ad-adda a mangipaay iti pannakadangran ngem ti pagimbagan. No maaramidda ti kasta, mabalin nga inaramidda koman—ket saanda koma a kasapulanen ti kasta a simple a solusion. * Laglagipenyo, ti kapadasanda ket nakaro a dakes a pakalaglagipan. Kas pangipadisan, panunotenyo laengen ti pannakakita iti biktima ti aksidente ti kotse a nakaidda nga agar-areng-eng iti tengnga ti nadadael a kotse. Basta ibagam laeng kadi kenkuana a dina pampanunoten ti ut-ot? Nalawag, ad-adu pay ti kasapulan.

   No dikay sigurado a ti ibagbagayo ket makaliwliwa ken makatulong, apay a dikay damagen iti malidliday? Ta, uray pay ti balakad a pudno ken Nainkasuratan masapul a naintiempuan ken maitutop met.—Idiligyo ti Proverbio 25:11.

   Kalpasan ti sumagmamano nga isasarungkar, nadlawen ti kabsat a babai ti rinang-ayan ti panangmatmatna, ket nasaysayaaten ti panangtulong ti asawana kadagiti tiempo ti pannakariribukna. Isuda a dua mabalinda ti mangliwliwa kadagiti dadduma a naglasat iti umasping a dakes a pakalaglagipan. Anian a makapabileg-pammati ti pannakaawat ken Jehova, “ti Dios ti amin a liwliwa,” nga agtigtignay babaen iti Saona ken ti ilina a “mangpatapat kadagiti malmaldaang” kadagitoy nariribuk a tiempo.—2 Corinto 1:3; Isaias 61:1.