Inton Agpatingga ti Panangadipen!

WAYAWAYA! Manmano dagiti sasao nga ad-adda a makaallukoy iti puso ti tao. Nakidangadang ken nagsagaban dagiti tattao, nagbiag ken nataydan tapno magun-odanda ti wayawaya. Ngem, nakalkaldaang, ta adu ti nangaramid iti dayta a dida man la nakita ti agpayso a pannakaibanag ti kalatda. Adda kadi namnama a dumtengto ti pannakawayawaya manipud iti pannakaadipen​—namnama a dinto pulos mapaay ken matungday? Adda.

Napaltiingan ni apostol Pablo a mangisurat iti kari ti Dios: “Ti mismo a sangaparsuaan met mawayawayaanto iti pannakaadipen iti panagrupsa ken maaddaan iti nadayag a wayawaya ti annak ti Dios.” (Roma 8:21) Ngem kasanotay a masigurado a talaga nga iyeg ti Dios ti kasta a “nadayag a wayawaya”? Ti maysa a pamay-an isut’ panangusig kadagiti pannakilangen ti Dios iti sangatauan iti intero a historia.

“No sadino ti ayan ti espiritu ni Jehova, adda wayawaya,” kuna ti Biblia. (2 Corinto 3:17) Wen, nakabilbileg ti espiritu ti Dios, wenno ti aktibo a puersana. Nabayagen nga us-usarenna dayta a mangwayawaya iti adu a kita ti pannakaadipen. Kasano? Bueno, masapul a laglagipentayo nga adda adu a kita ti pannakaadipen. Naisalaysaymin ti maysa kadagiti kadaksan a kita nga isut’ panangadipen dagiti nabibileg kadagiti nakapuy babaen  ti panangpilit ken kinaranggas. Ngem usigem ti dadduma pay a kita ti pannakaadipen.

Mabalin nga adipenen ti tattao ti bagbagida iti nadumaduma a pannakaadikto a napaneknekan a narigat nga isardeng. Ket mabalin a maadipen ti tattao kadagiti kinaulbod ken panangallilaw, a maallilawda a mangannurot kadagiti palso a sursuro. Ket ti makadangran unay ken ti di madmadlaw iti amin isut’ maysa a kita ti panangadipen a mangap-apektar iti tunggal maysa kadatayo​—ammotay man dayta wenno saan​—ket makapapatay dagiti epektona. Nupay kasta, masapul a maipaganetget a nupay pagkaykaysaenmi ti sumagmamano a kita ti panangadipen iti daytoy a panangisalaysay, saanmi a pulos a pagpapadaen dagitoy. Nagdudumada ngem adda latta nagpapadaanda. Inton agangay, ti Dios a gubuayan ti wayawaya siguraduennanto a maikkat iti sangatauan ti panangparigat dagitoy amin a kita ti panangadipen.

No Mangadipen ti Pannakaadikto

Kitaem no kasano a deskribiren ti libro a When Luck Runs Out ti nakaro a panagsugal: “Ti tarigagay ti maysa a tao nga agsugal ket maysa a sakit a dina malapdan ken mapengdan. Agtultuloy ken kumaro isu a masapul nga agsugal . . . agingga nga, inton agangay, apektaranna, in-inut a pakapuyenna, ken masansan a dadaelenna ti amin a napateg iti biagna.” Awan ti makaammo no mano a tattao ti naadipen iti panagsugal. Mapattapatta nga adda agarup innem a milion iti pagilian laeng ti Estados Unidos.

Makadangran met ti panagpannuray iti naingel nga inumen, no di man nakarkaro pay a makadadael, ken nasaksaknap pay dayta iti kaaduan a lugar. Iti maysa a dakkel a pagilian, alkoholiko ti agingga iti kagudua kadagiti adulto a lallaki. Ilawlawag ni Ricardo, a nagbalin nga alkoholiko iti napalabas a 20 a tawenen, no ania daytoy a kita ti pannakaadikto: “Manipud iti panagriingmo, kayatmon ti arak​—tapno agkalmaka, malipatam dagiti problemam, wenno tapno maaddaanka laeng iti panagtalek iti bagi a madaeram ti biag. Pagreggetam unay ti uminum, ngem komkombinsirem ti bagim ken dagiti sabsabali iti aglawlawmo a gagangay laeng ti kasta a kababalinmo.”

