Panangmatmat iti Lubong

Agawid Dagiti Udang

“Adda di mailawlawag nga abilidad dagiti udang. Ammoda ti pagawidanda, uray naabbongan dagiti matada, nailuganda iti trak sada nailikawlikaw, ken naipan iti sabali a paset ti baybay,” kuna ti National Post a periodiko iti Canada. Nagsagap dagiti managsirarak iti pinullo nga udang iti taaw ti Florida Keys, inkabilda dagitoy iti nasipnget a tangke, sada imbulos iti 37 a kilometro manipud iti nakakalapanda. Nupay naabbongan dagiti matada, nakasubli latta dagiti udang iti disso a nakasagapanda. Sigun kadagiti managsukisok, daytoy pay laeng ti kaadelantaduan a kita ti panaglayag a natakuatan iti maysa nga animal nga awanan iti duri. “Uray ania ti inaramidmi, natunton latta dagiti udang ti direksion ti pagawidanda,” kinuna ni Dr. Kenneth Lohmann, a nangidaulo iti panagsirarak. “Talaga a nakaskasdaaw ti nasirarakan no panunotem ti maipapan iti dayta​—ammo dagitoy nagbabassit a parsua ti ayanda iti kasasaad a naan-anay a pakatikawan ti tattao.”

 Saan a Krimen

“Idiay Mexico, saan a krimen ti panaglibas iti pagbaludan,” kuna ti The Korea Herald. “Bigbigen ti paglintegan ti Mexico a ti kangrunaan a tarigagay ti amin a tattao ket agbalinda a siwayawaya. Ket dina dusaen ida no gun-odenda dayta.” Makabasol laeng dagiti balud no supringenda dagiti linteg bayat nga agliblibasda, dangranda ti maysa a tao, dadaelenda dagiti sanikua, pasuksokanda ti maysa a tao, wenno makikumplotda iti dadduma pay a balud. Ngem adda mabalin a peggad. Autorisado dagiti guardia iti pagbaludan a mangpaltog iti asinoman nga agpanggep nga aglibas. Daytoy ti makagapu a naaramid ti dadduma a nasikap unay a pamay-an ti panaglibas. Idi 1998, kas pagarigan, maysa a nasentensiaan a mammapatay ti nagpakuttong agingga a 50 a kilo laengen ti timbangna tapno maawit ni baketna iti maleta nga inusarna a pangyawid kadagiti narugit a lalabaan. Naaresto siam a bulan kalpasanna ngem nakalibas manen ket didan nasarakan sipud idi.

Pannakapalawa ti European Union

“Kagudua a siglo kalpasan ti Cold War a nangbingay iti Europa, nagnunumuan dagiti negosiador . . . a pagkaykaysaenda ti Makinlaud ken Makintengnga a Europa,” kuna ti periodiko nga International Herald Tribune iti Paris. Babaen ti panangakseptarda iti awis a makipasetda iti European Union inton 2004, ti sangapulo a pagilian a naawis​—Cyprus, ti Czech Republic, Estonia, Hungary, Latvia, Lithuania, Malta, Poland, Slovakia, ken Slovenia​—ket mangnayon pay iti 75 a milion nga umili. No kasta, “ti maymaysa a merkado a buklen ti 450 a milion a tattao” ti makaganansianto iti agdagup a $10 a trilion. Dandani katupag daytoy ti ganansia ti Estados Unidos a $11.5 a trilion. “Ita pay laeng nga agbalinton a maymaysa ti Europa,” kinuna ni Romano Prodi, presidente ti European Commission. Ti maysa kadagiti adu a karit nga iyeg ti napalawa nga Union isu ti narigat a panangasikaso iti negosio iti 21 nga opisial a lenguahe.

Dagiti Estilo-Laud a Kasar Idiay Japan

Nupay 0.8 a porsiento laeng kadagiti umili ti Japan ti agkuna a Kristianoda, lumatlatak dagiti estilo-Laud a kasar​—a kompleto iti puraw a trahe, bugkong a sabong, ken pasilio a pagmartsaan​—kuna ti The Japan Times. Sigun iti surbey ti maysa a magasin, kadagiti 4,132 a nagkasar idi 2001, 61.2 a porsiento ti nagkasar iti estilo-Laud, 20.1 a porsiento iti pamay-an dagiti Shinto, ken 0.9 a porsiento iti seremonia dagiti Budista. Kadagiti estilo-Laud a panagkasar, dagiti kompania a mangas-asikaso iti panagkasar ti gagangay a mangtangdan iti “saan a papadi a ganggannaet a kasla Americano wenno taga Europa ti langada,” ta masansan a dagitoy ti kayat dagiti klienteda. “Pagarupen ti adu nga agtutubo nga agnobio a no ganggannaet ti mangkasar kadakuada, ad-adda a sopistikado wenno serioso pay ketdi ti kasarda,” kinuna ti maysa a babai a pannakangiwat ti kompania a mangas-asikaso iti panagkasar. Dagiti agkasar ket pagsinnapataen laeng “dagitoy a pastor iti ngudo ti lawas” sada mangibasa iti sumagmamano a teksto iti Biblia iti imatang ti tallaong.

