Kasano Ngay no Mairana a Kaeskuelaak ti Makasabaak?
Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .
Kasano Ngay no Mairana a Kaeskuelaak ti Makasabaak?
“No Lunes, talaga a makapatuok ti ageskuela manen. No adda siasinoman kadagiti gagayyemko a nakakita iti panangasabak, masapul a saysayaatek ti agestoria. Kas pagarigan, ibagak kadakuada nga agkolkolektaak idi iti kuarta para iti Partido Dagiti Trabahador.”—James, England.
“Idiay eskuelaan, uy-uyawendak dagiti nakakita kaniak. Marigrigatanak unay idi.”—Débora, Brazil.
APAY a maamak unay dagitoy nga agtutubo idi nakita ida dagiti gagayyemda? Makipaspasetda kadi iti maiparit a trabaho? Saan, makipaspasetda iti kadadayawan ken kapatgan a trabaho a maar-aramid ita ditoy daga. Ar-aramidenda ti trabaho nga imbilin ni Jesus idi kinunana: “Inkayo ngarud ket mangaramidkayo iti ad-adalan kadagiti tattao iti amin a nasion, . . . nga isuroyo kadakuada a tungpalenda ti amin a bambanag nga imbilinko kadakayo.”—Mateo 28:19, 20.
Sigun iti surbey ti U.S. Gallup, nasurok a 90 a porsiento kadagiti tin-edyer ti mamati iti Dios. Agarup kagudua ti makimisa iti kada lawas. Ket nupay adu nga agtutubo ti makipaspaset kadagiti aktibidad nga isponsoran ti relihion, kas iti panagbalinda a kantora, manmano ti makisarita kadagiti kaeskuelaanda maipapan iti Dios. Nupay kasta, agdinamag dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong gapu iti trabahoda a panangasaba iti binalaybalay. Rinibu nga agtutubo a Saksi ti makipaspaset iti daytoy a trabaho.
No maysaka nga agtutubo a Saksi, di pagduaduaan a makipaspasetka met iti daytoy trabaho a panangasaba. Ngem di kaipapanan daytoy a nalaka nga aramiden dayta. Kas kadagiti agtutubo a nadakamat itay, mabalin a mariribukanka no mairana a ti kaeskuelaam ti makasabaam iti mismo a balayda. “Maysa kadagiti kadaksan a banag,” aminen ti Britano nga agtutubo nga agnagan Jennie, “ket ti pannakakita kaniak ti maysa kadagiti kaeskuelaak a nakapostura, nakapalda, naka-bag—a nataktakneng ti langak ngem no addaak idiay eskuelaan.”
Mabalin a kumaro ti panagamak ti dadduma nga agtutubo a Kristiano di la ket ta mairana a ti kaeskuelaanda ti makasabaanda isu a pampanunotenda a liklikan dayta. Kuna ti maysa nga agtutubo nga agnagan Leon: “Adda am-ammok a maysa nga agtutubo a Saksi a naka-jacket iti addaan kaputsa bayat a mangaskasaba, tapno malingdanna ti rupana no mairana a dagiti gagayyemna idiay eskuelaan ti makasabaanna.” Ngem dadduma nga agtutubo ti basta agmadi a mangasaba iti
sumagmamano a sangakaarrubaan. “Malagipko a nagkararagak a saankami koma a mangasaba iti maysa a lugar,” kuna ti maysa nga agtutubo nga agnagan Simon, “agsipud ta adu ti am-ammok sadiay a kaeskuelaak.”Gagangay a medio alusiisenka no mairana a maysa nga am-ammom ti makasabaam. Ngem pakadaksam no palubosam a kontrolennaka dayta a buteng. “Dakes idi ti panangmatmatko iti panangasaba,” kuna ti Aleman nga agtutubo nga agnagan Alicia, “isu a dakes ti epektona iti espiritualidadko.”
