Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

Pinaboran ti Korte Suprema ti Wayawaya nga Agsao

Pinaboran ti Korte Suprema ti Wayawaya nga Agsao

Pinaboran ti Korte Suprema ti Wayawaya nga Agsao

TI NAGPATEG NGA ALDAW ket dimteng idi Hunio 17, 2002, idi impablaak ti Korte Suprema ti naisurat a desisionna. Ania ti desision? Nagbalin dayta a paulo dagiti damag. Kinuna ti The New York Times: “Inikkat ti Korte ti Limitasion iti Isasarungkar Dagiti Saksi ni Jehova.” Kinuna ti The Columbus Dispatch ti Ohio: “Di Inanamongan ti Nangato a Korte ti Panangala iti Permiso.” Kuna laeng ti The Plain Dealer ti Cleveland, Ohio: “Dagiti Agur-or Saanda a Kasapulan ti Pammalubos ti Munisipio.” Kuna ti Op/Ed a panid ti USA Today: “Nagballigi ti Wayawaya nga Agsao.”

Nabaliktad dagiti desision ti nababbaba a korte maibusor kadagiti Saksi ni Jehova iti butos a 8 kontra 1! Ni Justice John Paul Stevens ti nangisurat iti opisial a 18-panid nga Opinion ti Korte. Nabatad a pinatalgedan ti desision ti proteksion nga ipaay ti First Amendment iti pangpubliko a ministerio dagiti Saksi ni Jehova. Iti panangrepasona, inlawlawag ti Korte a saan a nangala dagiti Saksi iti permiso agsipud ta sigun kadakuada “naggapu iti Kasuratan ti autoridadda a mangasaba.” Kalpasanna, inadaw ti Korte ti testimonia a nadakamat iti balabala ti argumento dagiti Saksi: “Ibilangmi a pananginsulto iti Dios no dumawatkami iti permiso ti munisipio iti panangasabami.”

Kinuna ti Opinion ti Korte: “Iti las-ud ti nasurok a 50 a tawen, di inanamongan ti Korte ti panangiparit iti isasarungkar ken panangiwaras iti pampleta kadagiti balbalay. Saan laeng a naiparna iti historia a ti kaaduan kadagitoy a kaso ket dagiti isyu a mainaig kadagiti kalintegan a sagudayen ti First Amendment nga indatag dagiti Saksi ni Jehova, agsipud ta ipaannurot ti relihionda ti panangasaba kadagiti balbalay. Kas nakitatayo iti kaso a Murdock v. Pennsylvania, . . . (1943), ‘ibagbaga dagiti Saksi ni Jehova a tultuladenda ti inaramid ni Pablo, a nangasaba iti “publiko, ken iti binalaybalay.” Aramid 20:20. Literal a tungtungpalenda ti bilin ti Kasuratan nga, “Inkay iti isuamin a lubong, ket ikasabayo ti ebanghelio iti isuamin a parsua.” Marcos 16:15. Iti panangaramidda iti kasta, patienda a tungtungpalenda ti bilin ti Dios.’”

Kalpasanna, nagadaw manen ti Opinion iti kaso idi 1943: “Iti babaen ti First Amendment, ti kastoy a narelihiosuan nga aktibidad ket kas kapateg ti panagdayaw a maar-aramid kadagiti simbaan ken panangasaba kadagiti pulpito. Maiparbeng met dayta a masalakniban a kas kadagiti mas gagangay ken tradisional nga aktibidad ti relihion.” Iti panangadawna iti maysa a kaso idi 1939, kinuna ti Opinion: “Ti panangsensor babaen ti panangala iti lisensia a mamagbalin nga imposible ti nawaya ken awan tubengna a panangiwaras kadagiti pampleta pagpeggadenna ti mismo a pundasion dagiti kalintegan a ginarantisaran ti konstitusion.”​—Isuda ti nangitaliko.

Sa adda napateg a kapaliiwan ti Korte: “Ipakita dagiti kaso a saan laeng a dagiti kalinteganda ti iruprupir dagiti Saksi ni Jehova iti panangikagumaanda a mangsaranget iti regulasion a manglimitar iti panagsao.” Inlawlawag ti Opinion a “saan laeng a [dagiti Saksi] ti ‘gagangay a tattao’ nga agpegpeggad a pagulimeken dagiti regulasion a kas iti regulasion ti Munisipalidad.”

Kinuna pay ti Opinion a ti ordinansa “ket pananginsulto​—saan laeng a kadagiti prinsipio a protektaran ti First Amendment, no di ket iti mismo nga ideya ti nawaya a kagimongan​—a no kayat ti maysa nga umili ti makipatang kadagiti sabsabali, masapul nga ibagana pay nga umuna iti gobierno a kayatna ti makisarita kadagiti kaarrubana sa dumawat iti permiso a makisarita. . . . Ti linteg a masapul a mangala iti permiso a makisao ket nakaro a panangtallikud iti nailian a tawid ken konstitusional a tradisiontayo.” Kalpasanna, dinakamat ti Opinion a “makadangran unay ti epekto ti kasta a linteg a panangala iti permiso.”