Dagiti Napeggad a Makaagas a Mula

“Di umiso ti nalatak a pagarup a saan a pulos a makadangran iti bagi dagiti makaagas a mula gapu ta natural dagitoy,” kuna ti periodiko nga El Financiero iti Mexico City. Sigun ken ni Abigail Aguilar Contreras iti Mexican Institute of Social Security, mabalin a napeggad ti basta panangusar lattan kadagiti makaagas a mula. “Ti di umiso a panangusar kadagiti makaagas a mula ket mabalin a makadangran iti bagi ken makapapatay pay ketdi ta aglaon dagitoy iti nasamay a substansia wenno droga,” kuna ti periodiko. Ti maysa a pagarigan ket ti yellow oleander, a maawagan met iti friar’s elbow, a maus-usar iti panagpakuttong. Makapatakki, makapasarua, ken makadangran iti puso daytoy makaagas a mula. No kasta, mabalin a kayat ti maysa a tao ti agkonsulta pay laeng iti nalaing nga erbolario sakbay nga ikeddengna ti agusar iti makaagas a mula para iti sakitna.

“Dagiti Adikto iti Pananginegosio iti Stock”

“Dagiti adikto iti pananginegosio iti stock,” ket tultulongan itan ti maysa nga Aleman a mangngagas, kuna ti periodiko iti Hamburg a Die Welt. Sigun iti mamalbalakad maipapan iti pannakaadikto a ni Joachim Otto, masulisog dagiti adikto iti “makaallukoy unay a nabiit a panagganansia.” Makipasetda iti pananginegosio iti stock “gapu ta maamakda a maikapisda iti maminsan a gundaway iti intero a panagbiagda,” ngem dida makapagteppel isu a maadiktoda iti “nagbiit a panangyakar, ti risgo, ti permanente a panaggagar.” Ita, adun ti nailumlom iti adu nga utang. Di ammo ti assawada nga insugalda payen ti amin nga urnongda wenno insaldada payen ti balayda. Kaaduan ti mapan laeng nga agpaagas no din maibturan dayta ti pamiliada.

Singin a Naipasngay iti Nagduma a Tawen

“Adu ti agpada a kalidad ti singin a da Caleigh ken Emily Johnson malaksid iti aldaw ti pannakaipasngayda​—naipasngayda iti nagduma a tawen,” impadamag ti Daily News ti New York. “Naipasngay ni Caleigh idi alas 11:24 ti rabii ti Dis. 31. Naipasngay ni Emily idi alas 12:19 ti parbangon ti Jan. 1.” Naragsakan unay ti nanangda a ni Dawn Johnson, a taga Barnegat, New Jersey. “Uray no singinda, kayatko idi nga adda bukodda a pakabigbigan,” kinunana. “Iti damo pay laeng ket pinaneknekandan a nagdumada.” Makabulan a nasapsapa ti pannakaipasngay ti singin a nakaeskediul a maipasngay koma iti Pebrero 2.

Agrarairan Kadagiti Siled a Pagadalan ti Lenguahe iti Internet

“Ti di pormal a napaababa a lenguahe kadagiti chat room ti Internet ken iti panag-text iti cell phone ket agraraira iti adu a siled a pagadalan iti Ingles kadagiti haiskul,” kuna ti periodiko a Toronto Star. Patien ti dadduma nga edukador a “saan laeng a ti panagsurat dagiti estudiante ti im-impluensiaan dagiti baro a teknolohia, no di ket uray ti panagpampanunotda.” Tultuladen dagiti estudiante ti baro a lenguahe ti panangpaababa iti Ingles a sasao. Kanayon a maus-usar dagita a pangababaan tapno mapapartak ti pannakikomunikar iti Internet wenno panag-text iti cell phone. Ita, dagitoy a baro a pamay-an ti panangisurat iti sasao ken pangababaan ket maus-usaren kadagiti leksion a naituding a maaramid idiay balay.

Dagiti Baro a Nasirarakan Maipapan iti Kape

“Dagiti awanan iti caffeine a kape ket ad-adda a saan a makapasalun-at ngem iti gagangay a kape ken mabalin a pagridamenda latta dagiti nagkape iti intero nga agpatnag,” kuna ti The Times ti London. Sigun iti panagsukisok dagiti sientista iti University Hospital, idiay Zurich, Switzerland, gapu ta dandani agpada ti panangapektar dagita a kape iti puso, ur-urat, ken utek, mabalin a saan a ti caffeine ti problema. Inadmitir ti mangidadaulo iti panagsukisok a ni Dr. Roberto Conti: “Agingga ita, ti caffeine ti ibagami a makagapu kadagiti dakes nga epekto ti kape iti puso ken ur-urat, ngem kasta met laeng ti napasamak kadagidiay saan nga agkapkape nga imminum iti kape nga awanan iti caffeine. Daytoy ti mangipakita no kasano kabassit ti ammotayo maipapan kadagiti epekto ti maysa kadagiti kalatakan nga inumentayo, ken ti kaaduan a mainum a pangpaganaygay iti intero a lubong.”