Ngem apay ngamin a rumbeng a mangasabaka—nangruna ta marigatanka gayam? Kas sungbat, usigentayo no apay nga inikkannaka ti Dios iti rebbengen. Kalpasanna, ipakitaminto no kasano, buyogen ti panagregget ken determinasion, a kabaelam a daeran ti panagamakmo.
Ti Rebbengen a Mangasaba
Umuna iti amin, mabalin a makatulong kenka no amirisem ti kinapudno nga awan ti baro wenno karkarna maipapan iti panangiranudmo iti pammatim iti sabsabali. Nanipud idi un-unana, kastan ti ar-aramiden dagiti managbuteng iti Dios a lallaki ken babbai. Kas pagarigan, agdinamag ni Noe kas ti nangibangon iti nagdakkel a daong. (Genesis 6:14-16) Ngem sigun iti 2 Pedro 2:5, isut’ maysa met a “manangaskasaba iti kinalinteg.” Narikna ni Noe a rebbengenna a pakdaaran ti sabsabali maipapan iti asideg idin a pannakadadael.—Mateo 24:37-39.
Idi agangay, nupay di naikkan dagiti Judio kadagiti espesipiko a bilin a kasabaanda dagiti di-Judio, adu ti nangiranud iti pammatida iti sabsabali. Isu a naammuan ti maysa a ganggannaet nga agnagan Ruth ti maipapan ken Jehova. Kas panagyaman iti Judio a katuganganna a babai a ni Noemi, kinuna ni Ruth kenkuana: “Dagiti kailiam isudanto dagiti kailiak, ket ti Diosmo Diosko.” (Ruth 1:16) Idi agangay, impasimudaag ni Ari Solomon nga adu a di-Judio ti umay dumngeg maipapan iti ‘naindaklan a nagan’ ni Jehova ken agdayaw iti templona.—1 Ar-ari 8:41, 42.
Ita, no dagitoy nga adipen ti Dios idi un-unana ket nakisaritada iti sabsabali—nupay awan idi ti direkta a bilin nga aramidenda dayta—ad-adda ketdi nga amang a marikna dagiti Kristiano ita nga obligadoda a mangasaba! Ngamin, naibilin kadatayo nga ikasabatayo “daytoy naimbag a damag ti pagarian.” (Mateo 24:14) Kaaspingtayo ni apostol Pablo, a naipabaklay kadatayo ti panagkasapulan a mangiwaragawag iti daytoy naimbag a damag. (1 Corinto 9:16) Nakapusta ti mismo a pannakaisalakantayo. Kuna ti Roma 10:9, 10: “No silalatak nga ideklaram dayta a sao iti bukodmo a ngiwat, a ni Jesus ket Apo, . . . maisalakankanto. Ta buyogen iti puso watwaten ti maysa ti pammati maipaay iti kinalinteg, ngem buyogen iti ngiwat mangaramid ti maysa iti publiko a panangideklara maipaay iti pannakaisalakan.”
Pangaramidam ngay iti dayta a “publiko a panangideklara”? Nupay mabalin ti di pormal a panangasaba, kaskasdi a ti panangasaba iti binalaybalay ti maysa kadagiti kaeepektibuan a pamay-an ti pannakisarita iti sabsabali. (Aramid 5:42; 20:20) Naipueraka kadi iti daytoy a trabaho agsipud ta ubingka pay laeng? Saan. Kastoy ti bilin ti Biblia idiay Salmo 148:12, 13: “Dakayo nga agtutubo a lallaki ken kasta met dakayo a birhen, dakayo a lallakay agraman ubbing. Idaydayawda koma ti nagan ni Jehova.”
