Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

Kasano a Makasabaak Dagiti Kaeskuelaak?

Kasano a Makasabaak Dagiti Kaeskuelaak?

Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Kasano a Makasabaak Dagiti Kaeskuelaak?

“Rimmuarak a mangasaba ket pagammuan ta naranaak ti maysa a kaam-ammok. Nagnerbiosak! Masapul idin a ti kaduak ti bumallaet ken mangituloy iti ibagak.”​—Alberto.

“Ammok a maysa kadagiti kaklasek ti agnanaed iti daytoy a lugar, isu a pinatudonko ni manongko a makisarita iti amin a nadanonmi kadagiti balay a napananmi. Di nagbayag, nabannogen isu a kiniddawna a siakon ti makisarita iti simmaganad a balay. Nagtuktokak, ngem​—ay, saan​—kaklasek dayta! Nabutnganak unay!”​—James.

MASANSAN a marikna dagiti tattao a saan a “gagangay” a pagsasaritaan ti relihion. Ngem kadagiti pudno a Kristiano, apresiaren dagiti agtutubo ti inted-Dios a pribilehioda a mangiranud iti pammatida iti sabsabali. Rinibu a Saksi ni Jehova ti makipaspaset ngarud iti trabaho a panangasaba iti binalaybalay. Ngem mabutbuteng ti dadduma a mangaramid iti dayta di la ket ta ti maysa nga am-ammoda idiay eskuelaan ti mairana a makasabaanda. “Agnerbiosak pay laeng no maranaak dagiti kaeskuelaak,” kuna ni Jennifer, uray no nagturposen iti haiskul adu a tawenen ti napalabas.

No maysaka nga agtutubo a Kristiano, mabalin a sagpaminsan kasta met ti panagriknam. Siempre, ditay amin kayat ti maipuera, isu a gagangay laeng a medio madanaganka no iranudmo ti relihionmo iti maysa a kaeskuelaam. * Ngem awan ti rason nga agbutengka. Malagipmo kadi ti tao nga inawagan ti Biblia a “Jose a taga Arimatea”? Pinatina dagiti nasursurona ken Jesus. Ngem ni Jose ket deskribiren ti Biblia kas “pasurot ni Jesus ngem nalimed gapu iti panagbutengna kadagiti Judio.” (Juan 19:38) Ania ngay ti panagriknam iti gayyemmo a kayatna nga ilimed ti panaggayyemyo? (Lucas 12:8, 9) Saan ngarud a pakasdaawan a namnamaen ti Dios nga amin a Kristiano ket mangaramid iti “publiko a panangideklara” iti pammatida. (Roma 10:10) Nairaman iti dayta ti pannakisaritam kadagiti agtutubo a kaeskuelaam.

Uray kaskasano, dinaeran ni Jose a taga Arimatea ti butengna agingga a kiniddawna nga isu ti mangipumpon iti bangkay ni Jesus. Kasano a madaeram ti butengmo?

Panangpatanor iti Kinagagar a Mangasaba

Sigurado a saan nga imbain ni apostol Pablo ti panangiranudna iti pammatina iti sabsabali. Iti Roma 1:15, dineskribirna ti bagina a magagaran a mangirakurak iti mensahe ti Biblia. Apay a magagaran? Kinunana, kas nailanad iti bersikulo 16: “Diak ibain ti naimbag a damag; iti kinapudnona, dayta ti pannakabalin ti Dios a pakaisalakanan ti tunggal maysa nga addaan pammati.” Sika ngay? Talaga kadi a napaneknekam ti kinaagpayso ti kinapudno ? (Roma 12:2) Kombinsidoka met la kadi a ti mensahe ti Biblia ket “pannakabalin ti Dios a pakaisalakanan”?

Saan nga umdas ti basta itatabuno kadagiti Nakristianuan a gimong a kadua ti dadakkelmo. “Nalaka ti makigimong,” kuna ti agtutubo nga agnagan Deborah, “agsipud ta daytat’ ibaga ti dadakkelmo. Ngem no saludsodandak dagiti tattao maipapan iti Biblia, diak ammo ti isungbatko.” Umasping met iti dayta ti inadmitir ti agtutubo nga agnagan Mi Young: “Masapul a kombinsidotayo a mismo a daytoy ti kinapudno.”