Saan laeng a ti alkohol ti makaadikto a substansia a mangad-adipen kadagiti tattao. Iti intero a lubong, minilion a tattao ti agdrogdroga. Kasta met nga adda 1.1 a bilion nga agsigsigarilio. Ti sigarilio ket addaan iti maysa kadagiti makaadikto unay a substansia iti amin a droga. Kayat ti adu a tattao nga isardeng ti agsigarilio, ngem naadipenda. Nagbalin aya ni Jehova nga epektibo a Manangwayawaya kadagiti tattao kadagita a nabileg a kita ti pannakaadipen? *

Usigem ti pagarigan ni Ricardo. “Agarup sangapulo a tawenen ti napalabas, naamirisko a ti biagko  ket konkontrolen ti arak,” kuna ni Ricardo. “Daddadaelenna ti panagasawak, trabahok, ken pamiliak, ket ammok a pulos a diakto marisut dagiti parikutko no diak makalapsut iti panangkontrolna. Babaen ti panagadalko iti Biblia, naammuak a ti kinapanglaw​—literal man ken naespirituan​—didigraenna ti mangnginum. (Proverbio 23:20, 21) Kayatko ti maaddaan iti nasayaat a relasion iti Dios, ket dagiti napasnek a kararagko nga agkidkiddaw iti tulong ti Dios ti nakatulong kaniak nga agbalin a napudno iti bagik. Maysa a lalaki ti nakipagadal iti Biblia kaniak ket nagbalin a nagpateg a gayyemko. No sumken manen idi ti riknak nga uminum, di naupay kaniak, no di ket siaanus ken siiinget nga insurona kaniak ti dalan nga ipapaannurot ti Dios kadagiti pudno a Kristiano.”

Marikna itan ni Ricardo a nawayawayaanen iti dati a nakaadipenanna​—no idilig iti napalabas. Annugotenna nga idi damo, pasaray agsubli iti bisiona. “Ngem agpapan pay kadagidiay a panagsubli,” kunana, “ti tarigagayko nga agserbi a simamatalek ken Jehova, agraman ti naayat a tulong ni baketko ken ti dadduma a padak a Kristiano, ti nakatulong kaniak a mangkontrol iti kasasaad. Segseggaak ti tiempo nga inkari ti Dios inton ‘awanen ti agkuna, “Masakitak” ’ ket awanton ti alkoholismo. Kabayatanna, itultuloyko ti inaldaw a pannakidangadangko a mangiparang iti bagik kas ‘maysa a sakripisio a sibibiag, nasantuan, makaay-ayo iti Dios.’”​—Isaias 33:24; Roma 12:1.

Iti intero a lubong, nasagrap a mismo ti rinibu a tattao ti tulong ti Dios bayat nga ikagkagumaanda ti lumapsut iti nadumaduma a pannakaadikto. Aminenda a dakkel ti pasetda iti pannakaadipenda a mismo, nalabit babaen ti itutulokda iti pannakapilit wenno pannakasulisog. Nupay kasta, naammuanda a ni Jehova ket naanus a Manangwayawaya. Situtulok a tumulong ken mangpabileg kadagiti amin a pudno nga agtarigagay nga agserbi kenkuana.

“Ti Kinapudno Wayawayaannakayto”

Ti ngay pannakaadipen iti kinaulbod ken panangallilaw? Impanamnama ni Jesu-Kristo kadatayo a mabalin a mawayawayaantayo kadagita. Kinunana: “No agtalinaedkayo iti saok, pudno a dakayo dagiti adalak, ket maammuanyonto ti kinapudno, ket ti kinapudno wayawayaannakayto.” (Juan 8:31, 32) Idi imbagana dayta, adu kadagiti nagimdeng kenkuana ti naadipen iti nainget a tradision dagiti Fariseo. Kinapudnona, kinuna ni Jesus maipapan kadagiti panguluen ti relihion idi kaaldawanna: ‘Mangreppetda kadagiti nadagsen nga awit ket ipabaklayda kadagiti tattao, ngem isuda saanda a kayat a garawen ida babaen iti ramayda.’ (Mateo 23:4) Dagiti sursuro ni Jesus ti nangwayawaya kadagiti tattao manipud iti kasta a pannakaadipen. Imbutaktakna dagiti kinaulbod ti relihion ket inlasinna pay ti nagtaudanda. (Juan 8:44) Ket sinukatanna dagiti kinaulbod iti kinapudno. Impalgakna a silalawag dagiti nainkalintegan a kalikaguman ti Dios iti sangatauan.​—Mateo 11:28-30.

