Talaga Aya a Komportable Dagiti Sapatosmo?

“Awan ti makaammo no sadino ti pagsakitan ti saka gapu iti sapatos no di ti mismo a nakasapatos.”​—MAPAPATI A MAYSA A MASIRIB A ROMANO.

KAANO ti naudi a pananggatangmo iti sapatos? Umiso aya ti rukodda kenka? Komportableda aya? Kasano kabayag ti panangpilim kadagitoy? Nakonsiderasion aya ti despatsadora a timmulong kenka nga agpili? Ginatangmo aya dagitoy gapu iti estilo wenno gapu ta nanam-ay nga isuot? Ania ti riknam itan ta naisuotmo idan? Adda aya pagsakitan ti sakam?

Saan a nalaka ti gumatang iti sapatos. Ket kasla makariro unay ti pananggun-od iti umiso a rukod. Apay a kasta?

Panangala iti Umiso a Rukod

Umuna unay, ania ti dakdakkel a sakam​—kannawan wenno kannigid? Pagarupem aya nga agpadada? Panunotem manen! Masapul met a panunotem nga adda uppat a rukod ti tunggal saka: Ti makuna nga static fit, weight-bearing fit, functional fit, ken thermal fit. Ania ti naggigidiatan dagitoy?

Maipapan iti static fit, kastoy ti kuna ti libro a Professional Shoe Fitting: “Daytoy ti rukod ti sapatos no agin-inana ti saka (no nakatugaw ti gumatang).” Kas ipamatmat ti ebkas a “weight-bearing fit,” daytoy ket marukod no nakatakder ti tao. Agbaliw ti kadakkel ken sukog ti saka no nakatakderka. Kuna ti libro a nadakamat iti ngato: “Ti agin-inana a saka ket kayariganna ti nalukay a supot dagiti tulang ken pennet a kellaat a ‘tumibker’ bayat ti panagtakder, ket agbalbaliwto ti rukodna.” Ngem adda pay dua a sabali a rukod.

Ti functional fit ket rukod no aggargaraw ti saka​—no magmagna, agtartaray, aglaglagto, wenno agehersisio. Daytoy ti “mangpataud iti naiduma a rukod, sukog, ken proporsion.” Ti thermal fit ti maikapat a rukod, a tukoyenna ti panagbalbaliw ti rukod gapu iti pudot, kinasalimuot, ken agneb. Dagitoy ti makagapu a mabalin a dumakkel ti saka iti 5 a porsiento.  Di ngarud pakasdaawan a mabang-aranka no pasotem ti sapatosmo iti ngudo ti aldaw, nangruna no di umiso ti rukod ti insuotmo! Ket masansan a kasta ti kasasaad.

Kasano a Marukod Dagiti Sakam?

Adu a tawenen a gumatgatang ni Eric iti sapatos a 10 ¹/₂ wenno 11 ti rukodna, medium ti rakabna. Kabayatannana, kanayon nga agkalio ti nadeporma a ramay ti sakana ken ti simmeksek a kuko iti tangan ti kannigid a sakana (ingrown). Insingasing ti doktorna iti saka (podiatrist) nga iparukodna ti sakana iti propesional nga agrukod iti sapatos. Nasdaaw ni Eric ta 12 ¹⁄₂ gayam ti rukod a komportable kenkuana ken A ti rakabna! “A” ti rukod ti akikid a saka. Ngem ti aya dua a rukod, ti kaatiddog ken rakab, ket umdasen tapno komportable ti rukod? Kasano a marukod dagiti sakam?

Ti Brannock device ti nalatak nga alikamen a pagrukod iti sumagmamano a pagilian. (Kitaem ti retrato.) Mabalin nga usaren daytoy tapno marukod ti tallo a kangrunaan a rukod: ti intero a kaatiddog ti saka, ti distansia ti mukod ken ti ball joint, ken ti rakab ti ball joint. Ngem siempre, agduma ti sukog ken kadakkel ti tunggal saka. Gapu iti dayta a nabatad a rason, ipadastayo dagiti sapatos sakbay a gatangentay dagitoy. Ditoy ti mabalin a pakaallilawan. Napadasam kadin nga impadas ti magustuam unay a sapatos, ngem matakuatam a saan met gayam a komportable kenka? “Lumawanto ti sapatos,” kuna ti despatsador. Ginatangmo dagitoy ngem nagbabawika sumagmamano nga aldaw wenno lawas kalpasan a nausarmon dagitoy. Ket dayta ti nangrugian manen ti panagkaliom, panagtubo ti ingrown iti tangan ti sakam, wenno bukol ti saka!

Makagatangka Aya iti Eksakto a Rukod?

Makasarakkanto aya iti eksakto a rukod? Saan, ti dagus a sungbat ti Professional Shoe Fitting. Apay a saan? “Gapu iti sumagmamano a di maliklikan a lapped. . . . Awan ti tao nga addaan  iti eksakto nga agpada a kadakkel, sukog, proporsion wenno pakausaran ti sakana.” Isu a no umiso ti rukod ti sapatos iti dakdakkel a sakam, mabalin a saan nga eksakto ti rukodna iti sabali a sakam. “Dina kayat a sawen nga imposible ti makasarak iti umiso a rukod, no di ket rumbeng a naan-annadtay laeng iti panangipapantayo iti sao nga ‘eksakto’ a rukod.”