Pangta Dagiti Krimen

Ti ngay panangmatmat a ti panangala iti permiso ket kasapulan tapno saan a makastrek dagiti mannanakaw ken dadduma pay a kriminal? Kinuna ti Korte: “Nupay nainkalintegan a maseknantayo kadagita, nalawag nga ipakita dagiti napalabas a kaso a pagsurotantayo a masapul a mabalanse dagita a banag ken ti epekto dagiti regulasion kadagiti kalintegan a sagudayen ti First Amendment.”

Kinuna pay ti Opinion ti Korte: “Di kayat a sawen daytoy a no awan ti permiso, saanen nga agtuktok dagiti kriminal kadagiti ruangan ken makipatang maipapan kadagiti banag a di nadakamat iti ordinansa. Kas pagarigan, mabalin a damagenda dagiti direksion wenno dumawatda iti pammalubos nga agusar iti telepono, . . . wenno mabalin a saan a pudno a naganda ti isuratda.”

Iti panangtukoyna kadagiti desision idi dekada 1940, insurat ti Korte: “Dagiti sasao a naaramat kadagiti opinion idi tiempo ti Gubat Sangalubongan II a maulit-ulit a nangsalbar kadagiti karelihionan dagiti nagpetision [Watch Tower Society] kadagiti di nainkalintegan a pannakausig inyanninawda ti panangtingiting ti Korte kadagiti wayawaya a sagudayen ti First Amendment a mainaig iti daytoy a kaso.”

Ania ti konklusion ti Korte? “Nabaliktad ti desision ti Korte a Pagapelaran, ket maisubli ti kaso tapno mausig pay a maitunos iti daytoy nga opinion. Daytoy ti bilinmi.”

No kasta, ti nagbanagan ti kaso ket, kas nadakamat iti Chicago Sun-Times, “Sinuportaran ti Korte Dagiti Saksi ni Jehova,” babaen ti butos a 8 kontra 1.

Ti Ngay Masanguanan?

Kasano ti panangmatmat dagiti Saksi ni Jehova iti kabangibang a Wellsville Congregation iti daytoy a panagballigi iti Korte Suprema? Di rumbeng a pagpannakkel daytoy iti pakaibabainan dagiti agnanaed iti Stratton. Awan ti gura dagiti Saksi kadagiti nasingpet a tattao iti munisipalidad. Kinuna ni Gregory Kuhar, maysa kadagiti Saksi sadiay: “Saanmi a tinarigagayan daytoy a kaso iti korte. Saan la ngamin nga umiso ti ordinansa a mismo. Saan laeng nga agpaay kadakami ti inaramidmi no di ket agpaay iti amin.”

Kinapudnona, inkagumaan dagiti Saksi a di marurod dagiti pumurok. Inlawlawag ti sabali pay a Saksi a ni Gene Koontz: “Ti naudi a panangasabami idiay Stratton ket idi Marso 7, 1998​—nasurok nga uppat a tawenen ti napalabas.” Kinunana pay: “Nabagaanak a mismo nga arestuendak. Iti panaglabas dagiti tawen, adu ti naipadamag maipapan kadagiti pangta dagiti polis nga arestuendakami. Ket idi kiniddawmi a kayatmi a kitaen no ania ti naisurat iti ordinansa, pulos a saanda nga impakita.”

Innayon ni Koontz: “Kayatmi ti maaddaan iti nasayaat a relasion kadagiti kaarrubami. No saan a kayat dagiti dadduma a sarungkaranmi ida, raemenmi dayta a pangngeddengda. Ngem adda dagidiay mannakigayyem ken mayat a makisarita maipapan iti Biblia.”

Inlawlawag ni Gregory Kuhar: “Saanmi nga imporsegi daytoy a kaso tapno marurod dagiti umili ti Stratton. Kayatmi laeng nga ipasdek babaen ti legal a pamay-an ti wayawayami nga agsao iti sidong ti Konstitusion.”

Kinunana pay: “Iti saan a mabayag, namnamaenmi a makasublikaminto idiay Stratton. Maragsakanak no siak ti umuna nga agtuktok iti ruangan no agsublikami. Maitunos iti bilin ni Kristo, masapul nga agsublikami.”

Ti nagbanagan ti kaso a “Watchtower v. Village of Stratton” ket dakkel ti epektona. Idi naammuanda ti pangngeddeng ti Korte Suprema, binigbig ti adu nga opisial ti munisipio ti E.U. a dagiti lokal nga ordinansa ket saanen a mabalin nga usaren a mangiparit iti trabaho dagiti Saksi ni Jehova a panangasaba. Itatta, narisuten dagiti parikut maipapan iti panangasaba iti balaybalay iti dandani 90 a komunidad iti Estados Unidos.