Kas kadagiti adalan ni Jesus, rinibu a tattao itatta ti makaam-ammo a babaen ti tulong ti Dios, makalapsutda kadagiti narelihiosuan a kinaulbod ken palso a tradision a nangadipen kadakuada. Kalpasan a naammuanda dagiti makapabang-ar a kinapudno iti Biblia, matakuatanda a nawayawayaandan kadagiti makairurumen a panagbuteng kadagiti natay, panagbuteng iti agnanayon a pannakatutuok iti umap-apuy nga impierno, ken ti pananggastoda iti kuarta a nagbannoganda a pangbayad kadagiti narelihiosuan a serbisio dagiti klerigo nga agkunkuna nga irepresentarda ni Kristo​—daydiay nagkuna: “Inawatyo nga awan bayadna, itedyo nga awan bayadna.” (Mateo 10:8) Malaksid iti dayta, asidegen ti dakdakkel pay a pannakawayawaya.

Ti Makadangran Unay ken Di Madmadlaw a Panangadipen

Siputam no kasano a dineskribir ni Jesus ti maysa a makadangran unay ken di madmadlaw a kita ti panangadipen a nadakamat itay, a mangap-apektar iti tunggal lalaki, babai, ken ubing  ditoy daga: “Pudno unay kunak kadakayo, Tunggal managaramid iti basol ket adipen ti basol.” (Juan 8:34) Siasino ti makaibaga a saan nga agbasol? Uray ni apostol Pablo inaminna: “Ti naimbag a kayatko diak aramiden, no di ket ti dakes a diak kayat isu ti an-annurotek.” (Roma 7:19) Nupay awan ti makalapsut iti basol, adda namnamatayo.

Impasigurado ni Jesus kadagiti adalanna: “No wayawayaannakayo ti Anak, pudno a siwayawayakayto.” (Juan 8:36, Today’s English Version) Talaga a ti kaitungpalan daytoy a kari ket pudno a pannakawayawaya manipud iti kadaksan iti amin a kita ti panangadipen. Tapno maawatantayo no kasano a makalapsuttayo iti dayta, masapul a kitaentayo nga umuna no kasano a naadipentayo idi damo.

Ipalgak ti Biblia a pinarsua ti Dios ti tao a siwayawaya nga agpili iti dalan nga annurotenna, a di agannayas nga agbasol. Ngem tinarigagayan ti maysa a naagum ken di makita nga espiritu nga anak ti Dios ti mangituray iti sangatauan, uray no agsagaba ti tao. Tapno maibanag dayta a tarigagay, daytoy rebelioso nga anghel, a naawagan idi agangay a Satanas a Diablo, inyadayona iti Dios dagiti immuna a nagannak kadatayo a da Adan ken Eva. Idi sipapakinakem a simmukir ni Adan kadagiti espesipiko nga instruksion ti Dios, saan laeng a nagbalin a managbasol a mismo no di ket inyallatiwna ti kinaimperpekto ken ipapatay iti amin a kaputotanna. (Roma 5:12) Idi agangay, ni Satanas ket nagbalin nga ‘agturay daytoy a lubong,’ ket ‘ti basol ken ni patay inturayanda ti sangatauan.’​—Juan 12:31; Roma 5:21; Apocalipsis 12:9.

Kasanotay a makalapsut? Babaen ti panagbalintayo nga adalan ni Jesus, magunggonaantayo manipud iti pannakaisakripisio ni Jesus iti ipapatay, nga addaan iti pannakabalin a ‘mangpukaw iti daydiay addaan iti pannakabalin a mangyeg iti ipapatay, awan sabali, ti Diablo’ ken tapno “luk-atanna amin dagidiay a gapu iti buteng iti ipapatay naipasakupda iti pannakaadipen iti intero a panagbiagda.” (Hebreo 2:14, 15) Agasem dayta​—pannakawayawaya iti pannakaadipen iti basol ken ipapatay! Saan kadi a makaay-ayo ti panangpanunot iti kasta a wayawaya?