Ti Karit a Panangasaba Kadagiti Kapatadam
Annugotentayo a mabalin a nakababain ken makapaalusiis ti makipaset iti ministerio ket maiparna a ti maysa a kaeskuelaam ti makasabaam. Ngamin, natural laeng a kayatmo nga akseptarendaka ti sabsabali. Di kayat ti siasinoman ti masutil, malais, wenno mapagsasawan. Ket kas iti kinuna ti agtutubo nga agnagan Tanya, “mabalin a nakauy-uyong dagiti ubbing idiay eskuelaan!” Isu a mabalin a gagangay a pampanunotem no ania ti reaksion dagiti kaeskuelaam no makitadaka a nakapostura ken nakaiggem iti Biblia. Nakalkaldaang ta posible pay ketdi a laisendaka. “Adda kaklasek a lalaki nga agnanaed iti pasdek a pagnanaedak,” malagip ti maysa nga agtutubo a taga Brazil nga agnagan Felipe. “Ibagana no kua, ‘Nakaiggemka iti Biblia a! Ania ngay ti karga ta bagmo?’”
Saan nga ang-angaw ti agbalin a biktima ti kasta a panangsutil. Saritaen kadatayo ti Biblia a ni Genesis 21:9) Saan a tinagtagilag-an ni apostol Pablo daytoy a panangmaltrato. Idiay Galacia 4:29, daytat’ siuumiso nga inawagan ti apostol kas ‘panangidadanes.’
Isaac nga anak ni Abraham, aktual a napasaranna ti katupag ti nauyong a panangsutil ni Ismael a kabsatna iti ama. (Umasping iti dayta, impakdaar ni Jesus a dagiti pasurotna ket busoren ti dadduma a tattao. Imbagana: “No guraennakayo ti lubong, ammoyo a ginuranak dayta sakbay a ginuranakayo. No pasetnakayo koma ti lubong, ti lubong maayatan iti kukuana. Ita agsipud ta saankayo a paset ti lubong, no di ket pinilikayo manipud iti lubong, gapu iti daytoy guraennakayo ti lubong.”—Juan 15:18, 19.
Kas maysa ngarud a Kristiano, masapul a saganaam ti panagsagabam iti pannakaidadanes. (2 Timoteo 3:12) Uray no saanmo a pulos a madakdakamat ti Biblia kadagiti kapatadam, nalabit idadanesdaka latta ti dadduma gapu iti panangtaginayonmo iti nangato a pagalagadan iti kababalin ken dimo panangtulad iti dakes a kababalinda. (1 Pedro 4:4) Nupay kasta, adtoy ti pangliwliwa ni Jesus: “Naragsakkayo inton umsiendakayo dagiti tattao ken idadanesdakayo ken siuulbod a sawenda ti tunggal kita ti nadangkes a banag a maibusor kadakayo maigapu kaniak.” (Mateo 5:11) Kasano a maragsakanka no sutilen wenno laisendaka? Agsipud ta ammom a parparagsakem ti puso ni Jehova a Dios! (Proverbio 27:11) Ket babaen ti panangay-ayom iti Dios, maawatmonto ti gunggona a biag nga agnanayon!—Lucas 10:25-28.
Naimbag laengen ta mabalin nga adda dagiti kaklasem—wenno kaaduan pay ketdi kadakuada—ti saan a bumusor kenka no maranaam ida iti ministeriom. Kastoy ti ipalagip kadatayo ti agtutubo a Britano nga agnagan Angela: “No maranaam ti maysa a kaeskuelaam, masansan nga isuda ti ad-adda nga alusiisen ngem sika!” Kinapudnona, mabalin a talaga nga agusioso ti dadduma maipapan iti ibagam. Aniaman ti kasasaad, naballigi unay ti adu nga agtutubo a Kristiano iti panangasabada kadagiti kaeskuelaanda. Salaysayen ti sumaganad nga artikulomi iti daytoy a serye ti sumagmamano a pamay-an a maaramidam met dayta.
[Ladawan iti panid 21]
Maamak ti adu nga agtutubo no maranaanda a makasabaan ti maysa a kaeskuelaanda
[Ladawan iti panid 23]
Saanmo a pulos nga ipalubos a ti panangsutil ti makagapu nga ibainmo ti pammatim