[Kahon iti panid 9]

“NANGABAK MANEN DAGITI SAKSI NI JEHOVA”

Kasta ti insurat ni Charles C. Haynes, maysa nga eskolar a nangato ti saadna ken direktor dagiti programa iti edukasion iti First Amendment Center, iti Web site a Freedom Forum, babaen ti paulo a “The Freedom of Faith.” Intuloy ni Haynes: “Idi napan a lawas, nagun-od [dagiti Saksi] ti maika-48 a panangabakda iti Korte Suprema​—naisangsangayan ken nagsasaruno a kaso a dakkel ti naitulongda a nangpalawa kadagiti proteksion iti babaen ti First Amendment para kadagiti amin nga Americano.” Imballaagna: “Tandaananyo daytoy: No mabalin a limitaran ti gobierno ti wayawaya ti maysa a relihion, adda pannakabalinna a manglimitar iti wayawaya ti aniaman a relihion​—wenno amin a relihion. . . . Siempre, adda kalintegan dagiti tattao a di dumngeg​—ken mangirikep iti ridaw. Ngem di rumbeng a maaddaan ti gobierno iti autoridad a mangikeddeng no siasino ti mapalubosan nga agtuktok iti ridaw. Ngarud, pagyamanan iti Korte Suprema.”

Kastoy ti konklusion ni Haynes: “Addaantay amin iti utang a naimbag a nakem kadagiti Saksi ni Jehova. Uray no namin-ano a nainsultoda, napapanaw iti ili, wenno naranggasan, agtultuloy nga irupirda ti wayawayada (ket ngarud ti wayawayatayo) a mangannurot iti relihion. Ket no mangabakda, mangabaktayo amin.”

[Kahon/Dagiti Ladawan iti panid 10, 11]

TI DESISION TI KORTE SUPREMA​—NO ANIA TI KUNA DAGITI PAGIWARNAK

“Sinuportaran ti Korte Dagiti Saksi ni Jehova; Saan a Kasapulan ti Permiso iti Panangasaba Kadagiti Balbalay

Iti ar-aramidenda a panagtuktok kadagiti ridaw kas Saksi ni Jehova, kanayon a patien [dagiti Saksi] nga adda ti Dios iti dasigda. Ita, adda payen ti Korte Suprema ti E.U. iti dasigda.”​Chicago Sun-Times, Hunio 18, 2002.

“Nagballigi ti Wayawaya nga Agsao

Inton sumarungkar dagiti Saksi ni Jehova bayat ti pannanganyo, nalabit kayatyo a pagyamanan ida. Gapu ta situtured a sursurotenda dagiti narelihiosuan a prinsipioda, daytoy naidumduma a denominasion nga addaan iti agarup 1 milion a miembro [iti Estados Unidos] ket nalabit ad-adu ti naaramidanna ngem iti aniaman a sabali nga institusion a manggun-od iti wayawaya nga agsao para iti tunggal Americano. . . .

“Naruamen dagiti Saksi a dumatag iti nangato a korte. Iti nasurok a dua dosena a kaso iti las-ud ti 65 a tawen, sibaballigi a nakidangadangda iti panangirurumen ti kaaduan.”​USA TODAY, Hunio 18, 2002.

“Naikeddeng a Konstitusional ti Kalintegan a Mamalaybalay. Ti Desision ket Balligi Para Kadagiti Saksi ni Jehova

Inkeddeng ti Korte Suprema ti E.U. idi Lunes nga addaan dagiti politiko, narelihiosuan a grupo, Girl Scout ken dadduma pay iti konstitusional a kalintegan a mamalaybalay tapno itandudoda dagiti prinsipioda a di kasapulan a mangalada nga umuna iti permiso kadagiti lokal nga opisial.”​—San Francisco Chronicle, Hunio 18, 2002.

“Korte Suprema: Dimo Malapdan nga Agtuktok Dagiti Saksi ni Jehova ken Dagiti Girl Scout

WASHINGTON​—Inkeddeng ita ti Korte Suprema a protektaran ti Konstitusion ti kalintegan dagiti misionero, politiko ken dadduma pay nga agtuktok kadagiti ridaw a di kasapulan a mangalada nga umuna iti permiso kadagiti lokal nga autoridad. . . .

“Iti butos a 8 kontra 1, inkalintegan ti korte a ti sagudayen ti First Amendment a kalintegan nga agsao a siwayawaya ramanenna ti kalintegan a mangidanon a direkta ti mensahe iti pagtaengan ti maysa a tao.”​—Star Tribune, Minneapolis, Hunio 18, 2002.

[Ladawan iti panid 9]

Justice Stevens

[Credit Line]

Stevens: Collection, The Supreme Court Historical Society/Joseph Bailey