Ti Karkarna a Guanabana

BABAEN TI MANNURAT TI AGRIINGKAYO! IDIAY MEXICO

PANUNOTEM ti nagtitipon a raman dagiti strawberry, cinnamon, mangga, ken pinia! Kasta ti pangdeskribir ti dadduma iti guanabana (maibalikas a gua·naʹba·na). No saanka nga agnanaed iti tropiko, nalabit dimo pay naramanan dayta. Gapu ta maawagan met a guayabano (Annona muricata), ti guanabana ket sukog itlog a prutas a berde ti ukisna ken addaan kadagiti medio makatudok a pannakasiitna. Natubbog ken puraw ti lasagna nga addaan kadagiti nasileng ken kolor kape a bukbukel.

Kanayon a berde ti kayo ti guayabano ken saan nga agbiag kadagiti nalamiis a lugar. Dagiti babassit nga insekto a kas iti kuton ken sumagmamano nga abal-abal ti mangaramid iti polinasion kadagiti sabongna. Gapu ta awanan iti nektar ken saan a natayengteng dagiti sabongna, saan a maatrakar iti dayta ti adu nga insekto a mangar-aramid iti polinasion. Kanayonanna, gapu ta daytat’ maysa a kita ti mula nga agpadpada nga addaan iti kalakian ken kabaian a paset tapno sigurado nga agbunga, kaipapananna a nadumaduma a tiempo ti panagmataengan dagiti paset ti sabongna a maawagan pistil, wenno ti pannakaobariona, ken stamen, wenno ti pasetna nga agpatpataud iti semilia. Isu a tapno kanayon nga adda mailako a bungana, masapul nga ima ti mangaramid iti polinasion. Ta no saan, 12 agingga iti 20 laeng ti ibunga ti kayo no panawen ti panagbungana. Maburas dagiti guanabana no dandanin matangkenan ket nagbiit a maluom isu a nalaka a malungsot dagitoy.

Gapu ta inggat’ lima a kilo ti timbangna, ti guanabana ket nasayaat a gubuayan ti niacin, riboflavin, ken bitamina C ken agarup 12 a porsiento nga asukar. Ngem para iti kaaduan a tattao, naalsem unay dayta no di maasukaran. Mapagbalin a napalet ti naimas a lasagna ken masagat. Daytat’ mausar a nangnangruna kadagiti makarepresko nga inumen ken mapagbalin a sherbet. Gagangay a mapagbalin a tsa dagiti bulongna ken pangagas kadagiti agsika, agpanateng, ken di natunawan. Ditoy Mexico, ti tsa ket maus-usar a pangbang-ar iti aggitebgiteb a panagut-ot dagiti masel ken pangpasardeng iti panagdara ti sugat wenno pangdalus iti rupa. Dagiti ramutna ket maus-usar a purga tapno maikkat dagiti ariet, ket maus-usar nga insektisidio dagiti bukelna.

No adda guanabana iti lugarmo, mabalin a kayatmo a ramanan dayta. Talaga a magustuamto ti ramanna!

 [Kahon/Dagiti Ladawan iti panid 15]

Sherbet a Guanabana

2 a tasa a guanabana a napagbalin a napalet

1 kutsara a tubbog ti kalamansi

7⁄8 a tasa nga asukar

1 a tasa a danum

1 a tasa ti nadaruy a krema

1. Sagatem a naimbag ti guanabana wenno pespesem babaen ti katsa tapno agbalin a napalet. 2. Paglaokem ti asukar ken danum, ken ipaburekmo iti lima a minuto. Pabaawem. 3. Ilaokmo ti napalet a guanabana, krema, ken tubbog ti kalamansi. 4. Ibukbokmo iti nasayad a pagkargaan, kalubam, ken ikabilmo iti uneg ti freezer agingga a dandanin tumangken. Batilem. Isublin iti uneg ti freezer agingga a tumangken.

[Credit Lines]

Ngato ti panid 14: Geo Coppens, CIRAD-FLHOR/IPGRI; makinngato a kannawan ti panid 15: IPGRI-Americas