Ngem, ti ngay kita ti pannakaadipen nga insalaysaymi iti pangrugian daytoy a serye? Agpatingganto met aya ti inkapilitan a pannakatagabo dagiti tattao a maibusor iti pagayatanda?

Sigurado a Pakaibasaran ti Namnama

Sigurado a makapagtalektayo a mapukawto ti kasta a makarimon a kita ti panangadipen. Apay? Bueno, amirisem daytoy: Ni Jehova a mismo ti nangibanag iti katan-okan a panangwayawaya iti amin a pakasaritaan ti tao. Mabalin nga ammom ti salaysay iti historia.

Inadipen ti Egipto ti Israel. Pinilitna ida nga agtrabaho iti nadagsen ken pinarigatna ida. Immasug ken nagpatulongda iti Dios, ket gapu iti asina, impangagna ida ket nagtignay. Babaen kada Moises ken Aaron kas pannakangiwatna, imbilin ni Jehova a wayawayaan ni Faraon dagiti Israelita. Maulit-ulit a nagkedked dayta a natangsit nga agturay, uray kalpasan ti panangyeg ni Jehova kadagiti agsasaruno a makadadael a saplit iti pagilian. Kamaudiananna, tinignayna ni Faraon nga agtungpal isu a pinalubosanna ti Israel. Nawayawayaan met laengen dagiti Israelita!​—Exodo 12:29-32.

Makaparagsak a salaysay, di ngamin? Nalabit masdaawka no apay a di nangaramid ti Dios iti umasping iti dayta kadagiti moderno a tiempo. Apay a saan a bimmallaet kadagiti aramid ti tattao tapno pagpatinggaenna ti panangadipen? Laglagipem a ni Satanas ti ‘agturay iti lubong,’ saan a ni Jehova. Gapu  kadagiti napataud a karit idiay Eden, pinalubosan ni Jehova daytoy nadangkes a Kabusor nga agturay iti limitado a tiempo. Ti panangadipen, panangirurumen, ken kinaulpit dagiti pakailasinan ti panangituray ni Satanas. Iti sidong dagita nga impluensia, nakaay-ay-ay ti pakasaritaan ti panangituray ti tao. Kastoy ti ababa a pananggupgop ti Biblia iti dayta a pakasaritaan: “Ti tao dinominaranna ti tao iti pakadangrananna.”​—Eclesiastes 8:9.

Ngem kasano ngay ti kabayagna? Ilawlawag ti Biblia nga agbibiagtayon “kadagiti maudi nga aldaw,” panawen a nasaknap ti panagimbubukodan ken kinaagum. (2 Timoteo 3:1, 2) Kaipapanan daytoy nga asidegen nga ipasdek ti Pagarian ti Dios, nga insuro ni Jesus nga ikararagtayo, ti maysa a nalinteg a kagimongan a maiparit ti panangadipen. (Mateo 6:9, 10) Ni Jesu-Kristo, a dinutokan ti Dios nga Ari, agtignayto a mangrumek iti amin a pakakitaan iti panangadipen agingga a mapukawton ti maudi a kabusor nga isu ni patay.​—1 Corinto 15:25, 26.

Inton dumteng met laengen dayta nga aldaw, makitanto ti matalek a sangatauan a ti panangwayawaya ti Dios iti ilina manipud pannakaadipen idiay Egipto ket bassit laeng a panirpatan iti daytoy natantan-ok nga amang a pannakawayawaya. Wen, inton agangay, “ti mismo a sangaparsuaan met mawayawayaanto iti pannakaadipen iti panagrupsa.” Naan-anay a tagiragsakento met laengen ti amin ‘ti nadayag a wayawaya ti annak ti Dios.’​—Roma 8:21.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 7]

Mapattapatta nga innem a milion a tattao ti maad-adipen iti panagsugal idiay laeng Estados Unidos

[Dagiti Ladawan iti panid 7]

Ginasut a milion ti maad-adipen iti droga, arak, ken sigarilio

[Dagiti Ladawan iti panid 8, 9]

Kas ken Ricardo, rinibu ti nakagun-oden iti tulong ti Dios tapno makalapsutda iti pannakaadikto

[Dagiti Ladawan iti panid 10]

No kasano a nawayawayaan dagiti Israelita idi un-unana manipud iti pannakaadipen, asidegen a masagrap dagiti pudno nga agdaydayaw iti Dios ti natantan-ok nga amang a pannakawayawaya