Ania ti mangtignay kenka a mangiranud iti pannakaammom iti Biblia iti sabsabali? Ti panangadalmo a mismo iti dayta. Kuna ti agtutubo nga agnagan Sean: “No adalem a mismo ti Biblia, maipapusom ti kinapudno. Ngamin, sika a mismo ti mangad-adal iti dayta.” Wen, saan nga amin ket nairuam nga agadal a sipipinget. “Diak kayat ti agbasa,” admitiren ni Shevon. “Isu nga idi damo, marigatanak a mangbasa iti Pagwanawanan ken Agriingkayo! wenno mangbasa iti Biblia iti kada aldaw. Ngem iti panaglabas ti aldaw, rinugiak nga aramiden dayta.”

Ania dagiti ibunga ti kasta a napinget a panagadal? Kuna ni apostol Pablo: “Ti pammati sumaruno iti banag a nangngeg.” (Roma 10:17) Bayat a bumilbileg ti pammatim ken ti kombiksionmo, sigurado nga agbalbaliw ti kababalinmo. Kastoy ti nakuna ti maysa nga agtutubo a taga Brazil nga agnagan Elisàngela: “Maysa a dayaw ti agbalin a Kristiano, dimo rumbeng nga ibain dayta.” Kinapudnona, bayat a pumigpigsa ti pammatim, matignaykanto a mangiranud iti pammatim iti sabsabali​—agraman kadagiti kaklasem. Kinuna ni Pablo: “Watwatenmi ti pammati ket gapuna agsaokami.” (2 Corinto 4:13) Malaksid iti dayta, kasano nga agbalinka a ‘nadalus iti dara’ ti sabsabali no iyimutmo ti mangted-biag a pannakaammo kadagiti agtutubo nga inaldaw a kalangenmo?​—Aramid 20:26, 27.

Nupay kasta, marikna ti dadduma nga agtutubo a Kristiano a kurang ti pannakaammoda iti Biblia isu a dida mairanud dayta iti sabsabali. “No saanmo nga ammo ti ibagam,” kuna ti maysa nga agtutubo nga agnagan Joshua, “saan unay a makaparagsak ti panangpadas a mangasaba.” Makatulong ngarud kenka ti pananggun-od iti naun-uneg a pannakaawat iti Biblia tapno maaramidam dayta a sibaballigi. (2 Timoteo 2:15) Kadagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova, mabalin nga asitgan dagiti agtutubo dagiti panglakayen iti kongregasion tapno agpatulongda kadakuada a mangparang-ay ti abilidadda a mangisuro. Kuna ti maysa nga Aleman nga agtutubo nga agnagan Matthias: “Idi rinugiakon ti napaypayso a pannakisarita kadagiti tattao​—saan laeng a basta mangitukon iti literatura ti Biblia​—nangrugin a nagustuak ti mangasaba.”

Kamaudiananna, mabalinmo nga ikararag iti Dios a tulongannaka nga agsao a situtured. (Aramid 4:29) Nasagrap a mismo ni apostol Pablo ti tulong ti Dios iti daytoy a banag. Kunana iti 1 Tesalonica 2:2: “Nagurnongkami iti kinatured babaen iti Diostayo tapno sawenmi kadakayo ti naimbag a damag ti Dios buyogen ti kasta unay a pannakidangadang.” Sigun iti maysa a reperensia, dagitoy a sasao ket mabalin a maipaulog a, “ti Dios inikkatna ti buteng kadagiti pusomi.” Apay ngarud a saanmo nga ikararag iti Dios nga ikkatenna ti buteng ita pusom?

Iyam-ammom ti Bagim

Maitunos iti dayta a kararag, mabalinmo ti agaramid kadagiti natured a pamuspusan. Kastoy ti maibalakad ti Britano nga agtutubo nga agnagan Chic: “Ibagam kadagiti kaeskuelaam a maysaka a Kristiano.” Dika agbalin a ‘pasurot a nalimed.’ Admitiren ti agtutubo nga agnagan Rebecca a maamak idi no mairana nga am-ammona ti makasabaanna. Ngem kunana a natakuatanna a “no ibagam kadakuada a maysaka a Kristiano ket mangaskasabaka, no dadduma iyimtuodda, ‘Bueno, makaumaykanto ngata idiay balay?’”

Ngem apay nga urayem a maiparna dayta a mapasamak? Mangsapulka kadagiti gundaway a mairanudmo ti pammatim idiay eskuelaan. Laglagipem dagiti inyimtuod ni apostol Pablo: “Kasano . . . a maaddaandanto iti pammati iti daydiay saanda a nangngeg? Kasta met, kasano ti pannakangngegdanto no awan ti mangasaba?” (Roma 10:14) Sika ti addaan iti kasayaatan a gundaway a tumulong kadagiti kaeskuelaam. Kuna ti maysa nga agtutubo nga agnagan Iraida: “Ti eskuelaan ket maysa a teritoria a pangasabaan a dakami laeng ti mabalin a mangasak.” Adu ngarud nga agtutubo ti mangaprobetsar iti gundawayda babaen ti di pormal a panangasaba.