No kayatmo a makita no sadino ti pagsakitan ti sakam iti sapatos, sukimatem ti dadduma a daan a sapatosmo. Kitaem ti apurro iti sapatos. Sadino ti pakakitaam iti ad-adu a runot? Masansan a makita dayta iti pagbatayan ti mukod, iti likudan ti mukod, ken iti pannakabola ti dapan. Ania ti kayat a sawen daytoy? Kaipapananna a “dadduma a paset ti sapatos ket di maibagay iti batogna a paset ti saka. Nalaklaka a marunot ti dadduma a paset idinto ta dandani di mamki ti dadduma.”

Napateg met uray ti entrada ti sapatos tapno komportable. Nadlawmo aya a nadumaduma ti estilo ti panangikordon kadagiti entrada dagiti sapatos? Ti estilo ti panagikordon a maawagan iti bal pagkamangenna ti dua a makingngto a sikigan manipud iti makimbaba nga abut a pagkordonan. Ngem no narakab dagiti sakam, mas komportable ti estilo a maawagan iti blucher, ta agsina dagiti igid ti makimbaba nga abut a pagkordonan. (Kitaem ti diagrama.) Apay a napateg daytoy a detalye? Kuna met la dayta a libro: “Adu wenno kaaduan kadagiti pagsakitan ti mukod gapu iti sapatos ket masansan a gapu iti nailet nga entrada ti sapatos isu a maiduron ti mukod iti counter ti sapatos.”

Dagiti Ngay Sapatos ti Babbai a Nangato ti Takonda?

Gapu ta magustuan dagiti babbai ti nangato a takon, agsasabali a sakit ti pataudenna iti bagi. Dagiti nangato a takon baliwanda ti takder ti bagi. Masansan a pagtil-ayendaka a pasango, ket masapul a mapilko ti tumeng tapno aginder. Bumsog met dagiti masel ti butoy no nangato ti takon, isu nga ad-adda a madlaw inton agangay.

No kasta, ti takon ket masansan a napateg a paset ti sapatos ti babai ken ti pakaigapuan ti pagsakitan wenno pagnam-ayanna. Sigun iti Professional Shoe Fitting, adda tallo a kangrunaan a pakaigapuan ti nangato a takon ti sapatos: ‘(1) “kasasaad,” kas iti panangnayon iti tayag ti maysa a tao, (2) arkos​—mainayon a disenio wenno estilo ti sapatos, ken (3) napimpintas a langa​—ta ti nangato a takon ti babai ad-adda a papintasenna ti sukog dagiti gurong.’

Silalagip koma dagiti babbai no kasano ti panagkurba ti takon, isu a ti takon ti mangikeddeng iti pakaisentruan ti dagsen ti bagi. No dayta ket adda iti likud wenno makinsango nga igid ti takon, mabalin nga adda peggad. Apay? Agsipud ta mabalin a mapungil ket pakaigapuan ti nakaro a pannakatumba.

Manipud iti daytoy ababa a salaysay, nabatad nga adu a tiempo ti mabusbos nga agisuot iti umiso a rukod ti sapatos ken nalabit nanginngina la bassit, ta ad-adu met ti tiempo a mangaramid iti nasayaat a sapatos. Ngem nagdakkel ti maitulong dagiti sapatosmo iti pangkaaduan a pagnam-ayam ken iti kinasalun-atmo. Isu a dika agdardaras a gumatang. Ammuem ti umiso a rukodmo. Aganuska. Dika koma maallilaw iti uso wenno langa.

[Kahon iti panid 20]

Dagiti Laglagipem No Agpilika iti Sapatos

Adtoy ti isingasing da William A. Rossi ken Ross Tennant iti libroda a Professional Shoe Fitting.

“Ti panggep ti panangrukod iti saka ket saan a kas iti pagarupen ti maysa a tao a tapno maammuan ti umiso a rukod ti sapatos a gatangen.” Apay? Agsipud ta adu a banag ti mabalin a mangapektar iti rukod ti sapatos, kas iti kangato ti takon, estilo, disenio, material a nausar, ken etiketa. Agpayso daytoy nangruna ita ta mapatpataud dagiti sapatos iti adu a pagilian a nadumaduma dagiti pagalagadanda.

No marukod ti sakam, guyodem ti murdong ti medias wenno stocking tapno saan nga agpilko dagiti ramay ti sakam, nga agbanag iti di umiso a pannakarukod.

Kasano koma a marukod​—nakatugaw wenno nakatakder? “Nanamnam-ay no nakatugaw a marukod ti gumatang.” Ngem di umiso ti maala a rukod. Agtakderka ngarud no marukod dagiti sakam. Wen, masapul a marukod ti dua a saka. Dika pagarupen a dakdakkel ti makinkannigid a saka. Rukodem ida a dua!

“Ti propesional a panangrukod iti sapatos ket maysa a paglaingan ken serbisio a trabaho laeng dagiti nasanay a grupo ti indibidual a konektado kadagiti nalatak a paglakuan a makaawat ken mangapresiar iti kinapateg ti nagsayaat ti pannakarukodna a sapatos.”

[Diagrams iti panid 19]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

Dagiti paset ti sapatos

suelas

pannakabulongna

entrada

apurro

pannakabarukong ti takon

pangpatayag iti takon

abbong dagiti ramay ti saka

suelas

ribete

pannakabulongna

pagikordonan iti entrada

saripda ti pannakadilana

maysa a sikigan ti makinngato a pasetna

sapin ti takon

takon

[Dagiti Ladawan iti panid 20]

Ti Brannock device

[Ladawan iti panid 21]

Amin a disenio ti sapatos ket naibasar kadagitoy pito a kangrunaan nga estilo

[Dagiti Ladawan iti panid 21]

Dagiti estilo ti panangikordon iti entrada

Blucher

Bal