Ngem no dadduma, adda dagiti adalen ti klase a mangipaay kenka iti gundaway tapno mairanudmo dagiti kinapudno iti Biblia. Kastoy ti inestoria ti maysa a Britano a balasitang nga agnagan Jaimie: “Ad-adalenmi idi ti maipapan iti ebolusion iti klasemi iti siensia, isu nga imbagak ti pammatik. Maysa kadagiti babbarito ti nangumsi kaniak ket imbagana a dagiti Saksi ni Jehova ket nababbaba ti panagis-isipda isu a dida maikari nga ageskuela. Ngem dagus a dimmasig kaniak ti dadduma a kaklasek.” Nabatad a nakatulong ti reputasionna kas mapagulidanan a Kristiano. Kuna pay ni Jaimie: “Nagbanaganna, nakaipaimaak iti libro nga Is There a Creator Who Cares About You? iti maysa a kaklasek.” *

Maysa a 14-anyos a balasitang idiay Romania nga agnagan Roxana ti nangisalaysay iti umasping a kapadasan: “Impakaammo ti maestrak nga addanto pagsasaritaan ti klase maipapan iti arak, sigarilio, ken droga. Isu nga intugotko ti Marso 22, 2000, a ruar ti Agriingkayo! maipapan iti tema a ‘No Kasano a Maisardengmo ti Agsigarilio.’ Adda kaklasek a nakakita iti magasin, innalana dayta, ket dinan kayat nga isubli kaniak. Kalpasan a binasana dayta, imbagana a determinadon a mangisardeng iti panagsigariliona.”

Mabalin a saanka a kanayon a makasarak iti kasta a makaay-ayo a reaksion. Ngem idagadag kadatayo ti Eclesiastes 11:6: “Iti bigat imulam ti bin-im ket agingga iti rabii saanmo a paginanaen ta imam; ta saanmo nga ammo no sadino nga agballiginto daytoy.” Uray no awan ti aginteres, ti panangiranudmo iti pammatim idiay eskuelaan ti mangisaad iti pamuon para iti nasaysayaat a saritaan inton mairana a makasabaam ti kaeskuelaam iti ministerio a panagbalaybalay. Kuna ti maysa a Britano nga agtutubo nga agnagan Jessica: “Nalaklaka a kasabaan dagidiay am-ammom idiay eskuelaan agsipud ta datin nga am-ammom ida.” Mabalin a masdaawkanto nga interesado unay ti dadduma kadagiti kaeskuelaam maipapan iti pammatim.

Wen, saan nga amin ti mangtrato kenka iti naasi a wagas. Ngem inted ni Jesus daytoy praktikal a pammagbaga: “Sadinoman nga adda di umawat kadakayo wenno umimdeng kadagiti saoyo, iti iruruaryo iti dayta a balay . . . pampagenyo ti tapok kadagiti sakayo.” (Mateo 10:14) Iti sabali a pannao, saanmo nga ibilang a pananginsulto kenka dayta a panagkitakit. Basta pumanawka a sitatalna ken agsapulka iti sabali a sidadaan a dumngeg. Inton agangay, makasarakka kadagiti nasingpet ti panagpuspusoda a tattao a mawaw iti kinapudno ken situtulok a dumngeg. Saan aya a makagunggona no padam nga estudiante ti maysanto kadakuada? No kasta, maragsakankanto ta nadaeram ti butengmo a mangiranud iti pammatim kadagiti kaeskuelaam.

[Footnotes]

^ Kitaem ti artikulo nga “Agimtuod Dagiti Agtutubo . . . Kasano Ngay no Kaeskuelaak ti Mairana a Makasabaak?,” a mabasa iti ruarmi a Pebrero 22, 2002.

^ Impablaak dagiti Saksi ni Jehova.

[Blurb iti panid 12]

“No adalem a mismo ti Biblia, maipapusom ti kinapudno.”​—Sean.

[Ladawan iti panid 10]

Dika maamak a mangyam-ammo iti bagim kas maysa a Kristiano

[Ladawan iti panid 10]

Dagiti adalen ti klase masansan a mangipaayda kadagiti gundaway tapno mairanudmo dagiti kinapudno iti Biblia